شناسهٔ خبر: 26777 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

دومی‎هایی که اول نشدند

بعد از معرفی فیلم اولی های جشنواره فیلم فجر ابهام هایی به فیلم های منتخب از سوی هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر مطرح شده است. اما آیا به واقع بی عدالتی صورت گرفته است؟

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایرنا؛ این روزها و پس از اعلام اسامی ۱۱ فیلم بخش نگاه نو از سوی هیات انتخاب فیلم های بخش ایران سی و سوین جشنواره فیلم فجر حاشیه های بسیاری ایجاد شده است. احمد امینی، رسول صدرعاملی، حسین کرمی، محمدعلی باشه آهنگر، محمد احسانی، مجید رضابالا و بهنام بهزادی به عنوان اعضای هیات انتخاب، آثار بخش سینمای ایران جشنوار سی و سوم فیلم فجر از اول آذرماه کار خود را با بررسی فیلم های ارسال شده به جشنواره آغاز کردند. 

احتمال باران اسیدی (بهتاش صناعی ها)، بدون مرز (امیرحسین عسگری)، جامه دران (حمیدرضا قطبی)، چاقی (راما قویدل)، چهارشنبه ۱۹ آبان (وحید جلیلوند)، حکایت عاشقی (احمد رمضان زاده)، در دنیای تو ساعت چند است؟ (صفی یزدانیان)، دو (سهیلا گلستانی)، ماهی سیاه کوچولو (مجید اسماعیلی)، ناهید (آیدا پناهنده) و نزدیکتر (مصطفی احمدی) ۱۱ فیلم حاضر در بخش «نگاه نو» سی وسومین جشنواره فیلم فجر هستند. 

اما در میان حاشیه هایی که پیرامون فیلم های انتخابی به گوش می رسد، کنار گذاشته شدن دو فیلم «مادر قلب اتمی» و «شکاف» سر و صدای زیادی به پا کرد. 

اولین بار یکی از سایت های سینمایی در این باره نوشت: «مسئولان جشنواره فجر به علی احمدازده (کارگردان فیلم مادر قلب اتمی) و کیارش اسدی زاده (کارگردان فیلم شکاف) اعلام کرده اند فیلم های آنها فیلم دوم است و تنها برای بخش سودای سیمرغ جشنواره بررسی می شود.» ماجرا هم از این قرار بود که این دو کارگردان در جشنواره سال گذشته با دو فیلم «مهمونی کامی» و «گس» حضور داشتند اما به علت نداشتن پروانه ساخت و ویدیویی بودن امکان حضور در جشنواره را به دست نیاوردند. 

این اتفاق تا آنجا ادامه پیدا کرد که علی احمدزاده در یادداشتی خطاب به علیرضا رضاداد دبیر جشنواره ضمن اعتراض به اتخاذ چنین رویه ای درباره فیلم خود، نوشت: «همانطور که همه ی اهالی سینما خبر دارند و خدا رو شکر مصاحبه مطبوعاتی شما در جشنواره سال پیش مکتوب موجود است 'مهمونی کامی' را به عنوان یک فیلم سینمایی به رسمیت نشناختید و آن را یک فیلم ویدیویی خطاب کردید و همان جا اعلام کردید بهتر است فیلم جدید من به عنوان فیلم اول در جشنواره سال آینده حضور داشته باشد که مبادا من فرصت فیلم اول بودن رو از دست بدهم.» 

احمدزاده در ادامه به نکته دیگری نیز اشاره کرده و سوال مهمی از رضاداد پرسیده است: «همانطور که در نامه سال گذشته ام اعلام کردم 'مهمونی کامی' از نظر شما فیلم هیچم من بود، چطور می شود که امسال بدون رضایت من که کارگردان فیلم هستم 'مادر قلب اتمی' را از بخش نگاه نو خارج کردید و در بخش سودای سیمرغ گذاشتید؟» البته این اتفاق تنها در مورد این دو فیلم به وقوع نپیوست و فیلم «بهمن» ساخته مرتضی فرشباف نیز به همین سرنوشت دچار شد. 

اما آنچه که هیاهوها درباره انتخاب فیلم های بخش نگاه نو را به راه انداخت به راحتی قابل تبیین است و به نظر می رسد هیات انتخاب برای کنار گذاشتن این چهار فیلم از بخش نگاه نو حق داشته است. فیلم پیشین علی احمدزاده یعنی «مهمونی کامی» پیش از این به عنوان یک فیلم سینمایی برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره و تندیس ویژه داوران جشنواره پراگ شده است. فیلم «گس» فیلم قبلی کیارش اسدزاده و فیلم «سوگ» فیلم پیشین مرتضی فرشباف نیز در جشنواره های خارجی شرکت داده شده بودند. هیات انتخاب در یک فرمول ساده فیلم های پیشین کارگردانانی که در جشنواره های خارجی شرکت کرده بودند را از داوری بخش نگاه نو کنار گذاشت چرا که فیلم های پیشین کارگردانان این آثار در جشنواره های خارجی به عنوان فیلم سینمایی شرکت کرده بودند و دیگر شرایط برای محاسبه آنان به عنوان فیلم اول وجود نداشت.

در این میان اتفاق دیگری که به وقوع پیوست حضور دو فیلم «بدون مرز» ساخته امیرحسین عسگری و فیلم «در دنیای تو ساعت چنده؟» ساخته صفی یزدانیان است که علاوه بر شرکت در فستیوال های خارجی و گرفتن جایزه اکنون در بخش نگاه نو حضور دارند. این در حالی بود که سالهاست که قوانین جشنواره اجازه حضور فیلم هایی که قبل از فستیوال فجر در جشنواره های خارجی به نمایش درمی آیند را به صاحبان فیلم ها نمی دهد. 

دقیقا به همین دلیل بود که سال قبل فیلم های مهمی چون «زندگی مشترک آقای محمودی و بانو»‏، «پرویز» و «ماهی و گربه» علی رغم پذیرفته شدن در بخش مسابقه راهی به بخش رقابتی پیدا نکردند و تنها در بخش غیر رقابتی به نمایش درآمدند.

اما این مورد هم با توضیح محمد علی باشه آهنگر یکی از اعضای هیات انتخاب به راحتی قابل رفع است: «درباره حضور دو فیلم «بدون مرز» امیرحسین عسگری و «در دنیای تو ساعت چند است؟» صفی یزدانیان در جشنواره های خارجی به این جمع بندی رسیدیم که طبق مقررات جشنواره منعی برای حضور این دو فیلم در بخش «نگاه نو» وجود ندارد و فقط نمی توانند در بخش سودای سیمرغ حضور پیدا کنند.» 

این دو فیلم، فیلم اول کارگردان های آنها محسوب می شوند و بخش نگاه نو نیز مربوط به فیلم های اول است. اما آنها به دلیل حضور در جشنواره های خارجی شرایط شرکت در بخش سودای سیمرغ را از دست داده اند و فیلم هایی که در سال قبل به دلیل حضور در جشنواره های خارجی در خارج از مسابقه شرکت داده شدند همگی فیلم های غیر اول بودند و هیچکدام فیلم اول نبودند و اگر جشنواره در بخش سودای سیمرغ فیلمی از این دست در بخش رقابتی شرکت دهد نقض روال قبلی خود کرده است.

در این میان برخورد معتدل و آرام علیرضا رضاداد دبیر جشنواره نیز قابل بررسی است. او که انتقادات درباره فیلم دیگر مشکل دار بخش نگاه نو یعنی حکایت عاشقی ساخته احمد رمضان زاده را به خوبی شنیده است اکنون همه چیز را در اختیار هیات انتخاب قرار داده تا اگر این فیلم نیز فیلم اول کارگردان آن نیست طی روزهای آینده از بخش نگاه نو کنار گذاشته شود. 

رمضان زاده در سال ۱۳۷۳ با فیلم بشیر در جشنواره فیلم فجر حضور داشته است و اکنون ستاد جشنواره در حال بررسی این موضوع است که آیا این فیلم جز آثار بلند سینمایی بوده است یا نه؟ به نظر می رسد همین اعتدال رفتاری رضاداد به زودی سرنوشت این فیلم را نیز تعیین خواهد کرد.

به نظر می رسد این ابهام پر سر و صدایی که درباره فیلم های اول به راه افتاده است، به سادگی قابل رفع بود و هر چند که موارد دیگری نیز درباره انتخاب های هیات انتخاب وجود داشت که در فرصت های دیگر می توان به آن پرداخت. 

نظر شما