شناسهٔ خبر: 54941 - سرویس دیگر رسانه ها

نمایشگاه کتاب تهران و ضرورت بازتعریف آن

مدیر انتشارات باد با اشاره به اهمیت نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، گفت: برای بهره‌گیری از روش‌های نو در برگزاری نمایشگاه کتاب تهران و رهایی از مشکلات باید به تعاریف اولیه رجوع و بر اساس مقتضیات نوین اجتماعی، فرهنگی و تکنولوژیکی آن‌ها را بازتعریف‌ کنیم.

نمایشگاه کتاب تهران و ضرورت بازتعریف آن

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ نیایش سرامی؛ مدیرمسئول انتشارت باد با انتقاد به برخی رویه‌های غلط در چرخه نشر و بروز آن در نمایشگاه کتاب تهران عنوان کرد: ناشر در هر قالبی تولیدکننده‌ محتوا است اما کتابفروش، فروشنده آن است و آنچه سبب شده تا این دو را متفاوت نبینیم، از منظر جامعه‌شناسی عدم رشد «تفکیک‌یافتگی ساختی» و کارکردی در جامعه ایران بوده است.
 
وی ادامه داد: 

وقتی ناشر در یک نمایشگاه به جای کتاب‌فروش حوزه‌ عملکردی آن را پوشش می‌دهد، کانال‌های توزیع تضعیف می‌شوند که نتیجه آن تضعیف روند مصرف کالا است

تجربه نشان داده است ناشران از نمایشگاه کتاب تهران فروش خوبی دارند اما نباید از این موضوع غافل شویم که تا حد زیادی بخش توزیع کتاب در طول سال با مشکلاتی همراه می‌شود و باید برای آن راهکاری اندیشید.
 
سرامی با اشاره به ۳۱ دوره تجربه نمایشگاه کتاب تهران،‌ گفت: نمایشگاه کتاب تهران یک مساله چند وجهی و چند لایه است و نقدهای اهالی نشر به نمایشگاه فقط از حیث فروشگاهی یا نمایشگاهی بودن عرضه، قابل بررسی نیست بلکه موضوعات دیگری نیز در این زمینه دخیل است.
 
مدیر انتشارات ابر و باد تاکید کرد: معتقدم ده‌ها موضوع دیگر چون بزرگی نمایشگاه، مکان نمایشگاه، زمان نمایشگاه، هدفمند کردن یارانه‌ها، ضوابط حضور، جانمایی غرفه‌ها، آیین‌نامه انظباطی و... باید بازنگری شود زیرا نمایشگاه کتاب تهران نیازمند تحول است.
 
نمایشگاه نیازمند تحول
سرامی با بیان اینکه تحول در برگزاری نمایشگاه یعنی چاره‌اندیشی نو درباره‌ی همه‌ آنچه در نمایشگاه رخ می‌دهد، توضیح داد: تحول یعنی بهره‌گیری از روش‌های نو برای مشکلات انباشته شده، در برگزاری نمایشگاه باید به تعاریف اولیه رجوع کنیم یا بر اساس مقتضیات نوین اجتماعی، فرهنگی و تکنولوژیکی بازتعریف‌شان کنیم.
 
به گفته وی، در این نمایشگاه که به نام کتاب برگزار می‌شود برپایی غرفه‌ فرهنگسازی شهرداری و استانداری، نستله، سامانتل، ایرانسل، مبین نت، آسیاتک، همراه باتری، عطاری، دهکده‌ تفریحات ورزشی و... چه می‌کنند و چه ضرورت‌هایی نمایشگاه را چنین پهناور کرده که حضور نهادهای گوناگون و سازمان‌های دولتی به بهانه فرهنگ، نمایشگاه کتاب تهران را از نمایشگاهی تخصصی، به تفرجگاهی فرهنگی تبدیل کرده است؟
 
سرامی با بیان اینکه نمایشگاه کتاب باید به شکل حرفه‌ای برگزار شود، توضیح داد: باید ببینیم  آیا نمایشگاه کتاب تهران آنگونه که مسوولان می‌گویند یک جشن بزرگ فرهنگی است یا باید یک نمایشگاه تخصصی کتاب باشد تا به استانداردها و بایدها و نبایدهای حرفه‌ای خود دست پیدا کند؟
 
وی در ادامه با ارایه پیشنهادهایی برای افزایش بهره‌وری نمایشگاه کتاب تهران توضیح داد: برای برگزاری بهره‌ور نمایشگاه کتاب تهران پیشنهادهایی دارم و معتقدم که هرچه دیرتر برایشان چاره بیاندیشیم، فرصت‌ها از دست می‌روند و تهدیدها به جای آن می‌نشینند. این نمایشگاه سالانه درآمدهای زیادی دارد که می‌توان آن را در صنعت نشر کشور هزینه کرد.
 
و چند پیشنهاد
سرامی در بخش دیگر صحبت‌های خود با ارایه پیشنهادهایی برای نماشگاه بین‌المللی کتاب تهران، گفت: رقم‌های مالی برگزاری نمایشگاه باید در یک گزارش جامع و شفاف، اعلام شود یعنی هزینه برگزاری به تفکیک کمیته‌ها، یارانه تخصیص داده شده به تفکیک مصرف، درآمدهای نمایشگاه از محل تبلیغات و .. بیان شود.
 
وی افزود: از سوی دیگر پیشنهاد می‌کنم که نمایشگاه در دو بخش و در دو بازه زمانی برگزار شود؛ یکی برای ناشران دانشگاهی، بخش بین‌الملل و ناشران آموزشی در آستانه‌ پاییز یا در میانه فصل و نمایشگاه دیگری برای ناشران عمومی، کودک و نوجوان در اردیبهشت یا ماهی دیگر.
 
سرامی با اشاره به سابقه برگزاری نمایشگاه کتاب در سی و یک دوره قبل، گفت: اگر ۳۱ سال پیش در نخستین دوره‌ برگزاری این نمایشگاه ۲۰۰ ناشر داخلی شرکت کرد و طبق آمارهای رسمی حدود ۵۰۰ هزار نفر از آن بازدید کردند، برگزاری نمایشگاه با این ابعاد شدنی بود و توجیه‌پذیر اما اکنون با بیش از ۲ هزار ناشر داخلی و بازدید چند میلیونی، منطقی نیست.
 
وی با بیان اینکه معتقدم بخش بین‌الملل نمایشگاه باید از بخش داخلی جدا شود، توضیح داد: در شکل کنونی برگزاری نمایشگاه، بخش بین‌الملل زیرسایه‌ بخش داخلی قرار می‌گیرد، افزون بر اینکه جامعه‌ بازدیدکنندگان این دو بخش از هم جدا است و می‌توان هر دو بخش را به صورت جداگانه برگزار کرد و نباید دور از نظر داشت که الگوی مشابه برای چنین اقدامی  دو پاره شدن جشنواره فیلم فجر باشد.
 
مدیرنشر باد تاکید کرد: از سوی دیگر برای آنکه جنبه فروشگاهی آن به شکل امروز بر همه چیز نمایشگاه سایه نیفکند، برای نیل به این موضوع باید برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت انجام شود تا بتوان نمایشگاهی به معنای واقعی برگزار کرد، همچنین در برگزاری این نمایشگاه یارانه‌ای برای مصرف کننده در نظر گرفته نشود زیرا با توجه به مشکلات حوزه نشر برای مصرف این یارانه راه‌های بهتری است.
 
سرامی با طرح این موضوع که بر اجرای آیین‌نامه انضباطی در اداره غرفه‌ها و اعمال دقیق آن، باید پافشاری شود، عنوان کرد: برای تشخیص متراژ غرفه‌ هر ناشر که همه متغیرهای تخصیص غرفه در آن دیده می‌شود، بهتر است از نرم‌افزار بهره گرفته شود.
 
وی با بیان اینکه بهتر است  در تخصیص غرفه‌ها به ناشران طبق ضوابط عمل شود، ادامه داد: همچنین در حوزه  تبلیغات محیطی این کار از انحصار دو سه شرکت خاص خارج شود و برای آن سقف تبلیغ در نظر گرفته شود زیرا این پرسش مطرح است که درآمدزایی برای کمیته تبلیغات نمایشگاه به چه قیمتی باید رخ دهد و اگر از این مسیر هویت اصلی نمایشگاه به خطر بیافتد، چه باید کرد؟
 
به گفته سرامی، باید اقداماتی انجام شود که از تعداد اغذیه‌فروشی‌ها و غرفه‌های فروش مواد غذایی کاسته شود تا نمایشگاه از شکل تفرجگاهی‌اش خارج شود و وضعیت فرهنگی‌تری به خود بگیرد نه اینکه مملو از غرفه اغذیه باشد.
 
مدیر نشر باد همچنین درباره موضوع ورود و خروج بازدیدکنندگان به نمایشگاه کتاب تهران نیز گفت: به نظرم اگر قرار است سال آینده نمایشگاه در مصلای تهران برگزار شود، شبستان به سه بخش تقسیم شود و در طراحی راهروهای هر بخش ورود و خروج به آن مشخص باشد تا بازدیدکنندگان دچار سردرگمی نشوند.
 
سرامی در این زمینه توضیح داد: بسیاری از مراجعه‌کنندگان به نمایشگاه نمی‌دانند که جانمایی غرفه‌ها بر اساس حروف الفباست و راهروها به چه قراری شماره‌گذاری شده‌اند. حتی بسیاری نمی‌دانند بخش‌های اطلاع‌رسانی در نمایشگاه وجود دارد که در یافتن کتاب دلخواه یاری‌شان می‌کند.
 
وی با بیان اینکه با چند تمهید ساده می‌توان مردم را از سردرگمی نجات داد و غرفه‌دار و ناشر را از زحمت پاسخ‌دهی مکرر به آنان رها کرد، گفت: تدوین و توزیع شیوه‌نامه مختصر و مفید خرید برای خریداران،  طراحی و توزیع نقشه‌ ساده، گویا و کاربردی برای نمایشگاه مثل یک کروکی ساده، نصب تابلو در محوطه بیرونی سالن‌ها برای آنکه مراجعان بتوانند نقشه کلی نمایشگاه را در یک نگاه دریابند، نشانه‌گذاری راهروها با برچسب‌های آگاهی‌دهنده در کف زمین و قید واژه‌ «راهرو» در نشانگرهای مثلثی شماره‌ راهروها از جمله کارهایی است که می‌تواند به بازدید بهتر از نمایشگاه به مخاطبان کمک کند.