شناسهٔ خبر: 39693 - سرویس دیگر رسانه ها

دومین فصلنامه نقد کتاب «اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی» به پیشخوان آمد

شماره دوم فصلنامه نقد کتاب اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی (شماره ۲، تابستان ۱۳۹۴) پایان مهرماه ۱۳۹۴ منتشر شد. «نقدهای نانوشته و حسرت برجای مانده» عنوان سخن سردبیر است که در آن محورهایی درباره نبود فضای نقد کتاب در کشور بررسی شده است.

 

دومین فصلنامه نقد کتاب «اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی» به پیشخان آمد

 

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛  مطالب فصلنامه نقد کتاب «اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی» در پنج بخش گنجانده شده­‌اند. بخش نخست «نقد» است که ۹ مقاله دارد. نخست دکتر سید حسن اسلامی اردکانی در «نقدهای نانوشته و حسرت برجای مانده» از نبود فضای نقد کتاب در کشور به دلیل رودربایستی‌های رایج میان منتقدان و مولف انتقاد کرده است. در بخشی از این مطلب می‌خوانیم: «با بسیار کسان سخن گفته‌ام و از آنان شنیده‌ام که این کتاب یا آن کتاب از نظر فنی، محتوایی، ساختاری و... ضعیف و سست و کم‌بنیه است. اما هنگامی که پیشنهاد کرده‌ام آن را نقد کنند، غالباً پاسخ‌هایی داده‌اند که بیش از آن که ناظر به مسائل علمی باشد، بیانگر ملاحظات بیرونی و مسائلی از قبیل احتمال «رنجیدن» نویسنده یا مترجم آن کتاب بوده است. نمی‌خواهم تجربه خودم را لزوماً تعمیم دهم. اما فکر می‌کنم این کسان روزی بابت این قبیل ملاحظات نادرست و گاه ضداخلاقی،‌ غصه خواهند خورد.

دشواری مسئله آن است که تقریباً ‌همه ما از وضع نابسامان نشر و نقد و تولید دانش نگرانیم و آماده سخنرانی‌های طویل و عریض در این عرصه هستیم. اما هنگامی که از ما خواسته می‌شود هریک از ما به سهم خودمان، اندکی در این زمینه کاری کنیم و گامی برداریم. با ده‌ها توجیه معیوب و ضایع مواجه می‌شویم. همه انتظار داریم که وضع نقد و نشر در کشورمان بسامان شود، نویسندگان ظرفیت نقدپذیری داشته باشند، ناقدان درست نقد کنند، ناشران چنین و چنان کنند، مترجمان فلان مسائل را همواره مد نظر داشته باشند و...، حال آن‌که غالباً حاضر نیستیم اندک هزینه‌ای در این راه متحمل شویم و خود، به تعبیر بوسعید،‌ برخیزیم و گامی فراپیش نهیم.»


در بخش «نقد» این شماره عناوینی چون «سرقت علمی: رهیافت سازمانی» نوشته احد فرامرز قراملکی، «کدام لاله در رهگذار باد است» به قلم امیر صائمی، «پایش و پالایش جان: مرور انتقادی کتاب تزکیه‌النفس» نوشته سید حسن اسلامی اردکانی، «کدام هیوم، کدام اخلاق: بررسی سه ترجمه از تحقیقی در باب مبانی اخلاق» نوشته محمدحسین صالحی، «اتوریته اخلاقی: امکان و توجیه: نگاهی به کتاب آتوریته معرفتی زاگزبسکی» نوشته نعمیه پورمحمدی، «شرایط عشق: فلسفه یا روان‌شناسی‌گری» نوشته آرش حیدری، «چند قدم در مسیر منش» نوشته مسعود صادقی، «در باب یاوه‌گویی بر تخت پروکراستیسی» نوشته کاوه بهبهانی و «وبای شهرت» نوشته س. محسن اسلامی مشاهده می‌شود. 
 
در چکیده مطلب «شرایط عشق: فلسفه یا روان‌شناسی‌گری» می‌خوانیم:‌ «مقاله حاضر با نظر به کتاب شرایط عشق از جان آرمسترانگ تلاش دارد نقدی محتوایی از کتاب به دست دهد. مقاله حاضر مدعی است آرمسترانگ در کتاب شرایط عشق نه‌تنها چیزی بر ادبیات نظری درباره تأمل بر عشق نیفزوده است بلکه به‌شدت اسیر ساده‌سازی مضامین و ادبیات نظری در زمینه عشق است. نقد حاضر با قرار گرفتن در جایگاه نقد ریشه‌ای و رادیکال می‌کوشد نشان دهد که عشق رمانتیک برخلاف فهم آرمسترانگ برساختی تاریخی و گفتمانی است و یکسر در منطق امر اجتماعی و در نسبت با مدرنیته قابل فهم است. مقال حاضر مدعی است کتاب آرمسترانگ در چارچوب روان‌شناسی‌گری کاهش‌گرا جای دارد،‌ اگرچه به زینت نقل‌قول‌های فلسفی مزین شده است. آرمسترانگ با ساده‌سازی مضامینی که از الهیات، روان‌کاوی و فلسفه مطرح می‌کند عشق را صرفاً‌ به هیجانی طبیعی، فردی و مبتنی بر انسانی تاریخ‌زدوده فرو می‌کاهد. در مقاله حاضر تلاش خواهد شد با استناد به آرای برخی از متفکرانی که در زمینه عشق قابلیت کاربست دارند فهم آرمسترانگ از عشق به نقد کشیده شود.»

بخش جستار این شماره نیز به مقایسه اخلاق جلالی دوانی و جامع‌السعادت نراقی به قلم حسین اترک می‌پردازد. در بخش «گفت‌وگو» نیز «جایگاه، تاریخ، قوت و کاستی‌های آموزش فلسفه اخلاق در دانشگاه‌های ایران» در گفت‌وگو با محسن جوادی بررسی شده است. ابوالقاسم فنایی نیز در مصاحبه دیگری درباره «رابطه دین و اخلاق در گفت‌وگویی انتقادی» سخن گفته است.

در بخش «پاسخ نقد» نیز حسین اترک پاسخی به مقاله «شروط امکان تالیف درباره کانت» داشته است. بخش پایانی فصلنامه «شایسته ترجمه» است که در آن دو مطلب با عناوین «هرگز نمی‌دانستم که انتخابی دارم: کندو‌کاوی در رشد فردی» نوشته سید حسن اسلامی اردکانی و «بررسی کتاب در دفاع از قانون طبیعی» نوشته علی اصغر هاشم زاده منتشر شده است.

شماره دوم فصلنامه نقد کتاب اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی در ۲۷۲ صفحه، صاحب امتیازی موسسه خانه کتاب به بهای ۶ هزار تومان منتشر شده است.