نگاهی دوباره به کتاب «ما چگونه ما شدیم؟»

ایران و ایرانی در مظان اتهام

در روزگاری که کم‌وبیش ذهن بیشتر مردم ایران به نظریات عقب‌ماندگی در چارچوب تسلط استعمار و امپریالیسم خو گرفته بود ناگهان این کتاب نگاهی تازه به پدیدۀ عقب‌ماندگی انداخت و گفت چه شد آن‌ها به ما مسلط شدند و چرا ما نرفتیم آن‌ها را استعمار کنیم. همین شاه‌پرسش سرآغازی بود برای نام‌داری کتاب و چاپ‎های پیاپی آن. اگر دلیری و نوآوری نویسنده را کنار بگذاریم -که در روزگار خودش ستودنی است- در دیگر مسائل کتاب نمی‎شود به این سادگی سخن گفت و آن را ستود.