کل اخبار:269
-
۱۳۹۸-۰۶-۱۱ ۱۰:۳۰
سلسله درس‌گفتار سیر اندیشه در ماهیت و قلمرو جغرافیا برگزار می‌شود
سلسله درس‌گفتار «سیر اندیشه در ماهیت و قلمرو جغرافیا» در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌شود.
-
۱۳۹۸-۰۵-۱۴ ۱۴:۰۰
محمدمنصور هاشمی: جزو زنده‌ترین کشورها در تولید تفکر هستیم
محمدمنصور هاشمی، پژوهشگر اندیشه معاصر با بیان اینکه ایران جزو زنده‌ترین کشورها در حوزه تولید تفکر معاصر است، گفت: فردید، اولین فیلسوف معاصر است که درباره وضعیت تاریخی ما مفهوم‌سازی کرده است.
-
۱۳۹۸-۰۵-۰۵ ۱۴:۱۱
بررسی مسائل تجدد ایرانی از منظر اندیشه‌های محمدعلی فروغی
مالک شجاعی جشوقانی در اثر جدیدش با تمرکز بر دستاوردهای فروغی در حوزه اندیشه و به‌ویژه کتاب سیر حکمت در اروپا، به بنیادهای تفکر او و دیگر روشنفکران ایرانی عصر مشروطه نسبت به مقوله تجدد و غرب پرداخته است.
-
۱۳۹۸-۰۴-۲۴ ۱۱:۲۶
نقد کتاب عقلانیت اخلاقیِ عربی و تأثیر سنت خسروانی؛
سایۀ سنگین میراث خسروانی بر شانه‌های عابد الجابری
جابری منابع را خوب شناخت، اهمیت ایران را به نیکی درک کرد، به‌خوبی میان ادب و اخلاق تمایز قائل شد، جایگاه ابن‌مقفع و آثار او را خوب تحلیل میکند و بر نفوذ و اثرگذاری فرهنگ ایرانی و ادب خسروانی به‌درستی تأکید دارد؛ اما اشتباهات او فراوان است، اشتباهات او خوانش میراث با عقل معاصر است و حتی در این زمینه نیز گزینشی برخورد میکند.
-
۱۳۹۸/۰۴/۱۸
گفت‌وگو با دکتر موسی اکرمی در بارۀ دکتر علی شریعتی؛
ضرورت نقد همدلانۀ دکتر شریعتی
بی گمان نمی‌توان گفت که دکتر شریعتی در روی آوری به جنبش انقلابی یک آدم غیرانقلابی یا ضد انقلابی یا مرتجع است. او بالاخره دارد همۀ تحولات و رویدادهای سیاسی را دنبال میکند. ولی اگر می‌توان او را انقلابی به معنای کنشگر حرفه‌ئی سیاسی در راه براندازی حکومت موجود و ایجاد حکومت مطلوب دانست، من می‌‍‌گویم ایشان انقلابی نبوده. نه نقد جدی حاکمیت سیاسی موجود را دارد نه طرحی جدی برای حکومت بدیل جایگزین.
-
۱۳۹۸-۰۴-۱۵ ۱۴:۳۰
کنفرانس بین‌المللی فلسفه و اندیشه آمریکایی برگزار می‌شود
کنفرانس بین‌المللی فلسفه و اندیشه آمریکایی در روزهای ۸ و ۹ اکتبر ۲۰۲۰ در نیویورک، ایالات متحده آمریکا برگزار می‌شود.
-
۱۳۹۸-۰۳-۲۸ ۱۰:۳۰
اندیشه شریعتی کهنه نشده است/ اقبال جهان اسلام به آثار شریعتی
علی شریعتی اندیشمندی است که نه تنها در ایران بلکه درجهان اسلام نیز تأثیرات فکری وفرهنگی مهمی برجای گذاشت. افغانستان، ترکیه و مصر از جمله کشورهایی هستند که از اندیشه شریعتی تأثیر پذیرفته اند.
-
۱۳۹۸-۰۳-۱۲ ۱۲:۱۵
موضوع ایران در رویارویی با غرب(۲)؛
بازتاب نزاع میان دو تمدن
وضعیت جزم‌انگارانه در ایران باعث شده طی سده‌ها سال و حتی تاکنون، نظام اندیشیدن در ایران در نقطۀ ضعف خود مسکوت بماند و نتواند به‌طورقطع از چنگال آن خلاص شود. این در حالی است که در نظام معرفتی غرب به دلیل اینکه تعارض و تقابل میان استدلال‌های منطقی که در میان فلاسفه در جریان است، آنتی‌تزی مکرر پدید می‌آورد که در برابر فکرِ جزم‌انگارانه مقاومت میکند. این اصل مهم در واقع نقطۀ قوت نظام معرفتی در غرب را نشان می‌دهد. ولی همین تعارضات و تقابلی که به صورت «حرکت مار» در نظام معرفتی غرب وجود دارد، سبب می‌شود که فرایند معنابخشی و طلب کردن توجیه در هنجارسازی به یک نوع تنازع دامنه‌دار مبدل شود که غایت آن نوعی فلسفۀ پوچ‌انگاری (نیهیلیسم) را در پی دارد. بدیهی است که این مشکل عمده در ساختار نظام معرفتی در غرب همیشه بحران‌ساز است و این مهم، در حقیقت همان نقطۀ ضعف آن به شمار می‌آید.
-
۱۳۹۸-۰۳-۰۴ ۱۱:۴۶
معرفی منطق تفکرات و شرحی بر سکولاریسمِ حوزه اندیشه (۲)؛
نوع دوم و سوم منطق تفکرات
پژوهشگر شهیر حوزه اسلامی، بسّام تیبی نیز رویکرد دوگانۀ اسلام‌گرایان در مورد عقل را نیمه‌مدرن می‌خواند: «آن‌ها حاصل مدرنیته را به کار می‌برند درحالی‌که ریشه‌اش را لگد می‌کنند.» نتیجه‌ای که نویسندگان می‌گیرند این است که جوامع اسلامی صرفاً می‌توانند به تاکتیک و تکنیک‌های مدرن نایل شوند، ولی سرکوب فکر و عقل و دودلی نسبت به عقل مدرن، آن‌ها را از نیل به ابداعات علمی و گسترش علم و تکنولوژی واقعی بازمی‌دارد، مگر اینکه در مبانی الهیاتی خود شک و تردیدها را برانگیزانند.
-
۱۳۹۸-۰۲-۲۱ ۱۰:۳۰
م. موید: «نیمای شعر» خیلی عقب‌تر از «نیمای اندیشه» است
به اعتقاد م.موید ما دو نیما در شعر داریم؛ نیمای شعر و نیمای اندیشه و نیمای شعر خیلی عقب‌تر از نیمای اندیشه است.
-
۱۳۹۷-۱۲-۱۹ ۱۱:۴۲
بررسی و نقد کتاب روشنفکران و دولت در ایران: سیاست، گفتار و تنگنای اصالت؛
در وصف روشنفکران عرفی
روشنفکران و دولت در ایران، هم تاریخ وقایع است و هم تاریخ اندیشه، شرح فعالیت‌های روشنفکران عرفی ایران و مطالعۀ دگرگونیهای گفتار آنان طی دو دههای است که به انقلاب اسلامی انجامید. گزارش سفر پرماجرای آنهاست از عضویت در حزب توده در اوائل دهه ۱۳۲۰ و جبهه ملی لیبرال در دهه ۱۳۳۰ تا روزگاری که اعمال و گفتار آنان تحت کنترل شدید و جدی قرار گرفت.
-
۱۳۹۷-۱۲-۰۸ ۱۷:۰۰
شناخت پس از هگل/ ارنست کاسیرر
«پیش‌فرض علم محض، رهایی از مخالفت آگاهی است. علم محض اندیشه را دربردارد تا جایی که اندیشه، در نفس خود، ابژه باشد؛ یا تا جایی که ابژه، در نفس خود، به همان اندازه اندیشه محض باشد. حقیقت، به منزله علم، خودآگاهی محض است در خود- تحولی خویش و به صورت «من» است، بنابراین حقیقتِ مطلقِ هست مفهومی شناخته‌شده است و این مفهوم چنینی حقیقت مطلق هستی است.
-
۱۳۹۷-۱۱-۰۷ ۱۲:۰۰
ابراهیمی دینانی: اندیشه، دروازه ورود به جهان معنویت است/ بهترین راه خداشناسی
چهره ماندگار فلسفه در برنامه معرفت گفت: اندیشه دروازه ورود به عالم معنی است، بدون تعقل و اندیشیدن عقلی، نمی‌توان به دروازه معنویت وارد شد.
-
۱۳۹۷-۱۱-۰۷ ۱۰:۲۰
کتاب «اندیشه‌های مولوی در آینۀ نگاه معاصر» منتشر شد
کتاب «اندیشه‌های مولوی در آینۀ نگاه معاصر» با گردآوری حمیدرضا یوسفی و ابراهیم نوئی، توسط انتشارات روزگار نو منتشر شد.
-
۱۳۹۷-۱۱-۰۱ ۱۶:۴۰
عصاره اندیشه قرن نوزدهم/ اندیشه آگوست کنت در گفت‌وگو با منوچهر صانعی دره بیدی
من تعبیر ناامیدی از فلسفه را به هیچ عنوان درست نمیدانم. ببینید ما حدودا دوهزار و ششصد-هفتصد سال تاریخ مدون فلسفه داریم. یعنی از قرن ۵ و ۶ قرن قبل میلاد تا امروز. وقتی دست‌کم به صورت غربی این تاریخ نگاه میکنیم، تاریخ تفکر نوعی قطع رابطه زمین و آسمان است. یعنی اگر به حرفهای دکارت، جان لاک و اسپینوزا، هیوم و کانت دقت کنید، آن‌ها به تدریج از آن صورت کلاسیک تفکر تئولوژیک که اوجش در قرون وسطی بود، فاصله گرفتند.
-
۱۳۹۷-۱۰-۲۶ ۱۰:۵۴
جنگ و صلح از دیدگاه متفکران کلاسیک ایرانی (۴)؛
خواجه نصیر و اخلاق جنگ
خواجه به بحث دربارۀ شرایطی میپردازد که در آن تدبیر شکست خورده است و حاکم ناگزیر از دستیازی به جنگ با هدف «خیر محض و طلب دین» است. ابهام موجود در اصطلاحات «خیر محض» و «طلب دین» آن‌ها را در معرض تفسیر آزادانه قرار می‌دهد و امکان سوءاستفاده از آن‌ها را در اختیار حکام جنگطلب میگذارد. اما خواجه نصیر -که در عصر سلطۀ جنگاوران و قوانین سنگدلانۀ مغولان میزیست- با هشدار دادن به جنگاوران و فاتحان مغول در باب علل موجه و رفتار عادلانه در جنگها به دستاوردهای مهمی رسید.
-
۱۳۹۷-۱۰-۱۲ ۰۹:۲۶
جنگ و صلح از دیدگاه متفکران کلاسیک ایرانی* (۱)؛
فارابی و توجیه جنگ برای خدمت به غایات مدینه فاضله
فارابی در فصول المدنی، با اشاره با توانایی مَلِک یا مُلوک برای جنگ که نشئتگرفته از واژۀ جهاد است، تأکید میکند که تنها گونهای از جنگ که چنان ملک یا ملوکی میتواند به‌گونه‌ای توجیهپذیر به آن متوسل شوند آن جنگی است که در خدمت مدینه فاضله باشد؛ بااین‌حال، در مدینه فاضله که در آن کیفیات اخلاقی استثنایی حاکم یا حاکمان نمود آشکارتری مییابد، وی چنین چیزی را تجویز نمیکند.
-
۱۳۹۷-۱۰-۱۱ ۱۷:۰۰
فلاطوری منتقد جدی غلبه اندیشه‌های صدرایی بر جهان اسلام بود
محمد میلانی به مناسبت سالروز درگذشت عبدالجواد فلاطوری پژوهشگر ایرانی حوزه فلسفه و بنیان‌گذار کتابخانه شیعی در دانشگاه کلن آلمان و نیز آکادمی علوم اسلامی در این کشور یادداشتی را در اختیار ایبنا قرار داده و در آن به افکار و اندیشه‌های فلاطوری پرداخته است.
-
۱۳۹۷-۰۹-۱۳ ۱۴:۲۰
نظام اندیشه‌ورزی ایرانیان شاعرانه است/ نقد و بررسی رساله بوطیقا
یک منتقد ادبی گفت: نظام اندیشه‌ورزی ایرانیان یک نظام شاعرانه است تا جایی که فیلسوف هم به نوعی شاعر است. اندیشه و مبانی نظری‌شان را باید بین دیوان‌های شعرشان جست‌وجو کرد.
-
۱۳۹۷-۰۸-۲۶ ۱۵:۰۰
کتاب «تاریخ اندیشه ایرانی» رونمایی و معرفی شد
نشست معرفی و بررسی کتاب «تاریخ اندیشه ایرانی؛ اندیشه، فرهنگ و آیین ایرانیان در عهد باستان» با حضور میرجلال‌الدین کزازی، ژاله آموزگار و نویسنده کتاب در سرای اهل قلم برگزار شد.
-
۱۳۹۷-۰۸-۲۶ ۱۴:۲۰
فلسفه محور تعادل جهانی است/ راهگشای بشر برای رسیدن به دانش و تمدن
کسانی که تاریخ دانش و تمدن بشر را مطالعه کنند، به سادگی متوجه می شوند که فلسفه راهگشای بشر برای رسیدن به دانش و تمدن بوده است.
-
۱۳۹۷-۰۸-۱۲ ۱۴:۰۰
گفتگوهای بی سرانجام/ کلاف سرگردانی که راه خلاصی از آن نیست
افراد با مطالعه کتابها، توانسته اند برای خط و ربط سیاسی خود مشتی اتفاق و استناد را دست و پا کنند. این استنادها چنان کلاف در گمی شده که هیچ راه خلاصی از آن نیست
-
۱۳۹۷-۰۷-۱۸ ۱۶:۰۰
اندیشه روزگاران کهن / دکتر ژاله آموزگار
نوشتار حاضر نمایانگر بخش کوچکی از اندیشه‌های روزگاران کهن است که در اوراق ادبیات باستانی ما ثبت شده و نشان می‌دهد که ایرانیان در آوردگاه تفکر و استدلال نیز اسبان خود را به شایستگی تازانده‌اند.
-
۱۳۹۷/۰۶/۳۱
تفسیری فلسفی از مفهوم پدرسالاری در تاریخ ایران در مصاحبه با سیاوش جمادی (۳)؛
ملک الشعرای بهار، شاعر، سیاستمدار یا متفکر
ملک‌الشعرا متفکر نیست تا برای خودسالاری تفکر با زبان شاعرانۀ پارسی درآویزد؛ گرچه شاید او را محیط و مسلط بر زبان خوانده‌اند. ملک‌الشعرای دربار مظفرالدین شاه و مداح او همان کسی است که قصیدۀ دماوند و جغد جنگ را سروده است و از توس برای مظفرالدین شاه مدح‌نامه می‌نویسد و این شاه علیل و بی‌کفایت را خدایگان سلاطین عالم و شهریار کارآگاه می‌خواند.
-
۱۳۹۷-۰۶-۲۵ ۱۶:۴۰
طالب‌زاده: «هیوم» مساله زمان را از سیطره اندیشه‌ورزی نظام‌های کلاسیک خارج کرد
سمینار «زمان در چند افق» به همت موسسه مینوی خرد روشن و با همکاری مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد.
-
۱۳۹۷/۰۶/۲۱
پاسخ جرج کلوسکو به پرسش‌های «فرهنگ امروز» درباب رویکرد مکتب کمبریج در تاریخ‌نگاری اندیشه؛
آن‌ها در اشتباه‌اند!
من از ایدۀ مجموعه‌ای از روش‌ها در تاریخ اندیشه حمایت نمی‌کنم. آنچه باید انجام شود، سؤالات معین و شرایط مشخصی است که باید مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد. من با این ایده موافق نیستم که چارچوب‌های معینی وجود دارند که باید مورد استفاده قرار گیرند. به‌نظرم این مسئله بیش‌ازحد سخت‌گیرانه و انعطاف‌ناپذیر است. چنین چارچوب‌هایی بیش از آنکه سودمند باشند، به احتمال زیاد به خطا یا سردرگمی منتهی می‌شوند.
-
۱۳۹۷-۰۶-۱۷ ۱۷:۰۰
یدالله موقن: تاریخ هر قومی پیامد اسطوره‌های آن قوم است
یدالله موقن مترجم کتاب‌های «اسطوره دولت» و «فلسفه صورت‌های سمبولیک: اندیشه اسطوره‌ای» می‌گوید: بشر از همان آغاز تاریخ خود به ساختن اسطوره‌ها پرداخته است. نخستین کسی که اسطوره را به‌طور جدی مطالعه میکند جام باتیستا ویکو، فیلسوف ایتالیایی است.
-
۱۳۹۷-۰۶-۱۴ ۱۵:۲۰
هایدگر یک اندیشه بی‌پایان است
درسگفتارهای کتاب «درآمد به متافیزیک»، در اوج فعالیت‌های سیاسی هایدگر بعد از استعفایش از ریاست دانشگاه فرایبورگ ارایه شده است و به یک معنا نشان‌گر تجدید نظری در رویه‌های سیاسی او هم هست. برخی آن را سیاسی‌ترین اثر هایدگر می‌دانند.
-
۱۳۹۷-۰۶-۱۲ ۱۷:۰۰
پشت اندیشه‌های انتقادی چه خبر بود؟/ ریمون آرون و افیون روشنفکران در گفت‌وگو با احمد نقیب‌زاده
آرون بیش از همه تحت‌تاثیر ماکس وبر قرار داشت. او کسی بود که فرانسوی‌ها را با ماکس‌وبر آشنا کرد و توانست این کشور را که در فضای بسته دورکیم قرار داشت، برهاند.
-
۱۳۹۷-۰۶-۰۶ ۱۶:۲۰
اندیشه حکومت اسلامی بین علما از زمان شیخ صدوق بوده است
سیدحسن قریشی اعتقاد دارد که در هنگامه انقلاب مشروطه خواهی مردم ایران، شهر قم و مدارس علمیه آن بدل به پایگاهی برای روشنفکران شده بودند و مورخانی چون سیداحمد کسروی و ناظم‌الاسلام کرمانی در کتاب‌های خود به این مهم اشاره کرده‌اند.