فرهنگ امروز/ سحر آزاد: چند روزي از آزادسازي خرمشهر گذشته اما عكس‌هاي جنگ ايران و عراق هم‌زمان با اين واقعه مخاطباني از كشورهاي ديگر نيز داشت. مجموعه عكس‌هاي بهمن جلالي و آرش حنايي در دومين دوره فتولندن به نمايش درآمدند. فتولندن كه براي اولين‌بار در سال گذشته راه‌اندازي شد، امسال نيز از ١٨ مي (٢٩ ارديبهشت) به مدت چهار روز با حضور ٨٠ گالري از نقاط مختلف جهان همچون اروپا، آمريكاي شمالي و حتي شهرهايي مانند بوئنوس‌آيرس، بيروت، هنگ‌كنگ، توكيو، تهران و دوبی با بيش از ٤٨٠ هنرمند در سامرست هاوس لندن گشايش يافت.
شبكه سي‌ان‌ان در گزارشي كه از اين رويداد منتشر كرده چنين نوشته است: «اين نمايشگاه نشان مي‌دهد چقدر محبوبيت عكاسي نه‌تنها در درك عمومي بلكه مهم‌تر از آن در بازار هنري افزايش يافته است. اين موضوع از آن رو جذاب است كه لندن مكاني است كه واژه «فتوگرافي» (عكاسي) در آن ابداع شده؛ بنابراين اين رشته در چنين جايي پيشينه‌اي اصيل و غني دارد. همچنين مايكل بنسون، كارگردان و پايه‌گذار نمايشگاه فتولندن به اين شبكه چنين گفته است: «عكاسي واقعا هنر قرن بيستم است. فکر می‌کنم کمی حواسمان به کاری که انجام می‌دادیم نبوده پس مكان‌هايي مثل نيويورك احتمالا به قلب عكاسي تبديل شده است. آرزوی ما براي فتولندن بالابردن سطح عكاسي است و اين امر در چند سال آينده محقق مي‌شود».
او در بخش ديگري از صحبت‌هايش به ورود تكنولوژي در عكاسي اشاره كرد: «تكنولوژي به هركس امكان مي‌دهد تا براي به‌وجودآوردن عكس‌هاي بزرگ واقعي تلاش كند. به نظر من بيشتر ما، از جمله خود من، در اين راه موفق نبوده‌ايم اما اين امر باعث توقف ما براي تلاش‌كردن نمي‌شود». همچنين يكي از برنامه‌هاي فتولندن تقدير از عكاسان برجسته است كه امسال به آثار و زندگي دونالد مك‌كالين اختصاص داشت. مک‌کالین در سال ١٩٣٥در لندن متولد شد و بعد از گذراندن دوره خدمت ملی در نیروی هوایی پادشاه، به حرفه عکاسی رو آورد. جنگ داخلی قبرس، اولین رويدادي بود که مک‌کالین به عنوان یک عکاس خبرنگار در آن حضور پیدا کرد. او با عکاسی هوایی برای نیروی هوایی پادشاهی انگلیس، از سال ١٩٦٤ تا ١٩٨٤ میدان جنگ را در جزیره قبرس، بیافرا، ویتنام، کامبودیا، بنگلادش، السالوادور و شرق دور پوشش داد و یکی از عکاسان مطرح جنگ در تاریخ عکاسی نام گرفت. در سال‌های اخیر، گذشته از چشم‌انداز حرفه‌اش در کشور انگلستان و هند، او بیشتر زمان عکاسی خود را روی قاره آفریقا برای نشان دادن بحران ایدز در آفریقای جنوبی، بتسوانا، زامبیا و ارائه کتابی در مورد قبیله گمشده از اتیوپی و... متمرکز کرد. او بین سال‌های ١٩٦٦ و ١٩٨٤، به عنوان خبرنگار جهانی با مجله ساندی‌تایم همکاری کرد که شامل نمایش بوم‌شناختی و فاجعه‌های ساخت بشر چون قربانیان اپیدمی ایدز آفریقا و مناطق جنگی، در سال ١٩٦٨ است. اما اتفاق جالب در زندگی این عکاس مربوط به سال ١٩٦٨ است، زمانی که دوربین نیکون مک، گلوله‌ای را که به قصد او شلیک شده بود، متوقف کرد.
ردپاي جنگ ايران و عراق در لندن
در اين نمايشگاه نماينده‌اي از ايران هم حضور داشت. گالری Ag با مجموعه عكس‌های «جنگ ایران و عراق» بهمن جلالی و «فواید گیاه‌خواری» آرش حنایی شرکت كرد. سيميندخت دهقاني، مدير گالري Ag كه براي اولين‌بار در اين رويداد شركت كرده است، به «شرق» گفت: «با وجود اینکه فتولندن براي دومين سال برگزار شد و هنوز عمر تازه‌اي ندارد ولی سطح کیفیتی این بازار عکس خیلی بالاست و بهترین گالری‌های عکس دنیا در آن شرکت کرده بودند. ما نيز تنها گالری ایراني حاضر در فتولندن بوديم». او در مورد دليل شركت در اين نمايشگاه عنوان كرد: «از آنجاکه گالری من برنامه خود را به نمایش آثاری که تصویر، پایه آن است اختصاص داده، برنامه شرکت در بازار‌های عکس برای ما همیشه مهم بوده است. ما تاکنون در پاریس‌فتو، لس‌آنجلس، یونسین آمستردام و آرت دوبی با آثار هنرمندان خود شرکت کرده‌ایم».
دهقاني سپس به دليل انتخاب عكس‌هاي بهمن جلالي و آرش حنايي اشاره كرد: «انتخاب آثار جنگ ایران و عراق آقای جلالی و فواید گیاه‌خواری آرش حنایی در واقع نگاهی به دو نسل و سبک مختلف از عکاسی ایران است که با وجود موضوع دلخراش و جنجال‌برانگیز به شیوه آرامی در فتولندن ارائه شد. تأثیر آقای جلالی بر عکاسی ایران بدون‌شک خیلی مهم و پایدار است چراکه ایشان بنیان‌گذار اصلی تدریس رشته عکاسی در دانشگاه‌های ایران بودند». مدير گالري Ag افزود: «مجموعه فواید گیاه‌خواری در زمانی گرفته شد که بمباران بغداد توسط آمریکا شروع شد و اعتراضی به جنگ، در خاورمیانه و خطری که ایران با آن مواجه بود. از نظر فرم، این شش اثر تحت تأثیر آثار جنگ آقای جلالی هستند و دیالوگی را در ارتباط با دو شیوه مختلف نگاه به جنگ و عکاسی مطرح می‌کنند».
روزنامه شرق
نظر شما