به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایسنا؛ داریوش فرهود در نشست «بازنگری تاریخ و فرهنگ ایران بر پایه دانشهای گوناگون» اظهار کرد: زمانی که در آلمان درس میخواندم، با دانشجویان خارجی به شوخی میگفتم، زمانی که شما روی درخت زندگی میکردید، ما در ایران حکومت شاهنشاهی داشتیم.
او گفت: ۶۰ سال پیش برای ادامه تحصیلات به کشور آلمان رفتم. ساختمانی در محلی که درس میخوانیدم بهشکل کلاهفرنگی وجود داشت که نظر من را خیلی جلب کرد. من آن زمان دانشجوی رشته پزشکی بودم و هر روز همراه ۸۰۰ دانشجوی پزشکی دیگر، این ساختمان را میدیدیم. یک روز به این ساختمان وارد شدم و دیدم روی آن نوشته «ساختمان انسانشناسی». پس از آن با مردم ایراندوستی که در این ساختمان روی ایلات بختیاری تحقیق کرده بودند، آشنا شدم و به مجموعه آنها وارد شدم.
این انسانشناس ادامه داد: اینجاست که میگوییم آدم باید پرسشگر باشد. من انسان باهوشی نیستم، اما ذهن پرسشگر من موجب شد که به مجموعه دیگری وارد شوم. این در حالی است که باید آموزش و پرورش کشور ما، آموزشهای لازم را برای تربیت یک نسل پرسشگر فراهم کند، زیرا آموزش و پرورش موضوع بسیار مهمی در یک کشور است.
فرهود درباره مسیر مهاجرت کروموزومها، بیان کرد: در جنوب شرقی آفریقا، درهای عمیق مانند جاده چالوس ایران وجود دارد. در این دره، گروههای مختلفی درباره بقایای انواع جانوران و انسانها که از حدود ۶۰ میلیون سال پیش در آنجا زندگی میکردند، فعالیت میکنند و یکی از قدیمیترین و کاملترین استخوانهای یک انسان را در آن مجموعه پیدا کردند. این استخوانها به یک دختر ۱۷ ساله با پنج میلیون سال قدمت متعلق بود که اسم آن را «لوسی» گذاشتند.
او اظهار کرد: انسانها همیشه بهدنبال آب، هوا و غذای خوب بودهاند، به همین دلیل از آفریقا کمکم به سمت دریای مدیترانه مهاجرت کردند و از تنها راه خشکی متصل به دریا به دیگر قسمتهای زمین وارد شدند. ما درباره ۸۰ هزار سال پیش صحبت میکنیم. انسانهایی که از طریق کانال سوئز به مناطق دیگر مهاجرت کردند و این عمل، میلیونها سال زمان برد که در نهایت، به مرزهای ایران فرهنگی که عراق هم جزو آن بود، میرسیم.
این انسانشناس ادامه داد: اگر ایران سیاسی فعلی را جمع و تقسیم کنیم، متوجه میشویم که تمام نژادهای بعدی، از ایران به اروپا رفتهاند. این در حالی است که اروپاییها به چیزی که خیلی بخواهند به آن افتخار کنند، به یکهزار سال پیش متعلق است. کما اینکه در کشورهایی مثل سوئد و نروژ اصلا چنین آثاری وجود ندارد.
فرهود گفت: بقایای انسانها در ایران بین ۳۰ تا ۴۰ هزار سال قدمت دارد. انسان در دیواره کوهها برای خودش پناهگاهی بهشکل غار درست میکرد. ما در هیچ کجای دیگر دنیا چنین چیزی را نمیبینیم. همانطور که شهر سوخته در دنیا بینظیر است. متأسفانه ما از قدمت ایران چندان اطلاعی نداریم.
او همچنین درباره چهره انسانها با توجه به موقعیتهای جغرافی که در آن زندگی میکنند، بیان کرد: مردم آفریقا، چشمهای باز و لبهای برجستهای دارند، اما اگر همین افراد در آلاسکا زندگی میکردند، در مدت یک هفته کور میشدند، زیرا اشعه نور در برف آنها را کور میکرد؛ اما میبینیم مردم آلاسکا چشمهای بسته و کشیده و لبهای بستهای دارند. این راز شکل انسانها در کره زمین است.
این انسانشناس ادامه داد: ما همچنان شاهد مهاجرت انسانها هستیم، اما بهگونهای دیگر. در حال حاضر این جابهجاییها بهشکل جنگ، کار، فقر و مشکلات دیگر دیده میشود. شاید یکی از رازهای فرهنگی، همین جابهجایی انسانها باشد. نژادهایی که در حال رفت و برگشت هستند. همانطور که در ایران هم دیده میشوند.
فرهود با بیان اینکه جهان دیگر روی تک رشتهای کار نمیکند، گفت: تنها ما هستیم که همچنان به تخصص فکر میکنیم. در نقاط دیگر دنیا یک پزشک باید روانشناسی، ادبیات و رشتههای دیگر را نیز بداند. جهان به چند تخصصی بودن برگشته است. همانطور که در حال حاضر در آمریکا، رشتهای به اسم امبیک مرسوم شده که مخفف نانو تکنولوژی، بایو تکنولوژی، آیتی و علوم شناختی است و ما میبینیم که چطور چند علم با هم ترکیب شدهاند.
در ادامه نشست «بازنگری تاریخ و فرهنگ ایران بر پایه دانشهای گوناگون» که صبح امروز ۲۶ مهرماه در بنیاد ایرانشناسی برگزار شد، زهرا حبیبی - پژوهشگر زبان - درباره بازنگری در تاریخ ایران و زبانهای ایرانی، ریشههای واژههای فارسی و تغییرات آنها در طول تاریخ صحبت کرد.
همچنین سعید کریمی - پژوهشگر فرهنگ و زبانهای باستانی - نیز از کاربرد دانش ریشهشناختی (etymology) در بررسی و واکاوی مسائل تمدنی و فرهنگی یک زبان یا گروه زبانی خاص سخن گفت.
او در بخشی از صحبتهایش اظهار کرد: هفت سال است که روی احتمال واژههایی با ریشههای ایرواروپایی (هند و اروپا) در زبانهای میانرودان، سومری و اکدی کار کردهایم. متأسفانه آنچه درباره زبانهای ایرواروپایی میدانیم به ۲۵۰۰ سال پیش مربوط است که البته این نیز گنجی است که بهدست ما رسیده است.
این پژوهشگر فرهنگ گفت: هدف از برگزاری این نشستها این است که بتوانیم واژههای هند و اروپایی را از کتیبههای باستان پیدا کنیم. رشته زبان باستانی به واکاوی اسطورهها و ریشهیابی واژگان در زبانهای اوسطایی، پارسی باستان، پهلوی، سغدی و بعضا سانسکریت میپردازد.