شناسهٔ خبر: 34006 - سرویس دیگر رسانه ها

ضرورت بازبینی ساختار جایزه‌های ادبی داخلی

رضا حاجی‌آبادی، مدیر انتشارات هزاره ققنوس بر این باور است که حسادت برخی اهالی قلم در داخل کشور که از آن می‌توان به خودزنی فرهنگی تعبیر کرد، مانع دست‌یابی نویسندگان و شاعران به جوایز بین‌المللی معتبر چون نوبل ادبیات شده است.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛این ناشر عنوان کرد: به گمانم چند دلیل باعث شده که نوبل ادبیات به ایران نرسد و نویسنده و شاعر ایرانی نوبل ادبیات را به ایران نیاورد. یکی از این موارد خودزنی در فرهنگ ماست.
 
مدیر انتشارات هزاره ققنوس گفت: به گمانم خودزنی بزرگ‌ترین آفت فرهنگی در دیدگاه مردم ماست. در واقع ما چاشنی حسادتمان بیشتر از حس تحسینمان است و تا نویسنده و شاعری اثری درخشانی خلق می‌کند چشم دیدن موفقیت‌های او را نداریم. یکی از عمده‌ترین دلایل اعطا نشدن جایزه نوبل ادبیات به نویسندگان و شاعران ایرانی همین نکته است.
 
وی ادامه داد: شخصی‌نگری و بخشی‌نگری جلو فعالیت‌های بین‌المللی را می‌گیرد. این امر امروز حتی در ورزش ما هم دیده می‌شود. شاید به نوعی بتوان گفت همه کشورهای جهان سوم چنین‌اند. یکی دیگر از آفت‌های ما در حوزه فرهنگ این است که معمولاً می‌گوییم دیگی که برای من نمی‌جوشد هر چه که می‌خواهد داخلش بجوشد و برای ما فرقی نمی‌کند!
 
حاجی‌آبادی توضیح داد: زبان ما نیز زبانی بین‌المللی نیست و بسیاری از بانیان فرهنگی در ایران قاعده بازی را نمی‌دانند و به همین دلیل آثار درخشان شاعران و نویسندگان ایرانی در جهان شناخته نمی‌شود. در کشورهای اروپایی و پیشرفته ارتباط نویسندگان با مخاطبان نیز عمیق و پیوسته است در حالی که نویسنده ما تا معروف می‌شود، عینک دودی می زند و از مردم فاصله می‌گیرد. به گمانم جوایز بین‌المللی تا حدودی نیز سیاسی‌اند همان‌طور که جایزه جلال‌آل‌احمد نیز به عنوان بزرگ‌ترین جایزه ادبی ایران سیاسی است. ما پیش از این‌که بخواهیم به جوایز بزرگ ورود کنیم باید شیوه تقسیم و دریافت جوایز را در کشور خودمان مرور کنیم.
 
ناشر انتشارات هزاره ققنوس توضیح داد: یکی دیگر از مسایلی که باعث شده آثار درخشان نویسندگان ما در ایران به اصطلاح گُل نکند فرهنگ شفاهی ماست. مردم ما بیشتر دوست دارند حافظه دیداری و شنیداری داشته باشند تا حافظه مکتوب. اگر هم اثری به چاپ صدم می‌رسد به زور و ضرب رسانه‌ها و تبلیغات است و پیش از آن‌که در جهان شناسانده شود با تبلیغات وسیع در گوشه کتابخانه‌ها خاک می‌خورد و کسی این کتاب‌ها را نمی‌خواند.
 
وی یادآور شد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز نقش مباشرتی در عرصه فرهنگ دارد نه مدیریتی. با کتاب‌هایی هم که طی مدت کوتاهی با یارانه به چاپ صدم می‌رسد، این امر بر نویسنده مشتبه می‌شود که حتماً اثر درخشانی نوشته است در حالی که چنین نیست. در واقع چنین کارهایی نوعی ساختن آمار در حوزه کتاب است و دردی را در عرصه فرهنگ دوا نمی‌کند. اگر هم کتاب و فیلمی در سطح بین‌المللی جایزه گرفته است به آن باید صرفاً به عنوان یک اتفاق نگاه کرد و چنین اتفاقاتی معمولاً تکرار نمی‌شود.
 
وی ادامه داد: دولتمردان ما حتی به نویسنده‌ای که جایزه بین المللی دریافت کند تبریک هم نمی‌گویند. وقتی خودمان با نویسندگانمان این‌گونه برخورد می‌کنیم چه انتظاری از خارجی‌ها داریم؟ این در حالی است که در کشوری مانند فرانسه برای ترجمه کتاب‌هایشان به زبان‌های دیگر یارانه در نظر می‌گیرند اما تلاشی برای شناساندن ادبیاتمان نمی‌کنیم. به گمان من اگر محمود دولت‌آبادی نیز فردا جایزه نوبل بگیرد ، به جای تشویق آماده‌ایم تا هزار جور انگ به او بچسبانیم.