شناسهٔ خبر: 37233 - سرویس دیگر رسانه ها

معاون فرهنگی وزیر علوم: دانشگاه پادگان نیست

معاون فرهنگی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: دانشگاه پادگان نیست که عده ای فرمان دهند و عده ای دیگر اطاعت کنند و دانشجو و استاد نیز فرمانبرانی نیستند که کورکورانه چیزی را بپذیرند.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایرنا، ضیاء هاشمی روز دوشنبه در مراسم گشایش نشست معاونان فرهنگی دانشگاه های سراسر کشور در مجتمع عصر انقلاب افزود: آزادی اندیشه، آزادی آکادمیک، تامین استقلال دانشگاه و آزادی نظر مخالف با یک نگاه توام به سوءظن به دانشگاه ممکن نیست.
وی اظهار کرد ما به عنوان مدیران وزارت علوم یقین داریم که دانشگاهیان و دانشجویان قشری دلسوز و متعهد به منافع و مصالح کشور هستند و اگر جامعه ای به دانشگاه اعتماد نکند پس به چه گروهی می تواند اعتماد کند؟ 
هاشمی گفت: جامعه دانشگاهی آنگاه که زبان به نقدی می گشاید هدفش نه ضربه زدن به کشور و نظام و همراهی با ضد انقلاب است بلکه تامین منافع و مصالح کشور را در سر دارد. ما اعتقاد داریم که بهترین نهاد برای نقد مسایل کشور دانشگاه است. 

** بسط فضای امید تکلیف ماست
وی در ادامه گفت: نخستین و مهمترین تکلیف و ضرورت ما بسط فضای امید، نشاط و اعتماد در دانشگاه ها است چرا که دانشگاه نه تنها باید خود نشاط و امید داشته باشد بلکه باید بتواند این امید و نشاط را به بخش های دیگر جامعه نیز منتقل کند.
هاشمی با بیان اینکه از بدو ورود به این وزارتخانه با فراز و نشیب های فراوانی روبرو بوده افزود: امسال کار بسیار پر فراز و نشیب تر، حساس تر و دشوارتر از دو سال گذشته است چرا که در آستانه برگزاری یک انتخابات مهم هستیم.
وی اظهار کرد بر اساس تجربیات گذشته، دانشگاه ها و دانشجویان با پویش و نشاط فراوانی به استقبال انتخابات خواهند رفت و انشاءالله این دوره را هم با حداکثر آرامش و نشاط طی خواهند کرد.
معاون فرهنگی وزیر علوم ادامه داد:چنانچه دانشگاه و دانشجویان افسرده و ناامید باشند روند افسردگی و بی نشاطی به بخش های دیگر جامعه نیز تسری پیدا کرده و توسعه و پیشرفت کشور مختل می شود.
وی ادامه داد: دانشگاه از سویی پیشگام تغییر در جامعه است و از سوی دیگر نیروی دانشجویی از لحاظ کمی و کیفی در جهان بسیار مهم است. چنانچه دانشجویان احساس کنند که اثرگذاری لازم را در تصمیمات مسوولین ندارند فضای ناامیدی و رکود در دانشگاه ها ایجاد می شود.
هاشمی در ادامه گفت: دانشجویان و دانشگاهیان باید احساس کنند نقش بارزی در اداره کشور دارند از این رو نخستین گام برای غلبه بر خمودگی این است که مدیران دانشگاه ها با تمام تلاش اعتماد دانشجو و اساتید را به خود جلب کنند.
وی افزود: بی اعتمادی مسوولان کشور به نهاد مهمی مثل دانشگاه سمی مهلک برای کشور و منافع ملی است لذا به جد باید از امنیتی کردن فضای دانشگاه ها پرهیز شود.
هاشمی اظهار کرد اگر بخواهیم چه مشفقانه و چه مغرضانه به دانشگاه سوء ظن داشته و با نگاهی امنیتی و از طریق اعمال قوه قهریه و نگاه از بالا به پایین دانشگاه ها را کنترل کنیم حتی اگر نیتمان کاملا خیرخواهانه هم باشد این کار روش درستی برای مواجه با نهاد علم و اندیشه یعنی دانشگاه نیست.

** دانشگاه به گروه و جناحی وابسته نیست
وی ادامه داد: دانشگاه نهادی است که به هیچ گروه و جناحی وابسته نیست و هیچ هدف و آرمانی جز اصلاح امور و خدمت به کشور ندارد.
هاشمی افزود: مگر جز این است که دانشگاهیان پیشروان مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی بودند. آنان حامیان و حاملان انقلاب اسلامی هستند و کسی نقش آفرینی جامعه دانشگاهی در دفاع از انقلاب و کشور در طول هشت سال دفاع مقدس را فراموش نمی کند.
معاون فرهنگی وزارت علوم ادامه داد: فعالیت در دانشگاه ها در پرتو مثلث سه گانه امنیت، قانون و آزادی ممکن و مطلوب است. رشد علمی، پویایی و نشاط و امید در دانشگاه در گرو وجود این سه مورد است و هرگونه فعالیتی در دانشگاه ها به نظر ما باید با ملاحظه این اصول باشد و ایجاد نوعی توازن و همزیستی میان این سه آرمان به پیشرفت و توسعه جامعه کمک می کند. 
وی ادامه داد: دانشگاه محلی است برای یادگیری و تمرین این که چگونه می توان بین این سه آرمان نوعی تعادل و سازگاری ایجاد کرد. 

** نباید از فعالیت تشکل های دانشجویی نگرانی داشت
هاشمی در ادامه افزود: هیچ کس و هیچ مسوول دانشگاهی نباید از ظهور و فعالیت های تشکل های جدید دانشجویی و اساتید واهمه و نگرانی داشته باشد باید مسوولین دانشگاه ها از شکل گیری تشکل های جدید استقبال کنند. هم اکنون نیازها، سلایق، تقاضا و خواسته هایی در بدنه اجتماعی دانشجویی کشور داریم که تشکل های موجود قادر به پاسخگویی و نمایندگی آنها نیستند.
وی افزود: متناسب با شرایط اقتضائات باید زمینه فعالیت و پاگیری تشکل های جدید فراهم شود مبنای مجوز فعالیت برای تشکل های جدید فقط و فقط باید قانون باشد. 
معاون فرهنگی وزیر علوم ادامه داد: احترام به حقوق و کرامت دانشگاهیان به ویژه دانشجویان به عنوان مهم ترین سرمایه دانشگاه دغدغه کلیدی وزارت علوم است. هر برنامه دانشگاهی اعم از آموزشی، پژوهشی و فرهنگی که در تناقض با حقوق و کرامت انسانی باشد فاقد وجاهت و اعتبار است ما نه تنها ملزم به رعایت حقوق دانشجویان هستیم بلکه وظیفه ای سازمانی و ملی در آموزش حقوق و مطالبه گری اجتماعی و مدنی دانشجویان داریم.
وی اظهار کرد هدف عمده فعالیت های فرهنگی و اجتماعی تربیت دانشجویانی مطالبه گر، نقاد، پرسشگر، مسوولیت پذیر و آگاه به حقوق خود و مردم است. 

** بسط فضای نقد
معاون فرهنگی وزیر علوم بسط فضای نقد و تفکر انتقادی و کرسی های نظریه پردازی و آزاد اندیشی را از دیگر اولویت ها و دغدغه های مهم این وزارتخانه دانست وگفت: دانشگاه به عنوان مهم ترین نهاد تولید علم، معرفت، آگاهی و معنا، زمانی کارآمد خواهد بود که در آن امکان نقد، گفت و گو، تضارب آرا وآازاداندیشی وجود داشته باشد.
وی تصریح کرد نمی توان فضای گفت و گو، نقد، تضارب آرا و آزادی در دانشگاه ها را محدود کرد و آنگاه از آن انتظار کارکرد درست داشت. التزام به استقلال دانشگاه، تضمین آزادی بیان و پایبندی به آزادی های آکادمیک شروط اساسی برای نقش آفرینی دانشگاه است. 
هاشمی افزود: کرسی های آزاد اندیشی و نظریه پردازی که هوشمندانه و مدبرانه از سوی رهبر معظم انقلاب مورد تاکید قرار گرفته راهبرد کلان وزارت علوم است و ما آن را فرصتی برای بحث و گفت و گوی علمی، تحقق توسعه علمی، پویایی و جلوگیری از تصلب و تعصب علمی و فکری می دانیم.
وی اظهار کرد: ما مسوولان و مدیران دانشگاه های کشور باید بستری را فراهم کنیم که دانشجویان بتوانند استقلال و اعتماد به نفس داشته باشند، از رهگذر گفت و گو نقد از یکدیگر بیاموزند و شناخت خود را نسبت به یکدیگر بیشتر و یا تصحیح کنند.
معاون وزیر علوم ادامه داد: آنان با همه تمایزها و تفاوت ها باید زندگی مشترک و مسالمت آمیزی با هم داشته باشند و ضمن پایبندی به اخلاق و حقوق شهروندی، یکدیگر را نقد کنند و بدانند که نقد علمی با تهمت بسیار تفاوت دارد، یاد بگیرند که می توان به مصالح و منافع کشور پایبند بود اما سیاست ها و عملکرد مسوولان را نقد کرد، در جامعه احساس مسوولیت، مفید و موثر بودن کرد، احساس کنند ما به آنها اعتماد و به توانایی های علمیشان ایمان داریم، مسوولان کشور تحمل شنیدن نقد و نصایح ایشان را دارند و بیاموزند که التزام اجتماعی دانشگاه یعنی بی تفاوت نبودن به مسایل و مشکلات جامعه و تلاش مستمر برای بهبود زندگی مردم از رهگذر اندیشه ورزی و پژوهش. 
وی ادامه داد: مشارکت دانشگاهیان از دغدغه های مهم وزارت علوم است چرا که دانشگاه مهمترین مکان حضور داناترین و فرهیخته ترین افراد هر جامعه است پس عقل و منطق حکم می کند که اداره دانشگاه، برنامه ریزی آموزشی و درسی، تدوین کتب درسی و رونق گرفتن کرسی های نقد و نظر را به خود آنها واگذار کنیم
وی تصریح کرد باید بدانیم که آنها سزاوارترین افراد برای اداره خود و دانشگاه هستند و مداخله و تصدی گری دولت در نهاد دانشگاه نه عقلانی و نه در درازمدت امکان پذیر است. 
وی حکمرانی خوب در آموزش عالی را ضرورت دیگر نظام آموزش عالی دانست و گفت: موفقیت نظام آموزش عالی در کشور ما برای تولید علم و دانش در گرو پایبندی دانشگاه به اصول و حکمرانی خوب است؛ یعنی این که دانشگاه باید در برابر جامعه، مردم و نهادهای مدنی پاسخگو باشد، متکی به مشارکت دانشگاهیان و دانشجویان باشد.
وی ادامه داد: بررسی های ما نشان می دهد که اکثریت جمعیت دانشگاهیان کشور با توافق هسته ای موافق بوده و آن را یک پیروزی برای کشور به حساب می آورند. 
هاشمی افزود: دلایل دانشگاهیان برای حمایت از ۱- شکست تحریم ها و ۲- حفظ حقوق و دستاوردهای هسته ای ۳- ایستادگی در برابر زورگویی و زیاده خواهی های قدرت های بزرگ است. توافق هسته ای، گامی محکم برای باثبات کردن خاورمیانه است که گرفتار خشونت های کور فرقه ای و مذهبی شده است. 

**دانشگاه و انتخابات 
هاشمی در ادامه به بحث دانشگاه و انتخابات پرداخت و گفت: دانشگاه در ایران به دلیل موقعیت اجتماعی خود در انتخابات ، نقشی اساسی و پیشگام دارد. دانشگاه در انتخابات باید از هرگونه رفتار و کرداری که آن را در مظان سیاست زده و جناحی بودن قرار می دهد، دوری کند اما در دانشگاه باید به روی همه افراد و جناح ها و احزابی که به دنبال ارائه برنامه های خود هستند، باز باشد؛ در عین این که نباید دانشگاه به جولانگاه احزاب و گروه های سیاسی تبدیل شود. 
وی افزود: دانشگاه در عین التزام به قانون و امنیت ، دعوت به قانون گرایی می کند و نقش نظارتی خود را نیز فراموش نمی کند. دانشگاه باید محلی برای طرح مسایل کلان اجتماعی و سیاسی در یک فضای عقلانی، علمی و بی طرف باشد. 
معاون وزیر علوم شناخت اقتضائات و نیازهای نسل کنونی را از دیگر ضرورت های دانشگاه دانست و گفت : امروزه در پرتو تحولات برق آسای علم و تکنولوژی، محیط پیرامون ما به شدت در حال تغییر است و هرگونه برنامه ریزی آموزشی، پژوهشی، فنی و فرهنگی در جامعه دانشگاهی منوط به شناخت این اقتضائات و نیازهای نسل جوان و کنونی است. وی افزود: تا زمانی که ما درک درستی از تحولات نداشته باشیم، نمی توانیم سیاست گذاری و برنامه ریزی مناسبی داشته باشیم. از این منظر، دست ما باید به سوی دانشگاهیان گشوده باشد که با مطالعه دقیق، شناخت و درک درستی از میدان پیرامونی به ما ارائه دهد. 

** تنها قانون ضامن استقلال دانشگاه ها است
مدیر کل امور فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هم در این مراسم با بیان اینکه تنها قانون ضامن استقلال دانشگاه ها است افزود: در صحبت هایی که با حجت الاسلام محمدیان مسوول محترم نهاد رهبری در دانشگاه ها داشته ام ایشان نیز تاکید فراوانی بر استقلال دانشگاه ها داشته است.
حسین میرزایی افزود: چندی پیش کتاب یک حرف یوسف خان مستشارالدوله را می خواندم وی در پایان این کتاب می گوید؛ به عنوان فردی که کشورهای مختلف جهان را گشته ام سخن من این است که عامل پیشرفت کشورهای دیگر فقط و فقط یک کلمه است که آن کلمه «قانون» است.
در ادامه جلسه حجت الاسلام محمدیان مسئول نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه ها به ایراد سخنرانی پرداخت که این سخنرانی بدون حضور خبرنگاران انجام شد. 
نشست معاونان فرهنگی دانشگاه های سراسر کشور که از امروز (دوشنبه) در مجتمع تحقیقاتی عصر انقلاب آغاز شده فردا به کار خود پایان می دهد.