شناسهٔ خبر: 40636 - سرویس دیگر رسانه ها

کتاب چاپی علیه کتاب الکترونیک/ اشیایی که اتاق را آذین می‌کنند

بحث تقابل کتاب چاپی با کتاب‌های نوظهور دیجیتالی یا الکترونیکی این روزها به مبحثی داغ در محافل ادبی و رسانه‌ای بدل شده است و هر از چندگاهی مطالبی در ستایش و فوائد این یا آن منتشر می‌شود.

 

تصویری از کتاب «سگ‌های باسکرویل» از مجموعه رمان‌های «شرلوک هلمز»

 

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ نشریه «تلگراف» نیز در تازه‌ترین مطلب از این دست به مقایسه وضعیت کتاب‌های چاپی و الکترونیک پرداخته و نوشته است که در آن می‌خوانیم:

 
«هیچ چیزی روی زمین مطبوع‌تر از داشتن یک کتاب زیبا نیست؛ با ستون‌هایی منظم از نوشته‌های سیاه در قابی چشم‌نواز و تصاویری خیره‌کننده که زیرکانه ترسیم شده‌اند. هرچند امروزه مردم به‌جای لذت تماشای یک کتاب، آن را می‌خوانند.» این سخنان عباراتی هستند که «ارل وارویک» در نمایش‌نامه «سنت جان» نوشته نویسنده شهیر ایرلندی «برنارد شاو» بر زبان آورده است.
 
با این وصف، به‌نظر می‌رسد این جملات بیشتر حال‌ و روز این روزهای ما را توصیف می‌کند؛ دورانی که بسیاری از مردم به‌جای لذت از تجربه زیبایی‌شناسانه داشتن یک کتاب، تماشای آن و احساس کردن شمیم کاغذ چاپ شده، گزینه خواندن کتاب از روی ابزارهای الکترونیکی را انتخاب می‌کنند.
 
اگر چه ابزارهای کتاب‌خوانی هم‌چون «کیندل»، «کوبو» و «نووک» فوائد خود را دارند. آن‌ها هنگامی که به سفر درون‌شهری می‌روید یا به تعطیلات آخر هفته، از ساکی پر از کتاب کاربردی‌تر هستند و می‌توانید بدون مزاحمت دیگران یا ایجاد حس برتری‌جویی به آن‌ها در خفا مطالعه کنید.
 
با وجود این، در انگلستان کتاب‌خوان‌ها هم‌چنان نسبت به آثار چاپی وفادار هستند. ناشران انگلیسی گفته‌اند که در سال گذشته کتاب‌های دیجیتال تنها 17 درصد از کل فروش آن‌ها را شامل شده است. فروش کتاب‌های چاپی نیز دوباره درحال رونق گرفتن است و آمار تعطیلی کتاب‌فروشی‌های مستقل رو به کاهش.
 
دلیل این اتفاق بسیار ساده است. کتاب‌های چاپی را به‌عنوان یک هدیه نمی‌توان نادیده گرفت. لذت باز کردن کاغذ کادو و دیدن یک کتاب درون آن هیچ‌گاه نمی‌تواند جایگزین باز کردن ای‌میل حاوی عدد رمزی برای خرید آن‌لاین یک کتاب شود.
 
همه کتاب‌دوستان رنج وجود یک جعبه کتاب درهم در فروشگاهی خیریه را در حالی که قفسه‌ها مملو از کتاب است درک می‌کنند. با وجود این شکی نیست که وقتی جایی را برای نگهداری کتاب‌های چاپی در نظر می‌گیریم، آن‌ها کارکردی دوگانه پیدا می‌کنند؛ هم چشم‌نواز هستند و هم ذهن‌گستر. این مساله را می‌توان با عنوان رمان «آنتونی پاول» به خوبی توصیف کرد؛ «کتاب‌ها اتاقی را آذین می‌کنند.» با دیدن شمایل یک کتاب می‌توان به‌خاطر آورد که چه هنگام و در کجا آن را خوانده و در آن زمان چه احساسی داشته‌ایم؛ هنگامی که آن را از درون قفسه درمی‌آوریم ممکن است تکه‌ای از روزنامه یا بلیت استفاده شده قطار در لابه‌لای آن ما را به گذشته ببرد؛ به زمانی که برگ‌های کتاب را ورق می‌زدیم. و البته تماشای برخی کتاب‌ها نیز می‌تواند چشم‌نواز باشد.
 
این چشم‌نوازی را می‌توان در کتاب‌های نشر «انجمن فولیو» مشاهده کرد. این انجمن پس از 70 سال تولید کتاب‌های زیبا، اکنون برای نخستین بار به نشر کتاب‌های صحافی شده با جلدهای ضخیم روی آورده است. این آثار پوشیده در پوششی زیبا، محکم و در عین حال چشم‌نواز هستند؛ کتاب‌هایی چون «سگ‌های باسکرویل» (سر آرتور کانن دویل) با تصاویر روی جلد به طراحی «ادوارد باودن»، «کریسمس کارول» با رو جلدی باشکوه به طراحی «مایکل فورمن» که «عمو اسکروچ» «چارلز دیکنز» را نشان می‌دهد.
 
همه این‌ها اثباتی است بر گزارش‌های جدیدا منتشر شده؛ موسسه «نیلسن بوک‌اسکن» اعلام کرده است که فروش کتاب‌های چاپی طی 36 هفته آغازین سال 2015، به میزان 4.6 درصد نسبت به مدت زمان مشابه در سال 2014 افزایش داشته است. انجمن ناشران انگلستان نیز گفته است که در سال 2014، میزان فروش کتاب‌های دیجیتال تنها 17 درصد کل فروش کتاب را شامل شده است. فروش کتاب‌های دیجیتال در این مدت تنها 563 میلیون پوند گزارش شده است؛ این درحالی است که 2.7 میلیارد پوند درآمد حاصل از کتاب‌های چاپی بوده است.