به گزارش فرهنگ امروز به نقل از سایت دایره المعارف  بزرگ اسلامی؛ محمود فاضلی در خصوص این کتاب نوشت:  کتاب «سرمه کشيدن يا کورکردن» يادداشت‌هايی درباره جامعه شناسی حقوق به قلم عباس عبدی است که توسط انتشارات تيسا منتشر شد.  کتاب در برگيرنده يادداشت‌های ایشان است که طی شش سال (از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱) در زمينه حقوق و جرم و مجازات نوشته است. مطالبی که بيشتر از ديدگاه جامعه شناسی نوشته شده‌اند تا از ديدگاه حقوق و قانون. اين کتاب در هشت بخش و تحت عناوین «حاکميت قانون و فلسفه حقوق، نقد حقوق، جرم و مجازات، قانون مجازات، زمينه‌های اجتماعی جرم، فرهنگ حقوقی، اعدام و خشونت و فساد» تاليف و تدوين شده است.

        نویسنده در مقدمه کتاب ۴۹۳ صفحه‌ای خود نقد حقوق را شامل چهار محور کلی می‌داند:الف) نقد قوانین ماهوی و فلسفه حقوق حاکم بر آن؛ ب) نقد قوانین شکلی و آیین دادرسی؛ پ) نقد ساختار  و تشکیلات قضایی؛ ت) نقد رفتارها و ارزش‌ها و نگرش‌های مردم مرتبط با حوزه حقوق». به اعتقاد وی قوانین ماهوی، شامل جرایم، مجازات‌ها و نیز سیاست جنایی می‌شود. همچنین مقدم بر این، باید فلسفه حقوق را نیز در نظام سیاسی نقد و بررسی کرد. قوانین شکلی به شیوه‌های اثبات ادعا، برابری حقوق، حدود مسئولیت جزایی و مدنی، مراحل رسیدگی و غیره مربوط می‌شود که اهمیت فراوانی دارد. همه اینها از خلال رسیدگی در سازمان و تشکیلات قضایی اعم از قاضی، استقلال او، وکلای دادگستری و غیره صورت می‌گیرد. بالاخره نگاه و رفتار حقوقی مردم به ویژه در جوامعی که شکاف‌های گونانگون فرهنگی، مذهبی، تمدنی و غیره در آن وجود دارد، اهمیت خود را دارد. این چهار محور در عمل به هم تنیده هستند و جدا کردن آنها به سختی صورت می‌گیرد.

به گفته نویسنده سرفصل‌های کتاب ممکن است با یکدیگر تلاقی داشته باشند و در هرکدام موضوعات متنوعی مورد بحث قرار گرفته باشد. همچنین برخی از مضامین در نوشته‌های گوناگون، تکرار شده که گریزی از آن نبوده است». نویسنده امیدوار است «این مجموعه از مقالات و نوشته‌ها به هدفی که در ذهنش بوده است یعنی کوشش برای رسیدن به اندیشه و نقدی حقوقی و نظام‌مند از جامعه ایران کمک کند. مجموعه حاضر ۹۰ یادداشت نویسنده است. برخی از این یادداشت‌ها به تناسب رویدادهای روز یا در پاسخ به مطالب دیگران یا در ادامه یادداشت‌های قبلی نوشته شده است. یادداشت کنونی به گونه‌ای است که استقلال مفهومی خود را دارد و نیازی به مراجعه به موارد یاد شده در یادداشت‌ها نیست. ضمن اینکه مضامین تکراری هم در یادداشت‌ها وجود دارد.»

نویسنده در بخشی از کتاب خود می‌نویسد«اگر دویست سال پیش مقایسه‌ای میان حقوق اسلامی ـ و نه آنچه در عمل در جوامع اسلامی جاری بود ـ با حقوق غرب صورت می‌گرفت، در بسیاری از موارد حکم به برتری حقوق اسلامی داده می‌شد، زیرا از استحکام و منطق قوی‌تری برخوردار بود، ولی چرا اکنون این حقوق در مواجهه با دنیای مدرن دچار مشکلات گوناگون شده، درحالی ‌که حقوق غرب مراحل پیشرفته خود را تجربه می‌کند؟ پاسخ این است که این قوانین قدرت انطباق‌پذیری و تحول را از دست داده یا به تعبیر دیگر نقش زمان و مکان در اجتهاد را به فراموشی سپرده است؛ ضمن اینکه درک دقیقی از موضوعات مستحدثه وجود ندارد».

سرمه کشیدن یا کور کردن

یادداشت‌هایی درباره جامعه‌شناسی حقوق

عباس عبدی

انتشارات: تیسا

نوبت اول: ۱۳۹۳

قیمت: ۲۷ هزار تومان