شناسهٔ خبر: 58930 - سرویس دیگر رسانه ها

کریم مجتهدی: جهانگیری بدون شعاردهی و یک‌سویه‌نگری ترجمه و تحلیل می‌کرد

کریم مجتهدی می‌گوید: آنچه که محسن جهانگیری از فلسفه غرب ترجمه و تحلیل کرده است اصلا جنبه شعاری ندارد و حتی به دنبال قبول یا رد آن نبوده است.

جهانگیری بدون شعاردهی و یک‌سویه‌نگری ترجمه و تحلیل می‌کرد

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ کریم مجتهدی استاد و چهره ماندگار فلسفه غرب در گفت‌وگویی با اشاره به درگذشت محسن جهانگیری (فیلسوف و استاد بازنشسته دانشگاه تهران) عنوان کرد: محسن جهانگیری یکی از باسوادترین و صالح‌ترین استادان دانشگاه بود. بسیار متواضع، گوشه‌گیر بود و بدون اینکه شهرت‌طلب باشد یا بخواهد خودش را مطرح کند به کار علمی دقیق خودش ادامه می‌داد و یکی از درخشان‌ترین چهره‌های فرهنگی و اخلاقی این مملکت بود. از لحاظ اعتقادات دینی هم که واقعا به معنای اصیل کلمه انسانی مومن و مسلمان بود. به جامعه فرهنگی و  دانشگاهی و دانشجویان تسلیت می‌گویم. به خانواده‌اش و به خودمان هم تسلیت می‌گویم. هرکاری برای بزرگداشت او صورت بگیرد کم است. 

او همچنین گریزی هم به آثار محسن جهانگیری زد و بیان کرد: ترجمه‌ها و تالیفات جهانگیری بسیار متنوع بود اما کاری که در حوزه فلسفه غرب کرده از همه مهمتر است و خیلی استثنایی و کاری که شاید ارزشش در ایران هنوز درک نشده ترجمه دقیق و سالم و صحیحش از کتاب «اخلاق» اسپینوزاست و واقعا در میان کتاب‌های فلسفه غرب که به فارسی برگردانده شده‌اند نمونه است. علاوه بر این‌ها چندین اثر دیگر هم از اسپینوزا ترجمه کرده و من شخصا از نزدیک شاهد بودم که چقدر دقیق کار ترجمه این آثار را از متون انگلیسی انجام داده و برخی اوقات حتی متن فرانسه را هم چک و مثلا با من هم مشورت می‌کرد. او همچنین کتابی درباره فرانسیس بیکن بنیان گذار روش‌های تجربی علمی دارد و این کتاب هم خیلی با ارزش است.
 


چهره ماندگار فلسفه غرب ادامه داد: جهانگیری در حوزه فلسفه اسلامی و فلسفه شرق هم کتاب فوق‌العاده درخشانی درباره ابن‌عربی تالیف کرده و مقالات زیادی درباره فلاسفه ایرانی نوشته است. از جمله مقاله‌اش درباره سهروردی بسیار مقاله مهمی است و من شخصا از این مقاله بهره‌های زیادی در آثار خودم بردم. باید یک وقتی و یک زمانی در جلساتی که برای یادبودش برگزار می‌کنند و در روزنامه‌ها و مطبوعات مابقی آثار ش هم تحلیل شوند و همین‌ها هم دوباره از نو معرفی شوند.

مجتهدی همچنین درباره نقش جهانگیری در شناخت درست جامعه ایران و دانشجویان فلسفه از فلسفه غرب و ارائه ترجمه‌ها و تحلیل‌هایی یک‌دست و اصولی متذکر شد: جهانگیری فلسفه غرب را بدون کوچکترین شعار و یک‌سو نگری ترجمه و تحلیل کرده است.  به عبارت دیگر آنچه که او از فلسفه غرب ترجمه و تحلیل کرده است اصلا جنبه شعاری ندارد و حتی به دنبال قبول یا رد آن نبوده است. در همین کتاب «شرح اصول فلسفه دکارت و تفکرات مابعدالطبیعی» که در مقدمه‌اش نام من را هم آورده است؛ کتاب بسیار درخشانی است. اصولا به دلیل همین نوع نگاهش به فلسفه غرب آثار و ترجمه‌های او از لحاظ روش‌شناسی علمی بسیار درخشان و موثر هستند. البته احتمالا بعدها و در سال‌های آینده ارزش این کتاب‌ها بیشتر شناخته خواهند شد. همین امروز هم تمام افرادی که به نحوی از آنحا در ایران روی فلسفه غرب کار می‌کنند و یا در دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها فلسفه و ادبیات غرب می‌خوانند بالاخره این کتاب‌ها را خوانده‌اند و امتحان داده‌اند به ارزش و اهمیت آن‌ها واقف هستند و همین کتاب‌ها افرادی را تربیت کرده‌اند و استادان جوان ما به واسطه همین کتاب‌ها تدریس فلسفه را ادامه می‌دهند. 

او در پایان تصریح کرد: برخلاف چیزی که عامه تصور می‌کنند ریشه و روح دانشگاه بسیار مهم است و دانشگاهی که به تعالیم فلسفی توجه نداشته باشد یک دانشگاه مرده است. آنجایی که علم به طور زنده و دقیق و با نظر انتقادی و بدون اینکه خیلی زود قبول و رد شود مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرد؛ تفکر رشد می‌کند و این مهم جز از رهگذر فلسفه محقق نمی‌شود.