شناسهٔ خبر: 37790 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

چرا کتابخوانی در مدارس ایران مریض است؟

مدیرمسئول مجلات رشد که بیش از ۵۰ سال کتابخوانی در مدارس را ترویج می‌کند‌، معتقد است هنوز کتابخوانی در مدارس ما مریض است،‌ چرا که ما نتوانسته‌ایم زنجیره ایجاد فرهنگ کتاب و کتابخوانی در جامعه را تکمیل کنیم.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از تسنیم؛ محمد ناصری، مدیر مسئول مجلات رشد و نویسنده، با اشاره به طرح افزودن «ساعت مطالعه»  به برنامه درسی دانش‌آموزان که در شورای عالی آموزش و پرورش در دست بررسی است‌، گفت:‌ در آموزش و پرورش تاکنون ساعتی به نام ساعت مطالعه نداشته و نداریم، هر چند کلاسی مانند انشاء، مطالعات اجتماعی،‌ تفکر و پژوهش که جدیداً به برنامه درسی اضافه شده است،‌ زمینه‌هایی را برای اینکه دانش‌آموز وادار به گفت‌وگو و مطالعه شوند،‌ فراهم می‌کند.

وی ادامه داد:‌ برنامه دیگری که بیش از ۵۰ سال است که در آموزش و پرورش انجام می‌شود و هدف آن ترغیب دانش‌آموز به مطالعه آزاد است‌، انتشار مجلاتی است که امروز به اسم «رشد» معروف است و با شمارگان میلیونی به دست مخاطب می‌رسد‌، فلسفه تشکیل دفتری به نام دفاتر انتشارات کمک آموزشی در وزارت آموزش و پرورش نیز این بوده که ارتقای سواد خواندن و فرهنگ مطالعه را در میان دانش‌آموزان به دنبال داشته باشد.

ناصری تصریح کرد:‌ نخستین شماره این مجله در سال ۱۳۴۳ با هدف معرفی خواندنی‌های مناسب و سرگرم‌کننده به دانش‌آموزان وارد مدارس شد تا انگیزه‌های مطالعه دانش‌آموز را زیاد کند، این مجلات اکنون پس از ۵۰ سال در گروه‌های اول تا ششم با استقبال قابل توجه دانش‌آموزان و والدین مواجه است‌، حتی در برخی مدارس یک روز از هفته یا ماه را به نام روز بدون کیف می‌خوانند و در آن دانش‌آموزان مجلات رشد را با خود به مدرسه می‌آورند و مطالعه می‌کنند.

وی ادامه داد: هم‌چنین در وزارت آموزش و پرورش سالانه بالغ بر هزار کتابی که منتشر شده را بررسی کرده و بهترین ها را به عنوان کتاب مناسب به دانش‌آموزان معرفی می‌کند،‌ این معرفی‌ها در در قالب کتابنامه رشد انجام می‌شود،‌ از سال گذشته وزارت آموزش و پرورش به این کتابنامه رشد گروه ادبیات داستانی و شعر را اضافه کرد، تا سال ۹۲ فقط کتاب های آموزشی معرفی می‌شدند. کتابنامه رشد در حقیقت کتاب را در معرض دید دانش‌آموزان قرار داد و آن‌ها را روی میز دانش‌آموز گذاشت، حال اینکه دانش‌آموز این کتاب‌ها را مطالعه کند‌ یا خیر،‌ مقداری به هنر معلم و اولیای مدرسه وابسته است و بخش دیگر هم به نوع فرهنگی که در خانواده‌ها جاری است.

ناصری با اشاره به لزوم فرهنگ‌سازی برای مطالعه در خانواده‌ها گفت‌:‌ اگر پدر و مادر و بچه‌های بزرگتر کتاب‌خوان باشد، به طوری طبیعی بچه‌های کوچکتر نیز به سمت کتاب و کتابخوانی سوق پیدا می‌کند. در مدرسه نیز این معلمان هستند،‌ که باید بچه‌ها را به کتابخانه مدرسه راهنمایی کرده و آن‌ها را ترغیب به مطالعه کنند.

وی افزود:‌ در مجموع باید گفت،‌ ما در امر کتاب و کتابخوانی بسیار قصور داریم، آنقدری که باید در حوزه خواندن تبلیغ نمی‌شود، انتقادات جدی به این امر وارد است،‌ از فضای داخلی آموزش و پرورش گرفته تا فضای رسانه ملی که بسیار ضعیف به این حوزه می پردازد، اساسا فرهنگ جامعه و همه این‌ کاستی‌ها دست به دست هم داده است تا ما در حوزه کتاب‌خوانی عقب مانده باشیم.

ناصری در پاسخ به اینکه با وجود سابقه ۵۰ ساله آموزش و پرورش در تشویق و ترغیب دانش‌آموزان به مطالعه چرا باز هم با فقر کتابخوانی در میان دانش‌آموزان مواجه هستیم،‌ گفت:‌  مجلات رشد را باید به مثابه قدم‌های اولیه و نظام مند در آموزش و پرورش در نظر گرفت‌، همچنین ساختار آموزش و پرورش تنها جایی نیست که به ارتقای فرهنگ مطالعه کمک می‌کند، نهادها و سازمان‌های دیگر نیز باید وارد شوند تا شاهد تکان خوردن وضعیت کتابخوانی باشیم.

عضو شورای نویسندگان مسجد جواد‌الائمه(ع) بزرگترین ادعا برای کتاب نخوانی دانش‌آموزان را آمار فروش کتاب و شمارگان کتاب‌های مناسب برای این سنین دانست و افزود: شمارگان کتاب‌ها با ورود دانش‌آموزان به مدرسه کاهش پیدا می‌کند‌، پس از آن وقتی دانش‌آموز به کلاس هفتم می‌رسد،‌ دوباره شاهد افت چشمگیر شمارگان و فروش کتاب‌های مناسب این سنین به بعد هستیم،‌ این دلایل مختلفی دارد،‌ از جمله این دلایل می‌توان گفت،‌ وقتی جامعه و سیستم آموزشی ما به جای اینکه برنامه‌ریزی آموزشی را به طور واقعی دنبال کنند‌، بر چند درس خاص متمرکز شوند،‌ تمام وقت دانش‌آموزان برای مطالعه همان دروس صرف می‌شود و بنابراین وقت دیگری برای مطالعه آزاد باقی نمی‌ماند.

وی در پایان افزود: نسبت به آینده کتابخوانی در مدارس خوش‌بین نیستم، از آمار کتاب کودک و نوجوان جامعه می‌توان وخامت اوضاع را فهمید و باید گفت‌، کتابخوانی در مدارس وضعیت مریضی دارد.

نظر شما