به گزارش فرهنگ امروز به نقل از سایت انسان‌شناسی و فرهنگ؛ شهر و ادبیات، موضوع پرونده جدید مجله اندیشه ایران‌ شهر است که در قالب دو شماره ۲۰ و ۲۱ این نشریه و به تازگی منتشر شده است. اندیشه ایران‌ شهر، نشریه تخصصی حوزه معماری و شهرشناسی به صاحب امتیازی دفتر پژوهش‌های فرهنگی و مدیرمسئولی و سردبیری محمدرضا حائری مازندرانی است. از این شماره از اندیشه ایران‌ شهر، در حاشیه نشست «شهر و ادبیات» رونمایی شد. در ادامه، سرمقاله و فهرست ارسالی این نشریه جهت درج در انسان‌شناسی و فرهنگ قابل دسترسی است:

در و دیوار گواهی دهدم کاری هست؛ به قلم محمدرضا حائری مازندرانی

بسیاری بدین گمان یقین آورده اند که خوانش شهر به مثابه متن پدیده و اقدامیست متأخر. به گواهی شهر سعدی و بسیاری نمونه های دیگر که در همین شماره از نشریه در خواهیم یافت که حداقل در فرهنگ ما در طی قرون متمادی این حساسیت به در و دیوار, به کاشانه و شهر وجود داشته و امکان آفرینش زشتی از صاحبان ملک و املاک صلب می شده و منظر شهر و روستا و طبیعت, در این مرز و بوم بخشی از وجود انسان به حساب می آمده است. در نمونه هایی که در همین شماره از اندیشه ایرانشهر می خوانید در میابیم که شهر دیدنی است, خواندنی است, فهمیدنی است و نسبت عمیقی بین شکل شهر و روستا و آگاهی ساکنان وجود دارد.

هنگامی که از شهر و شهرسازی سخن به میان می آید, نه تنها نادیده گرفتن روستا و توسعه روستایی در نظر نیست به گواهی بلکه به گواهی شماره های گذشته اندیشه ایرانشهر محافظت از روستا و فراهم آوردن شرایط برای حضور امکانات, عمران و آبادانی در روستا همواره در عباراتی مانند شهر و شهرسازی به کار برده می شود محفوظ است. دوم این که مراد همه ما نویسندگان و پدیدآورندگان این شماره از نشریه, در طی قسمت اول گفتگویی که با هم داشته ایم این است که شکل و شکل گیری شهر- و ایضا روستا- در سیما و در سازمان یابی فضا, حاوی معانی و بار ارزشی است. در نتیجه به اتفاق کوشیدیم که جلوه هایی از این شماره معانی و بارهای ارزشی را در نوشته های این شماره ذیل عنوان خوانش شهر معرفی کنیم.

تهران و سایر شهرهای ما رشد کرده اند اما بدون معماری و بدون شهرسازی. یعنی رشدی معیوب و نارس. البته خیلی ها این عیب ها را یا عیب نمی دانند و یا با آن کنار می آیند. برای هم نسل های ما و نسل های قدیمی تر تهران هم شرقی هم غربی, هم شمالی, هم جنوب- که میل شدیدی در تصرف همه اراضی پیرامونش دارد- روز به روز بیشتر و بیشتر در حال از دست دادن کمیت ها و کیفیت های فرهنگی و طبیعی اش است. چه معمار باشیم و چه نباشیم چه شهرساز باشیم و نباشیم, معماری و شهرسازی بخشی از آگاهی هر کدام از ما ساکنان را شکل می دهد. غیبیت معماری وشهرسازی خود نشانه بارزی است از فقدان آگاهی اجتماعی. از طرف دیگر آلوده شدن هوا و منظر شهرها و آبادیها با گوشخراش شدن صدا و آوای سکونتگاه ها به شیوه ای وارونه- عدو شود سبب خیر- به کندی در می یابیم که روز به روز بیشتر و بیشتر در حال از دست دادن کمیت ها و کیفیت های طبیعی و فرهنگی شهرها و روستاهامان هستیم ...

فهرست مطالب این شماره مجله:

در و دیوار گواهی دهم کاری هست/ محمدرضا حائری مازندرانی

ترانه تهران خوانش شهر از منظر ترانه/ هنگامه آشوری

سیاحی ادبی تهران/ احسان نوروزی

دوبلین جویس: از شهر تا شرح/ امید قهرمان

ضدآرمان‌‍شهر از منظر هدایت.../ سید محسن حبیبی، محمدصالحد شکوهی بیدهندی

بی آنکه صدای شکستن چتری شنیده شود/ امیر خضرایی منش

از خلوت اتاق تا همهمه شهر: جستجوی شهر در رمان خانم دلوی/ فرنوش فارمر، سپیده ابوالفتحی

استانبول، شهر شکوه، شهر حزن/ کوروش آصف وزیری، امیر مولایی

من در تن این شهر، نهان و پیدایم/ گفتگو با جواد مجابی

دغدغه شهر بازخوانی دو تجربه درباره تهران/ مجید منصور رضایی

خیال پرسه در شهر/ زهرا عزیزی

اسلامشهر، نقطه سر خط / جواد عرفانی

در آستانه ایده تهران/ گفتگوی نوید پورمحمدرضا و شمیم مستقیمی

تهران؛ روایتی فرامتنی/ احمد مسجدجامعی

چهارراه بی‌چراغ/ غزال کرامتی

خوانش فرهنگ های شهری/ مالکوم مایلز، تیم هال، لین بوردن/ شهلا شاهمرادی

نگارش شهر، دیدگاه های شهری و مدرنیسم ادبی/ دسموند هاردینگ/ آراسته ملاکین

بزرگداشت جلال ستاری/ مهران عارفیان