فرهنگ امروز/ فرناز ميري:
چيدمان مناسب فيلم‌ها يا تبليغات ماهواره‌اي؟!
سينماهاي كشور نوروز امسال با پديده استقبال بي‌نظير مخاطبان روبه‌رو شدند. شش فيلم گروه نخست اكران نوروزي امسال هم در سانس‌هاي فوق‌العاده نمايش فيلم و هم در فروش گيشه بي‌سابقه بودند و توانستند پس از مدت‌ها گيشه بي‌رونق سينماهاي كشور را دوباره رونقي تازه ببخشند. مخاطبان نوروزي سينماها گاهي در سانس‌هاي پنج بامداد نيز به تماشاي فيلم‌ها نشستند. اين نوع استقبال از سينماها تنها به ايام تعطيلات نوروزي محدود نشد و هنوز هم با گذشت يك هفته از تعطيلات نوروزي سينماها پررونق هستند. با پرسه زدن در شهر و سركشيدن به هركدام از سالن‌هاي سينمايي مي‌توانيم صف طولاني علاقه‌مندان را براي تهيه بليت ببينيم يا با اطلاعيه‌هاي روبه‌رو مي‌شويم كه از اتمام بليت سانس‌هاي مختلف خبر مي‌دهد. جمع فروش آثار سينمايي در ايام نوروز امسال از مرز ۱۶ ميليارد تومان گذشت. اين در حالي است كه اكران نوروزي سينماي ايران در سال گذشته سه ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان بود. طي هفته گذشته و انتشار آمار مختلف از فروش نوروزي فيلم‌ها صاحبنظران و كارشناسان اين حوزه دلايل مختلفي را براي رونق دوباره گيشه سينما برشمردند. عده‌اي چيدمان مناسب فيلم‌هاي نوروزي را علت اين امر مي‌دانند كه سبب شده است براي مخاطب با هر سليقه‌اي فيلمي در اكران نوروزي باشد. برخي هم اشاره‌اي به كيفيت فيلم‌هاي نوروزي داشتند كه از سطح بالاتري برخوردار بود. اين درحالي است كه با بررسي شبكه‌هاي اجتماعي و نگاهي به ديدگاه‌هاي منتشر شده درباره فيلم‌هاي امسال با نظرهاي متفاوتي روبه‌رو مي‌شويم. براي مثال انتقادهايي نسبت به فيلم «من سالوادور نيستم» مطرح شده است كه از طنز سطحي و سخيف آن فارغ از هر نوع محتوايي سخن گفته‌اند يا نظرهاي منتشر شده درباره فيلم «پنجاه كيلو آلبالو» نيز حاكي از متوسط و ضعيف بودن فيلم است كه در مقايسه با كارهاي قبلي كارگردان آن يعني ماني حقيقي نيز كاري ضعيف به حساب مي‌آيد. هرچند علت توجه دوباره مخاطب به سينما و استقبال از فيلم‌ها نيازمند تحليل و بررسي اين موضوع است اما درحال حاضر اهالي سينما، چه مسوولان و چه سينماداران و فيلم‌سازان از يك سو هم از اين استقبال بي‌سابقه و شكستن برخي ركوردها سخن مي‌گويند و هم در پي راهكاري براي نگه‌داشتن همين ميزان استقبال در طول سال هستند.
در همين راستا «ايسنا» نيز گفت‌وگويي با برخي سينماداران داشته و ديدگاه آنها را درباره علل اين استقبال جويا شده است. رضا سعيديپور، مديريت پرديس سينمايي «آزادي» مهم‌ترين عامل استقبال مردم را چيدمان درست فيلم‌ها براي تعطيلات و آزادي تبليغات ماهواره‌اي در پخش تيزر فيلم‌ها مي‌داند. البته سعيديپور معتقد است امسال تلويزيون مانند سال‌هاي گذشته سريال‌هاي خوبي در برنامه‌اش نداشت و از اين دور عقب افتاد بنابراين مردم تصميم گرفتند كه بيشتر به سينماها بروند. يوسف زند، مديريت پرديس سينمايي «زندگي» هم بر نحوه درست چيدمان فيلم‌هاي نوروز از سوي شوراي صنفي نمايش تاكيد دارد و مهم‌ترين علت استقبال از فيلم‌ها را همين موضوع مي‌داند. زند با اشاره به فروش خوب فيلم‌ها در نوروز امسال اين مضووع را ناشي از افزايش قيمت بليت نمي‌داند و معتقد است قيمت بليت سينما در ايران به نسبت كشورهاي همسايه اصلا زياد نيست. به گفته زند تنها ۲۰ تا ۲۵ درصد از كساني كه در ايام تعطيلات به سينما مراجعه كردند به دنبال فيلم خاصي نبودند؛ ولي ۷۵ تا ۸۰ درصد از كساني كه مي‌آمدند دقيقا مي‌دانستند كه چه فيلمي مي‌خواهند ببينند و مانند قشر زيادي از مخاطبان، پيش از آمدن به سينما بليت فيلم‌ها را از اينترنت خريداري كرده بودند. از طرفي رغبت مردم نيز به سمت فيلم‌هاي كمدي است و در ايام نوروز به دليل اكران دو فيلم كمدي «پنجاه كيلو آلبالو» و «من سالوادور نيستم» افراد زيادي را به سينما كشاند. مدير پرديس سينمايي «زندگي» معتقد است برخورد مناسب كاركنان سينما باعث مي‌شود استقبال مخاطب از سينما تداوم داشته باشد. اما حسين مقيمي، مديريت سينما «مركزي» چنين استقبالي در ايام نوروز را بي‌سابقه و ناشي از غيرقابل پيش‌بيني بودن مردم مي‌داند. به گفته مقيمي در طول سال فيلم‌هايي بهتر از فيلم‌هاي اكران نوروزي به نمايش گذاشته شده است و دليل اين اتفاق مي‌تواند تبليغات متفاوت فيلم‌ها و موضوع متنوع‌تر فيلم‌هاي اكران شده باشد كه متناسب با انواع سليقه‌ها بود. تبليغات ماهواره‌اي هم از جمله دلايلي است كه از نظر مقيمي در استقبال مخاطبان از سينما موثر بوده است. اما به گفته او در روزهايي كه صداوسيما تبليغات موثري از فيلم‌ها پخش مي‌كرد، استقبال از فيلم‌ها در روز بعدش نزديك به ٥٠ درصد افزايش مي‌يافت. پيمان پارسي‌نژاد، مديريت سينما «عصر جديد» هم دليل استقبال اخير مردم از سينما را افزايش كيفيت فيلم‌ها مي‌داند. هرچند از نظر او تبليغات رسانه‌اي و ماهواره‌اي هم در اين راستا در اولويت دوم وجود دارند. اما احمدي، مديريت سينماي مجتمع تيراژه (۲) معتقد است جشنواره فيلم فجر ويترين سينماي ايران در سال آينده است. احمدي پس از جشنواره امسال احساس كرده است كه سينماي ايران در سال آينده وضعيت خوبي خواهد داشت و همين اتفاق هم با استقبال خوب مردم در ايام تعطيلات نمايان شد. چيدمان متخصصانه و خوب فيلم‌هاي نوروز از سوي شوراي صنفي نمايش، تنوع سبك در فيلم‌هاي امسال كه چندين اثر اجتماعي، طنز و سياسي در آن وجود داشت از دلايلي است كه به گفته احمدي در استقبال از سينما در ايام نوروز موثر بوده است.
طبق آخرين آمار آنلاين فروش فيلم‌ها در سينما تاكنون «من سالوادور نيستم» با فروشي بيش از ٩ ميليارد تومان صدرنشين جدول فروش و «پنجاه كيلو آلبالو» با بيش از چهار ميليارد تومان در رتبه دوم اين جدول است. در ادامه جدول نيز به ترتيب فيلم‌هاي «باديگارد» با بيش از سه ميليارد تومان فروش، «ابد و يك روز» با بيش از دو و نيم ميليارد تومان فروش در رتبه سوم و چهارم قرار دارند. اما دو فيلم «خشم و هياهو» با بيش از چهارصد ميليون تومان و «كفش‌هايم كو؟» با بيش از دويست ميليون تومان در رتبه پنجم و ششم جدول فروش فيلم‌ها قرار گرفته‌اند.
سال خوب سينما
هاتف عليمرداني٭
امسال انگار سال خوبي براي سينماي ايران است. شروع رويايي سينماي ايران و ويتريني كه تقريبا براي هر سليقه‌اي فيلمي دارد. اميدوارم اين شروع رويايي تا پايان سال ادامه داشته باشد. البته به‌نظرم يكي از مهم‌ترين المان‌هايي كه باعث فروش فيلم‌ها شد تبليغات شبكه‌هاي ماهواره‌اي بود. خوش‌مان بيايد يا نيايد آمار فروش نشان مي‌دهد كه از زمان پخش تبليغات ماهواره‌اي فروش فيلم‌ها دو تا سه برابر شده است. البته من معتقدم كيفيت فيلم‌هاي سال ٩٥ در مجموع بالاتر از فيلم‌هاي سال ٩٤ است.
«ابد و يك روز»
فيلمي به غايت شهودي و واقع‌گرا كه با اينكه كارگردانش را از نزديك نمي‌شناسم باور دارم سال‌ها در كوچه پس‌كوچه‌هاي فيلم زندگي كرده و جغرافيا و جهان فيلم‌اش را به خوبي مي‌شناسد. اميدوارم روستايي در فيلم‌هاي بعدي‌اش هم به همين خوبي ببيند و به تصوير بكشد.
«پنجاه كيلو آلبالو»
اگر نام ماني حقيقي را در پايان آنونس فيلم نبينيد ممكن است از تمام كارگردان‌ها به عنوان كارگردان فيلم نام ببريد غير از او. به‌نظرم همين ويژگي نقطه قوت اين فيلم است. برعكس بسياري كه اين فيلم را در اندازه حقيقي نمي‌دانند اما اين اثر نشان‌گر نگاه درست و دقيق حقيقي به نيازهاي ببيننده عام سينماست و نوعي پشت پا زدن به تعلقاتي كه حقيقي با آنها بزرگ شده است. شايد حقيقي خواسته براي مخاطبانش نوعي كاتارسيس ايجاد كند. زماني‌كه به دو فيلم ساخته شده سال گذشته حقيقي «اژدها وارد مي‌شود» و «پنجاه كيلو آلبالو» نگاه مي‌كنيم بيشتر به خلاقيت حقيقي، ايمان مي‌آوريد.
«من سالوادور نيستم»
اين فيلم هم در كارنامه منوچهر هادي اثر متفاوتي است. با تمام سادگي و تكراري بودن خط قصه، به نظرم آنقدر جذابيت دارد كه لقب پرفروش‌ترين فيلم سال ٩٥ را بگيرد. باور دارم هادي كه سينماي اجتماعي را به خوبي مي‌شناسد با توجه به نيازهاي سينماي ايران امسال به درستي و هوشمندانه به سراغ ژانر كمدي رفته است.
«كفش‌هايم كو؟»
اين فيلم با سوژه غم‌انگيزش به‌نظرم انتخاب صحيحي براي اكران نوروز نبوده است. شايد در زمان ديگري مي‌توانست مخاطبانش را پيدا كند.
«خشم و هياهو»
«خشم و هياهو»ي هومن سيدي نسبت به آثار قبلي فيلمساز، فيلم قابل قبول‌تري است و كم‌كم مخاطبان خاص خودش را پيدا مي‌كند. به‌نظرم هومن سيدي كه ميزانسن و دكوپاژ را به خوبي مي‌شناسد در تلاش است حداقل نگاهي متفاوت به سينما داشته باشد. به‌نظرم اين نگاه در گذر ايام صيقل يافته‌‌تر و پخته‌تر خواهد شد اما آنچه سيدي بايد براي جذب مخاطب بيشتر فيلم‌هايش رعايت كند، بومي كردن فيلم‌هايش براي ايجاد همذات‌پنداري با بيننده‌اي است كه خود را در فيلم‌هاي سيدي پيدا نمي‌كند. ٭ كارگردان
روزنامه اعتماد
نظر شما