به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ رمان «باکره سنجار» نوشته «وارد بدرالسالم» با ترجمه یاسین عبدی به‌تازگی توسط بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شده است. این رمان روایتی هولناک از قتل‌عام و نسل‌کشی ایزدیان و همچنین به اسارات و بردگی گرفتن زنان و دختران این اقلیت دینی توسط داعش است که وارد بدرالسالم با تحقیق میدانی در این زمینه و دیدار از اردوگاه ایزدیان خواسته تا واقعیت این جنایت را در رمانش انعکاس دهد. نویسنده با بهره‌گیری از تخیل و پیوند آن با واقعیت هفتادوپنجمین قتل‌عامی که در طول تاریخ بر ایزدیان رفته را در این رمان روایت کرده است. «باکره سنجار» کتاب اول از سه‌گانه‌ای است که وارد بدرالسالم آن را نوشته است. در ادامه گفت‌وگوی ایبنا را با یاسین عبدی مترجم اثر می‌خوانید.
در ابتدا بفرمایید از کجا با «وارد بدرالسالم» آشنا شدید و چه شد که تصمیم گرفتید که کاری از او ترجمه کنید؟
از آن‌جایی که رصد و پیگیری تاریخ جریان‌های اسلام‌گرا و اندیشه سیاسی و... آن‌ها در حوزه جهان عربی و اسلامی از جمله پروژه‌هایی است که سالیان متمادی آن را رصد و پیگیری کرده‌ام و گه‌گاه به مناسبت نیز درباب آن قلمکی می‌زنم، پس از پیدایی و رشد قارچ‌گونه گروه موسوم به دولت اسلامی عراق و شام(داعش) پیگیری‌ها و مطالعاتم درباره این گروه را آغاز کرده و دیدگاه‌های متعدد صاحب‌نظران و ناظران مختلف در باب آن‌ها را رصد کردم. افزون بر کتاب‌ها، مقالات و تحلیل‌هایی که درباره این گروه خشونت‌طلب و تندرو عرضه و نگاشته می‌شد، یکی از حوزه‌هایی که بنا به علاقه دیرینه‌ام توجه مرا جلب کرد، قلم‌فرسایی‌هایی بود که در حوزه ادبیات و رمان در باب برجسته‌سازی و روایت جنایات و کشتارهای داعشیان علیه مردمان بی‌گناه و بی‌پناه از ادیان و اقوام و مذاهب مختلف نگاشته و عرضه می‌شد.
از همین روزن بود که با پیگیری کارهایی از این قبیل با نام «وارد بدر السالم» و عنوان کتاب وی «عذرا سنجار»(باکره سنجار) و دیگر آثار وی آشنا شدم. تقریبا چند ماهی طول کشید تا کتاب به دستم رسید. در این مدت سعی کردم تا از کانال‌های مختلف با نویسنده ارتباط برقرار کرده و با وی آشنا شوم. در نهایت به کمک یکی از دوستان و از طریق فضای مجازی توانستم با نویسنده ارتباط برقرار کرده و با ایشان مکاتبات متعددی در باب رمان «باکره سنجار» و دیگر آثار ایشان داشته باشم و با هندسه فکری و معرفتی وی در حوزه رمان‌نویسی و... آشنا شوم و اجازه ترجمه این اثر و دیگر آثارش بنا به اقتضائات فرهنگی و فکری جامعه و مخاطبان ایرانی و به‌طور کلی فارسی‌خوان را از ایشان بگیرم تا به تفاریق به ترجمه آن‌ها همت گمارم چه که دغدغه‌های وی برای مخاطبان ایرانی و عموم مردمان خاورمیانه بسی درخور توجه و حایز اهمیت است. لازم به ذکر است که داستان‌های کوتاه و رمان‌های وارد بدر السالم در جهان عرب با استقبال بالای منتقدان و خوانندگان مواجه شده تا جایی که بسیاری از آن‌ها بیش از چندین مرتبه به چاپ رسیده‌اند و جوایز و نشان‌های مختلفی را به خود اختصاص داده‌اند. ادبیات و سبک نگارشی وی مورد توجه بسیاری از نویسندگان، منتقدان و دانشگاهیان جهان عرب قرار گرفته و در باب آن آثاری را به رشته تحریر درآورده‌اند، از آن جمله: «مرکز و حاشیه در رمان؛ مطالعه موردی باکره سنجار(فوزیه الجابری، اردن،2019)؛
یکی از مناطقی که بنا به موقعیت استراتژیک و سوق‌الجیشی مورد تاخت‌وتاز وحشیانه داعشیان قرار گرفت، شهرها و روستاها و اماکن مذهبی و دینی و تاریخی ایزدیان بود که در این میان بسیاری از مردان این قوم و کیش باستانی و تاریخی قتل‌عام شدند و زنان و دختران‌شان به کنیزی و بردگی جنسی گرفته شد.
مولفه‌های روایی در رمان‌های عراقی؛ مطالعه موردی آثار وارد بدر السالم(دعا عادل آل‌عزوز، بغداد،2018)؛ طلسم مبارک؛ نزاع بین مقدس و پلید در ادبیات روایی از نگاه وارد بدر السالم(حسین سرمک حسن، سوریه، 2007) و...
«با کره سنجار» داستان هفتادوپنجمین قتل عامی است که توسط داعش انجام شده، درباه این روایت نسل‌کشی در رمان بیشتر توضیح دهید.
به درازنای تاریخ، کیش ایزدی‌گری و ایزدیان به بهانه‌های مختلف مورد تاخت‌وتاز،کشتار و قتل عام قرار گرفته‌اند. و آخرین و هفتادوپنجمین حمله هم توسط داعش انجام شد که در ضمن مجموعه حملاتی است که با هدف قتل عام و نسل‌کشی قومی ایزدیان و نابودی کیش دینی و سنت اجتماعی آنان صورت گرفته است. همچنان‌که مستحضرید پس از پیدایی دولت اسلامی عراق و شام موسوم به داعش در منطقه؛ یکی از مناطقی که بنا به موقعیت استراتژیک و سوق‌الجیشی مورد تاخت‌وتاز وحشیانه داعشیان قرار گرفت، شهرها و روستاها و اماکن مذهبی و دینی و تاریخی ایزدیان بود که در این میان بسیاری از مردان این قوم و کیش باستانی و تاریخی قتل‌عام شدند و زنان و دختران‌شان به کنیزی و بردگی جنسی گرفته شد و در شهرها و بازارهای مختلف کشورهای عربی و اسلامی به فروش و حراج گذاشته شد و متاسفانه در سده بیست‌ویکم بار دیگر بازار برده‌فروشی با توجیهات دینی رونق گرفت و در این میان بسیاری از اماکن مقدس مذهبی و تاریخی آن‌ها و شهرها و روستاهایشان ویرانه و تلی از خاک شد و باغستان‌ها و مزارع‌شان به آتش کشیده شد و چیزی به نام حیات و امید به زندگی برایشان باقی نماند.
وارد بدر السالم برای نوشتن این رمان، دست به تحقیق میدانی و مصاحبه با بازماندگان این واقعه زده است. نویسنده چگونه میان این واقعیت هولناک و تخیل برای آفرینش ادبی نسبتی برقرار کرده است که می‌توان این کار را رمان دانست؟
معمولا در اخبار و گزارش‌های خبری چیزهای بسیار زشت و زننده و چندش‌آوری درباره جنایات مرتکب شده از سوی سازمان تروریستی و در راس همه آن‌ها خونریزان موسوم به داعش دیده و شنیده‌ایم، اما همه این‌ها فراتر از حوزه خبر و خبررسانی نرفته و یا نمی‌رود، اما صورت تجسم‌یافته آن همه جنایات در قالب فنی و ساختاری یک رمان بسی متفاوت است و آن‌گاه است که انسان، درد و رنج، نگرانی و وحشت، واکنش‌ها و اضطراب‌ها و تردیدها و.... قربانیان این‌گونه جنایات را با عمق جان لمس و حس می‌کند. در این میان همواره نویسندگان بزرگی هستند که واقعیت‌های تاریخی و عینی، اسطوره، نمادها و نشانه‌ها و... را در هم می‌آمیزند و اثری هنری شاهکار و خارق‌العاده‌ای می‌آفرینند که می‌توان وارد بدر السالم را از جمله این نویسندگان تلقی کرد.
چنان‌که من می‌فهمم نویسنده در این رمان سبک نگارشی نویسندگان و ادیبان پست‌مدرن را وام گرفته است. ادبیات پست‌مدرن ادبیاتی است که مشخصه آن تکیه شدید بر روش‌هایی مانند ازهم‌گسیختگی، تناقض، و روایت‌های سوال‌برانگیز است. وارد بدر السالم هم با وام‌گیری از این سبک دست به نگارش رمان «باکره سنجار» برده است و مشخصه‌های این سبک به‌خوبی و روشنی از آغاز تا پایان در رمان بازتاب پیدا کرده است. در این رمان وارد بدر السالم هم از تاریخ دین و اندیشه‌های دینی و هم از اسطوره و نماد و نشانه‌شناسی وام می‌گیرد و هم از سنت‌های اجتماعی و فرهنگی ایزدی‌گری به‌مثابه یک کیش باستانی. از سنت‌های دینی ایزدی‌گری و ایزدیان می‌گوید و از هم‌گسیختگی، تناقض و پرسش‌هایی که ذهن و ضمیر انسان ایزدی در بحبوحه تراژدی داعش و قتل‌عام و نسل‌کشی با آن درگیر است، در عین حال نیز نیم‌نگاهی به مساله هویت، بی‌هویتی و یا بحران هویت دارد. واقعیت کنیزگیری و به بردگی جنسی گرفتن زنان و دختران و قتل عام پیران و جوانان ایزدی را روایت می‌کند و در عین حال نیز ذهن مخاطب را درگیر آینده نامعلوم و سرنوشت کنیزکان و بردگان جنسی می‌کند که در بازارهای مختلف به حراج و فروش گذاشته شده‌اند. به نقد سیاست قدرت‌های بزرگ در خاورمیانه،
بدرالسالم در این رمان به نقد سیاست قدرت‌های بزرگ در خاورمیانه، حکومت‌ها و قدرت‌های منطقه‌ای و محلی می‌پردازد و در همان حال خوی وحشی‌گری و ددمنشی داعشیان و انزجار و نفرت آنان از ایزدیان را به تصویر می‌کشد.
حکومت‌ها و قدرت‌های منطقه‌ای و محلی می‌پردازد و در همان حال خوی وحشی‌گری و ددمنشی داعشیان و انزجار و نفرت آنان از ایزدیان را به تصویر می‌کشد. او در عین به‌کارگیری بن‌مایه‌های هستی‌شناسانه ژانر علمی-تخیلی سعی دارد تا با پژوهش‌های میدانی و گفت‌وگو با بازماندگان فاجعه به روایت تراژدیی بپردازد که بر ایزدیان رفته است. همچنین غلبه تلقی هستی‌شناسانه بر تلقی معرفت‌شناسانه، چندپارگی شخصیت، ساختار و زمان، پارودی، چند جهانی بودن، تکنیک چند صدایی، راوی غیرقابل اعتماد، جریان سیال ذهن و... که از جمله مولفه‌های آثار سبک پست‌مدرنیستی هستند را به‌خوبی وام گرفته است.
مقاومت مشخصه بارز کیش ایزدیان به درازنای تاریخ است
«باکره سنجار» نماد نسلی از ایزدیان است که در برابر داعش مقاومت کردند و در نهایت آن‌ها بودند که پیروز این نبرد شدند. شما آن‌ها را نماد چه چیزی می‌دانید؟
شاید گزافه نباشد اگر بگویم «مقاومت» مشخصه بارز کیش ایزدی‌گری و ایزدیان به درازنای تاریخ باشد، چه که همواره مورد تخت‌وتاز و کشتار و قتل عام بوده‌اند و علی‌رغم همه این‌ها نیز همچنان ایزدی‌گری به‌عنوان یکی از کهن‌ترین و باستانی‌ترین کیش‌های روی این کره خاکی به حیات و موجودیت خود ادامه می‌دهند و همچنان به‌عنوان یکی از ادیان زنده جهان موجودیت دارند. به بیان دیگر کیش ایزدی‌گری و ایزدیان قربانیان سیاست‌ورزی سیاست‌پیشگان سده بیست‌ویکم‌اند.
سیاست‌پیشگانی که در حقیقت سوداگران مرگ و تاجران اسلحه و نفت هستند. رمان «باکره سنجار» حکایت مردمانی است که پیش از بحث درباره به کنیزی و بردگی جنسی گرفتن زنان و دختران ایزدی و فروش آن‌ها در بازار برده‌فروشان در میانه سکوت شرمگین داخلی و بین‌المللی؛ دین، تاریخ و شرف و افتخار آن‌ها غصب، تحریف و نادیده‌انگاشته شده است. رمان پیش‌رو تاکید و بلکه تایید دوباره‌ای است بر این حقیقت مهم که پیش از رویارویی مسلحانه و نظامی با تروریسم باید به مواجهه‌ی فکری و فرهنگی با آن پرداخت. این رمان به‌مثابه نهیب بسیار بلندی علیه تمامی سازمان‌های تروریستی و حامیان مالی و فکری آنان است و یا حتی آنان که به مردم و شهروندان و انسان‌های هم‌نوع خود پشت کرده‌اند.
در نهایت از مواجهه خودتان با این رمان در بار اولی که آن را خواندید، و همچنین از دو دفتر دیگر که در ادامه این رمان نوشته شده‌اند، بگویید.
حقیقت امر این‌که نخستین باری که رمان «باکره سنجار» به دستم رسید بسیار مشتاقانه شروع به مطالعه آن کردم و با تانی و طمانینه هر چه تمام آن را خواندم. هر بخش از آن را که می‌خواندم بسیار متاثر و منقلب می‌گشتم و یاد شعر فریدون مشیری می‌افتادم که گفت:
قرن ما روزگار مرگ انسانیت است
سینه دنیا زخوبی‌ها تهی‌ست
صحبت از آزادگی، پاکی، مروت، ابلهی‌ست
روزگار مرگ انسانیت است...
هیچ حیوانی به حیوانی نمی‌دارد روا
آن‌چه این نامردمان بر جان انسان می‌کنند...
در پایان شایسته است این مژده را به علاقمندان و خوانندگان گرامی بدهم که «باکره سنجار» دفتر نخست از سه‌گانه‌ای است که وارد بدرالسالم در باب کیش ایزدی‌گری و ایزدیان، نسل‌کشی و پاکسازی قومی و دینی، کنیزگیری و به بردگی جنسی گرفتن زنان و دختران آن‌ها و دیگر رنج و مرارت‌ها و محنت‌های ایزدیان به رشته تحریر درآورده است. دفتر دوم و سوم این سه‌گانه نیز در دست ترجمه و ویراست است و آرزومندم به زودی به همت ناشر محترم به زیور طبع آراسته گردد و در پیشخوان کتاب‌فروشی‌ها و دسترس علاقمندان و خوانندگان گرامی قرار گیرد.
رمان «باکره سنجار» اثر وارد بدرالسالم، با ترجمه یاسین عبدی، در ۴۹۳ صفحه، با تیراژ ۷۷۰ نسخه و با قیمت ۷۹ هزار و پانصد تومان توسط بنگاه ترجمه و نشر پارسه منتشر شده است.
نظر شما