فرهنگ امروز: همایش ملی «بزرگداشت شیخ اشراق» به کوشش معاونت پژوهشی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با همکاری ستاد ملی بزرگداشت شیخ شهاب‌الدین سهروردی با حضور ‏جمعی از استادان و پژوهشگران برجسته کشور، هشتم مردادماه ۱۴۰۱ ساعت ‏‏۱۶:۰۰ در تالار اجتماعات شهید مطهری انجمن برگزار می‌شود.

حداد عادل در این مراسم با بیان اینکه گسترش مطالعات درباره سهروردی در چند دهه اخیر در ایران آغاز شده و همچنان ادامه دارد گفت: از پیشگامان این راه می‌توان به‌هانری کربن و سید حسین نصر اشاره کرد که در سال‌های پیش از انقلاب با تصحیح آثار سهروردی راه را برای آشنایی با او هموار کردند و دیگران هم این راه را طی کردند.

او با طرح این سوال که چگونه شد نور در حکمت سهروردی جانشین وجود بر فلسفه مشاء شد؟ توضیح داد: حکمای اسلامی‌ با توجه به معارف قرآنی و هستی شناسی آن و رشدی که فلسفه در دوران اسلامی‌ کرده بود، احساس می‌کردند وجود به صورت خشک و عبوس و مجردی که از فلسفه یونان به آنها رسیده قابلیت اینکه هستی و مبدا آن را در جهان بینی اسلامی‌ معرفی کند و رابطه انسان را با خالق شرح دهد ناتوان است. وجودی که در فلسفه یونان بوده و از طریق حکمت ارسطویی و مشاء به حکمای اسلامی‌ رسیده است.

حداد عادل افزود: بنابراین آنها در پی جایگزینی بودند که قابلیت‌های وجودی و ظرفیت‌های فراتر داشته باشد و بر همین اساس گفتند نور هم جنبه هستی شناسی و معرفت شناسی دارد و پشتوانه ای برای هستی شناسی است. بنابراین نور از جهت معرفت شناسی و زیبایی و حسن و هدایت گری قابلیت ارتباط بین انسان و مبدا هستی را دارد یعنی انسان اگر مبدا هستی را نور بداند بهتر از وجود به تنهایی می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: پس مفهوم نور علاوه بر قابلیت‌های فلسفی می‌تواند در جهان بینی اسلامی‌ رابطه انسان و خدا را شرح دهد.

او با بیان اینکه از جهت فلسفی حکمای ما به اصالت، وحدت و تشکیک وجود قائل بودند عنوان کرد: نور بهترین مصداق این سه است و کسانی که خارج از سهروردی می‌خواهند این معانی را شرح دهند از تمثیل نور حرف می‌زنند و آن را جانشین وجود می‌کنند.

به گفته حداد عادل، این انتخاب هوشمندانه در فلسفه و حکمت اسلامی‌تحت تاثیر رشد و بسط فلسفه و معارف اسلامی‌صورت گرفته و حکمت اشراق در ایجاد حکمت متعالیه ملاصدرا موثر بود.
او ادامه داد: ملاصدرا تجارب ابن سینا و فارابی را از یک سو و تجربه سهروردی را از سوی دیگر در حکمت متعالیه جمع کرده و با جامعیت آن، این حکمت را استمرار بخشید.

حداد عادل در پایان گفت: امیدوارم دانشجویان این نکته را در کارهایشان بررسی کنند تا جریانی برای پیشرفت و توسعه فلسفه اسلامی‌ایجاد شود.