فرهنگ امروز/ بهناز شیربانی: واژه «فیلمسوزی» در میان واژگان سینمایی خیلی بیگانه نیست. هرازچندگاهی برخی از فیلمسازانی که در اکران شرایط نامناسبی را تجربه میکنند یا دستکم در طول اکران بهدلیل همزمانی فیلمهایشان با فیلمهایی دیگر فرصت دیدهشدن بهتر را از دست میدهند، شکایتهایی دارند، اما معمولا این دست گلهها و شکایتها در حد چند مصاحبه مطبوعاتی باقی میماند و برخی از مسئولان سینمایی میگویند که توافقات پخش و سینمادار باید مورد توجه صاحبان آثار قرار گیرد؛ اینکه مدعی شوند فیلمسوزی صورت گرفته فقط در حد حرف است و هیچ مدرک و سندی برای تخلف ارائه نمیدهند. این بخشی از صحبتهای غلامرضا فرجی، سخنگوی شورای صنفی نمایش، است که در گفتوگو با فارس در جواب برخی فیلمسازان مبنیبر فیلمسوزی در ششماهه دوم سال بیان کرد: «پیش از این اعلام کرده بودیم پخشکنندگان فیلمهایی که در گروه آزاد قصد اکران دارند، باید قرارداد هفت پردیس سینمایی را برای ثبت در شورای صنفی نمایش ارائه دهند. بدون ارائه قرارداد امکان ثبت قرارداد در شورای صنفی نیست. هیچیک از فیلمهایی که در گروه آزاد اکران شده، بدون ارائه قرارداد نبوده است». او ادامه داد: «در پردیسهای سینمایی موظف به اکران فیلم در سئانسهای مشخص شده هستند، اما نکته حائز اهمیت، قرارداد پخشکننده با سینماست. اگر قرارداد پخشکننده با سینما به صورت چرخشی باشد، سالندار موظف است تنها سه سانس سالن را در اختیار فیلم به صورت چرخشی قرار دهد و بر اساس سیستم مدیریتی، سالن ترجیح میدهد فیلمی را اکران کند که فروش بهتر یا بیشتری دارد و مخاطب را با خود همراه میکند. بالطبع صاحبان آثار در این شرایط بهدلیل ازدستدادن سالن خود مدعی فیلمسوزی میشوند، اما قبل از هر ادعایی باید به قرارداد پخشکننده و سینمادار مراجعه کنند و بعد مدعی فیلمسوزی شوند. اگر هر تخلفی صورت گرفته باید صاحبان آثار به صورت کتبی به شورای صنفی نمایش ارائه دهند که تاکنون هیچ شکایتی دراینخصوص ثبت نشده و همهچیز در حد حرف باقی مانده است».
حرفهای تهیهکننده فیلم کیمیایی
منصور لشکریقوچانی، تهیهکنندهای که تا مدتی دیگر فیلمی از او به کارگردانی مسعود کیمیایی به اکران میرسد و پیش از این انتقادهایی را به نحوه اکران فیلمها وارد دانسته است، دراینباره به «شرق» گفت: «از نظر من شورای صنفی نمایش برنامهریزی مدونی ندارد. بههرحال ما تعدادی سینما داریم و فیلمهایی که قرار است در طول سال اکران شوند نیز معین است. من قصد داشتم «قاتل اهلی» را نوروز اکران کنم که شورای صنفی نمایش قبول نکرد و دلیل آنها نمایش هفت فیلم در نوروز بود و زمانی فیلم اکران میشود که تعداد قابلتوجهی فیلم با هم اکران میشوند و ادامه این روند از نظر من نابودی سینماست».
او ادامه داد: «از طرفی میتوان گفت در شورای صنفی نمایش برخی اتفاقات بر اساس رانت پیش میرود و کمترین انتظار فیلمسازان این است که اولویت اکران برای فیلمها در شورای صنفی نمایش رعایت شود».
او در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: «شورای صنفی نمایش بر اساس چینش و نمایش فیلمها بر اساس ژانر در ششماهه نخست سال اشتباه کرد و ضربه خورد و شاید در این شرایط بهتر است آقای حیدریان و داروغهزاده به این بخش ورود کنند و نظارتی روی ژانرهای سینمایی که در طول سال قرار است اکران شوند داشته باشند».
هر فیلمی که ساخته شد، باید اکران شود؟!
سینمای ایران در زمینه تولید فیلم در دنیا در رتبه دهم یا یازدهم قرار دارد، درحالیکه از نظر تعداد سالنهای سینما رتبه آن ١٣٠ است! قطعا در چنین وضعیتی منطقی نیست هر فیلمی که تولید میشود وارد چرخه اکران شود. به گفته علی سرتیپی، مدیرعامل مؤسسه فیلمیران، حتی در کشورهایی که چهار، پنج هزار سالن سینما دارند، اینطور نیست که هر فیلمی که ساخته شد، اکران شود و برخی از این تولیدات از طریق ویدئو یا تلویزیون پخش میشوند.
به گواه بسیاری از کارشناسان و اهالی سینما، تعداد فیلمهای ساختهشده در سال بیش از ظرفیت سالنهایی است که قرار است پس از مدتی فیلمها را اکران کنند. نبود ظرفیت مناسب، در زمان اکران، چالش بزرگی پیشروی صاحبان آثار سینمایی است. تعداد قابلتوجهی فیلمساز اول، هرساله به چرخه ساخت فیلم اضافه میشوند و شاید بخشی از برایند کار آنها در جشنواره فیلم فجر نمود بیرونی پیدا کند و برخی دیگر در صف طویل اکران منتظر فرصتی برای دیدهشدن میمانند و نبود برنامهریزی مناسب برای اکران فیلمهایی که هر یک خواستار زمانبندی مناسب برای اکران هستند، قطعا یکی از چالشهای اصلی شورای صنفی نمایش و پاشنه آشیل آن محسوب میشود. چیزی تا برگزاری جشنواره فیلم فجر و آغاز ماراتن دیگری برای برنامهریزی در مورد اکرانهای سال آینده سینمای ایران باقی نمانده است. این در حالی است که تعداد فیلمهایی که از سالها پیش هنوز فرصت اکران پیدا نکردهاند هم کم نیست و با وجود این شرایط باید راهحلی برای این موضوع پیدا کرد.
روزنامه شرق