به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از فارس؛ موسی حقانی معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ ایران در همایش بیداری دانشجویی و استحکام ساخت درونی نظام در جمع اعضای جامعه اسلامی دانشجویان گفت: در طول تاریخ معاصر ایران و از دوره قاجار و مشروطه تا به الان دو جبهه منورالفکران و جبهه اسلامی، در جامعه و نظام ایران موثر بوده‌اند.

وی در رابطه با اهم راهبردهای جریان منورالفکری در ایران افزود: استقرار سبک زندگی غربی در ایران که این امر تمام ابعاد زندگی ایرانیان را تحت تأثیر قرار داد و تلاش برای این جریان برای آمدن غربی‌ها به ایران از مهم‌ترین راهبردهای جریان منورالفکری است.

حقانی در رابطه با جریان اسلامی تاکید کرد: این گروه نتیجه اعمال روشنفکران را برای آوردن غربی‌ها به ایران، جز هجوم به کشور و نابودی آن نمی‌دانستند و  همچنین نظم حاکم بر جهان را نمی‌پذیرفتند.

وی اضافه کرد: از نمونه‌های امتیازات روشنفکران به غربی‌ها قرارداد رویتر است.

حقانی با اشاره به اینکه روشنفکران معاصر دو نوع هستند، افزود: اول کسانی که می‌گفتند تمام مشکل ما از اسلام است و مهم‌ترین فرد این جناح رضاخان است که می‌گفت تمام مشکل ما از تبعیت از اعراب و آخوندزاده‌هاست.

معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ ایران ادامه داد: دسته دوم این جریان مشکل ایران را در غربی نبودن می‌دانستند و راه‌حل این مشکل را غربی شدن به معنای تام می‌دانستند و می‌گفتند مردم ما باید از سر تا ناخن غربی شوند.

حقانی تصریح کرد: انحرافاتی نیز در جبهه اسلامی وجود داشت، گروهی تا حدی موافق استفاده از تجربیات غرب بودند و می‌گفتند باید از تجربیات غرب برای پیشرفت خود استفاده کنیم و گروهی هم سعی داشتند مبانی اسلامی و غربی را باهم جمع کنند.

وی در تکمیل سخنان خود گفت: عده‌ای هم بودند که اسم مبانی غرب را عوض کرده و در لباس اسلام درآوردند.

حقانی اظهار داشت: اولین مواجهه ما در آن زمان، با لیبرالیسم غرب و سپس با سوسیالیسم و مارکسیسم بود و بعد از آن گروهی نیز پیدا شدند که سعی در ارائه اسلام مارکسیستی داشتند.

معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ ایران در ادامه افزود: جریان دینی ناب بعد از سال ۱۳۲۰ و بعد از رفتن رضاخان دوباره احیا شد و تا سال ۱۳۴۲ خود را بازسازی کرد و نهضت امام خمینی (ره) شروع شد تا اینکه در سال ۱۳۵۷ انقلاب به پیروزی رسید.

حقانی ادامه داد: در دوران انقلاب و بعد از آن هم گروه‌های دیگری همراه جبهه اصلی در انقلاب بودند.

وی افزود: یکی از آن‌ها گروهی بود که ولایت‌فقیه را قبول نداشتند، البته عده‌ای در آن زمان جرئت اظهار آن را نداشتند.

حقانی تصریح کرد:  گروهی نیز افرادی بودند که دنبال قرآن مصداقی بودند و مصادیق منطبق با علم قرآن را می‌پذیرفتند، مانند آقای بازرگان.

وی ادامه داد: برخی نیز درک کامل و یقین کامل به مبانی نداشتند که در سال‌های بعد کم‌کم این ضعف در مبانی، اکثر آنها را گمراه کرد.

حقانی در خاتمه برای مطالعه بیشتر کتاب‌های" علل گرایش به مادی‌گرایی از شهید مطهری" و  "نامه ۵ بندی شهید مطهری به حضرت امام(ره) "را معرفی کرد.