به گزارش «فرهنگ امروز»  به نقل از روابط عمومی شبکه فرهیختگان؛ پانزده مستند ناب و غیر تکراری در گروه مستند شبکه چهار سیما تهیه شده که   اغلب آنها، محصول سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ است و در ژانر های متفاوتی همچون: حیات وحش، ماه و فضا، ورزشی، اجتماعی، خانوادگی، ماجراجویی، سیاسی و... است. 
محمد حمیدی مقدم تهیه کننده مستند چهار، عناوین مستند های ویژه نوروز را چنین تشرح کرد:   
*«مستند سیاره سبز The Green Planet »، به کارگردانی Jan Haft محصول ۲۰۱۲ آلمان.
این مستند جذاب با ژانر حیات وحش، درباره راز و رمز‌های زندگی و بقای حیوانات و شیوه‌های اسرار آمیز زندگی و روش‌های دفاعی گونه‌های مختلف جانوری است که جمعه ۱ فروردین تماشایی است.  
*«مستند ماه شیفتگی Lunarcy » به کارگردانی Simon Ennis محصول سال ۲۰۱۲ 
این مستند با ژانر ماه و فضا درباره‌ی انسان‌هایی که زندگی‌شان با «ماه» گره خورده است، با تمرکز بر فردی که رویاها و آرزوهای دروغینش را در مورد ماه به عنوان حقیقت به مردم ارائه می‌کند، شنبه ۲ فروردین روی آنتن می رود.  
*«مستند گوگل مغز جهانی Google and the World Brain » به کارگردانی Ben Lewis ، محصول سال ۲۰۱۳ اسپانیا،آلمان وانگلستان 
 گوگل مغز جهانی ، مستندی است درباره سایت گوگل ومسائل پیرامون آن با نگاهی انتقادی، که یکشنبه ۳ فروردین از قاب شبکه فرهیختگان دیدنی می شود.  
*«مستند مسنر Messner » به کارگردانی Andreas Nickel محصول ۲۰۱۲ آلمان. 
  رینولد مسنر اسطوره‌ی ورزش کوه‌نوردی است. کوه‌نوردی که مرز‌های دست‌نیافتنی این ورزش را درنوردید و اولین نفری بود که ۱۴ قله‌ی فرا ۸۰۰۰ متری را فتح کرد. حالا هنگام بازنشتگی او، این مستند جذاب به روند نیم قرن کوه‌نوردی این اسطوره‌ی  ورزشی می‌پردازد . 
مسنر  دوشنبه ۴ فروردین روی آنتن شبکه فرهیختگان می رود.   
*«مستند زندگی به روایت سام Life According to Sam » به کارگردانی   Sean fin محصول ۲۰۱۳ آمریکا.  
زندگی به روایت سام مستندی است با ژانر اجتماعی و خانوادگی. این مستند دراماتیک ، مبارزه‌ی یک کودک مبتلا به بیماری‌ای نادر و صعب‌العلاج به همراه خانواده‌اش برای زنده ماندن و داشتن یک زندگی عادی و مشابه دیگر اعضای جامعه را تصویر می کند. سه شنبه ۵ فروردین تماشای این مستد را از دست ندهید.     
*«ماهی سیاه Blackfish » را Gabriela Cowperthwaite برای آمریکا در سال ۲۰۱۳ کارگردانی کرد.  
Blackfish یکی از مستند‌های پر فروغ سال ۲۰۱۳ است که به موضوع رام کردن دلفین‌ها توسط انسان و صاحبان آکواریوم‌های سرگرمی‌ساز و حمله‌ی این دلفین‌ها (نهنگ‌های قاتل) به مربی‌های‌شان می‌پردازد .
Blackfish  چهارشنبه ۶ فروردین رونمایی می شود. 
*« سرزمین روسیه  Russia In the Realm of Tigers Bears and Volcanoes » را در سال ۲۰۱۱ Uwe Anders, Christian Baumeister در ژانر حیات وحش برای سینمای مستند آلمان و روسیه کارگردانی کردند.  
روز پنجشنبه ۷ فروردین ، در این مستند، طبیعت بکر و حیات وحش روسیه و گونه‌های جانواری مختلف و بعضاً کم‌یاب این سرزمین از دریاچه‌ی بایکال سیبری و شبه‌جزیره کامچاتکا تا کوه‌های  یورن در مرز آلمان نمایش داده می شود. 
*« چیزی درست نیست، راز مرگ خاله دایان There's Something Wrong with Aunt Diane » را کارگردانی از کشور آمریکا بنام Liz Garbus   در سال ۲۰۱۱ در ژانر اجتماعی و خانوادگی ساخت. 
  مستندی درباره‌ی یک تصادف مرگ‌بار که بر اثر آن زنی به نام دایان شولر به همراه دخترش و سه برادر‌زاده‌اش کشته می‌شود. این مستند که روز جمعه ۸  فروردین از قاب شبکه فرهیختگان تماشایی می شود، سعی دارد تا به زوایای پنهان مانده‌ی این تصادف و بحث‌های پیرامون آن بپردازد .   
*«مستند اوراقچی ها Scrappers » با ژانری اجتماعی که در سال ۲۰۱۰ در آمریکا تولید شد، داستان زندگی سخت مهاجران غیر‌قانونی‌ای که در شیکاگوی آمریکا در صنعت ضایعات مشغول به کارند و حالا در پی بحران اقتصادی آمریکا فشار شدیدی بر آن‌ها وارد شده است را تصویر می کند. 
این مستند شنبه ۹ فروردین دیدنی است.     
*«مستند زندگی در تقاطر Vivan las Antipodas! » ، مستندی تجربی به کارگردانی Victor Kossakovsky ، در سال ۲۰۱۱ برای ۴ کشور آلمان،هلند، آرژانتین و شیلی . 
  ویکتور کوزاکووسکی روز یکشنبه دهم فروردین مستندی تجربی که در آن به شیوه‌ی خود،  زندگی روستایی و خرده فرهنگ‌های موجود در جهان و زیست انسان مدرن در فضاهای بکر و طبیعی موجود در جهان را به تصویر می‌کشد .     
*«مستند بزگراه شمالی Alcan Highway »، را Aleksi Salmenperä در سال ۲۰۱۳ برای فنلاند در ژانر ماجراجویی کارگردانی کرد.  
دوشنبه ۱۱ فروردین داستان صمیمی و جذاب مردی با تبار فنلاندی که همیشه در جاده است و حالا با تعمیر یک کامیون قدیمی و سوار کردن یک کانکس در قسمت بار‌کش آن خانه‌ی کوچک قابل حملی را برای خود ساخته و از شهری به شهر دیگر می‌رود، تماشایی است . 
*«مستند فراتر از خیانت Beyond Treason » با ژانری سیاسی و تاریخی در سال ۲۰۰۵ به کارگردانی William Lewis برای آمریکا ساخته شد. 
سه شنبه ۱۲ فروردین ما شاهد مستندی خواهیم بود که نفوذ شرکت‌های اسلحه سازی به خصوص کمپانی‌های تولید کننده‌ی بمب‌های شیمیایی و کشتار جمعی در سیستم دفاعی، امنیتی و جنگ‌افروزانه‌ی آمریکا را افشا می کند. 
*«مستند دگرگونی Revolution » را Rob Stewart در سال ۲۰۱۲ در ژانر محیط زیست برای کشور های آمریکا، کانادا، مکزیک و ژاپن کارگردانی کرد .  
این مستند که روز چهار شنبه ۱۳ فروردین از قاب شبکه نخبگان تماشایی می شود، با سفر به پانزده کشور مختلف در طول چهار سال ، تغییرات زیست محیطی و خطراتی که زمین و حیات بر روی زمین را تهدید می‌کند، تصویر میشود. همچنین فعالیت‌های گوناگون برای حفظ محیط زیست نیز در آن  بررسی می شود .  
*«سرزمین گاز ۲ Gasland Part II » در سال ۲۰۱۳ Josh Fox آنرا کارگردانی کرد. 
سرزمینِ گاز، قسمت دوم، مستندی از قربانی ساختن محیط زیست و انسان‌ها برای رسیدن به منافع سرشارِ بازار انرژی روز پنجشنبه ۱۴ فروردین روی آنتن می رود .    
*«پرش فضایی Space Dive » در سال ۲۰۱۲ Colin barr این مستند را در ژانر ماجراجویی کارگردانی کرد .   
جمعه ۱۵ فروردین تلاش‌های فیلیکس بوم‌گاتنر که سال گذشته توانست رکورد طولانی‌ترین سقوط ازاد را بشکند و از  ارتفاع ۳۷ هزار‌متری و به مدت بیش از ده دقیقه سقوط آزاد داشته باشد را نظاره گر باشید. ​