فرهنگ امروز: قزوه در ابتدا با بیان شاخه های مختلف شعر انقلاب، بیان داشت: ما کشوری هستیم که سابقه ادبی چندین هزار ساله داریم. از زمان شکل گیری زبان فارسی ما بزرگانی داشتیم که شعر گفتند و همه با نام رودکی، فردوسی و ... آشنا هستند. می دانید که زبان فارسی چه قله هایی را داشته است. ما حتی پیش از اسلام نیز ادبیات و شعر داشتیم.

وی ادامه داد: در دوره شش هزار ساله تمدن ایران ما اهل تمدن و فرهنگ بودیم. در این تمدن همیشه شعر نقش مهمی داشته است. در روزگار ما نیز می بینیم که شعر جزو ارکان اصلی هنر است. در روزهای آغازین انقلاب نیز شعر حضور داشته است. از آغاز نهضت حضرت امام خمینی (ره) شاعران پیش قراول بوده اند.

این استاد شعر و ادبیات انقلاب اسلامی، شعر را خط شکن هنر ایرانی دانست و گفت: در بین هفت هنر، شعر برای ما ایرانی ها همیشه خط شکن بوده است. شعر با کمترین ابزار و بیشترین انعکاس بالاترین تأثیر را در بین هنر ها داشته است. نقشی که شعر در انقلاب اسلامی داشته، بسیار درخشنده بوده است.

قزوه با اشاره به شعارهای ابتدای انقلاب اسلامی اظهار داشت: خیلی از شعارهای انقلاب شعر است، همین امروز نیز می بینیم که شعر پا به پای ما پیش آمده است. ما باید برای شعر انقلاب تعریف درستی داشته باشیم، تعریفی به همراه سند درست و صحیح! شعر انقلاب باید در یک گستره هزار و صد ساله که شعر فارسی شکل گرفته است، سند و جایگاه داشته باشد. یعنی اگر تمام شاعران زبان فارسی تا این روزگار را جمع کنیم، جایگاه درستی برای شعر انقلاب و شعرای انقلاب وجود داشته باشد.

وی ادامه داد: ما در شعر فارسی چندین سبک داریم، سبک خراسانی، عراقی، مکتب وفوع، سبک هندی و سبک بازگشت. در عین حال دوره مشروطه را داریم که نه سبک است و نه مکتب. و این روند ادامه پیدا کرد تا زمانی که شعر انقلاب و مکتب شعر انقلاب شکل گرفت. ولی آن چیزی که امروز به عنوان شعر انقلاب باقی مانده است متعلق است به جریان اصلی انقلاب اسلامی که معلمانی مثل حضرت امام (ره)، دکتر شریعتی، شهید مطهری و رهبر معظم انقلاب داشته است. و معلمان ادبی مثل استاد شهریار، اخوان ثالث، استاد مهرداد اوستا، استاد سبزواری و شاگردان آنها که نسل اول شاعران انقلاب را تشکیل دادند. و بعد از نسل اول سه نسل دیگر شکل گرفت که نسل آخر، نسل جوان شعر انقلاب است.

این شاعر انقلابی با بیان تهدیدات شعر انقلاب گفت: شعر انقلاب تهدیدات بسیاری از سر گذارنده است، اشعاری بودند که در ضدیت با شعر انقلاب و جنگ بود، همانگونه ترور می شد. در ابتدای انقلاب عده ای تایید کردند و عده ای اندکی تایید نکردند و برخی دشمنی کردند. امروز با توجه به دو تقسیم بندی قبلی، ما این شانس را داریم که ببینیم این دوره بتواند سبک ادبیات انقلاب اسلامی را شکل دهد. اگر این سبک شگل بگیرند، آن سند بزرگ که عرض کردم شکل خواهد گرفت.

قزوه افزود: در عصر ما ادبیات انقلاب اسلامی روی تمامی هنر ما اثر داشته است. شعر انقلاب از تمامی سبک های گذشته تأثیر گرفته است. عناد با هیچ سبک و قالبی وجود نداشته است. معماران شعر انقلاب و معلمان این مکتب، انسان های هوشیاری بودند و از تمامی تجربه ها به نفع شعر انقلاب استفاده کردند. در بحث سنت و مدرنیته نیز همانگونه عمل کردند. یعنی با استفاده از داشته های سنتی ما آمدند کار جدیدی خلق کردند. سنت ریشه است و مدرنیته میوه آن است.

این استاد شعر انقلاب خاطرنشان کرد: مرحوم سیدحسن حسینی که از شاعران و نظریه پردازان عرصه شعری ما هستند، کتابی به نام "براده ها" دارد که در آن می گوید وقتی شما رانندگی می کنید، آینه عقب ماشین، حکم سنت را دارد و باید به آن نگاه کنید. پس راننده هوشیار کسی است که همزمان به جلو و عقب نگاه دقیق داشته باشد تا تصادفی شکل نگیرد.

وی ادامه داد: نکته دیگر این است که همین ذات انقلاب و مردمی بودن آن به شعر انقلاب کمک زیادی کرده است. شعار های انقلاب و پایه دینی آن را ببینید؛ خود شخصیت حضرت امام (ره) و رهبری را ببینید؛ همه هنرمند و شاعراند. امروز شاعران انقلاب وارث، حافظ و سعدی و ناصرخسرو و نظامی هستند.

قزوه افزود: خط شکنی مال شعر انقلاب است. ما یک شانسی داریم در این روزگار و آن این است که ادبیات دفاع مقدس به ما اضافه شده است. ریشه همان ریشه نورانی و ثابت و مقدس است، ادبیات دفاع مقدس ما بخشی از آن شعر است، بخشی دیگر خاطرات و رمان هاست، اینهاست که به داد ادبیات ما رسیده است. اینها شاخه را اینقدر تناور کرده است.

این شاعر انقلاب و دفاع مقدس افزود: روزی که جنگ تمام شد ما فکر نمی کردیم ادبیاتی به نام "ادبیات دفاع مقدس" شکل بگیرد و اینقدر هم قوی و غنی باشد.

وی شعر انقلاب را دارای چند ویژگی دانست و برشمرد: در برخی سبک ها با وجود انقلاب روح دمیده شد. شعر انقلاب شعر مردمی است، به "شهریار" گفتند: بهتری شعری که شنیدی چیست؟ گفت: خدایا! خدایا! تا انقلاب مهدی از نهضت خمینی محافظت بفرما! دوم آنکه شعر ما شعر جهانی است. به عنوان مثال ما شاعری داریم به نام "سلمان هراتی" که در دهه شصت شعری در مورد "بابی سانز" دارد. "وقتی بابی سانز را خودکشی کردند!". همان وقتی که "بابی سانز" در زندان کشته شد و گفته شد خودکشی کرده است. شعر در مورد "پابلو" نرودا دارد، او دوست "آلنده" بود و جایزه نوبل داشت و شعری می گوید با نام "انگیزه نیکسون کشی". سلمان چنین شعری دارد! شعر انقلاب این گونه است.

قزوه ادامه داد: خود بنده به مجموعه اشعارم که نگاه می کنم می بینم که در مورد وقایع مختلف اخیر جهان شعر دارم، دوستان ما و بچه های نسل سوم انقلاب هم دارند. در همین موضوع این کودک سوری به نام "آیلان" چقدر از بچه های برایش شعر گفتند. لذا من باورم این است افق شعر انقلاب، افق جهانی است. شعر ما در افق های دیگرمان دارد چاپ می شود. من در ارمنستان، تاجیکستان، هند، ترکیه و انگلیس کتاب قیصر امین پور را دیدم. شاعران ما از تجربیات تمام شعرای جهان استفاده می کنند.

این شاعر افزود: سوم آنکه احیای شخصیت های واقعی و بزرگ در مکتب شعری انقلاب ممکن شد. به عنوان مثال ما مراسمی با محوریت شهید نواب صفوی برگزار کردیم و شاعران استقبال بسیار خوبی کردند. همین کار را در مورد امام موسی صدر نیز انجام دادیم که هم اکنون 132 شعر منتخب از 7 کشور در مورد امام موسی صدر داریم.

قزوه با بیان آنکه امروز در مورد آثار شعرای ما رساله دانشگاهی می نویسند، گفت: من در هند این موضوع را دیدم، در ترکیه و عراق هم مشاهده کردم. نکته بعد آنکه شعر انقلاب تنوع واژگی زیادی دارد. کلماتی را می بینیم که در این مکتب که کسی فکر استفاده از آن را قبل از این نمی کرد.

این استاد حوزه شعر و ادبیات در انتها خاطرنشان کرد: امروز ما شاهد شکل گیری ادبیات دفاع مقدس در دانشگاه ها هستیم. رساله های زیادی با موضوعات انقلابی نوشته شده است، دانشجو ها به این خط اعتماد کرده اند و دانشگاه دید مثبتی به مکتب شعر انقلاب دارد. شعر انقلاب رویش های بسیاری دارد و این امر تضمین کننده ادبیات دفاع مقدس و انقلاب خواهد بود ان شاالله.