معرفت‌شناسی

کل اخبار:82

  • ۱۳۹۶-۰۴-۱۰ ۱۴:۲۰

    فلسفه اولی و معرفت شناسی دو شاخه بنیادی فلسفه هستند

    فنایی اشکوری، استاد فلسفه تطبیقی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: فلسفه اولی و معرفت شناسی دو شاخه بنیادی فلسفه هستند که اهمیت بیشتری نسبته به دیگر شاخه های فلسفه دارند.

  • پیتر برگر ۱۳۹۶-۰۴-۱۰ ۱۲:۴۰

    به مناسبت درگذشت پیتر برگر؛

    واکاوی روش پیتر برگر در فهم دین

    اگر تصویر دین با توجه به جامعه‌شناسی معرفت، تصویری اساساً غم‌انگیز و تأسف‌بار است، و آن را محصول آدمی می‌داند، برگر می‌کوشد تا نشان دهد که این فرشینه و تابلو با یک قلم جامعه‌شناسانه ترکیب شده است و نباید به‌عنوان سخن نهایی درباره دین قلمداد شود.

  • ۱۳۹۶-۰۳-۳۱ ۱۰:۴۰

    چالش فیلسوفان در باب معرفت‌شناسی از دیدگاه رابرت مارتین

    کتاب «معرفت‌شناسی در باب شک، شناخت و آگاهی» به بررسی مهمترین گرایش‌های فلسفی و ارزیابی دیدگاه‌های مختلف معرفت‌شناسی پرداخته است.

  • ۱۳۹۶-۰۲-۰۲ ۱۲:۲۰

    علم هیچ سوال معرفت شناختی مطرح نمی کند/ من پراگماتیست هستم

    برونو لاتور گفت: علم هیچ سوال معرفت شناختی مطرح نمی کند. علم از هستی شناسی می پرسد. اگر با سبک معرفت شناسی بخواهیم به عملکرد علم بپردازیم کاملا بی فایده خواهد بود.

  • صلح ۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۰۹:۵۷

    چگونه به صلح پایدار دست پیدا کنیم؟

    معرفت‌شناسی، مسئولیت اخلاقی  و صلح

    اندیشۀ کانت دربارۀ وضعیت طبیعی بشر ساده‌لوحانه نیست، ولی در عین حال خوش‌بینی به امکان حرکت به سمت کمال و صلح پایدار را از دست نمی‌دهد و تلاش در این راستا را وظیفۀ اخلاقیِ متفکران و اندیشمندان می‌داند. این عناصر و مؤلفه‌های نگرش کانت برای بهبود وضع موجود بسیار مهم است، بنابراین فلسفه‌هایی که در هر یک از این مؤلفه‌ها و عناصر با اندیشۀ کانت زاویه دارند، زمینۀ مناسبی برای بهبود اوضاع ایجاد نمی‌کنند یا حتی شرایط را بدتر می‌کنند.

  • ۱۳۹۵-۱۱-۰۲ ۱۲:۴۰

    مقدم حیدری: معرفت زاییده قدرت است

    متن زیر گفت و گوی اختصاصی سایت سیمافکر با دکتر غلام­حسین مقدم حیدری است.

  • اسکوتوس ۱۳۹۵-۱۰-۲۷ ۰۹:۳۷

    خوانش غربیان از ابن‌سینا (۳)؛

    ابن سینا مکمل ارسطو

    از دیدگاه اسکوتوس، ابن‌سینا مکمل سودمندی برای ارسطو به‌حساب می‌آید. ابن‌سینا و ارسطو هردو به تفاوت اوضاع کنونی انسان با وضعیت آغازینش بی‌اعتنا بودند و هیچ‌یک عواقبی را که هبوط آدم بر قوای شناختی‌اش در پی داشت، به رسمیت نشناختند؛ اما بی‌اعتنایی این دو، پیامدهای متفاوتی به دنبال داشت.

  • ۱۳۹۵-۰۹-۳۰ ۱۰:۲۰

    کرسی ترویجی تاریخ فرهنگی؛ معرفت‌شناسی و روش‌شناسی برگزار می شود

    کرسی ترویجی تاریخ فرهنگی؛ معرفت‌شناسی و روش‌شناسی به همت گروه تاریخ و تمدن پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار می شود.

  • معرفت شناسی ۱۳۹۵-۰۸-۲۶ ۱۵:۱۴

    درآمدی بر نظریه معرفت

    نوح لموس

    معرفت‌شناسی، یا نظریه معرفت، یکی از پایه های فلسفه ی تحلیلی به شمار می آید و این کتاب درآمدی روشن و قابل فهم بر این موضوع است.

  • ۱۳۹۵-۰۸-۰۸ ۱۴:۲۰

    نسبی انگاری مساله فلسفی روزگار ما

    متن زیر گفت‌وگویی است با بابک عباسی، به بهانه انتشار مجموعه معرفت‌شناسی معاصر.

  • ۱۳۹۵-۰۷-۱۳ ۱۰:۰۰

    عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی: مبانی علوم انسانی از نظر بنیادهای معرفت‌شناختی مورد سؤال است

    حمیدرضا شاکرین گفت: مگر ممکن است علوم انسانی اسلامی که بر اساس آموزه های وحیانی و انسان شناختی و معرفت شناختی الهی و حقیقی شکل و قوام یافته است، قابلیت تعمیم و اجرا نداشته باشد.

  • استنفورد ۱۳۹۵-۰۴-۰۹ ۱۷:۳۹

    مدخل های دانشنامه استنفورد (۵۳-۵۴)

    برای کسی که می‌خواهد اولین‌بار با مسئله یا مبحثی در فلسفه آشنا شود یا شناخت بهتری از آن حاصل کند، یکی از گزینه‌های مناسب این است که کار را با خواندن مدخل یا مدخل‌های مربوط به آن در دانشنامه فلسفه استنفورد آغاز کند

  • ۱۳۹۵-۰۳-۲۴ ۱۳:۴۰

    کتاب «عقلانیت باور دینی در معرفت‌ شناسی‌ های برون‌ گرا» منتشر شد

    کتاب «عقلانیت باور دینی در معرفت‌ شناسی‌ های برون‌ گرا» ه عنوان کتاب مبنایی برای دانشجویان رشته‌های فلسفه غرب، فلسفه اسلامی و فلسفه دین تدوین شده است.

  • ۱۳۹۵-۰۳-۰۹ ۱۷:۴۰

    نشست علمی «معناشناسی و حدیث» برگزار می شود

    یازدهمین نشست علمی تبیین دیدگاه های حدیثی از پیوسته نشست های سید مرتضی (ره) با عنوان «معناشناسی و حدیث» با سخنرانی حجت الاسلام علیرضا قائمی نیا برگزار می شود.

  • ۱۳۹۵-۰۳-۰۱ ۱۵:۴۰

    معرفت شناسی تطبیقی؛ چالش صدق در اولیات

    هرچند اولیات دارای منزلتی ویژه در معرفت شناسی اسلامی هستند و اهمیتی درخور در پیشبرد برهان و استدلال‌های نظری دارند، لیکن یک سؤال اساسی پیرامون «وجه صدق اولیات» قابل طرح می باشد.

  • ۱۳۹۵-۰۲-۲۰ ۱۸:۰۰

    کرسی «نقد انسجام گروی کیث لرر در توجیه معرفت» برگزار می گردد

    دبیرخانه هیأت حمایت از کرسی های نظریه پردازی، نقد و مناظره، پیش اجلاسیه کرسی «نقد انسجام گروی کیث لرر در توجیه معرفت» به همت معاونت پژوهشی موسسه حکمت و فلسفه ایران و دبیرخانه هیأت حمایت از کرسی های نظریه پردازی برگزار می گردد

  • ۱۳۹۵-۰۱-۲۱ ۱۵:۳۵

    فصلنامه «ذهن» با بررسی معرفت‌شناسی در آثار قاضی عبدالجبار از راه رسید

    شصت و سومین شماره از فصلنامه علمی و پژوهشی «ذهن» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. خوانندگان در این شماره از فصلنامه با مباحث معرفتی نزد قاضی عبد‌الجبار و سایر موضوعات فلسفی آشنا می‌شوند.

  • ۱۳۹۴-۱۲-۲۲ ۱۵:۴۵

    آسیب‌شناسی رویکردهای غالب حوزوی پیگیر تولید علوم انسانی اسلامی

    یادداشت پیش رو با آسیب‌شناسی رویکرد معرفت شناسانه در تحول علوم انسانی، خطرات روش‌گرایی حاد، بی‌توجهی به تاریخ و میدان واقعیات اجتماعی و نیز ذهن‌گرایی و نخبه‌گرایی يک‌سویه آن را گوشزد می کند.

  • ۱۳۹۴-۱۲-۰۳ ۱۳:۳۰

    نگاهی به پراگماتیسم در مقام یك سنت فلسفی

    پیش از همه پراگماتیسم یك منظر یا نگرش معرفت‌شناختی است كه در تداوم كلیدی‌ترین پرسش حوزه معرفت‌شناسی مطرح می‌شود: مناط و معیار (criterion) صدق یا حقیقت چیست؟ پرسشی كه به خصوص در فلسفه جدید در نتیجه وضعیت پیش آمده در فلسفه مدرسی سده‌های پایانی قرون وسطی به لاادری‌گری (agnosticism) انجامید بود و بار دیگر با شك دستوری رنه دكارت به جریان افتاده بود. راه دست یافتن به حقیقت چیست و چگونه می‌توانیم مدعی شویم كه به هستی معرفت داریم و آنچه می‌دانیم گمان و باور و خطا نیست؟

  • علی پایا ۱۳۹۴/۱۱/۲۸

    ابعاد متنوع رابطه ی علم و نقد در گفتگو با علی پایا (۲)؛

    علم رهایی بخش

    این پرسش ها که: " چه نوع علمی می‌تواند رهایی بخش باشد؛ علمی که به دنبال شناخت امکان‌هاست و یا علمی که امکان زندگی را بسط می‌دهد. علم چگونه می‌تواند به تاسیسات و تمدن نیانجامد؟" نوعی بدفهمی است. کار برنامه ریزی برای کاوش علمی، امری است مرتبط با وظایف "نهاد علم". این برنامه ریزی را با "علم" نباید یکی گرفت. علم، مجموعه توصیفات و تبیین هایی است که در خصوص جنبه های مختلف واقعیت حاصل می کنیم.

  • علی پایا ۱۳۹۴/۱۱/۲۴

    ابعاد متنوع رابطه ی علم و نقد در گفتگو با علی پایا (۱)؛

    از علم کاشف تا تناقض ممکن

    معرفت، تنها از رهگذر نقادی رشد می کند. و چون در شناخت واقعیت -واقعیتی که مستمرا در حال تطور است و جنبه ها و جلوه های تازه ای از ظرفیت های خود را آشکار می سازد- "رشد معرفت" است که حائز اهمیت است، نقادی اهمیتی محوری پیدا می کند. تفاوتی که نقادی، به توضیحی که عقل گرایان نقاد در باره آن می دهند، با نقادی، آن گونه که در رویکرد های دیگر در خصوص علم و معرفت مورد استفاده است، دارد، به تفاوتی باز می گردد که این مدل های مختلف در توضیح و تبیین پدیدار "معرفت" با یکدیگر دارند.

  • ۱۳۹۴-۱۱-۱۷ ۱۳:۴۵

    مدیر جدید گروه معرفت شناسی پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی معرفی شد

    دکتر مهدی عباس زاده، عضو هیأت علمی پژوهشگاه طی حکمی از سوی رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به عنوان مدیر جدید گروه معرفت شناسی پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه منصوب شد.

  • ۱۳۹۴-۱۱-۱۴ ۰۹:۳۰

    برای تحول در علوم انسانی نیاز به معرفت‌شناسی داریم

    جلال درخشه، استاد دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه علم در جایگاه خود فی نفسه ارزشمند است، گفت: با این وصف برای تحول قبل از هرچیز باید معرفت شناسی و شناخت علم را ملاک قرار دهیم.

  • ۱۳۹۴-۱۱-۰۶ ۱۵:۴۵

    خوانش پاسخ‌های متفاوت فلاسفه به پرسش‌های فلسفی در «معرفت‌شناسی»

    انتشارات ققنوس، اثر جدیدی با عنوان «معرفت‌شناسی» نوشته رابرت ام. مارتین با ترجمه نسترن ظهیری را راهی بازار کتاب‌های فلسفی کرده است. این کتاب با ارائه پرسش‌های فلسفی آغازی بر تفکر انتقادی است.

  • ۱۳۹۴-۱۰-۲۸ ۱۱:۱۵

    مشکلات علم ناشی از فقدان حکمت است/ نباید اسیر علم و تکنولوژی شویم

    گلشنی گفت: معرفت شناسی صرفاً تجربه گرایانه، هستی شناسی طبیعت گرایانه و قائل بودن به اخلاق نسبی، دانشی بدون حکمت و قدرتی بدون تقوا و آسایشی بدون آرامش برای انسانها فراهم کرده است.

  • ۱۳۹۴-۱۰-۰۷ ۱۷:۴۵

    عرفان‌ یعنی‌ قبول‌ دوئالیسم‌ عقل‌ كلی‌ و عقل‌ جزئی‌ / دکتر سید حسین نصر

    اسلام‌ در صورتی‌ كه‌ ابعاد و اعماق‌ آن‌ تبیین‌ و تشریح‌ شود، می‌تواند در میان‌ غیر مسلمانان‌ بصیر و آگاه‌ و همچنین‌ در میان‌ خود جوانان‌ مسلمان‌ تحصیل‌ كرده‌ی‌ غرب‌ احترام‌ و حتی‌ هواداری‌ و تعلق‌ خاطر به‌ دست‌ آورد، نه‌ با ارائه‌ی‌ آن‌ به‌ مثابه‌ ترجمه‌ی‌ دیگری‌ از ایدئولوژیها و مكاتب‌ غربی‌ كه‌ گهگاهی‌ امروزه‌ در غرب‌ مُد شده‌ است‌. از این‌ بالاتر، می‌توان‌ اسلام‌ را به‌ عنوان‌ یك‌ جایگزین‌ و بدیل‌ روشن‌ و صریح‌ برای‌ مكاتب‌ مذكور مطرح‌ كرد كه‌ می‌تواند برنامه‌ی‌ كاملی‌ برای‌ حیات‌ بشری‌ و حتی‌ كل‌ رفتارهای‌ انسان‌ در جهان‌ امروز ارائه‌ نماید.

  • ۱۳۹۴-۱۰-۰۵ ۱۴:۱۵

    ˝معرفت شناسی˝ منتشر شد

    کتاب ˝معرفت شناسی˝ نوشته رابرت ام. مارتین در نشر ققنوس منتشر شد.

  • معرفت شناسی ۱۳۹۴-۰۹-۲۹ ۱۶:۰۴

    معرفت‌شناسی

    رابرت ام. مارتین

    در فلسفه برای مطالعه دانش، نام رسمی معرفت‌شناسی به‌کار برده می‌شود. واژه‌ی «معرفت‌شناسانه» به معنای وابسته به مطالعه دانش است؛ در حالی که «معرفتی» به معنای وابسته به دانش است. این واژه‌ها اصطلاحات پرکاربرد فلسفی هستند که در این کتاب ذکر خواهند شد.

  • پایا ۱۳۹۴-۰۹-۲۵ ۰۹:۳۶

    ارزیابی نقادانه علی پایا از جایگاه معرفت‌شناسانه فقه(۲)؛

    قواعد فقهی نظیر قوانین مهندسی، پدیدارشناسانه‌اند

    مسائل و قواعدی که در فقه مورد توجه است نظیر مسائل و قواعدی که در مهندسی محل اعتناست، جنبه‌ی پدیدارشناسانه دارند، قواعد فقهی نظیر قوانین مهندسی، پدیدارشناسانه‌اند. همچنان‌که قوانین پدیدارشناسانه یا تکنولوژیک در مهندسی از قوانین بنیادی در علوم قابل استنتاجند، قواعد فقهی نیز از منابع اصلی فقهی یعنی قرآن و سنت و عقل و اجماع قابل استنتاجند.

  • علی پایا ۱۳۹۴-۰۹-۲۳ ۰۹:۰۶

    ارزیابی نقادانه علی پایا از جایگاه معرفت‌شناسانه فقه(۱)؛

    فقیه به‌منزله‌ی یک مهندس

    هرچند دانشوران مسلمان نظیر فارابی و غزالی در طبقه‌بندی‌هایشان از علوم، فقه را در مقوله‌ی علوم کاربردی قرار داده‌اند، مع‌هذا به نظر می‌رسد اهمیت این امر از یک منظر معرفت‌شناسانه‌ی مرتبه‌دوم چنان‌که باید مورد توجه فقها و یا دانشوران مسلمان (و حتی غیرمسلمان) قرار نگرفته است. به نظر می‌رسد نتیجه‌ی این امر بروز نوعی ابهام در خصوص جایگاه فقه از منظر معرفت‌شناسانه در خصوص میان فقیهان و احیاناً دیگر دانشوران مسلمان بوده است.