فرهنگ امروز/ بابک احمدی:
با افزایش سالن‌های نمایشی در چندسال گذشته رقابت بین اداره‌کنندگان این مجموعه‌ها رفته‌رفته شکل و شمایل جدی و حرفه‌ای‌تری به خود می‌گیرد. برهمین اساس مسوولان هریک از سالن‌ها تلاش می‌کنند به شیوه‌های گوناگون از جمله مشورت با هنرمندان این عرصه یا بررسی تجربه‌های کمپانی‌های تئاتری خارجی کیفیتی متفاوت در اختیار مراجعه‌کنندگان خود قرار دهند. به نظر می‌رسد سالن تئاتر باران در سال‌های اخیر به شیوه‌های گوناگون خود را از هم‌صنفی‌هایش جدا کرده است. اداره کل هنرهای نمایشی نیز آنچه در توان داشته را صرف حمایت از فعالیت‌های هنری و آموزشی سالن‌های تازه تاسیس تئاتری کرده و سه چهار سالی است پشتیبانی از فعالیت‌های مشابه را در دستور کار دارد. سالن‌هایی مانند تماشاخانه سه نقطه، باران و تئاتر مستقل از جمله مجموعه‌هایی هستند که حداقل از این نظر با یکدیگر در رقابت به سرمی‌برند ولی با بررسی جوانب گوناگون آموزشی یا ارتقای روابط بین‌المللی باز این سالن باران است که گوی سبقت را از دیگران ربوده و گام‌های جدی‌تری در جهت نزدیک شدن به یک «کمپانی» تئاتری با کارکردهای متفاوت برداشته است. به عنوان نمونه سال گذشته بود که مسوولان این سالن از رایزنی و بستن قرارداد با تئاتر پوتلچ ایتالیا خبر دادند و در ادامه نیز نمایش «بیست هزار فرسنگ زیر دریا» با عوامل خارجی خود به ایران سفر کرد و در سالن باران روی صحنه رفت. برپایی کارگاه آموزشی و اعزام هنرجو از ایران به ایتالیا یکی دیگر از نتایج همین قرارداد همکاری بود. سالن باران در جریان برپایی نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی ایران میزبان تعدادی از اجراهای دانشجویی و برپایی کارگاه‌های آموزشی خارجی شد. آن‌هم در شرایطی که مدتی قبل اقدام به برگزاری جشنواره تئاتر دانشجویی باران کرده بود. سالن تئاتر باران در تازه‌ترین همکاری‌اش با کمپانی ایتالیایی میزبان نمایش «یکصدمین سالگرد تولد ادیت پیاف» خواننده فرانسوی است که با ایفای نقش «ناتالی منتا» از ۱۲ تا ۱۵ اردیبهشت‌ماه (۴ اجرا) ویژه بانوان در تئاتر باران روی صحنه می‌رود. چنانچه از عنوان برمی‌آید این نمایش روایتگر زندگی ادیت پیاف یکی از معروف‌ترین چهره‌های هنری جهان است که به تهیه‌کنندگی کمپانی تئاتر پوتلچ و کارگردانی «پینو دی بودو» و حمایت کمپانی تئاتر باران روی صحنه می‌رود. ادیت پیاف، خواننده فرانسوی و از چهره‌های شاخص در دهه‌های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ بود. دو ترانه «زندگی به‌رنگ صورتی» و «هیچ پشیمان نیستم» او از شهرتی جهانی برخوردار است. طبق برنامه‌ریزی‌ها قرار است در ادامه نیز نمایش‌های خارجی دیگری با رویکردهای متفاوت در زمینه کارگردانی و اجرا در این سالن روی صحنه بروند. به عنوان نمونه نمایش «ساکورا: شکوفه آلبالو» «مرثیه؛ هیروشیما-ناگاساکی» محصول کشور ژاپن با اجرای «کئین یوشیمورا» از ۳ تا ۱۱ اردیبهشت ساعت۱۹ روی صحنه می‌رود. همچنین نمایش «عاج معلق» - SUSPENDED TREAD به کارگردانی پینو دی بودو نیز در همین تاریخ از ساعت ٢١ در تئاتر باران اجرا می‌شود. این نمایش بر گرفته از رمان «برف» ماجرای یک سامورایی سالخورده، یک جوان شاعر ژاپنی و یک دختر بندباز فرانسوی را روایت می‌کند. براساس اطلاعات منتشر شده توسط گروه در این اجرا «ملاقاتی شاعرانه بین دو بازیگر (زن) با فرهنگ شرقی و غربی رخ می‌دهد و شاهد تبادل علم، اخلاق و تجربه میان آنها خواهیم بود.»
خیام وقارکاشانی از مدیران تئاتر باران درباره همکاری با تئاتر پوتلچ و رویکرد نمایش‌های خارجی انتخاب شده می‌گوید: «در دوره قبل همکاری بسیار درخشانی در زمینه برگزاری کارگاه آموزشی با حضور این گروه اتفاق افتاد. اما در دوره جدید هنرمند ژاپنی که به ایران سفر خواهد کرد که یک بازیگر با تجربه بسیار حرفه‌ای و متخصص تئاتر ژاپن است. اجرای این هنرمند را در ایتالیا دیدم و تاکید دارم فقط گریم و شیوه پوشش لباس – کیمونو- این هنرمند خودش تجربه‌ای به یادماندنی خواهد بود. اجرای کابوکی مثل خواب است و من شک ندارم تماشاگران تجربه اجرایی متفاوتی را شاهد خواهند بود.»
مدیر سالن تئاتر باران کاستی‌های حمایتی را یکی از مشکلات سر راه سالن‌های خصوصی برای دعوت‌های بین‌المللی دانست. «شنیده‌ام باربا برای حضور در ایران روزی ١٠ هزار یورو به دولت پیشنهاد داده بود یا گروه‌های حرفه‌ای دیگر مبالغ بسیار هنگفتی از ما درخواست می‌کنند ولی در این اجراها همکاری بسیار زیادی صورت گرفت. باید بگویم هنرمندان خارجی بیشتر مشوق ما بودند تا هموطنان‌مان در ایران. به محض اینکه سفر این هنرمندان به پایان برسد برنامه‌ریزی برای اعزام هنرجو به ایتالیا در دستور کار قرار می‌گیرد.»
وقارکاشانی دعوت از استاد بزرگ، کمدیا دلارته ایتالیایی و مدرس دانشگاه رم، همچنین دعوت از یوجینو باربا برای حضور در ایران را از جمله برنامه‌های آینده این سالن عنوان کرد. «دیگر هنرمندان نیز در گام‌های بعد به کشور ما سفر خواهند کرد. اینها خانواده‌ای تشکیل داده‌اند که ما به قولی از ظرفیت‌های این خانواده استفاده می‌کنیم.»
تئاتر پوتلچ در سال ۱۹۷۶ توسط پینو دی بودوو دنیلا رنیلی تاسیس شد. نام کمپانی از مطالعات انسان‌شناسی پایه‌گذارانش آمده که در زبان بومیان شمال‌غربی امریکا به معنی مراسم هدیه رایگان است که با غلبه بر قوانین بازار و سود به هدیه‌دهندگان و دریافت‌کنندگان هدایا اعتبار می‌بخشد. کار کردن روی جوهر فنی تئاتر، شناسایی بازیگران و ترکیب‌بندی دراماتیک از نظر حرکات فیزیکی به عنوان یک خودآموز مداوم معنی شده است، فراتر از مرزهای ایده نهادینه تئاتر، در مقایسه با سیرک، رقص و پرفرمنس موزیکال، از طریق تجربه مداوم سفر و تماس در این زمینه با فرهنگ اروپایی، آسیایی و امریکای لاتین. هویت هنری پوتلچ نشانگر تولید همزمان نمایش‌های سالنی و خیابانی و راه‌اندازی طرح‌های آموزشی که ترکیبی از تکنیک‌های بیانگرانه و نمایشی است، در یک تبادل مداوم مقاصد و ابزارآلات با گروه‌های ملی و جهانی، در جهت ساخت یک پروفایل حرفه‌ای، قابلیت عرضه نمایش برای تمامی اقشار را دارد.»
نظر شما