شناسهٔ خبر: 24617 - سرویس دیگر رسانه ها

چه کسی دستخط عبید زاکانی و صائب تبریزی را دیده است؟

دستخط عبید زاکانی و صائب تبریزی در کتابخانه و موزه ملک به نمایش درآمد.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ مهدی یساولی،‌ مدیر روابط عمومی کتابخانه و موزه ملک، گفت: کتابخانه ملک، در راستای معرفی نسخ خطی برای آشنایی بیشتر دوستداران فرهنگ و هنر ایران با مشاهیر و بزرگان علم و ادب، دست‌خط دوازده نفر از مشاهیر دین و علم و ادب و فلسفه را از میان نسخه‌های خطی استخراج کرده و آنها را به صورت تابلوهایی در سرسرای نخست کتابخانه و موزه ملی ملک به نمایش گذاشته است.
یکی از این نسخ، دستخط شاعر قرن هشتم عبید زاکانی است.



در توضیحی بر این تصویر درباره عبید زاکانی آمده است:
«خواجه نظام‌الدین عبیدالله زاکانی» (۷۰۱ ق/ قزوین ـ ۷۷۲ ق/ اصفهان) مشهور به «عبید زاکانی»، شاعر طنزپرداز و نقاد چیره‌دست سده هشتم هجری قمری از خاندان زاکانیان قزوین است که از مهاجران تیره بنی‌خفاجه بودند. عبید بین سال‌های ۷۶۶ تا ۷۶۷ قمری در خدمت جلال‌الدین شاه شجاع بن امیر مبارز الدین محمد مظفری در کرمان به سر می‌برده و نسخه‌ای از یادگارهای این ایام در گنجینه نسخ خطی کتابخانه ملی ملک موجود است. «اشجار و اثمار» معروف‌ترین اثر علاء بُخاری منجم، کتابی است در علم نجـوم که به صفات و منسوبات بروج و کواکب، احکام قِـرانات، موالید و تیسیرات پرداخته است. در ظهر نسخه مزبور و نیز در ترقیمه آن نام عُـبید به چشم می‌خورد که ۲۱ محرم ۷۶۷ قمری، کتابت نسخه را به انجام رسانده است. در ابتدای نسخه و محاذی رقم عبید، رقم فرزندش، اسحق بن عبید الزاکانی (در تاریخ ۷۷۲ ق) نیز دیده می‌شود که صریحاً مرقوم نموده این کتاب که ملک و خط عبید بوده به حق الارث به وی رسیده است. این نسخه به شماره ۶۰۳ به ثبت رسیده است.

تصویر یکی دیگر از تابلوی‌های نصب‌شده در کتابخانه ملک، اشعار صائب تبریزی با دست خط اوست که در ادامه این خبر منتشر شده است:



در توضیحی بر این تصویر درباره صائب می‌خوانیم:

مولانا میرزا سید محمدعلی صائب تبریزی اصفهانی (۱۰۱۶ق/ اصفهان ـ ۱۰۸۶ق/ اصفهان) از شعرای بزرگ عصر صفوی و از برجسته‌­ترین گویندگان سبک هندی / اصفهانی است. پدر وی، میرزا عبدالرحیم که یکی از تجار معتبر تبریز بود، از جمله اشخاصی است که به امر شاه­ عباس ­اول از تبریز کوچیده و در عباس‌آباد اصفهان ساکن شدند. صائب، در همین سال‌­ها در اصفهان به تحصیل کمالات، به ­ویژه خط، شعر و ادب مشغول بود. در شعر و شاعری او را شاگرد مستعد حکیم شرف‌­الدین حسن شفایی دانسته‌­اند. او خط را از عم خود، شمس­‌الدین تبریزی معروف به شیرین‌­قلم آموخته بود. صائب، که به درستی وی را «شهسوار میدان خیال» نامیده‌­اند، یکی از پُرکارترین شاعران عصر خویش بود و مجموع ابیاتش را تا دویست­ هزار و بیشتر نوشته‌­اند که امروز آنچه باقی مانده است از نصف این هم کمتر است. در گنجینه نسخ خطی کتابخانه ملی ملک، نسخه‌­ای از دیوان صائب به شماره ثبت ۵۳۲۱، شامل غزلیات (بی ‌ترتیب تهجّی) و با حواشی به ­خط وی موجود است.