به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایسنا؛ ۵۰ پله بلند را باید پایین بروید تا به راه شیر، بزرگ‌ترین آب‌انبار تک‌گنبدی ایران برسید؛ با این تفاوت که در حال حاضر آبی در آن پیدا نمی‌شود. راه ورود به مخزن آن را باز کرده‌اند تا گردشگران ببینند قدیمی‌ها با چه مشقتی از آب استفاده می‌کرده‌اند.
بزرگ‌ترین آب‌انبار تک‌گنبدی ایران در کم‌آب‌ترین محله شهر قزوین قرار گرفته که توسط برادران سردار در دوره قاجاریه ساخته شده و ۳۰۰۰ مترمکعب گنجایش دارد.
گنبد آجری به دهانه داخلی ۱۷ متر، ظرفیت نمادین مخزن، بخارکش مرکزی بر فراز گنبد، کاشی‌کاری معقلی و رسمی‌بندی سردر ورودی و راه شیر از ویژگی‌های این آب‌انبار است.
راهنمای آب‌انبار سردار بزرگ می‌گوید: مخزن این آب‌انبار مثل آب‌انبارهای دیگر کاملا بسته بوده است. آب از سرریز‌های کوچک داخل مخزن جمع می‌شده و برای آنکه مردم بتوانند از این آب برداشت کنند در بین دیواره‌ها و لوله‌های سفالی قرار می‌دادند و پشت دیوار شیر آب نصب کرده بودند تا آب از این طریق به سمت دیگر دیوار هدایت شود.
او ادامه می‌دهد: میراب هم که حافظ و مسئول لایه‌روبی آب‌انبار بوده از طریق دریچه‌ای که از سمت کوچه و بالای آب‌انبار قرار دارد، زمانی که آب به پایین‌ترین سطح خود می‌رسیده وارد مخزن می‌شده و به اصطلاح قزوینی‌ها خَره‌کاری و لجن‌ها را از داخل آن خارج می‌کرده است. در آن زمان هر محلهای تقریبا برای خودش آب‌انباری داشته و شهر قدیم قزوین حدود ۱۳۳ آب‌انبار داشته است، به همین دلیل قزوین به شهر آب‌انبارها هم معروف بوده است اما امروزه شاید ۱۲ آب‌انبار از آن باقی مانده باشد.
راهنمای این بنا اضافه می‌کند: مردم قزوین می‌گویند آب‌انبار «سردار بزرگ» تمیزترین آب را داشته است، به همین دلیل از محلهای اطراف هم برای برداشت آب به این محل می‌آمدند. آب‌انبار «مسجد جامع» قزوین هم چون متعلق به دوره شاه‌سلیمان صفوی است، یکی از قدیمی‌ترین آب‌انبارهای قزوین به شمار می‌آید. آب‌انبار «حاج کاظم» قزوین هم یکی از زیباترین سردرها را دارد.
او می‌گوید: این انبار ۲۰۸ سال دارد. از آب‌انبارها تا دهه ۵۰ استفاده می‌شده، به همین دلیل از دهه ۶۰ شروع به بازکردن مخزن آب‌انبارها می‌کنند تا این مکان‌ها تبدیل به موزه شود. این آب‌انبار در دوره پهلوی اول به کلی مرمت شده است. البته مسیر چوبی و تابلوهای فلزی که داخل آب‌انبار نصب شده مربوط به ۸ سال گذشته است.
این راهنما همچنین درباره آجرهایی که پای شیر به رنگ سیاه درآمده‌اند توضیح می‌دهد: به دلیل اقداماتی که در دوره‌های مختلف در این مکان رخ داده، آتش‌هایی که در این محل روشن کرده‌اند باعث شده که بخشی از آجرهای آن سیاه شوند.
نظر شما