به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از ایبنا؛ «عملیات مرصاد»نام نبردی سرنوشت ساز است که در پنجم مرداد سال ۱۳۶۷ میان ایران و سازمان منافقین صورت گرفت و به تار و مار شدن منافقین منجر شد. «عباس رافعی» کارگردان و فیلمنامه نویس سینما و تلویزیون کتاب «سفر بی بازگشت» را درباره این عملیات در سال ۱۳۷۲ نوشت که این کتاب توسط دفتر ادبیات و هنر مقاومت سازمان تبلیغات اسلامی منتشر شده است.

 رافعی درباره علت نگارش این کتاب گفت: بعد از اتمام «عملیات مرصاد» به عنوان عکاس به مناطق جنگی رفتم و از مناطقی چون سر پل ذهاب، قصر شیرین و منطقه ای که عملیات در آن رخ داده بود عکاسی کردم. با گذشت چند سال از اتمام این عملیات به خاطره ای برخوردم که در آن هلی کوپتر یک خلبان سقوط می کند و داخل یک درخت بلوط می افتاد و در آن مخفی می شود.

وی ادامه داد: ماجرای این کتاب از داخل همان درخت بلوط آغاز می شود؛ یعنی درخت بزرگی که خلبان به راحتی می توانست در آن پنهان شود. وقتی این خلبان را پیدا کردم مصاحبه ای با او انجام دادم و در رابطه با اینکه در آن درخت چه بر سرش گذشت و خاطراتش به عنوان ناظری که در آن عملیات شرکت کرده بود و رفتن و عقب نشینی نیروهای منافقین سوال هایی پرسیدم. اتفاقا آن خلبان هم همزمان خاطراتش را در قالب یک کتاب با نام «درخت بلوط» چاپ کرد.

آوینی گفت فیلم نامه این خاطرات را بنویس
نویسنده کتاب «سفر بی بازگشت» در خصوص اینکه چرا داستان این کتاب را در قالب فیلمنامه نوشته است افزود: پیشنهاد اینکه این کتاب را در قالب فیلمنامه بنویسم از طرف شهید سید مرتضی آوینی که در آن زمان معاون فرهنگی حوزه هنری بود به من داده شد. آوینی به من گفت با توجه به اینکه خودت منطقه را دیده ای و با خلبان آن هواپیما هم گفت و گو کردی یک فیلم نامه بر اساس این عملیات بنویس. بنابراین با توجه به صحبت های این شهید، تغییراتی که در خاطرات آن خلبان صورت گرفت و تحقیقات میدانی دیگری انجام دادم و کتاب در قالب یک فیلم نامه که به شروع عملیات مرصاد مربوط می شد نوشته شد. در این فیلمنامه اتفاقاتی مانند زمین گیرشدن منافقین، عقب نشینی آنها و پیوستن برخی از آنها به جمهوری اسلامی مورد اشاره قرار گرفته است.

کارگردان فیلم «کیمیا و خاک» با اشاره به تصمیمش برای تبدیل این کتاب به فیلم افزود: فکر می کردم اگر این خاطره تبدیل به یک فیلم «مستند نما» شود (فیلمی که بر اساس یک ماجرای واقعی اتفاق افتاده و شخصیت آن زنده است) بسیار خوب و ماندگار می شود که متاسفانه به دلیل کمبود بودجه یا مهم نبودن این ماجرا برای مسوولان سینمایی این اتفاق رخ نداد.

رافعی افزود: تعدادی فیلم نامه، رمان، نمایشنامه و کتاب شعری که در رابطه با «عملیات مرصاد» نوشته شده  از تعداد انگشتان دست هم کمتر است. گویا این عملیات نتوانسته توجه این نویسندگان را به خود جلب کند چرا که تا کنون فیلمی در این خصوص ساخته نشده است به همین دلیل بعد از گذشت سالها از انجام این عملیات هنوز بسیاری از مخاطبان جوان ما اطلاعی از این عملیات ندارند.

انگار انگیزه ای برای ساخت فیلم درباره مرصاد وجود ندارد
وی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا الان هم تصمیم به ساخت این فیلم ندارید؟ اضافه کرد: نوشتن این رمان یک امر شخصی است و به عنوان نویسنده بر اساس تحقیقاتی که انجام دادم آن را نوشتم، اما ساخت این فیلم یک کار گروهی است و  باید بتوان جذب نیرو و سرمایه کرد تا این فیلم ساخته شود. اما متاسفانه شاهدیم که پس از گذشت سالها هیچ اثر فاخری در رابطه با عملیات مرصاد ساخته نشده است. من خیلی دوست دارم این فیلم نامه را تبدیل به فیلم کنم اما متاسفانه همانطور که گفتم کسی انگیزه ای برای ساخت آن ندارند.

به گفته این نویسنده سه عامل؛ حضورش در منطقه جنگی، دیدن شخصیتی که این داستان برایش اتفاق افتاده و پیشنهاد سید مرتضی آوینی باعث شد تا تصمیم به نوشتن کتاب «بازگشت بی پایان» بگیرد.

وی همچنین در خصوص اینکه آیا از عکس هایی که از این مناطق جنگی گرفته است در کتابش استفاده کرده یا خیر؟ گفت: خیر، من تصمیم داشتم این عکس ها را در کتابی جداگانه چاپ کنم اما متاسفانه چون به عنوان عکاس شناخته شده نبودم این اتفاق نیفتاد. به همین دلیل هیچ عکسی از آن مناطق در کتاب «سفر بی بازگشت» چاپ نشد.

نویسنده کتاب «سفر بی بازگشت» در پایان در رابطه با استقبال مخاطبان از این کتاب افزود: این کتاب تنها یک بار چاپ شد و در همان سال اول تمام نسخه های آن به فروش رفت و الان جزو کتابهای نایابی است که دیگر وجود ندارد.

کتاب «سفر بی بازگشت» نوشته عباس رافعی، کارگردان و فیلمنامه نویس ایرانی در ۷۹ صفحه و در سال ۱۳۷۲ توسط دفتر ادبیات و هنر مقاومت سازمان تبلیغات اسلامی منتشر شده است.