به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عرب‌صالحی، رییس پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به انجام پروژه پژوهشی گسترده‌ای در باب اعتزال نو، در این پژوهشکده، از طی مراحل پایانی این پروژه و انتشار آن در آینده نزدیک خبر داد.

عرب صالحی با اشاره به این مطلب که بحث «اعتزال نو» امروز در کل جهان اسلام و مخصوصا در جهان عرب رواج زیادی پیدا کرده است، بیان کرد: امروز حتی بسیاری از کرسی‌های تدریس هم در جهان اسلام و هم در کرسی‌های اسلام‌شناسی اروپا و آمریکا در دست اعتزالیون است و به همین علت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصمیم گرفت که مجموعه مقالاتی را در جریان‌شناسی و نقد آراء این گروه تهیه ببیند و در صورت امکان همایشی نیز در این رابطه برگزار کند.

وی عنوان کرد: همایش مورد نظر احتمالاً در سال آینده برگزار می‌شود و مجموعه مقالات نیز بعد از سه سال فعالیت اکنون در چهار جلد آماده شده که در حال حاضر در دست ویرایش نهایی است و پس از این چاپ خواهد شد.

عرب صالحی افزود: امیدواریم که این مجموعه ارزشمند که از سوی گروه منطق فهم دین پژوهشکده حکمت و دین پژوهی با همکاری قطب فلسفه دین تهیه شده و کاری بی‌سابقه در کشور و حتی در جهان اسلام است، در نمایشگاه کتاب سال آینده در اختیار پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار بگیرد.

رییس پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در خصوص محتویات این مجموعه و در مورد جلد اول آن گفت: جلد اول آن به جریان‌شناسی اعتزال نو اختصاص یافته است و شامل ۹ مصاحبه و سه مقاله‌ای است که سعی کرده‌اند این جریان را معرفی کرده و آراء و اندیشه‌های آن را بشناسانند.

وی با اشاره به مجموعه مقالات جلد دوم با عنوان «اعتزال نو و مسائل فلسفه دین اسلامی»، بیان کرد: مستحضر هستید که مباحث فلسفه دین امروز دامنه گسترده‌ای دارد و این جلد به نقد آرای اعتزالیون جدید پیرامون برخی مسائل فلسفه دین اسلامی اختصاص دارد.

عرب صالحی در مورد جلد سوم عنوان کرد: این جلد به نقد و بررسی آرای اعتزالیون جدید در مسائل حقوقی و مباحث اندیشه‌های حقوقی و علم دینی اختصاص پیدا کرده است. این مبحث نیز از مباحث مبتلا به و رایج امروز است که حتی بسیاری از روشنفکران امروز کشور نیز تابع این دسته از اندیشه‌های اعتزالیون هستند.

وی با اشاره به این‌که جلد چهارم نیز به بررسی و نقد آراء «نصر حامد ابوزید» اختصاص یافته است، بیان کرد: نصر حامد ابوزید یکی از اشخاص محوری اعتزالیون جدید است و در بین آن‌ها از حیث سواد نیز در سطح بالایی قرار دارد و به همین دلیل در جلد چهارم با عنوان «چالش با ابوزید» آراء او به نقد کشیده شده است.

عرب صالحی ویژگی این مجموعه را مبتنی بودن بر مباحث عقلی و استدلالی و نقد برون دینی جریان اعتزال نو عنوان کرد و گفت: برای اولین بار است که چنین کاری در این سطح انجام می‌شود. در جهان عرب هم که بررسی شد، دیدیم که نقد اعتزال در آن جا بیشتر از سوی سلفی‌ها صورت گرفته و این نقدها اغلب به ناسزاگویی پرداخته‌اند و اگر استدلال‌ها و استنادهایی هم هست بیشتر درون دینی و فقط با تکیه به آیات و روایات است و نکوشیده‌اند که از راه آموزه‌های خود آن‌ها که از حوزه‌های زبان‌شناسی و هرمنوتیک و از این قبیل حوزه‌های جدید نشأت می‌گیرد وارد بحث شوند.