به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ مراسم «شب کارلو چرتی»، ایرانشناس و رایزن فرهنگی ایتالیا در ایران با سخنرانی دکتر ژاله آموزگار، استاد دانشگاه تهران، علی اشرف صادقی، عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تورج اتحادیه، مدیر انتشارات فرزان روز، مائورو کنچاتوری، سفیر ایتالیا در ایران، دکتر محمود جعفری‌دهقی، دانشیار دانشگاه تهران، پانته‌آ ثریا، مترجم کتاب «ادبیات پهلوی» پنجشنبه 9 اردیبهشت ماه در کانون زبان پارسی بنیاد موقوفات محمود افشار یزدی برگزار شد.
در این مراسم داریوش شایگان، نصراله پورجوادی، داریوش بوربور، مهرداد ملک‌زاده، نصراله صالحی و برخی دیگر از چهره‌های فرهنگی حضور داشتند.
ایرانشناسان غربی به زبان فارسی سخن نمی‌گونید
آموزگار گفت: چرتی در کنار مسئولیت‌های شغلی با علاقه فراوان به مطالعات ایرانشناسی روی آورده و من به عنوان یک ایرانی از اینکه دانشمندی از سرزمین زیبا و تاریخی ایتالیا زمینه تحصیلاتش را به تاریخ، فرهنگ و زبان کشورم اختصاص داده خوشحالم. وی به معنای واقعی به سرزمین ما عشق و علاقه نشان داده است.
وی افزود: چرتی از نادر ایرانشناسان دوره باستان است که به زبان فارسی مسلط است و با ایرانیان بهتر ارتباط برقرار می‌کند. گله همیشگی من از دوستان دانشمند ایرانشناس غربی این است که با وجود علاقه‌ای که در تحقیق از گذشته ایران دارند و کتاب‌ها و مقالات ارزنده‌ای می‌نویسند و پژوهش‌هایشان باعث شناسایی بخشی از وجوه ناشناخته فرهنگ ماست اما به فارسی سخن نمی‌گویند و نمی‌خوانند. در نتیجه در جریان فعالیت‌های علمی که در ایران در زمینه‌های مورد علاقه آنها صورت می‌گیرد، مطلع نمی‌شوند اما چرتی جزو استثناهاست؛ وی به همراه همسرش با عشقی که به ایران دارد در بسیاری از موارد از ما ایرانی‌تر است.
ترجمه شکیب به عنوان شاکی!
علی‌اشرف صادقی در ادامه این مراسم گقت: بهتر بود کتاب «ادبیات پهلوی» پیش از انتشار، از سوی یک متخصص زبان‌های باستانی مورد مطالعه و بازبینی قرار می‌گرفت و برخی لغزش‌ها اصلاح می‌شد. برخی نام‌های فرانسوی به دلیل ناآشنایی مترجم به درستی برگردانده نشده است و بدتر از همه نام استاد منصور شکیب که از هم‌وطنان ما بود و سال‌ها در پراگ حضور داشت و بنده دو سالی با وی در ارتباط بودم به صورت «شاکی» ترجمه شده است که باید پرسید از چه کسی شکایت داشت؟ شاید از زندگی شاکی بود که مجبور شد پنجاه سال دور از وطن به حالت تبعید باشد و در همان‌جا به دیار دیگر بشتابد.
وی افزود: با وجود این اشکالات، «ادبیات پهلوی» کتاب روانی است و مفهوم را رسانده است و اگر اشکالات آن رفع شود، کتابی درسنامه و اثر معناداری خواهد بود. مولف به غیر از آثاری که به صورت چاپی به وجود آورده، در پروژه «تیتوس» که در آلمان است و متون پهلوی را به صورت بسامدی آماده می‌کرد، همکاری داشت. این پروژه مخصوص کتاب‌های ایرانی است و در سایت این طرح ذکر شده که با مراجعه به آن می‌توان به کاربرد دقیق کلمات پهلوی پی برد.
همت زایدالوصف چرتی در معرفی فرهنگ ایرانی
جعفری‌دهقی در بخش دیگری از این مراسم گفت: چرتی پس از اینکه به عنوان مشاور سفیر ایتالیا در ایران مشغول به کار شود همواره در صدد پژوهش‌های تازه و انجام طرح‌های نو در زمینه مطالعات ایرانی بود. هر کس دست یاری به سویش دراز می‌کرد با گرمی دستش را می‌فشرد و از هیچ‌گونه همکاری در معرفی فرهنگ و تمدن ایران و پیوند فرهنگی ایران و ایتالیا فروگذار نبود و به راستی با همت زایدالوصفی به این مهم می‌پرداخت.
وی افزود: چرتی در زمینه مطالعات فرهنگی و آموزشی در دانشگاه تهران به بنده و دانشجویان ما در رشته زبان‌های باستانی و نیز در رشته ایرانشناسی خدمات ارزنده‌ای کرده به طوری که با تلاش‌های وی موفق به انعقاد تفاهم‌نامه‌ای میان دانشگاه تهران و دانشگاه ساپینزا رم شدیم که در نتیجه آن دو دانشگاه می‌توانند به طور مشترک دانشجویانی را در مقطع دکترا تربیت کنند. همچنین وی در سرپرستی پایان‌نامه‌ها و راهنمایی دانشجویان گروه زبان‌های باستانی را با گشاده‌رویی خاصش یاری می‌کند.
این دانشیار گروه زبان‌های باستانی دانشگاه تهران اظهار کرد: در مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی نیز از نعمت همکاری چرتی برخوردار هستیم به طوری که طرح مشترکی با عنوان «منابع تاریخ ایران باستان» در سه مجلد در دست پژوهش داریم که خوشبختانه مقالات جلد نخست آن آماده شده که امید است به زودی چاپ و منتشر شود.
نگاه یک ایتالیایی به ایران باستان
کنچاتوری، سفیر ایتالیا در ایران در ادامه این مراسم گفت: بسیار خوشحال هستم که رونمایی از کتاب «ادبیات پهلوی» با نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران همزمان شده است؛ نمایشگاهی که اهمیت خاصی دارد و قرار است که ایتالیا در سال 2017 مهمان ویژه آن باشد. در اثری که رونمایی خواهد شد، ایرانی را می‌نگریم که از سوی پژوهشگر ایتالیایی به آن نگریسته شده است. در بخشی از کتاب ایتالیایی‌ها را در جریان اطلاعاتی از ایران می‌گذارد و در قسمت دیگری اطلاعات تازه یافته را به ایرانیان ارائه می‌کند.
مطالعات ایران باستان در نشر فرزان‌روز
تورج اتحادیه، مدیر انتشارات فرزان‌روز گفت: ایران دست‌کم سه هزار سال تاریخ مداوم دارد و می‌توان گفت بارزترین جلوه تمدن مردم ایران زمین دوران باستان است که تقریبا از 650 ق.م و تا 650 بعد از میلاد یک دوره 1300 ساله را در برمی‌گیرد. این دوره موضوع مجموعه «مطالعات ایران باستان» است و نشر فرزان‌روز انتشار این مجموعه را از سال 1382 آغاز کرد و تا کنون 15 عنوان کتاب انتشار یافته و کتاب «ادبیات پهلوی» شانزدهمین عنوان این مجموعه است.
راهنمایی ساده بر ادبیات پهلوی
پانته‌آ ثریا، مترجم کتاب «ادبیات پهلوی» در بخش دیگری از این مراسم گفت: دلیل ترجمه این اثر، علاقه شخصی به تاریخ و زبان بود که به نوعی مرا به سوی فرهنگ و زبان‌های باستانی کشاند و دلیل عمده دیگر اعتمادی بود که استاد به شاگرد خود داشت.
وی افزود: این کتاب راهنمایی ساده بر ادبیات پهلوی است و به معرفی آثار زردشتی فارسی میانه می‌پردازد که نگارش پایانی و نهایی آن به روزگار میان سده‌های 9 و 10 میلادی برمی‌گردد؛ یعنی زمانی که فعالیت‌های ادبی انجمن‌های مزدایی به اوج شکوفایی خودش رسیده بود. با این حال شماری از این آثار هم مربوط به دوره ساسانی است. همه متونی که شرحشان در این کتاب آمده ادامه حیات خود را مدیون مبادلات درون فرهنگی میان جامعه زرتشتیان هند و ایران می‌دانند
زندگی کولی‌وار میان ایتالیا و اتریش
چرتی گفت: زمانی که 12 سال پیش به ایران آمده بودم فارسی را تنها در حد چند کلمه می‌توانستم از روی کتاب بخوانم اما توانایی سخن گفتن به فارسی معاصر را نداشتم و پانته‌آ ثریا نخستین درس‌ها را در رابطه با فارسی معاصر به من آموخت. با این حال باید بگویم این کتاب در دوره خاصی از زندگی من نوشته شد؛ زمانی که در میان ایتالیا و وین کولی‌وار در رفت و آمد بودم. شاید به سبک این روزها که متداول شده، باید بگویم مغزی بودم که فرار کردم (اشاره به اصطلاح فرار مغزها).
در این مراسم دهباشی زندگینامه چرتی را برای حضار خواند و پیام دکتر سید صادق سجادی، معاون پژوهشی بنیاد دایره‌المعارف بزرگ اسلامی که موفق به حضور در این مراسم نشده بود، از سوی دکتر رضا صمیم خوانده شد. از سوی بنیاد موقوفات افشار برخی کتاب‌های منتشر شده انتشارات آن به چرتی اهدا شد، همچنین از سوی مینو گلستانی، قلمی طراحی شده، به رایزن فرهنگی ایتالیا هدیه داده شد. در این مراسم کتاب «ادبیات پهلوی» رونمایی شد.