به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ آخرین نشست سرای اهل قلم بیست‌و‌هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، به بررسی کتاب «درآمدی بر کتابخانه ابن‌شهرآشوب» اختصاص یافت. این نشست شنبه ۲۶ اردیبهشت‌‌ماه برپا شد.
از ابن‌طاووس تا ابن شهرآشوب
فرید قاسملو، عضو هیات علمی دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی گفت: «كتابخانه ابن‌طاووس و احوال و آثار او» در سال ۱۹۹۲ از سوی اتان کُلبرگ نوشته شد و علی قرائی و رسول جعفریان نیز آن را به فارسی ترجمه کردند. این کتاب الگوی نگارش حسین صابری برای تألیف «درآمدی بر کتابخانه ابن‌شهرآشوب» بوده اما با توجه به مختصات آن می‌توان از این کتاب به‌عنوان نخستین کتابشناسی بومی در کشور نام برد.
وی اظهار کرد: کهکشان دانش‌شناسی در رشته‌های گوناگون چنان پیشرفت کرده است که ناگزیریم به سوی تخصص‌گرایی حرکت کنیم، از تکرار بپرهیزیم و به عمق مطالب توجه بورزیم. «درآمدی بر کتابخانه ابن شهرآشوب» از جمله آثاری است که در آن به‌خوبی این موضوع تبیین شده است و صاحب اثر ــ حسین صابری ــ نیز در راه شناساندن ابن شهرآشوب گام‌های اساسی برداشته و قدم به قدم داده‌های خود را منتشر می‌کند.
قاسملو با بیان این‌که کتابشناسی‌های انجام شده براساس داده و یا متن انجام می‌شود، اظهار کرد: برخی از کتابشناسان آثار خود را براساس داده‌ها گرد می‌آورند و برخی دیگر کتابشناسی را براساس متن تهیه می‌کنند. مؤلف،
کتاب و کتابخوانی در تمدن اسلامی سابقه‌ای دیرینه دارد که منابع موجود، این موضوع را تأیید می‌کنند. در سده اخیر اقدام بزرگی در راستای منابع و مآخذ عالمان دینی به انجام رسیده است که نمونه آن کتاب «درآمدی بر کتابخانه ابن‌شهرآشوب» است.
کتاب حاضر را بر اساس متن تهیه کرده است. به‌عبارتی در استخراج کتابشناسی براساس متن، مؤلف یک یا دو متن درباره متفکر و اندیشمند خاصی را محور تهیه کتابشناسی قرار می‌دهد و کار تحقیقی خود را به انجام می‌رساند.
وی افزود: کُلبرگ در کتاب «كتابخانه ابن‌طاووس و احوال و آثار او» اسامی کتاب‌های ابن‌طاووس را به نام وی به ثبت رسانده اما صابری در کتاب خود اسامی کتاب‌های کتابخانه ابن شهرآشوب را به نام مؤلفان آن کتاب‌ها نوشته است.
قاسملو در ادامه نشست گفت: مؤلف کتاب «درآمدی بر کتابخانه ابن شهرآشوب» اسامی کتاب‌های به‌دست‌آمده از مستندات خود را با مجموعه مشاهیر کتابخانه ملی ایران مطابقت داده است در حالی که به‌هیچ عنوان نباید به سنت عقبگرد در کتابشناسی بگردیم.
۵۵۷ کتاب در کتابخانه شهرآشوب
در ادامه این نشست، حسین صابری، عضو هیات علمی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد و مؤلف کتاب «درآمدی بر کتابخانه ابن شهرآشوب» گفت: چند سال گذشته کتاب «مناقب» اثر شهرآشوب را ترجمه کردم و متوجه برخی منابع مناسب و مطلوب درباره این شخصیت بزرگوار شدم و تصمیم گرفتم این منابع را که در کتابخانه شهرآشوب وجود دارد در یک مجلد مستقل جمع‌آوری کنم.
وی با اشاره به جمع‌آوری ۵۵۷ کتاب در کتابخانه شهرآشوب اظهار کرد: برای اطمینان بیشتر از منابع، مدخل‌ها را براساس کتابخانه شهرآشوب ننوشتم و بیشتر تمرکزم براساس مؤلفان کتاب‌های کتابخانه بوده است.
صابری ادامه داد: این کتاب اگر چه براساس کتابشناسی کتابخانه ابن‌شهرآشوب است، اما عنوان کتاب را «درآمدی بر کتابخانه ابن‌شهرآشوب» انتخاب کردم.
مجموعه مشاهیر کتابخانه ملی معتبر نیست
سید محسن ناجی، عضو هیات علمی بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی نیز در ادامه این نشست با بیان ویژگی‌های مثبت و در خور توجه کتاب «درآمدی بر کتابخانه ابن شهرآشوب» اظهار کرد: کتاب و کتابخوانی در تمدن اسلامی سابقه‌ای دیرینه دارد که منابع موجود، این موضوع را تأیید می‌کنند. در سده اخیر اقدام بزرگی در راستای منابع و مآخذ عالمان دینی به انجام رسیده است که نمونه آن کتاب «درآمدی بر کتابخانه ابن شهرآشوب» است.
وی در پایان افزود: مجموعه مشاهیر کتابخانه ملی چندان سند معتبری برای تطبیق منابع و کتاب‌های کتابشناسی شهرآشوب نیست چرا که تنها بخشی از مشاهیر در این مجموعه گردآوری شده است. همچنین در این کتاب برخی کتاب‌ها بدون شماره سریال ذکر شده و البته برخی منابع و کتاب‌ها نیز مغفول واقع شده است.
نظر شما