شناسهٔ خبر: 54168 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

یادی از حسن مقدم، نمایش‌نامه‌نویس برجسته ایرانی

گروهی از هنرمندان پیش‌کسوت تئاتر به دعوت کارگردان «جعفرخان ازفرنگ‌برگشته» در موزه مقدم تهران گردهم آمده و در آیین نمادین استقبال از جعفرخان و رونمایی از پوسترهای این نمایش شرکت کردند. 

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از شرق؛ گروهی از هنرمندان پیش‌کسوت تئاتر به دعوت کارگردان «جعفرخان ازفرنگ‌برگشته» در موزه مقدم تهران گردهم آمده و در آیین نمادین استقبال از جعفرخان و رونمایی از پوسترهای این نمایش شرکت کردند.  جمعی از هنرمندان تئاتر به دعوت رحمت امینی، کارگردان نمایش «جعفرخان ازفرنگ‌برگشته» که قرار است از سوم فروردین ١٣٩٧ در تماشاخانه سنگلج به اجرای عموم درآید، روز دوشنبه، ٢١ اسفند، ساعت ١١ صبح در موزه مقدم تهران گردهم آمده و در آیین نمادین استقبال از جعفرخان و رونمایی از پوسترهای این نمایش شرکت کردند.
هنرمندانی مانند فریندخت زاهدی، داوود فتحعلی‌بیگی، اصغر همت، شهرام کرمی، مریم معترف، علی عابدی (مدیر تماشاخانه سنگلج)، بهمن مفید، هنگامه مفید، بهزاد فراهانی، سیدحسن امین (مؤلف کتاب شاهنامه امین)، امیرحسین حریری، مدیر موزه‌های دانشگاه تهران، خانم زرینه، مدیر موزه مقدم، آقای تاجیک و خانم حسنی، مدیران مؤسسات شایسته نو و جمعی از اهالی رسانه در این آیین حضور داشتند.
آیین رونمایی از سه پوستر طراحی‌شده این مراسم با برنامه‌ای نمایشی از بازگشت جعفرخان از فرنگ (با بازی) آغاز شد و در ادامه رحمت امینی درباره پیشینه نمایش‌نامه «جعفرخان ازفرنگ‌برگشته» گفت: این نمایش‌نامه که حدود صد سال قبل نوشته ‌شده، یک کمدی کامل است. قبل از شروع کار می‌خواستم تغییراتی در آن بدهم، ولی دیدم خود نمایش‌نامه بسیار کامل است. به نظرم اگر جوانان ما می‌خواهند پیشرفت داشته باشند لازم است از آثار گذشتگان خود بهره ببرند.
در ادامه این مراسم هر یک از مدعوین با اشاره به خاطرات خود درباره نمایش «جعفرخان ازفرنگ‌برگشته» مطالبی را یادآوری کردند.
در بخشی از این برنامه بهزاد فراهانی به اجرای این نمایش اشاره کرد و گفت: من در این نمایش در مدرسه عالی زبان به کارگردانی سیروس ابراهیم‌زاده حضور داشتم. در این نمایش نقش خان‌دایی را بازی کردم. به نظرم این نمایش یک کمدی کامل و همیشگی است و من به این اثر علاقه خاصی دارم و معتقدم این نمایش‌نامه می‌تواند مانند نمایش مشتی‌عباد یا آرشین مالالان سالی چندبار به نمایش دربیاید و همیشه مخاطب داشته باشد.
دکتر فریندخت زاهدی دراین‌باره گفت: من در حدود ١١‌سالگی در نمایشی بازی کردم که ماجرای دو دختر ٢٠ و ٢٢ ساله را روایت می‌کرد که گویا از فرنگ یا از تهران به شهرستان آمده بودند. من به‌عنوان نقش خواهر کوچک از رفتارهای آنها تقلید می‌کردم و به‌این‌ترتیب چشم‌اندازی از تهاجم فرهنگی را به نمایش می‌گذاشتیم.  وی افزود: با توجه به اینکه آقای رحمت امینی مدیر دپارتمان تئاتر دانشگاه هستند، از ایشان قول بگیریم که در یک سال باقی‌مانده از مدیریت دوساله‌شان حتما یک کارگاه نمایش‌های سنتی در دانشگاه راه‌اندازی کنند. با عرقی که ایشان نسبت به تئاتر ایران دارند می‌توانند این کار را انجام دهند و از استادان نمایش‌های سنتی استفاده کنند.
پروفسور سیدحسن امین، حقوق‌دان و نویسنده کتاب شاهنامه امین، درباره این اثر گفت: من تجربه بازی در تئاتر را با حضور در نمایشی به کارگردانی کیهان رهگذر در سال‌های میانی دهه ٤٠ در دانشگاه داشتم. خوب به خاطر دارم که دانشجوی حقوق بودم و در زمان دانشجویی من عنوان «جعفرخان ازفرنگ‌برگشته» تبدیل به ضرب‌المثل شده بود و هرکس در سخنان خود از کلمات انگلیسی یا لاتین استفاده می‌کرد، استادان از این مثل استفاده می‌کردند.
اصغر همت، مدیرعامل خانه تئاتر، نیز در تأیید سخنان پروفسور امین با ذکر خاطره‌ای گفت: به یاد نمی‌آورم که نام نمایشی ضرب‌المثل شده باشد، اما «جعفرخان ازفرنگ‌برگشته» ضرب‌المثل شد و در بین مردم رسوخ کرده بود. اهمیت این نمایش‌نامه از همان زمان بسیار زیاد بود. اهمیت این نمایش‌نامه همیشگی است و همیشه با آدم‌هایی که خودشان را گم‌ کرده و از اصل خود دور شده‌اند مواجه می‌شویم. این اثر را علی حاتمی با ساخت یک فیلم ماندگار کرد. بسیار خوشحالم که برای نوروز این نمایش کمدی اجرا می‌شود.  داوود فتحعلی‌بیگی در بخش دیگر این آیین با اشاره به خاطره فلک‌شدن کسی به‌خاطر استفاده از کلمه خارجی به‌جای حوض گفت: آرزو می‌کنم هرکسی را که به فرهنگ خود بی‌التفات است چوب بزنند.
درباره موزه مقدم
در خاتمه، خانم زرینه، مدیر موزه مقدم، با اشاره به محل برگزاری این مراسم گفت: موزه مقدم و در حقیقت خانه مقدم از جمله خانه‌های مجلل دوران قاجار - متعلق به یکی از درباریان آن زمان به نام محمدتقی‌خان احتساب‌الملک- بوده است. احتساب‌الملک دارای دو پسر به نام‌های حسن و محسن بود که برای ادامه تحصیل به اروپا رفتند. حسن در فعالیت‌های ادبی، سیاسی و اجتماعی حضور فعالی داشت و در جوانی فوت کرد. از او نمایش‌نامه بسیار معروف «جعفرخان ازفرنگ‌آمده» به‌جا مانده است. برادر کوچک‌تر - محسن- پس از اتمام تحصیلات خود در رشته‌های نقاشی، تاریخ هنر و باستان‌شناسی در سال ١٣١٥ ه. ش به وطن بازگشت و به‌همراه همسر فرانسوی خود «سُلما» در خانه پدری- محل کنونی
موزه مقدم- ساکن شدند.
زرینه افزود: آنها در کنار فعالیت‌های علمی به گردآوری آثار و اشیای تاریخی و فرهنگی پرداختند. استاد مقدم بسیاری از آثار ارزشمند جمع‌آوری‌شده مانند کاشی، قطعات سنگی تراشیده‌شده و ... را با الهام از فضاهای سنتی - تاریخی به نحو چشمگیری در جای‌جای این عمارت قدیمی نصب و برخی دیگر مانند کلکسیون پارچه، چپق و قلیان، سفالینه، شیشه، تابلوی نقاشی، مسکوکات، مهرها و اسناد تاریخی و ... را با نظم و ترتیب خاصی در خانه پدری نگهداری کرد.
وی ادامه داد: در سال ١٣٥١ ه. ش، زنده‌یاد استاد مقدم - استاد ممتاز دانشگاه تهران- با توجه به علاقه وافرش به علم، تاریخ و هنر، خانه پدری خود را به‌همراه آثار نفیس گردآوری‌شده وقف دانشگاه تهران کرد. استاد محسن مقدم در سال ١٣٦٦ ه. ش دار فانی را وداع گفت و پس از مرگِ همسر ایشان در سال ١٣٦٩ ه. ش، تولیت موزه مقدم در اختیار مستقیم دانشگاه تهران قرار گرفت.
این موزه که از آن به‌عنوان گران‌قیمت‌ترین خانه جهان نام می‌برند، در خیابان امام خمینی بین شیخ هادی و ولیعصر، پلاک ٢٤٩ جنب بانک ملت واقع شده است.

نظر شما