شناسهٔ خبر: 51272 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

شاعر باید خود از جامعه سفارش بپذیرد

فریبا یوسفی گفت: به اعتقاد من بهترین شکل و نوع سرودن شعر این است یعنی شعر و موضوع آن، آنقدر برای شاعر مهم باشد که بی‌واسطه از خود جامعه سفارش بگیرد.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ فریبا یوسفی در آستانه برگزاری مهرواره «شعر و داستان جوان سوره»  در سخنانی عنوان کرد: من فکر می‌کنم این اتفاقات و رویدادهایی که در سطح جوامع در حال وقوع است، در اشعار جوانان هم بازتاب دارد. برخی شاعران خودشان این سفارش‌ها را به طور مستقیم از اجتماع دریافت می‌کنند و آن ها را در اشعارشان انعکاس می‌دهند و برخی دیگر نیز این سفارش‌ها را با واسطه دریافت می‌کنند. یکی از این واسطه‌ها، می‌تواند برگزاری جشنواره‌های مختلف باشد.

وی گفت: به هرحال با توجه به حساسیت‌ها و دقت‌هایی که شاعران دارند و با توجه به نگاه پرسشگر و جست‌وجوگر آن ها، جامعه، چه داخل و چه در خارج توجه‌شان را معطوف می‌کند و به خاطر وجود حساسیت‌ها، همیشه تحت تاثیر وقایع قرار می‌گیرند و قطعا نمی‌توانند بی‌تفاوت باشند. برخی از شاعران هم ممکن است توجه‌شان به سمت و سوی دیگری باشد و گاهی از وقایع اجتماعی کمتر الهام بگیرند که در این شرایط می‌توان توجه آن‌ها را با برگزاری جشنواره‌ها، به موضوعات اجتماعی یا مسائلی که کمتر نگاه آن‌ها را به خود معطوف داشته، جلب کرد.

یوسفی سپس دیدگاهش را درباره اشعار سفارشی و اینکه این گونه از اشعار را چطور می‌توان در این جریان بررسی کرد و آیا اساسا می‌توان شعر سفارشی را نوعی آسیب عنوان کرد، اظهار کرد: به اعتقاد من بهترین شکل و نوع سرودن شعر این است که توجه خود شاعر به موضوع جلب شود و شاعر خود دغدغه‌مند آن مسائل باشد، یعنی شعر و موضوع آن، آنقدر برایش مهم باشد که بی‌واسطه از خود جامعه سفارش بگیرد و به حدی تحت تاثیر امری قرار بگیرد که هیچ گریزی از سرودن نداشته باشد. در مجموع به نظرم اشعار سفارشی را نمی‌توان نوعی آسیب و آفت دانست؛ چراکه ما در میان اشعار سفارشی آثاری هم داشته‌ایم که ارزشمند و ماندگار هستند. معمولا بیشتر شعرهای سفارشی در موضوع‌های اجتماعی هستند و سفارش شعر با موضوع شخصی کمتر دیده می‌شود.

او در ادامه در پاسخ به اینکه چه پیشنهادی به شاعران جوان برای سرودن شعر و شرکت در جشنواره‌ها دارید، خاطرنشان کرد: پیشنهاد ویژه‌ای به شاعران جوان ندارم؛ چون معتقدم شاعر خودش دقت‌های لازم را دارد. پیشنهادم به کسانی است که مسئولیت‌هایی در ارائه سفارش به شاعران دارند و آن این است که بیشتر در پی فراهم کردن زمینه‌های تجربه‌اندوزی برای شاعران باشند؛ چراکه یک شاعر وقتی دربارۀ اتفاق یا رویدادی مطلبی می‌شنود، اگر با آن موضوع رودررو و مواجه نشود، مسئله برایش آنقدر جاندار و ملموس نخواهد بود و نمی‌تواند راجع به آن به درستی و روشنی صحبت کند و شعری اثرگذار از آن مفهوم خلق کند. به نظرم اگر مسئولین بتوانند زمینه و شرایطی برای درک عمیق و درست از مسائل فراهم کنند، می‌توانند کمک بیشتری به شاعران داشته باشند. شاید در زمینه موضوعات سیاسی مثلا نتوان همه شاعران را به خط مقدم جبهه برد و به شکل مستقیم آن ها را درگیر مسائلی از این دست کرد ـ که البته چندان هم غیرممکن نیست ـ اما می‌توان حداقل شاعران را در معرض تجربه‌اندوزی‌ها قرار داد و ذهن آن‌ها را درگیر کرد تا اشعارشان زنده‌تر باشد و مخاطب راحت‌تر با آثارشان ارتباط برقرار کند. به نظرم فراهم آوردن چنین شرایطی چندان دشوار نیست و گاهی با انجام یک سفر، تماشای یک فیلم و ... اتفاق می‌افتد.

یوسفی در پایان صحبت‌هایش در پاسخ به اینکه آیا می‌توان شعر جوان امروز را شعری متعهد دانست و این تعهد آیا تفاوتی با شعر ارزشی و متعهد نسل نخست انقلاب اسلامی دارد، تاکید کرد: شخصا به طور عمومی تمام شاعران را متعهد می‌دانم و شاعر غیرمتعهدی نیست، مگر اینکه شاعر نباشد و شاعرنما باشد. به نظرم همه شاعران متعهد هستند و هر شاعری به موضوعی تعهد دارد اگرچه ما نمی‌توانیم تعیین‌کنندۀ نوع تعهد شاعر باشیم؛ چراکه به هرحال جهان‌بینی انسان‌ها و دیدگاه‌ها متفاوت است ولی در هر صورت تعهدی هست که شاعر را به نوشتن و سرودن وا می‌دارد.

در پایان عرض می‌کنم که در جشنواره شعر و داستان جوان سوره خوب است که به جوانان توجه بیشتری شود و پس از برگزاری جشنواره‌ها همچنان این استعدادهای ویژه را در نظر داشت و برای حفظ و رشد آن‌ها کار کرد. چراکه به نظرم شعر جوان شعری پویاست و شکی در آن نیست و بازهم تردیدی در این نیست که هر پویایی و آفرینشی ممکن است ایرادها، ناخواسته‌ها و زوائدی داشته باشد و این وظیفه شاعر است که در همه امور کاملا دقت کند و مسئولان هم لازم است برای رشد و ارتقای این توانمندی‌ها تمهیداتی فراهم کنند. به‌خصوص با یاری رساندن به جوانان برای ایجاد زمینه‌های مطالعاتی؛ چراکه مطالعه زیاد بیشترین ابزار را برای شاعران و به خصوص شاعران جوان فراهم می‌کند.

نظر شما