کل اخبار:219
-
۱۳۹۵-۰۷-۱۱ ۰۹:۲۹
آراء ژاک ماریتن و نیکلای بردیایف در باب معنای تاریخ (۲)؛
فهم معنای تاریخ از زاویه دیدِ انسانگراییِ مسیحی
ماریتن و بردیایف هر دو در بنای یک نظرگاه مسیحی نسبت به تاریخ که منطبق با روح سده‌ی بیستم باشد، نقش ایفا کردند آنها علیرغم تفاوت‌های فلسفی‌شان در تعاملی پربار شرکت جستند که بدان‌ها امکان فهم معنای تاریخ از زاویه دیدِ انسانگراییِ مسیحی را می‌بخشید. رهیافت‌های آنان به فلسفه تاریخ و تفکراتشان راجع به شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی معاصر تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر روند کلّی تفکر مسیحی در سده‌ی بیستم نهاد و از این رو منجر به شکل‌گیری تفسیرِ مذهبیِ رایج و غالب کنونی درباره معنای تاریخ و آینده‌ی نوع بشر شد.
-
۱۳۹۵-۰۷-۰۶ ۰۹:۱۶
نگاهی به کتاب متافیزیک مسیحی و نوافلاطون‌گرایی آلبر کامو؛
حلقۀ مفقوده در تحلیل آلبر کامو
کامو در سراسر متافیزیک مسیحی به هر سنت از دیدگاه سنت دیگر نزدیک میشود و مفروضات و تناقضات هریک را خاطرنشان می‌سازد؛ بدین‌رو، متافیزیک مسیحی نخستین گام در سفر فکری کامو بود، سفری که در آثار پخته‌ای چون عصیانگر و افسانۀ سیزیف به اوج می‌رسد؛ کامو در این دو اثر به بررسی ارتباطات میان مسیحیت، تمدن یونان و مدرنیته بازمی‌گردد.
-
۱۳۹۵-۰۷-۰۵ ۰۹:۱۱
آراء ژاک ماریتن و نیکلای بردیایف در باب معنای تاریخ(۱) ؛
تکوین نظرگاه مذهبی قرن بیستم در باب تاریخ
ماریتن همچون بردیایف اعتقاد داشت که ابعاد قدسی و دنیوی تاریخ به هم پیچیده اند و پیوند نزدیک این دو بُعد در روابط گاه دوستانه و گاه پرتنش «شهر خدا» و «قلمرو ناسوت» خود را نشان میدهد . با وجود این، ماریتن در تضاد با دیدگاههای مدرنیستی از وجودِ جداگانه‌ی ابعاد قدسی و دنیوی تاریخ و جدایی آن دو قلمرو سخن میگوید. با توجه به این مسئله، فلسفه‌ی تاریخ او با فلسفه‌ی تاریخ بردیایف یا مونیه متفاوت میشود.
-
۱۳۹۵-۰۷-۰۳ ۰۹:۵۳
ترجمه بخشی از کتاب «روح مدرنیته: دیباچه‌ای بر مدرنیتۀ اسلامی»؛
مدرنیته در جهان اسلام؛ کاربستی درجه دوم
مدرنیته‌ای که در جوامع اسلامی جاری است، کاربست درونی روح مدرنیته نیست، به‌علاوه کاربستی هم نیست که در ارکان آن نوآوری اتفاق افتاده باشد، بلکه تقلیدی است از کاربست این روح که غربی‌ها ابداع کرده‌اند، به‌عبارت‌دیگر، کاربستی درجه دوم است. بر این اساس این سوال که: «اسلوب‌های کاربست روح مدرنیته در جوامع مسلمان چگونه است؟» شکلی دیگری به خود می‌گیرد و آن، این است: «شیوه‌های انتقال جوامع مسلمان از مدرنیتۀ مقلدانه به مدرنیتۀ نوآورانه چگونه است؟»
-
۱۳۹۵-۰۶-۰۲ ۰۹:۴۹
نگاهی به اندیشه ماکس وبر(۲)؛
جریان‌های همسو با وبر در نقد مدرنیته
در نگرش جریان «پسامدرن» به مدرنیته شاهد برجسته شدن رگه‌های نیچه‌ای در نگاه به مدرنیته هستیم؛ در این نگرش، کارهای وبر نیز همچون نیچه مبین یک گذار به‌سوی نیهیلیسم یا (ارزش‌زدایی از ارزش‌های غایی) در غرب طی فرایند روشنگری است. در چنین تفسیری از جایگاه عقلانیت در مدرنیته، عقلانی شدن علمی یک راه‌حل و آرمان محسوب نمی‌گردد، بلکه عامل کمکی مهم در فرایند نیهیلیسم است.
-
۱۳۹۵-۰۵-۳۰ ۱۱:۲۱
نگاهی به اندیشه ماکس وبر(۱)؛
ماکس وبر و نقادی عقل مدرن در قرن بیستم
وبر در نگاه به مدرنیته آن را به‌مثابه سرنوشتی می‌دید که فرد غربی در این سرنوشت روزگار خود را سپری می‌کند؛ این سرنوشت، نه کابوسی تلخ و نه رؤیایی شیرین است، بلکه شرایطی است که فرد غربی در آن میراث‌دار تاریخ عقلانی مغرب‌زمین است. او همان‌طور که گفته شد، نه قائل به امکان تغییری اساسی در وضع حال بود و نه تمام راه را رو به سقوطی ناگزیر می‌دانست، در برابر، همواره به دنبال روزنه‌ای حتی کوچک برای تحمل وضع حال و امید به شرایط بهتری بود.
-
۱۳۹۵-۰۵-۲۰ ۱۴:۴۰
تحول در علوم انسانی نیازمند تلاش شبانه‌روزی حوزه و دانشگاه است
دبیرشورای تحول علوم انسانی گفت: علوم انسانی صرفا در دوره مدرن پدید آمده و امکان آن در دوره مدرن بوده است. تحول در علوم انسانی نیازمند تلاش شبانه‌روزی است.
-
۱۳۹۵/۰۴/۲۰
بحران تاريخ‌نگاری معاصر در گفت‌وگو با قباد منصوربخت (۱)؛
طفلی ناقص‌الخلقه به نام شبه‌تاریخ‌نگاری آكادميك
همان‌طوری که کل سیستم رضاشاهی به جای تأسیس نوسازی در نهایت شبه‌نوسازی را محقق کرد، تاریخ‌نگاری ما هم شبه‌تاریخ‌نگاری شد و نتوانست یک افق جدیدی در تحقیق تاریخی و اندیشه‌ی تاریخی در این مملکت به وجود بیاورد. حرفم این است که همه‌چیزهایی که اتفاق افتاد، طفلی بود که ناقص‌الخلقه متولد شد و هرچه بزرگ‌تر شد باآنکه که به بلوغ سنی رسید ولی ناقص‌الخلقه بزرگ شد.
-
۱۳۹۵-۰۴-۱۲ ۱۰:۴۰
مدرنيته ايرانی قحطی زده است/ مناظره «هگل يا فوكو مساله اين است؟» با حضور مهدی اردبيلی و آرش حيدری
يكي از مشكلات ما به فهم از هگل و به هگليان ما در ايران بازمي‌گردد كه مي‌توان در دو جريان اصلي آن را بازشناسي كرد؛ يك گروه آنهايي بودند كه براي آنان هگل مقدمه ماركسي بود كه خود مقدمه لنين بود و لنين پيش‌درآمدي براي تفنگ؛ در دل وضعيتي كه وضعيت انديشه نبود.
-
۱۳۹۵-۰۴-۰۹ ۱۲:۰۴
«حكمت خسروانی؛ دیالكتیك عام و خاص» در گفتاری از پرویز پیران؛
فلاكت علوم انسانی
حكمت خسروانی از سه زاویه تحریف شده است كه برخی از آنها غیرارادی بوده است. نخست تحریف به دلیل دگرگونی زبانی است. زبان ما چندین بار تغییر كرده است و ریشه‌های حكمت خسروانی مربوط به پیش از این تغییرات است. منبع دوم تحریف حكمت خسروانی از سوی قدرت است. ما شش برداشت آگاهانه نادرست از حكمت خسروانی داریم كه در زمان‌های مختلف به دلایل مختلف ارایه شده است و تا عصر حاضر نیز این تحریف‌ها صورت گرفته است. اما منبع سوم تحریف حكمت خسروانی امتزاج دین و حكمت است.
-
۱۳۹۵-۰۳-۳۰ ۰۹:۳۵
گزارشی از سخنرانی محمدامین قانعی‌راد در نشست «تجربه ایرانی مواجهه با علوم انسانی مدرن» (۳)؛
جامعه‌شناسی در پرتو کینه روشنفکران
بنابراین، برخلاف الگوی امریکایی و فرانسوی، جامعه‌شناسان در ایران هیچ‌گاه نتوانستند با توسعه آن‌طور که باید و شاید پیوند بخورند، بلکه بیشتر ناقد توسعه بودند. حتی احسان نراقی، هیچ‌گاه با رژیم شاه و با غرب عقد اخوت نبستند، فقط جلال آل‌احمد نبود که غرب‌گرایی را نقد می‌کرد، نراقی هم به این کار مبادرت می‌ورزید. جامعه‌شناسی در سال ۱۳۵۷ را باید در پرتوی کینه‌ای که در شرایط پساشکست در دل روشنفکران کشور نسبت به امریکا و پهلوی وجود داشت، نگریست.
-
۱۳۹۵-۰۳-۲۹ ۱۱:۴۰
روایت قیام مردم دربرابریکپارچه‌سازی مدرنیته جعلی
سعید تشکری معتقد است رمان «پاریس پاریس» روایت به پا خاستن و جان دادن مردم علیه یکپارچه‌سازی مدرنیته جعلی است.
-
۱۳۹۵-۰۲-۰۶ ۱۲:۴۰
ناگفته های داوری اردکانی از تجربه ایرانی مواجهه با علوم انسانی
نشست تجربه ایرانی مواجهه با علوم انسانی مدرن با حضور صاحب نظران حوزه علوم انسانی از جمله رضا داوری اردکانی برگزار می شود.
-
۱۳۹۴-۱۲-۰۵ ۱۴:۳۰
معنویتِ سکولارِ نوپدید، مصیبت‌های مدرنیته را کاهش نمی‌دهد
خسروپناه گفت: برخی تلاش کردند با پیدایش معنویت‌های نوپدید مشکلات عصر حاضر را کاهش دهند، اما حقیقت این است که معنویت‌های نوظهور مصایب مدرنیته را کاهش نمی‌دهند.
-
۱۳۹۴-۱۲-۰۱ ۰۸:۵۲
نظریه‌ی خانه، خانواده و خیابان در سینمای فرهادی؛
مدرن شدن خانه در کنار عقب‌ماندگی خیابان
سینمای فرهادی نشان می‌دهند که در زندگی امروز ایرانی باید برخلاف نظریه‌های کسانی چون لفور، اوج هیجانات مدرنیته را در خانه جست‌وجو کرد و نه در خیابان‌های شهر. در جامعه‌ی ایران، خانه تنها محل تحرک است که طبعاً تحرکات درونی آن باعث ایجاد خطرهای جدی برای خانواده میشود. ما مدرنیته و ناخوشایندی‌های آن را در درون خانه تجربه می‌کنیم و نه در فضای زندگی روزمره در شهر.
-
۱۳۹۴-۱۱-۲۸ ۱۴:۱۵
زیمل، فهم فرهنگی مدرنیته را ممکن می کند/ کاوشگر زندگی روزمره
عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی اجتماعی وزارت علوم گفت: زیمل یکی از کسانی است که فهم فرهنگی مدرنیته را برای ما ممکن کرده است. برای این کار زیمل ما را به سمت مطالعه زندگی روزمره می‌برد.
-
۱۳۹۴-۱۱-۰۷ ۱۶:۴۵
فهم جوانی در مدرنيته متأخر به روایت آلن فرانس
ایده‌های ناشی از اقدامات سیاسی گذشته در ترکیب با پارادایم‌های متنوع رشته‌های علوم اجتماعی، به مفاهیم مسئلة جوانان شکل داده است.
-
۱۳۹۴/۱۱/۰۷
اقتراح با حضور محمدعلی مرادی و محمدمهدی اردبیلی در خصوص فهم ایرانیان از هگل؛
ما هنوز به خودمان نیاندیشیده‌ایم
ما به‌عنوان ایرانیانی که به کار علمی و فلسفی مشغول هستیم، از جنبه مفهومی نه در دستگاه مفهومی و نه درتفکر منظومه‌ای، بلکه در فرم هیبرتی تفکر می‌کنیم. ازاین رو هگل را که تفکر مفهومی را به اوج خود رسانده است و تلاش می‌کند تا یکی از بزرگترین سیستم‌های مفهومی (Konstituieren) را برسازد، در چارچوب و فرم هیبرتی می‌کشانیم، چرا که ما در جائی نایستاده‌ایم ، شما در سئوالتان این فرض را قرار داده‌اید که گویی ما جائی ایستاده‌ایم. در نتیجه، چون ما در جائی نایستاده‌ایم، از جنبه تفکر در فرم هیبرتی فکر می‌کنیم.
-
۱۳۹۴-۱۰-۲۱ ۱۷:۱۵
اقدامات امیرکبیر منجر به انحطاط شد/مدرنیته بدون مدرنیسم فساد زاست
ابراهیم فیاض، استاد انسان شناسی دانشگاه تهران گفت: متاسفانه امیرکبیر از مدرنیته شروع کرد نه از مدرنیسم و به همین دلیل هم اقدامات او به فساد و انحطاط بیشتر منجر شد.
-
۱۳۹۴-۰۹-۰۱ ۱۸:۲۰
گزارشي از واپسين گفت‌وگوي يورگن هابرماس با نشريه اسپيريت/ خودفهمی گوهر مدرنيته
هابرماس درباره هدف نظريه كنش ارتباطي مي‌گويد: «با نظريه كنش ارتباطي، در تلاشم تا بنيان معيارهاي انتقادي‌اي را توضيح دهم كه اغلب در فرضيات شبه‌هنجاري پنهان است. پيشنهاد من اين است كه به‌دنبال ردپاي عقل ارتباطي باشيم كه در فرآيند ارتباطات درون خود اعمال اجتماعي ريشه دارد.»
-
۱۳۹۴-۰۸-۲۸ ۱۲:۱۵
آیا مدرنیته خوابمان را ربود؟
داستانی که مردم دوست دارند دربارۀ خواب بگویند این است: درگذشته، بیشتر می‌خوابیدیم. آن روزها چشمان ما با تاریک شدن هوا بسته می‌شد. به‌جای یک خواب طولانی و یکسره، در طول شب برای چند ساعت بیدار می‌شدیم و در طول روز، چرت می‌زدیم. سپس مدرنیته همه‌چیز را خراب کرد.
-
۱۳۹۴/۰۸/۲۵
گفت‌وگو با داریوش شایگان درباره کتاب «جنون هشیاری»؛
تعطیلات در تاریخ
اگر بخواهیم مدرنیته را از دیدگاه هنری مطرح کنیم، بودلر نقش اساسی دارد و گریزی از مواجهه با او نداریم. بودلر، هم در شعرها و هم در نقدهای هنری‌اش بسیار نوآور بوده است. پیش از بودلر هم کلمه مدرنیته در متن‌هایی آمده بود، شاتوبریان و مادام دواستال هم آن را به‌کار برده‌اند اما در معنای منفی. بودلر نخستین کسی است که به این کلمه اعتبار جدید میدهد. و بسیار زیبا میگوید که نیمی از اثر مدرن مُد است، گذراست و به‌محض آنکه پدید می‌آید، ناپدید میشود و نیمی دیگرش ابدی است و پایدار.
-
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۳:۴۵
در فقدان سنت و انديشه
ديروز اول نوامبر بود، روز جهاني مولف. اما اين مساله چه ربطي به ما مي‌تواند داشته باشد؟ وقتي مي‌گوييم مولف منظورمان چيست؟ آيا ما اصلا مولف داريم؟
-
۱۳۹۴-۰۸-۱۰ ۱۱:۱۸
فلسفه‌های مهاجرت
مهاجرت در دنیای مدرن برخی از مبرم‌ترین پرسش‌های فلسفی را پیش می‌کشد. محققان زیادی به این موضوع تمایل نشان داده‌اند، اگرچه به نظر می‌رسد در کشوری همچون انگلیس همچنان فاقد «روشنفکران عرصه عمومی» یا دانشگاهیانی هستیم که به این موضوع حساسیت ویژه نشان دهند.
-
۱۳۹۴-۰۸-۰۶ ۰۹:۳۴
عباس کاظمی؛
خیابان و مدرنیته
خیابان و تصوراتی از مردم که به واسطه آن رخ می دهد با استعاره مدرنیته بهتر فهم می شود. این دیدگاه با امر تخیلی مرتبط است و همچنین با جنبه های مفهومی خیابان و بازنمایی هایی که به واسطه هنرمندان, نقاشان, عکاسان و فیلمسازان ارائه شده است ارتباط دارد. به زبان زیملی می توان از نوعی وضعیت ذهنی یا به دیگر سخن از حیات ذهنی خیابان سخن گفت. در موضوع بحث ما، هم حیات ذهنی خیابان مهم است هم حیات ذهنی ما در خیابان. این همان چیزی است که بودلر آغازگر روایت آن بود یعنی تجربه مدرنیته در خیابان!
-
۱۳۹۴-۰۷-۲۹ ۱۸:۰۰
تلاقی سنت و مدرنیته در نقاشی سقاخانه ای
در اینجا هنر مدرن به عنوان یك جنبش وارد‌‌اتی در ایران به یك جنبش ایرانیزه تبد‌‌یل شد‌‌كه نقش مایه های مذهبی شیعی را در دل خود‌‌د‌‌اشت. نقوش و عناصر بصری استفاد‌‌ه شده در سقاخانه ها كه ریشه ای عمیق در فرهنگ اسلامی شیعی در ایران د‌‌ارد‌‌مورد‌‌استفاد‌‌ه مجد‌‌د‌‌قرار گرفت و این باعث ارتباط بسیار سریع با تود‌‌ه جامعه شد‌‌و پیام هنرمند‌‌را هر چه سریع‌تر به مخاطب و مخاطبان بیشمار رساند. در این روند‌‌مستشرقین بیشماری نیز جذب آثار خلق شده در این مكتب شد‌‌ند‌‌و موجبات معرفی این مكتب ملی در سطح جهان را فراهم آورد‌‌ند.
-
۱۳۹۴-۰۷-۲۳ ۰۸:۳۹
گزارش نشست «فلسفه‌ی معاصر در ایران و ترکیه»/بخش پایانی؛
جدایی گذشته و آینده در بستر مدرنیته
تحلیل ریتر این است که کشورهایی چون ترکیه بعد از ورود فرهنگ مدرن دچار گسست تاریخی و تعارض شده‌اند، تعارض بین گذشته و آینده؛ ازاین‌رو، این‌دست کشورها ناچار هستند که مدرن شوند و در مواجهه با اروپا باید نظام‌های جدید، علوم و مناسبات جدید را بپذیرند؛ این تحلیل ریتر البته بر ایران نیز صدق می‌کند.
-
۱۳۹۴/۰۷/۲۲
گفت‌وگو با پروفسور محمد نقی‌زاده؛
بنیان‌های مدرنیته ژاپنی
ژاپن ضمن نياز به ياد گيری از غرب و همزيستی رقابت آميزبا آن، تهاجم يک جانبه و هويتی آن را نپذيرفت. لذا ضمن آموختن از علوم و تکنولوژی و تفکرات غربی، به خاطر مقابله با بحران هويت ملی و حذر از شکست و حقارت صنعتی، به افزايش قدرت توليد و انگيزه‌های ملی برای دسترسی بدان پرداخت.
-
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۰۹:۵۰
سعید نورسی و دگردیسی ماهوی در جنبش اسلامی ترکیه
در ترکیه اصلیترین نظریهپرداز مدرنیته اسلامی بدیع الزمان سعید نورسی بود که با ایجاد جنبش نور در ترکیه توانست تاثیر گسترده ای بر جنبش اسلامی ترکیه و برقراری آرامش و ثبات اجتماعی بگذارد.
-
۱۳۹۴-۰۷-۱۳ ۱۶:۰۰
تلفیق سنتِ آشنا با مدرنیته در حال اتفاق
گروه موسیقی «اَوان» ۱۶ مهر ماه سال جاری در مجموعه فرهنگی، هنری «آزادی» روی صحنه می‌رود.