به گزارش فرهنگ امروز به نقل از فارس؛ حجت‌الاسلام محمد عرب صالحی، رییس پژوهشکده حکمت و دین پژوهی و دبیر علمی همایش ملی نقد اعتزال نو، ضمن بیان این خبر گفت: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با همکاری موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم، موسسه تخصصی کلام حوزه علمیه قم، قطب علمی فلسفه دین و کانون اندیشه جوان، همایش ملی نقد اعتزال نو را همراه با رونمایی از مجموعه پنج جلدی «جریان شناسی و نقد اعتزال نو» برگزار می‌کند.

دبیر علمی همایش نقد اعتزال نو افزود: در این همایش علمی آیت‌الله محمد علی تسخیری با موضوع «جریان شناسی اعتزال نو»، آیت‌الله علی‌اکبر رشاد با موضوع «الاهیات چپ و الاهیات راست» و همچنین حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه نیز با موضوع «عقل شیعی و عقل نو اعتزال» ایراد سخنرانی خواهند داشت.

در خلال این مراسم از مجموعه پنج جلدی «جریان شناسی و نقد اعتزال نو» که برای نخستین بار در جهان اسلام تألیف شده، رونمایی می‌شود. همچنین یک نشست علمی نیز با شرکت صاحبنظران برگزار می‌شود.

عرب‌صالحی در ادامه اعتزال نو را از جریان‌های کلامی معاصر معرفی کرد و افزود: این جریان به نحوی خود را به معتزله تاریخی منتسب می‌کنند. آنها مدعی هستند همانطور که در یک برهه زمانی معتزله قدیم با شعار عقل گرایی در مقابل مسلک اشعری ایستاد و قرائت خاصی از دین ارائه و در روش منطق فهم دین بحث عقل گرایی را مطرح کرد، الان هم اسلام مبتلا به وضعیتی است که احیای آن تفکر می‌تواند بسیاری از خلأها را پر کند. لذا اینها به شدت خود را عقل گرا می‌دانند. مستحضر هستید که عقل گرایی اعتزالی بسیار نزدیک با مبانی تشیع هست گرچه تمایزاتی هم دارد. اما آیا عقل گرایی در اعتزال نو به همان معناست یا نه؟ این یکی از موضوعات مهم است که در این همایش و در قالب مجموعه مقالاتی به آن پاسخ داده می‌شود.

وی همچنین پیرامون اهمیت و ضرورت برگزاری این همایش ادامه داد: امروزه بسیاری از کرسی‌های تدریس دین اسلام در دانشگاه‌های کشورهای اسلامی و حتی کشورهای اروپایی و کلاً جهان مدرن، در دست جریان اعتزال نو است. بنا بر این نفوذ آنها در نسل جوان و تاثیرشان می‌تواند زیاد باشد. از این رو ما بر خودمان لازم دانستیم که معرفی علمی و روشمند و مطابق با مستندات علمی ارائه دهیم. اینکه اساس شکل‌گیری این جریان، خاستگاه آن، علل، حوزه و گستره جغرافیایی، مبانی فکری در موضوعات مختلف مثل فلسفه دین و مسائل آن، اندیشه‌های حقوقی، علوم قرآنی کجاست و به خصوص اینکه دیدگاه آنها در خصوص کتاب و سنت و نصوص دینی چیست از موضوعات بسیار مهم روز است.

رییس پژوهشکده حکمت و دین پژوهی گفت: به اعتقاد ما طبقه اول این جریان که با سید جمال‌الدین اسد آبادی و عبده وجوه اشتراک زیادی با معتزله تاریخی دارند اما طبقه متاخر امثال آرکون، ابوزید، امین الخولی و ... هم در تعریف عقل و هم در نوع برخورد با نصوص دینی از اساس با اعتزال تاریخی مخالف‌اند. عقل نو اعتزالی در طبقه متاخر همان عقل خود بنیاد غربی است که امروزه سر از عقل ابزاری و پراگماتیسم(عمل گرایی) در آورده است در حالی که عقل اعتزال قدیم بسیار با عقل وحیانی و عقل شیعی هم افق است.

عرب صالحی تصریح داشت: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با توجه به ضرورت‌های فوق و با پیشنهاد مستقیم ریاست پژوهشگاه حضرت آیت‌الله علی‌اکبر رشاد و تصویب شورای علمی گروه منطق فهم دین از سال 1390 این پروژه را در دستور کار خود قرار داد و 18 دی ماه مجموعه 5 جلدی جریان شناسی و نقد اعتزال نو در خلال مراسم همایش رونمایی خواهد شد.

لازم به ذکر است همایش ملی نقد اعتزال نو با حضور اندیشمندان داخلی، پژوهشگران و اصحاب رسانه، صبح پنج شنبه 18 دیماه از ساعت 8 تا 12 در تالار اندیشه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی دفتر قم، به آدرس بلوار پانزده خرداد، خیابان شهید میثمی، برگزار می‌شود.