شناسهٔ خبر: 47828 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

فاضلی: کتاب «تجربه تجدد»، تجربه زیسته من است

نعمت‌الله فاضلی در نشست کتابخوان تخصصی مطالعات اجتماعی کتاب «تجربه تجدد: رویکرد انسان‌شناختی به امروزی شدن فرهنگ ایران» را معرفی کرد و گفت: این کتاب تجربه زیسته من است.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ نعمت‌الله فاضلی در نخستین نشست کتابخوان تخصصی مطالعات اجتماعی که دیروز به همت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سالن اندیشه برگزار شد، به معرفی کتاب «تجربه تجدد: رویکرد انسان‌شناختی به امروزی شدن فرهنگ ایران» پرداخت و گفت: این کتاب یکی از برنامه های پژوهشی من است که ۱۵ سال گذشته آن را انجام دادم، پیش از این نیز کتابی در سال ۱۳۸۷ درباره «تجربه تجدد» منتشر کردم که تصمیم داشتم ویراست جدیدی از آن ارائه بدهم اما بعد از ویراستاری آن کتاب متوجه شدم که ۴۰۰ صفحه به کتاب اضافه شد و به همین دلیل با توجه به اضافه شدن ۹ فصل جدید اسم آن را به «تجربه تجدد: رویکرد انسان‌شناختی به امروزی شدن فرهنگ ایران» تغییر دادم.

فاضلی با تشریح ایده اصلی خود در کتاب مورد نظر گفت: من پیش از این نیز کتاب «تاریخ فرهنگی ایران مدرن» را نوشتم که توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شد. درواقع این سه کتاب بخشی از برنامه پژوهشی من برای شناسایی فرهنگ معاصر ایران بوده است. همچنین نزدیک به دو سال است که  بر روی تدوین «دانشنامه فرهنگ معاصر ایران» به سفارش سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران کار می‌کنم که جالب است بدانید حدود ۳۰۰ محقق در آن همکاری می‌کنند.

وی افزود: من تلاش دارم تا فهمی از فرهنگ معاصر جامعه ایران داشته باشم و از سال‌های ۱۲۸۵ تا امروز بیش از صد سال از آن زمان می‌گذرد که باید ببینیم چه تغییراتی در جامعه ایران رخ داده است. این کتاب بخشی از پروژه زندگی من است و روند زندگی ام تا ۲۰ سالگی در روستا، سفر به لندن و برگشت به ایران است. به عبارتی من دوران پیشامدرن ایران را در روستا تجربه کردم و بعد در تبریز زندگی شهرستانی را داشتم. پس از اینکه وارد لندن شدم تجربه زیست مدرن و متفاوتی داشتم. بنابراین برای من صحبت کردن درباره ایران معاصر درواقع صحبت از تجربه زیسته‌ام نیز هست.

عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تشریح کرد: من در این کتاب می‌خواستم به این سوال که چه تغییراتی در جامعه رخ داده است پاسخ بدهم. پیش از این نیز کتاب «مردم‌نگاری سفر» را نوشتم که در آن  به دنبال آشنایی‌زدایی از زندگی روزمره بوده ام.

وی در ادامه با اشاره به اینکه بسیاری از بحث هایی که در ایران می شود فلسفی است گفت: بسیاری از بحث‌هایی که درباره ایران می‌شود فلسفی است. به طور مثال بحث‌های آل احمد یا روشنفکران قبل از او و حتی روشنفکران دهه اخیر بسیار کم به تحولات فرهنگی پرداخته‌اند و مستند دانشگاهی در این باره وجود ندارد. بنابراین من به عنوان یک مردم‌شناس باید این تحولات را مستند می‌کردم.

فاضلی با بیان اینکه بخش اول این کتاب به دنبال مستند کردن فرهنگ امروز ایران است افزود: آغاز کتاب به این موضوع می‌پردازد که چگونه بنیان‌های سنتی ما مدرن شدند. برای تبیین این موضوع برای شروع کار از خانه پدری استفاده کردم. چون خانه پدری برای ما معنا داشت و اغلب افراد در خانه پدری به دنیا می‌آمدند و کار می‌کردند. اما برای نسل جوان امروز هیچ احساسی نسبت به خانه پدری وجود ندارد. بعد این موضوع را توضیح دادم که چگونه روستاهای ایرانی شهری شدند. بررسی همسایه، مسجد، مدرسه و ... نیز از مباحث دیگر این کتاب است. همچنین فالگیری، نوروز و یلدا از موضوعات دیگر این بخش ازکتاب است. در بخش دوم من به سنت‌های مدرن پرداخته ام. مقاومت درباره ماهواره، فوتبال، سبک زندگی از جمله مباحثی است که در بخش دوم کتاب مورد بررسی قرار داده ام.

فاضلی در پایان یادآور شد: برای کسانی که دوست دارند درباره فرهنگ معاصر ایران بدانند مطالعه این کتاب را توصیه می‌کنم. چون نثر من متفاوت از نثر علوم اجتماعی ایران است و سعی می‌کنم از انبوه مفاهیم رشته‌های علوم اجتماعی کمک بگیرم. در ضمن کاربست مفاهیم علوم اجتماعی در فهم جامعه معاصر را می‌توان در این کتاب مشاهده کرد.

نظر شما