شناسهٔ خبر: 29937 - سرویس دیگر رسانه ها

آیا پژوهش کالای لوکس است؟

منوچهر فرج‌زاده‌ اصل، پژوهشگر برتر سال 93 کشور به بهانه برگزاری آیین «گرامیداشت 25 سال آینه پژوهش» ضمن اشاره به لزوم پیشگیری از هدر رفتن بودجه پژوهشی گفت: تخصیص بودجه پژوهش با وجود یک مغز متفکر در این حوزه، متناسب توزیع خواهد شد.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ دکتر منوجهر فرج‌زاده اصل، عضو هیأت علمی گروه جغرافیای دانشگاه تربیت مدرس  به بهانه برگزاری نشست «گرامیداشت 25 سال آینه پژوهش» در سرای اهل قلم مؤسسه خانه کتاب، درباره جایگاه پژوهش اظهار کرد: پژوهش در کشور ما در حال رشد است و حرکتی شتابنده و روبه جلو دارد اما با این حال امر پژوهش چندان جدی گرفته نمی‌شود.  
 
با پژوهش می‌توانیم یک قدم به جلو برداریم 
مؤلف کتاب «خشكسالي و روش‌هاي مطالعه آن در مجله جنگل و مرتع» در ادامه گفت: هنوز بین مسئولان و آحاد جامعه این باور ایجاد نشده که با پژوهش می‌توانیم یک قدم به جلو برداریم و مشکلات را برطرف کنیم. دولت باید زیر‌ساخت‌های  لازم اعم از نرم‌افزاری و سخت‌افزاری را در این عرصه ایجاد کند.  
 
فرج‌زاده اصل با اشاره به تعریف زیر‌ساخت‌‌ ادامه داد: اعتبارات پژوهشی از مهم‌ترین چالش‌‌های پیش‌روی پژوهشگران است و به عبارتی دیگر پژوهش واقعی یک کالای لوکس نیست، بلکه ابزاری کاربردی در برطرف کردن مشکلات است.
 
درجا زدن و موازی‌کاری، مهم‌ترین آسیب‌های مونتاژکاری در پژوهش 
پژوهشگر  برتر سال 93 در ادامه در تعریف مفهوم «پژوهش واقعی» افزود: پژوهش واقعی به معنای پژوهش کاربردی است. بسیاری از  مطالعاتی که در کشور صورت می‌گیرد، در حقیقت مجموعه‌ای از چند پژوهش‌‌ است، پژوهش‌هایی که مونتاژی‌اند.   

وی درباره آسیب‌های پژوهش‌های مونتاژی اظهار کرد: درجا زدن به جای حرکتی جدی، اصلی‌ترین آسیب پژوهش‌های مونتاژی است. انجام پژوهش‌های موازی، از دیگر آسیب‌های مونتاژکاری در عرصه پژوهش است. آسیب‌‌های این بخش، ریشه در نگاه کوتاه مدت به مقوله پژوهش دارد.
 
عضو كميته برنامه‌ريزي جغرافياي وزارت علوم،تحقيقات و فناوري با اشاره به راهکار‌های رفع مشکلات حوزه پژوهش گفت: وجود برنامه‌ای یکپارچه در حوزه پژوهش ضروری و نیازمند وحدت همه بخش‌هاست.
 
رفع مشکلات جامعه با پژوهش‌های واقعی
فرج‌زاده اصل، خطاب به برگزارکنندگان نشست «گرامیداشت 25 سال آینه پژوهش» بیان کرد: حرکت به سوی پژوهش واقعی، با هدف رفع مشکلات جامعه، پیام من به برگزارکنندگان نخستین نشست از سلسله نشست‌های عصر کتاب با موضوع «گرامیداشت 25 سال آینه پژوهش» و  پژوهشگران است.
 
پژوهشگر برتر سال 93  کشور، در ادامه درباره تخصیص اعتبارات به پژوهش در بودجه‌های سالیانه کشور افزود: به‌نظر می رسد اعتبارات حوزه پژوهش مناسب است. آنچه در فرایند پژوهش مشکل ایجاد می‌کند، نحوه هزینه‌کرد این بودجه است. به عبارتی دیگر این اعتبارات به دست پژوهشگرانواقعی نمی‌رسد.
 
عضو قطب علمي مطالعات محيط طبيعي ايران - دانشگاه تهران، درباره پیشگیری از هدررفت اعتبارات پژوهش گفت: ایجاد طرح جامع پژوهش، با رهبری یک مغز متفکر، در هدفمند کردن اعتبارات حوزه پژوهش بسیار مؤثر است. مغز متفکر، توانایی هدایت تخصیص بودجه‌ پژوهشی و به‌عبارتی دیگر هزینه متناسب آن‌ را دارد.
 
انتشار کتاب در حوزه پژوهش مشکل اصلی نیست
وی در ادامه، با اشاره به دلایل اقبال بیشتر پژوهشگران به انتشار مقاله در مقایسه با تألیف کتاب اظهار کرد: انتشار کتاب در حوزه پژوهش مشکل اصلی نیست. مغز متفکر پژوهشی با شناسایی مشکلات جامعه و ارائه آن به جامعه پژوهشگران، موجب نوآوری خواهد شد. عرضه نتایج پژوهش در قالب‌های کتاب یا طرح تفاوت چندانی ندارد.
 
عضو هیأت علمی گروه جغرافیای دانشگاه تربیت مدرس در پایان افزود: مهم‌ترین آسیب این حوزه، باقی ماندن گزارش های سازمانی متولیان پژوهش، در گوشه کتابخانه‌ها و بی‌استفاده ماندن آن‌هاست. وجود مغز متفکر پژوهش، در به اشتراک‌گذاری مجموعه پژوهش‌‌های صورت گرفته در کشور نقش قابل توجهی دارد.