شناسهٔ خبر: 47495 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

«طرح اعتلا» معطوف به چالش های علوم انسانی کشور است

تهرانی زاده، مدیر امور پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در نشستی خبری با تشریح فعالیت های پژوهشی و برنامه های پژوهشگاه در هفته پژوهش به معرفی طرح اعتلای علوم انسانی پرداخت.

محمدرضا امیری تهرانی زاده

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ محمدرضا امیری تهرانی‌زاده، مدیر امور پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی امروز دوشنبه، ۱۶ آذرماه طی نشستی خبری برنامه‌های هفته پژوهش سال جاری را تشریح کرد و گفت: فعالیت‌های اصلی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سه حوزه اصلی طرح‌های پژوهشی، کتاب‌ها، مقالات علمی و مجلات است. با توجه به اینکه اعضای هیات علمی در سال گذشته ۱۰۴ نفر بودند مجموعه فعالیت‌ها ۵۳۲ مورد بوده و به صورت میانگین ۵/۱ درصد، فعالیت اعضای هیات علمی پژوهشگاه بوده که در مقایسه با سال ۹۳ با آمار ۳/۵ درصد رشد داشته است.

وی در ادامه افزود: سرانه مقالات علمی پژوهشی در سال ۹۳، نود و شش صدم درصد بوده که در سال ۹۴ به رقم ۱/۵۳ درصد رسیده است. در حوزه کتاب نیز در سال ۹۴، به طور میانگین سرانه ۰/۶۷ درصد بوده که به این معناست که به ازای هر دو عضو هیات علمی بیش از یک کتاب منتشر شده و نسبت به سال ۹۳ که ۰/۴درصد بوده رشد داشته است. همچنین طرح‌های پژوهشی پایان یافته در سال ۹۴، نیز در مقایسه با سال ۹۳ افزایش داشته است.

تهرانی زاده گفت: فعالیت‌های ترویجی‌سازی دانش از دیگر فعالیت‌های اصلی پژوهشگاه است که به صورت برگزاری نشست‌ها، همایش‌ها و سخنرانی‌های علمی برگزار می‌شود. در همین راستا نشست‌های علمی، همایش‌ها و کارگاه‌های آموزشی در سال ۹۴ نسبت به سال ۹۳ افزایش محسوسی داشته است. به فرض مثال در سال ۹۳ ، ۴۸ نشست علمی داشته ایم که در سال ۹۴ به ۹۷ نشست رسیده است و در این زمینه ها هم رشد داشته ایم.  

دبیر اجرایی ستاد هفته پژوهش در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در بخش دیگری از سخنانش توضیحاتی را درباره فعالیت‌های کلان در دست اجرا ارائه کرد و گفت: مهمترین رویداد که در تاریخ پژوهشگاه تنظیم شده است تنظیم سند راهبردی و عملیاتی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است که در سال ۹۴ به تائید هیات امنا رسید. که مقدمات آن از سال ۹۳ آغاز شده بود. این طرح به عنوان یک سند نمونه تقدیر شد چرا که ۶۰ درصد از اعضای هیأت علمی در تدوین آن نقش داشتند و درصد بالای مشارکت تضمینی بر اجرای آن بوده است.

وی در ادامه درباره طرح ارتقای کیفیت پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در علوم انسانی توضیح داد و گفت: در راستای این طرح ۳۲ سیاست اجرایی طراحی شده است. از سال گذشته انعکاس این سیاست در طرح‌های پژوهشی مورد توجه بوده به گونه‌ای که ناظر به مسایل جامعه باشد همچنین توسعه پژوهش‌های نیازمحور و تقاضامحور، توسعه شبکه علوم انسانی و شبکه نخبگانی و تاثیرگذاری بر برنامه‌های کلان ملی از دیگر سیاست‌هایی است که در توسعه طرح‌های پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی مورد توجه قرار گرفته است.

وی در ادامه افزود: درباره سیاست های مسئله محور و کاربردی سازی پژوهش ها، طرح اعتلای علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور تعریف شده است که به سفارش سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور است و قریب ۱۳۰ پروژه در قالب این طرح جامع تعریف شده که کار اجرایی آن آغاز شده است. این طرح می‌خواهد با  چالش‌های روبه‌روی علوم انسانی در جامعه پاسخ بدهد. نگاه مساله‌محور و طرح کلان ملی در این طرح مدنظر است و همچنین بومی‌سازی و کارآمد علوم انسانی براساس مطابقت با فرهنگ و ارزش‌های کشور مورد توجه قرار گرفته است.

تهرانی در ادامه گفت: طرح اعتلا به این می پردازد که در نظام علمی ما علوم انسانی با چالش هایی روبرو است و در برابر آن سوال هایی وجود دارد. این طرح می خواهد به آن سوال ها بپردازد و پاسخ بگوید. در ضمن بومی سازی مطابق با فرهنگ هم در آن گنجانده شده است.

وی در ادامه گفت: ما می‌توانیم با سه رویکرد با چالش‌های علوم انسانی مواجه شویم؛ نخستین رویکرد دیدگاهی است که می‌گوید علوم انسانی موجود به کار گرفته نمی‌شود و اگر از آن استفاده شود به مسایل کشور پاسخ گفته می‌شود. این رویکرد کاربست و کاربرد علوم انسانی است. رویکرد دوم علوم انسانی را به لحاظ تاریخی و ورود آن به ایران بررسی می‌کند که متناسب با شرایط فرهنگی ما نیست و باید اصلاحاتی را در آن انجام دهیم. این رویکرد نگاه به تاریخ علوم انسانی است. اما رویکرد سوم می‌گوید اگر علوم انسانی در کشور با چالش مواجه است ناشی از این است که مبانی علوم انسانی با ارزش و تمدن اسلامی و فرهنگ ایرانی سازگاری ندارد، به همین دلیل باید در مبانی علوم انسانی تحقیق کنیم.

تهرانی زاده با تاکید بر اینکه هر سه رویکرد در مواجه با چالش‌های علوم انسانی مورد نظر است گفت: طرح اعتلای جامع علوم انسانی با توجه به اسناد بالادستی مانند سند چشم‌انداز، برنامه توسعه پنجم و نقشه جامع کشور مسایل عمده علوم انسانی را بررسی می‌کند. همچنین در این طرح ۶ مساله علوم انسانی و مهارت، علوم انسانی و نسبت آن با فناوری، علوم انسانی و مطالبات جامعه، مساله علوم انسانی و پیشرفت و توسعه و علوم انسانی و قدرت بررسی می‌شود. این مسایل با سه رویکرد مورد بررسی در ۱۳۰ طرح در پژوهشگاه بررسی می شود.

وی افزود: طرح اعتلای علوم انسانی محصول‌گرا و ناظر به عمل است و از مسایل جامعه شروع می‌کند و راهکارهایی را برای برون‌رفت از چالش‌ها ارائه می‌دهد.

تهرانی مقدم در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران حاضر در جلسه مبنی براینکه آیا در طرح اعتلای علوم انسانی با توجه به حساسیت مسئله فساد آکادمیک در ایران در این طرح به آن می پردازید؟ گفت: در ۱۳۰ پروژه ای که در ذیل این طرح جامع تعریف شده است مسئله فساد به عنوان پروژه هایی تحقیقاتی مطرح خواهد شد که ما می توانیم آن را به صورت مسئله محور در ذیل علوم انسانی و مهارت مطرح کنیم.

وی در پاسخ به سوال خبرنگاری دیگر مبنی بر ضمانت اجرایی طرح اعتلای علوم انسانی گفت: مخاطب این طرح جامعه دانشگاهی، اعضای هیات علمی و پژوهشگران است و ما با استفاده از شبکه نخبگان کل کشور و مراکز علمی این طرح را برگزار می‌کنیم. بنابراین مشارکت مخاطبان در این طرح بالاترین ضمانت اجرایی آن است از سوی دیگر با توجه به اینکه این طرح کارفرمایی است و از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بودجه و با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری صورت گرفته بنابراین زمینه‌های اجرایی شدن آن تا حدامکان فراهم می‌شود. لازم به ذکر است که بودجه این طرح به صورت جداگانه از بودجه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تخصیص یافته است.

امیری تهرانی زاده همچنین درباره تدوین سند راهبردی توسعه اجتماعی و فرهنگی منطقه مکران گفت: این طرح اجتماع محور است و براساس ظرفیت‌های عمومی منطقه به دنبال توسعه است. همچنین طرح جامع مالیاتی توسعه ایران که توسط سازمان مدیرت و برنامه‌ریزی به ما واگذار شده از دیگر طرح‌های کلان در دست اجرا در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است.

دبیر اجرایی ستاد هفته پژوهش در بخش دیگری از سخنانش برنامه‌های هفته پژوهش را تشریح کرد و گفت: هفته پژوهش از یکشنبه ۲۱ آذرماه آغاز و تا چهارشنبه ۲۴ آذرماه ادامه دارد و در ۴ روز برنامه‌های متعددی در این حوزه برگزار خواهد شد. روز یکشنبه افتتاحیه هفته پژوهش با سخنرانی محمد روشن، معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، عماد افروغ با نگاهی انتقادی به پژوهش و علوم انسانی برگزار می‌شود. همچنین از کتاب کاربردی سازی علوم انسانی رونمایی خواهد شد. همانطور که می‌دانید سال گذشته پژوهشکده کاربردی سازی علوم انسانی و اجتماعی در پژوهشگاه تاسیس شد که در نوع خود بی‌نظیر بود. فعالیت‌های این پژوهشکده در کنار گفتارهایی که ابعاد مختلف نظری و عملی کاربردی‌سازی علوم انسانی را بررسی می‌کند در قالب کتابی در این روز رونمایی خواهد شد.

وی افزود: سخنرانی تقی پورنامداریان، با عنوان نشست آینده پژوهی انقلاب اسلامی و سخنرانی حجت‌الاسلام مهدوی راد با عنوان اقتصاد مقاومتی و عزم ملی از دیگر برنامه‌های روز نخست هفته پژوهش است. در روز دوم نشست تخصصی با عنوان «کودک، تفکر و رسانه» برگزار می‌شود. علی مطهری نائب رئیس مجلس شورای اسلامی  نیز سخنرانی با عنوان «تجربه زیسته پژوهشی استاد شهید مطهری» را خواهد داشت. همچنین در بعدازظهر روز دوشنبه نشستی با عنوان «ابعاد میان‌رشته‌ای زبان‌شناسی» با سخنرانی مصطفی عاصی و یحیی مدرسی برگزار می‌شود.

به گفته امیری تهرانی‌زاده در روز سوم هفته پژوهش، پژوهشکده فرهنگ معاصر بزرگداشت مقام علمی «پروفسور عبدالجواد فلاطوری» را به همراه رونمایی از کتاب «دگرگونی بنیادی فلسفه یونانی» با حضور محمدرضا بهشتی و شهین اعوانی برگزار خواهد کرد. بعدازظهر سه‌شنبه نیز رونمایی از کتاب «المعتبر فی الحکمه» به کوشش دکتر عمادی و با حضور رحیمی شعرباف و منصوری برگزار می‌شود. غلامرضا اعوانی نیز با عنوان پژوهش‌های فلسفی در حوزه و دانشگاه سخنرانی خواهد کرد. شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی نیز گزارشی از عملکرد خود در سال گذشته ارائه می کند.

تهرانی زاده در پایان گفت: مراسم اختتامیه هفته پژوهش نیز در روز چهارشنبه ۲۴ آذرماه با ارائه گزارشی از وضعیت مجلات پژوهشگاه و معرفی کتاب‌های برتر تجربه زیسته پژوهشگران و اهدای جوایز به پژوهشگران برتر انجام می شود.

نظر شما