شناسهٔ خبر: 62054 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار «تاریخ برمکیان» را منتشر کرد

کتاب «تاریخ برمکیان» تصحیح و تألیف سید محمدصادق سجادی از سوی انتشارات دکتر محمود افشار منتشر شد.

برمکیان؛ بزرگترین خاندان ایرانی و دیوان‌سالار در روزگار عباسی

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ برمکیان بزرگترین خاندان ایرانی و دیوان‌سالار عصر شکوه خلافت و بلکه بزرگترین وزیران در همه دوران عباسی به شمار می‌روند. سید محمدصادق سجادی، مؤلف کتاب تاریخ برمکیان، در دو بخش به تاریخ این خاندان بانفوذ در خلافت عباسی پرداخته است. بخش نخست کتاب تحقیقی است درباره وجه تسمیه، چگونگی برآمدن، وزارت یافتن و سرانجام سقوط برمکیان بر اساس معتبرترین اسناد و منابع موجود.

بخش دوم نیز تصحیح انتقادی متن کهنی است به نام رساله اخبار برمکیان در ترجمه فارسی مجموعه‌ای از اخبار و روایت‌های مربوط به برمکیان که یکی از معاصران ایشان به نام ابن‌غسان گردآورده بود. سجادی درباره تاریخ برمکیان این چنین می‌گوید: خاندانی مشهور و کهن دیوان‌سالار ایرانی است که از منطقه خراسان وارد دستگاه خلافت اموی شدند و در برابر آن فعالیت کردند و بعد در دوره عباسی مشاغل بسیار مهمی؛ از جمله حکومت بعضی از ایالت‌های ایران و وزارت خلیفه هارون‌الرشید را به دست گرفتند.

یکی از مهم‌ترین نقش‌های این خاندان انتقال دستگاه اداری ایران به قلمرو خلافت اسلامی است. در حقیقت سازمان دیوان سالاری ایران کهن به وسیله برمکیان وارد عصر اسلامی شد. علاوه بر این، خاندان برمکی از دانشمندان، مترجمان و ادبیان قرن دوم هجری بودند و در نهضت ترجمه و سپس تألیف در قلمرو اسلام نقش مهمی ایفا کرده‌اند.

موجودیت سیاسی برمکیان دو ویژگی داشت: نخست این خاندان در مقایسه با پیشینیان و معاصران خود مانند ابومسلم و... عمر طولانی‌تری کردند؛ دوم تحول سیاسی این خاندان همراه با برنامه‌ریزی بود. این تحول با نقش عادی در حرکت عباسیان آغاز، و با پذیرش برخی مناصب حکومتی به مرحله دیگری وارد شد و سپس خاندان عباسی نفوذ کردند. یعنی این تحول از یک نفوذ ساده شروع شد، ولی کم‌کم آفتاب اقبال این خاندان غروب کرد و زمینه سقوط‌شان فراهم شد. قدرت و ثروت افسانه‌ای بیشتر آنان به تدریج حس رقابت و حسادت بزرگان عرب را برانگیخت و موجب دشمنی آنان با برمکیان و سعایت ایشان نزد خلیفه شد و در نتیجه‌، هارون برمکیان را خطر واقعی برای حکومت خود برشمرد.

نظر شما