-
۱۳۹۴-۰۶-۰۳ ۰۹:۲۷
نقدی بر فیلم «اشیا از آنچه میبینید به شما نزدیکترند»؛
آینۀ تمامنمای بیسامانی سینمای کنونی ایران
موفقیتهای عباس کیارستمی در فرمی که به اعتقاد بسیاری از منتقدینش – که اصلاً سینما به معنی مصطلح نیست، باعث شده است تا جوانان بسیاری سعی کنند تا فرم وی را که حاکی از ریتم کند، مستندگونگی، داستانگریزی، گرایش به درام درونی و توجه بیش از حد به جزئیات است را برای هنرنمایی و جلوهگری برگزینند، بدون اینکه نسبت این نوع فیلمسازی را با مخاطب ایرانی و حتی جهانی بسنجند.
-
۱۳۹۴-۰۶-۰۱ ۱۱:۲۵
درسگفتاری از پدرو کاستا (۱)؛
دری بسته که ما را به حدس زدن وامیدارد
این ترجمه در ارتباط مستقیم با پرونده سینمایی شماره هفت فرهنگ امروز تحت عنوان «با خون و استخوان»(در بررسی سینمای پدرو کاستا)است که میتواند به عنوان مقدمه و ضمیمهای برای آن پرونده در نظر گرفته شود.
-
۱۳۹۴-۰۵-۱۴ ۰۹:۲۲
حسین پاینده؛ خوانشی روانکاوانه از فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
وقتی که زمان متوقف میشود
گذشته در فیلم در دنیای تو … با تمهیدهای مختلف برجسته میشود. آشکارترین این تمهیدها، سرریز شدن خاطرات گیلهگل از ضمیر ناخودآگاهش است. برای مثال، در صحنهای که گیلهگل در حیاط خانهی پدری با لباسی مبدل قدم میزند، خانهای که اکنون چند سال است خالی از سکنه مانده، ناخودآگاه خود را در سن دختربچهای ششـهفتساله به یاد میآورد.
-
۱۳۹۴-۰۵-۰۸ ۰۹:۳۸
درآمدی بر مفهوم مرگ در سینمای برگمان؛
نجوای مرگ و زندگی در سمفونی برگمان
مهمترین مسئلهی فیلمهای برگمان وانهادگی و رنج انسان معاصر است. بدون شک او به دنبال معنویت ازدسترفته است، اما این تعالی و معنویت را نه در دوردستها و آسمان، بلکه در خود انسان میجوید. به بیان دیگر، میتوان گفت مفاهیم متعالی نزد برگمان، به مفاهیمی زمینی و انسانی بدل میشوند.
-
۱۳۹۴-۰۴-۱۷ ۱۹:۲۰
به بهانۀ مستند «چشم در برابر چشم»؛
دانشگاه، فساد، پالایش سلامت
مردم از لحاظ اینکه به پریشانی هیجانی دیگران چگونه پاسخ میدهند، تفاوتهای زیادی با هم دارند؛ در یک سو کسانی هستند که زندگی خود را به خطر میاندازند تا به دیگری کمک کنند، در سوی دیگر کسانی قرار دارند که از ایجاد درد و تحقیر کردن یک قربانی بیگناه لذت میبرند. پاسخ این وضعیت در ترکیبی از تفاوتهای زیستشناختی و تفاوت در تجربه نهفته است.
-
۱۳۹۴-۰۴-۰۹ ۰۹:۳۷
امید روحانی/ به مناسبت زادروز سهراب شهید ثالث؛
سهراب شهید ثالث؛ اتفاق سادهی سینمای ایران
سینمای شهید ثالث طناز نبود، عبوس بود، جدی بود، حتماً اجتماعی بود و حتماً سیاسی. تحت تأثیر نگاه چخوفی به موقعیتها و آدمها و تحت تأثیر نوع پرداخت برسون، ملویل، اوزو، هرتسوگ و گدار و کلوگه، کافکا و کامو و چخوف. این نگاه هرچه بود، از همان ابتدا تأثیر گذاشت. این تأثیر را مردم و تماشاگران شاید درنیافتند، اما سینماگران بسیاری این تمهیدات را گرفتند.
-
۱۳۹۴-۰۴-۰۳ ۱۰:۴۸
نگاهی به بخشی از تأثیر سینمای اروپا بر سینمای آمریکا؛
تأثیر برگمان بر وودی آلن و سینمای او
این که ارتباط بین آلن و برگمان را غیرمعمول میدانند احتمالاً ناشی از این است که افراد بسیاری آلن را که به خاطر کمدیهایش شناختهشده است جزیی از هالیوود میدانند که بیشتر فیلمهای کمدی آمریکایی در آن جا تولید میشود. آلن فیلمهای کمدی بسیاری ساخته، اما آثار او محدود به این ژانر نیستند. او میل بسیاری به نوشتن و ساختن درامهای قوی داشت.
-
۱۳۹۴-۰۳-۲۶ ۰۹:۰۸
گزارشی از نشست فلسفه و رسانه با حضور رضا داوری، منوچهر صدوقی سها و احمدرضا معتمدی؛
فیلم بیانیه نیست، فیلم زندگی است
نخواهیم که فیلم برای ما فلسفه بگوید، فیلمسازی که میخواهد درس فلسفه بدهد، برود کلاس فلسفه درس بدهد. خیلی از فیلمسازها فیلسوف هستند، اما در فیلمشان فلسفه نمیگویند، فلسفه را پشتوانهی دیالوگها و حرفهایی میکنند که باید معرف شخصیتها باشند.
-
۱۳۹۴-۰۳-۲۰ ۰۹:۴۳
تجربهای ایرانی از جشنواره کن؛
بزرگترین جشنواره فیلم دنیا
جدا از حواشی پر زرق و برق آن، میتوان به یقین گفت که این جشنواره مدیریت بسیار هوشمندانهای دارد. هم مدیریت هنری جشنواره و هم مدیریت اجرایی برنامههای متنوع جشنواره؛ و همهی این ظرافت و هوش مرهون مردی به نام ژیل ژاکوب است.
-
۱۳۹۴-۰۳-۱۲ ۱۳:۳۶
درنگی درباره حضور فیلمهای ایرانی در جشنواره کن؛
در لحظه زندگی کن
بهنظر میرسد جشنوارهها محلی برای تبادل ایدهها و دیدار رودرروی فیلمسازان، ویترین یکسالهی سینما و مهمتر شاید، محلی برای کشف استعدادهای تازه هستند که یا بهعلت سازوکارهای اقتصادی و سیاسی دیده نشدهاند و یا نمی شوند؛ این فیلمسازان به طور طبیعی پس از بازگشت به کشور خودشان الگو و معرف گونه و نوع خاصی از فیلم میشوند.
-
۱۳۹۴/۰۳/۱۰
گفتوگو با مدیر سینماتک موزۀ هنرهای معاصر تهران به مناسبت بازگشایی سینماتک؛
میراث بزرگان
چطور میتوان مخاطب جدی امروز را که میتواند فیلمها را در سینمای خانگیاش کامل ببیند، به سینما کشاند؟ به نظرم باید فیلمهایی را انتخاب کرد که با ضوابط و آییننامههای موجود، تناقض جدیای نداشته باشند و نیاز چندانی نباشد که آنها را اصلاح و تعدیل کرد.
-
۱۳۹۴-۰۳-۰۷ ۰۹:۳۲
به بهانه اعطای نخل طلای جشنواره کن به ژاک اودیار؛
خشونت تنهایی
عدهای از منتقدان، اودیار را از جهت میزان خشونت جاری در سینمایش با کوئنتین تارانتینو مقایسه میکنند، اما او اصلاً علاقهای به این مقایسه ندارد و بنا به گفتهی خودش ترجیح میدهد با سام پکینپا، فیلمساز محبوبش در این زمینه مقایسه شود. ژاک اودیار در سینمای بیرمق این سالهای فرانسه حالا دیگر وزنهای محسوب میشود، کارگردانی که تسلط تکنیکیاش بر ابزار کارگردانی شاید بتوان گفت در میان سینماگران فرانسوی بینظیر باشد.
-
۱۳۹۴-۰۳-۰۳ ۰۹:۲۹
تأملی بر سینمای مدرن ایران به بهانۀ فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»؛
دنیای دیگر
«در دنیای تو ساعت چند است؟» علیرغم اینکه فیلم چندان کاملی نیست و درام محکم و مشخصی ندارد، یک رومانس نوستالژیک (عاشقانۀ خاطرهانگیز) است که سعی دارد در رویکردی مینیمالیستی (مختصر) به یک ایماژ (تصویر و تخیل) لایت (ملایم) از عشق دست پیدا کند و به یک تابلوی زیبا تبدیل شود.
-
۱۳۹۴/۰۲/۳۱
گفتوگو با بهرام توکلی درباره فیلم «من دیهگو مارادونا هستم»؛
سینما یک هنر است، نه یک بیانیه
بعضی افراد بهجای تماشا و لذت بردن از سینما، فیلمها را بیانیه فرض میکنند و بهجای آنکه به یاد بیاورند در حال برخورد با آثار هنری هستند، کلیدهای رمزشکن خود را روشن کرده و در تمام مدت نمایش فیلم، در حال رمزگذاری و رمزشکنی و نشانهگذاری و نمادشناسی و منتسب کردن کار به کدهایی هستند که تنها در ذهن خودشان وجود دارد، نه در اثر.
-
۱۳۹۴-۰۲-۲۰ ۰۹:۳۶
تفسير سينمايی بلا تار بر فلسفۀ فردريش نيچه؛
«آریگويی» به زندگی، به نكبتبارترين زندگی
سخن گفتن از «ضد روشنگری» (counter enlightenment) در تاريخ انديشهها با اتكاء به پژوهشهای ارزندهی آيزايا برلين كه واضع اصطلاح ضد روشنگری است، امر رايجي است. لكن يحتمل تعميم دادن آن به تاريخ سينما ابهامات و پرسشهايی را بر خواهد انگيخت...
-
۱۳۹۴-۰۲-۰۶ ۰۹:۴۵
نگاهی به فیلم «رخ دیوانه» آخرین ساختۀ ابوالحسن داوودی؛
سپهر الگوهای دهۀ نودی
طبیعی است وقتی شرایط روز جامعه و الگوهای اجتماعی و اینهمانیهای رئال به جهان نمایشی فیلم ورود پیدا میکند، جامعۀ نخبگان و الیت متفکر، از اثر سینمایی، با لحاظ شدن جنبههای سرگرمیسازی که در متن وجود دارد، استقبال خواهند کرد. آنچه سبب میشود تودههای علاقهمند و نخبه در جشنوارۀ فیلم فجر اقبالی به فیلم نشان دهند، سرگرم اما متفکرانه بودن است.
-
۱۳۹۴/۰۲/۰۲
گفتوگوی فرهنگ امروز با بهروز افخمی؛
«روباه» سفارش من بود به دولت
سفارشی در این کار وجود نداشته است. شاید بتوان گفت که این فیلم سفارش من به وزارت اطلاعات بوده است. برای من فرقی نمیکند که با تهیهکنندۀ خصوصی کار کنم یا دولتی. برای من تماشاچی مهم است. اینکه فیلم را ببیند و دنبال بکند؛ البته به شرطی که فیلم، خودش را خیلی جدی نگیرد، چون فیلمهایی که خودشان را خیلی جدی میگیرند، مخاطبزده میشود. حتی اگر مخاطب با فیلم خیلی هم ارتباط برقرار کند، ولی فیلم ژست بگیرد، باز دل مخاطب را میزند و مخاطب تحویلش نمیگیرد.
-
۱۳۹۴-۰۱-۱۰ ۱۳:۱۵
نگاهی به مستند «جای خالی»؛
راهحلهای دنکیشوتوار برای معضلات فرهنگی
«جای خالی» یکی از مستندهای چهارمین جشنواره «عمار»، روایتی است از فرهنگ و تغییرات فرهنگی کشورمان. کمیل سوهانی، کارگردان، با این دغدغه سراغ این موضوع رفته است که به نظر میرسد ساختار فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی دچار نوعی آشفتگی حاد شده است.
-
۱۳۹۴-۰۱-۰۶ ۰۱:۰۵
یادداشتی بر فیلم «هتل بزرگ بوداپست»؛
طعنهای به سینمای مدرن
طولانیترین قسمت فیلم میان دیوارهای یک پایگاه نظامی رخ میدهد که گوستاو در آن زندانی است. این قسمت متاثر از فیلمهای کلاسیکی مانند «فرار بزرگ» و «استالاگ ۱۷» و به نوعی ادای دینی به آنهاست. کمی بعد یک تعقیب و گریز نسبتاً طولانی در یک سرازیری اتفاق میافتد که طعنه ای است به سینمای مدرن و میل باطنی این سینما به اکشنهای کامپیوتری با جزئیات زیاد را دست میاندازد.
-
۱۳۹۴-۰۱-۰۴ ۰۰:۰۶
نگاهی به موسیقی تلفیقی در ایران به بهانه انتشار آلبوم «مستور و مست» همایون شجریان؛
مسخ فرهنگی؛ محصول موسیقی تلفیقی در ایران
موسیقی ایرانی و دستگاهی ما در حال آسیب دیدن است و متاسفانه آسیبی که از قِبال تولید آلبومهایی با عنوان تلفیقی که براساس طراحی و اصول دقیقی تولید نشدهاند، نصیب ما میشود، «مسخ فرهنگی» است به این معنا که با استفاده از سازهای اروپایی و دستگاه ماهور،گامها را با یکدیگر تلفیق میکنند و فاجعه آنجایی رخ میدهد که موسیقی اروپایی بالا میآید وپررنگتر میشود و به همین شکل کمکم لباس موسیقی ایرانی از تن آثار منتشر شده در عرصه موسیقی در میآید و موسیقی فرنگی جای آن را میگیرد.
-
۱۳۹۳-۱۲-۲۷ ۰۹:۴۶
بسته پیشنهادی «فیلم » فرهنگ امروز؛
حافظه، تاریخ و تکرار
فرهنگ امروز بنا داشت به مناسبت سال نو فیلمهای درخشانی را که در سال گذشته اکران شد به خوانندگان معرفی کند. اما از آنجا که قطعا مخاطبان فرهنگ امروز خود پیگیر فیلمهای اخیر بودند بر آن شد تا به معرفی مهمترین فیلمهایی که با تم فلسفی در سینمای جهان نمایش داده شده بپردازد.
-
۱۳۹۳-۱۲-۲۱ ۱۱:۱۱
نگاهی به نمایش «یک صبح ناگهان» ساختهی حسین پاکدل؛
تلاش نافرجام برای روایت یک برهۀ تاریخی
«یک صبح ناگهان»، روایت روزهایی است که ناصرالدینشاه قاجار ترور شده و دعوا بر سر جانشینی وی است. در میان این بلبشو که همهی مردم ایران درگیر آشوب آن روزها هستند، جوان هنرمندی که نقاش و شاگرد کمالالملک است (مهدی پاکدل) به خاطر حملهی کارمندان ادارهی معارف به منزل او و پاره کردن نقاشیهایش خودکشی میکند.
-
۱۳۹۳-۱۱-۳۰ ۱۱:۱۶
نگاهی به نظرات استاد مرتضی مطهری دربارۀ تلویزیون؛
اصول موضوعهی رسانهی دینی
رسانه بصریِ دینی مقولهای ممکن و موجه است و هیچ تناقضی را منعکس نمیکند. اقتضائات و الزاماتی که ما آن را به شیوۀ بیانی رسانههای بصری نسبت دادیم، چیزی نیست مگر «زبان» یا به عبارت دقیق، «دستور زبان» حاکم بر این رسانهها. این رسانهها «زبان» متفاوت و در نتیجه «دستور زبان» متفاوتی دارند و مسئلهی اولیه و اساسی ما به دست آوردن درک صحیح و عمیقی از «دستور زبان» چنین رسانههایی است.
-
۱۳۹۳-۱۱-۳۰ ۱۰:۲۳
نگاهی به آخرین ساخته لوک بسون؛
لوسی خدایوارهای زمینی...
این فیلم، در واقع نوع نگاه تمدن غرب به هستی، وجود، مبدأ و معاد آن است؛ جهانی که انسان در آن محور است، میسازد، میفهمد، اراده میکند و خود نیز اجرا میکند.
-
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۰:۴۲
بهزاد جامهبزرگ؛
ملاحظاتی غیرسینمایی دربارۀ «محمد رسولالله» ساختۀ مجید مجیدی
همکاران مجیدی در فیلمبرداری، طراحی صحنه، جلوههای ویژه، موسیقی و چهرهپردازی، تدوین و... اگرچه هریک در زمرهی بهترینهای جهان در حرفهی خود محسوب میشوند، اما ظاهرا ایشان را نسبتی با جهان اسلام و مقولاتی مثل معنویت و نبوت در عالم اسلام نبوده است.
-
۱۳۹۳-۱۱-۲۱ ۱۴:۱۲
ویژه جشنواره فیلم فجر(۱۸)/ نگاهی به فیلمنامهی«خانه دختر»نوشتهی پرویز شهبازی؛
این خانه سیاه است
«خانه دختر» فیلمِ فیلمنامه است،یا به بیان بهتر باید گفت «خانه دختر» فیلم ایده است. فیلمنامهی«خانه دختر» بیایراد نیست و حتماًمیتوان از گیر و گرفتهای منطقی فیلمنامه و تغییرات آنی و بیمنطق نقطهنظر راوی اثر و چرخش در شیوهی روایت و یا شکل تعریف شخصیتها و دلایل ورود آنها به اثر و یا خروجشان از دایرهی داستانگویی در میانهی فیلم بسیارگفت.
-
۱۳۹۳/۱۱/۲۱
ویژه جشنواره فیلم فجر(۱۹)/ گفتوگو با همایون اسعدیان؛
قرار نیست همهی فیلمهای ما هنر و تجربه شود
قرار نیست همهی فیلمهای ما هنر و تجربه شود، هنر و تجربه بخش کوچکی از سینمای ایران است. در چند سال گذشته اینگونه فیلمها در جشنوارههای خارجی هم خیلی جواب نداده و مورد استقبال قرار نگرفته است، دلیلش هم این است که ما از سینمایی تقلید میکنیم که خود آن کشورها بهترش را دارند
-
۱۳۹۳-۱۱-۲۱ ۱۳:۲۰
ویژه جشنواره فیلم فجر (۱۷) / نگاهی به فیلم «طعم شیرین خیال»؛
فیلم نساختن مشکلتر است
فضای فیلم فقط با دیالوگ شکل میگیرد و نه با قصه و نه بازیهاو نه کارگردانی، گویی انگیزهای کارگردان را به ساخت چنین فیلمی سوق داده است که به اندازهای قدرتمند نبوده که وی را تا طراحی جزئیات همراهی کند و گویی وی سفارشی پنهان و آشکار داشته و بدون اینکه بخواهد این فیلم را رقم زده است.
-
۱۳۹۳-۱۱-۲۰ ۱۲:۳۲
ویژه جشنواره فیلم فجر(۱۵)/ نگاهی به فیلم «من دیهگو مارادونا هستم»؛
هجو وضع موجود سینمای ایران
فیلم اخیر بهرام توکلی بیشتر از آنکه نمادهای سیاسی-اجتماعی داشته باشد به دنبال هجو برخی از مسائل مبتلابه جامعه و اندیشهی امروز است. «من دیهگو مارادونا هستم» هرچند به تعریف کلی و مفهومی کمدی یعنی «تقلید اعمال مذموم اجتماعی با هدف اصلاحگرایانه یا خنداندن مردم» نزدیک است، اما اثری خاص با ویژگیهایی است که به هجو در ادبیات نزدیک است
-
۱۳۹۳/۱۱/۱۹
ویژه جشنواره فیلم فجر(۱۴)/ گفتوگو با کمال تبریزی؛
جوانان سینما به جای سودای سیمرغ، سودای جشنوارههای خارجی را دارند
مشکل بسیاری از فیلمهای امسال این است که مسئلهی اصلی فیلم، مسئلهی مخاطب نمیشود و مخاطب با فیلم همراه نمیشود؛بهعنوان مثال این مشکلی بود که در فیلمهای «دو» و «مرگ ماهی» هم وجود داشت و ما با سوژه همراه نشدیم...