به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ «خانه حیرانی» از بناهای قدیمی یزد و متعلق به دوره قاجار است؛ خانه‌ای با دو بادگیر منحصر به فرد و ایوانی بزرگ و دیوارهایی کاهگلی. خانه ای که تا پنج یا شش ماه پیش در اختیار ۴۰ هنرمند صنایع دستی بود تا در آنجا به تولید و فروش دست ساخته های خود و همچنین آموزش بپردازند. اما تیرماه ۱۳۹۵ استانداری یزد تصمیم گرفت خانه حیرانی را از هنرمندان تخلیه کند و در اختیار کانون وکلا قرار دهد.
این مساله، واکنش هنرمندان را برانگیخت و اعتراض آنان را به همراه داشت. وقتی اعتراض هنرمندان بالا گرفت، بهمن نامورمطلق، معاون صنایع‌دستی کشور طی نامه‌ای از استانداری یزد خواست تا از واگذاری این خانه به کانون وکلا صرف نظر کند و اجازه دهد هنرمندان صنایع‌دستی در بنایی که به عنوان خانه صنایع‌دستی یزد شناخته شده و گردشگران داخلی و خارجی را جذب کرده باقی بمانند. اعتراض هنرمندان و پیگیری متولیان صنایع‌دستی چون نامورمطلق بی‌نتیجه باقی نماند و دوم تیرماه، خبری منتشر شد که هنرمندان صنایع‌دستی در خانه حیرانی می‌مانند و این بنا به دیگری واگذار نمی‌شود.
حتی محمدمهدی شرافت، مدیرکل وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد، یکی از سیاست‌های اداره کل میراث فرهنگی استان یزد را تبدیل خانه حیرانی به مرکزی برای منسوجات سنتی یزد دانست.
به همین خاطر، تعدادی از هنرمندان فعال در زمینه نساجی سنتی، دستگاه‌های خود را در خانه حیرانی مستقر کردند. آن گونه که رضا دهقان، معاون صنایع دستی یزد، به تازگی مطرح کرد افرادی چون علی نعیمایی و روح‌الله دهقانی به احیای برخی دستگاه‌های نساجی سنتی و همچنین بعضی پارچه‌ها پرداخته‌اند.
معاون صنایع دستی استان یزد با اشاره به دیگر فعالیت‌های هنرمندان فعال در زمینه نساجی سنتی می‌گوید: نعیمایی و دهقان، همچنین پارچه منیر را بعد از ۴۰۰ سال احیا کرده‌اند. یکی دیگر از کارهای آنان، شبیه‌سازی پارچه‌های ارزشمندی است که در موزه‌های خارجی نگهداری می‌شوند. برای نمونه یک پارچه ارزشمند ایرانی را که در موزه متروپولیتن نگهداری می‌شود دوباره بافته‌اند و در سال ۸۳ هم پارچه متعلق به قرن ۵ دوره سلجوقی را که در موزه ویکتوریا و آلبرت نگهداری می‌شود با رعایت همه جزئیات بازسازی کرده‌اند.
دهقان، گفته‌های خود را این گونه ادامه می‌دهد: ما نخستین دستگاه زری‌بافی را در یزد راه‌اندازی کرده‌ایم تا مقدمه‌ای بر شکل‌گیری موزه نساجی در این شهر باشد. همچنین دستگاه های دیگر را احیا و در خانه حیرانی مستقر کرده ایم تا مقدمات ثبت یزد به عنوان شهر جهانی نساجی سنتی را در فهرست یونسکو فراهم آوریم. آیا در این شرایط منطقی است که خانه از طرف صندوق احیا و بهره برداری از آثار تاریخی به مزایده گذاشته و به مرکز پذیرایی تبدیل شود؟
او به گفتگوی خبرگزاری مهر با محمدرضا پوینده اشاره و بیان می‌کند: مدیرعامل صندوق احیا و بهره‌برداری از آثار تاریخی از واگذاری این خانه به بخش خصوصی خبر داده و گفته بود قرار است خانه حیرانی یزد به یک مرکز فرهنگی- پذیرایی تبدیل شود اما واقعیت این است که خانه حیرانی نباید به مرکز اقامتی یا پذیرایی تبدیل شود.
او در ادامه به هزینه بالای مرمت خانه‌های تاریخی اشاره و بیان کرد: خانه‌های تاریخی از جمله خانه حیرانی به هزینه بالایی برای مرمت احتیاج دارند و هنرمندان، توان پرداخت این هزینه را ندارند. در نتیجه واگذاری این خانه‌ها به بخش خصوصی به احیای آن کمک می‌کند.
نکته اینجاست که تاکنون خانه حیرانی نه به قطب نساجی تبدیل شده و نه به مرکز اقامتی. حیرانی این خانه همچنان ادامه دارد.
حالا سکان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان یزد به فاطمه دانش سپرده شده است. مدیر جدید ادعا می‌کند دغدغه و توجه بیشتری به صنایع دستی دارد و معتقد است: صنایع‌دستی و هنرهای سنتی نشان دهنده فرهنگ و پیشینه فرهنگی ما هستند و در نتیجه مسأله آموزش، تولید و فروش صنایع دستی از ضرورت‌هایی است که باید به آن توجه شود.
فاطمه دانش از تبدیل خانه حیرانی به بازارچه صنایع دستی خبر می‌دهد و در پاسخ به این پرسش که مگر قرار نیست این خانه از سوی صندوق احیا به مزایده گذاشته شود می‌گوید: ما دلمان می خواهد این خانه در اختیار سازمان میراث فرهنگی باقی بماند و به مرکزی برای تولید، فروش و آموزش صنایع دستی تبدیل شود.
دانش ادامه می‌دهد: واقعیت این است که اداره کل میراث فرهنگی و صنایع‌دستی استان یزد، با واگذاری این خانه به بخش خصوصی و تبدیل آن به مرکز پذیرایی موافق نیست و اگر معاونت صنایع دستی کشور موافقت و مهمتر از آن حمایت کند و این خانه به مرکزی برای صنایع دستی استان یزد تبدیل شود، اتفاق خوشایندی است.