شناسهٔ خبر: 53703 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

موزه «شاعر زباله‌ها» در انتظار بودجه

دهمین سالگرد درگذشت ژازه تباتبایی در حالی سپری شد که موضوع تبدیل خانه این هنرمند به موزه توسط شهرداری محقق نشده است؛ با این حال سرپرست معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی می‌گوید توافق‌هایی با ورثه این خانه انجام شده و خرید آن در انتظار تامین اعتبار است.

ژازه تباتبایی

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایسنا؛ یک سال از درگذشت این هنرمند مجسمه‌ساز، شاعر و نقاش می‌گذشت که در مراسم بزرگداشت او حرف از خرید خانه‌اش و تبدیل آن به موزه به میان می‌آورند. می‌گویند خانه ژازه یک موزه کامل است و قابلیت دارد به مکانی برای نمایش و نگهداری آثارش تبدیل شود.

در ادامه سازمان زیباسازی شهرداری تهران متولی می‌شود که این خانه را خریداری کرده و آن را به موزه تبدیل کند. این سازمان سال‌هاست در زمینه برگزاری دوسالانه‌ها، سمپوزیوم‌ها و فراخوان‌های هنری فعالیت خود را آغاز کرده است.

پس از گذشت هشت سال (سال ۱۳۹۴) از درگذشت این هنرمند  و پیگیری این موضوع، مسئولان این سازمان می‌گویند که پرونده خرید خانه ژازه همچنان در این سازمان باز است و آن‌ها تلاش می‌کنند بحث موزه به نتیجه برسد. بحث انحصار وراثت و حضور نداشتن خانواده ژازه در ایران از جمله مواردی است که در این برهه مسئولان این سازمان آن‌ها را به‌عنوان دلایل به تعویق افتادن راه‌اندازی موزه این هنرمند مطرح می‌کنند.

حالا نیز سید مجتبی موسوی ـ سرپرست معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهرداری تهران ـ در این‌باره به ایسنا می‌گوید: موضوع خرید خانه ژازه تباتبایی و تبدیل آن به موزه را ابتدا ما در سازمان زیباسازی شهرداری تهران مطرح و پیگیری کردیم. در سال‌های متمادی این موضوع مطرح بوده اما به دلایل و مسائلی که خارج از اختیارات ما بود و به مالکان و وارثان برمی‌گشت، این اتفاق رخ نداد.

او ادامه می‌دهد: ما در یک سال اخیر توافق‌هایی را برای خرید خانه ژازه با ورثه داشته‌ایم. یکی از ورثه هم صرفا به شرط آنکه این خانه تبدیل به موزه شود و همه آثار در موزه باقی بماند، قبول کرده است خانه را به سازمان زیباسازی بفروشد.

موسوی تاکید می‌کند: ما این توافق‌ها را انجام دادیم و کار نسبتا پیشرفت کرده است اما باید برای آن تامین اعتبار کنیم. الان هم در پایان سال به سر می‌بریم، انشالله بتوانیم برنامه‌ریزی کنیم و برای این موضوع، پیش‌بینی بودجه در سال آینده انجام شود و آن را به نتیجه برسانیم.

او در پاسخ به این پرسش که آیا به طور قطع در سال آینده این پروژه به ثمر خواهد نشست؟ اظهار می‌کند: به دلیل کاهش درآمدهای شهرداری باید پروژه‌ها را اولویت‌بندی کنیم؛ ما باید طبق اولویت درخواست بودجه کنیم. انشالله اگر بودجه اینکار محقق شود این کار را در برنامه سال آینده می‌گذاریم.

سیدعلی طباطبایی معروف به «ژازه تباتبایی» سال ۱۳۰۹ در تهران متولد شد. به هنرستان رفت، دیپلم نقاشی گرفت و نمایشگاه گذاشت، اما این‌ها تنها مسیر او در دنیای هنر نبود. ژازه به دانشکده‌ی ادبیات نیز رفت. در رشته کارگردانی و مبانی تئاتر شاگرد اول دانشکده شد و نمایشنامه نوشت و تئاتر کارگردانی کرد.

یکی از مهم‌ترین فعالیت‌هایش، تأسیس نگارخانه «هنر جدید» در سال ۱۳۳۴ بود. این گالری خیلی زود به یکی از پاتوق‌های هنرمندان هم‌دوره‌ی او تبدیل شد. تباتبایی از پیشگامان مکتب سقاخانه بود؛ مکتبی که در اوایل دهه ۴۰ شکل گرفت.

به کار بردن ایده‌های خلاقانه در مجسمه‌سازی باعث شد کارهای این هنرمند مورد توجه جامعه‌ی هنری آن زمان قرار گیرد. او برای ساخت مجسمه‌هایش از قطعات ماشین‌های اسقاطی استفاده می‌کرد. رفت‌وآمد او به گاراژهای تهران برای یافتن این قطعات باعث شده بود، گاراژدارها و اوراقچی‌های مولوی و شوش او را خیلی خوب بشناسند.

نمونه‌ای از آثار ژازه تباتبایی

اسب، زن، خورشید و شیر بیشترین موضوعاتی بودند که ژازه در آثارش به‌عنوان سوژه از آن‌ها استفاده می‌کرد. نقش‌های سنتی، جلوه‌های دیداری فرهنگ مردم، افسانه‌ها، شعر، مظاهر زندگی شهروندی و ... نیز از سوژه‌هایی بودند که این هنرمند در نقاشی‌هایش به آن‌ها می‌پرداخت.

آثار نقاشی و مجسمه‌های ژازه تباتبایی در موزه‌ها و کلکسیون‌های شخصی‌اش مانند موزه‌ی لوور در پاریس، موزه‌ی متروپولیتن نیویورک، موزه‌ی هنرهای معاصر تهران، نگارخانه‌ی سیحون در تهران و پریوات کلکسیون در آلمان نگهداری می‌شوند. همچنین آثار تباتبایی در نمایشگاه‌های مختلفی در کشورهای بریتانیا، فرانسه، ایتالیا، یونان، آلمان، ترکیه، هند، چین و آمریکا به‌نمایش گذاشته شده است.

او تا کنون بیش از ۴۰ جلد کتاب شامل داستان‌های فولکلور، رمان، شعر، نقدهای هنری و نمایشنامه منتشر کرده است. ژازه اولین داستان خود را به نام «شن و نی» در ۱۲ سالگی نوشت. در سال ۱۳۲۵ نیز داستان «پسر کوچک» را چاپ کرد. «دندان سوسمار» و «شطرنج زندگی» از دیگر کتاب‌های این هنرمند هستند.

او همچنین نمایشنامه‌های بسیاری نوشت که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به «شکوفه‌های پژمرده»، «لرد چی‌چی یانف»، «جای پا» و «آقاموچول» اشاره کرد.

درباره‌ی زندگی هنری ژازه تباتبایی دو فیلم با نام‌های «شرح حال» و «کوچه پاییز» توسط خسرو سینایی ساخته شده است.

ژازه تباتبایی در ۲۰ بهمن ۱۳۸۶ در بیمارستان آتیه تهران درگذشت.

نظر شما