ایران باستان

کل اخبار:65

  • ۱۴۰۱-۰۳-۱۰ ۱۵:۱۹

    بررسی کرونولوژی ایران باستان از پادشاهی ایلام تا ساسانی

    کتاب «سالشمار تاریخ ایران باستان: ایلام، ماد، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانی، ساسانی» نوشته مهرداد نوری مجیری توسط نشر ندای تاریخ منتشر شد.

  • ۱۴۰۱-۰۲-۱۰ ۱۸:۵۸

    جایگاه ایرانیان باستان در جزیرةالعرب / اشکان زارعی

    چندین دهه است که همسایگان جنوبی ایران با نادیده گرفتن گزارش‌ها و نشانه‌های تاریخی٬ تنها بر پایه‌ی رویکرد و نگرش‌های نژادی و سیاسی می‌کوشند نام کهن خلیج‌فارس را دگرگون سازند.

  • ۱۳۹۹-۱۰-۰۶ ۱۰:۰۰

    زرتشت پایه‌گذار اندیشه‌های فلسفی در ایران باستان است: سفر تاریخی سه مُغ زرتشتی و نخستین دیدارکنندگان با مسیح(ع)

    پنجم دی‌ماه در گاهشمار ایرانی زادروز مسیح(ع) و درگذشت اَشو زرتشت است. در این گزارش به انجیل متی و ارمغان زاده شده عیسی از سوی سه مُغ زرتشتی پرداخته‌ایم سپس به کتابی که به تازگی با نام «زرتشت‌نامه» به چاپ رسیده نگاهی داشته‌ایم.

  • ۱۳۹۹-۰۶-۲۹ ۱۴:۳۰

    غلامحسین ابراهیمی‌دینانی مطرح کرد: چرا فلسفه و حکمت ایران باستان متروک ماند؟

    دینانی در همایش «سهروردی و احیا حکمت فهلوی» گفت: علمای فلسفه به فلسفه ایران باستان توجه نکردند، بنابراین فلسفه ایران باستان متروک مانده و سهروردی ضمن اینکه مسلمان است می‌خواهد حکمت ایران باستان را احیا کند.

  • ایرانشهری ۱۳۹۹-۰۴-۰۷ ۱۰:۰۶

    درآمدی بر سیر فرزانگی و حکمت در ایران باستان؛

    از آیین مغان تا مکتب جندی شاپور

    پولس پارسی را باید بزرگترین فرزان و حکیم مکتب جندی شاپور یا خسروانی بدانیم که تا حدودی ، البته نه چندان زیاد ، توانست حکمت و فرزانش باستانی ایرانی را با فلسفه یونانی پیوند دهد و آن را به حکمای ایرانی مسلمان انتقال دهد کاری که بعدها حکیم بزرگ ایرانی یعنی سهروردی و بعدها صدرالدین شیرازی آن را پی گرفته و به اوج رساندند البته کار پاولوس پارسی در نگارش برخی متون و شروح به پارسی پهلوی کار بسیار ارزشمندی است و شاید بتوان گفت زبان فارسی بعد از زبان یونانی دومین زبان در جهان است که متون فلسفی برهانی بدان نگارش شده اند .

  • ۱۳۹۹-۰۲-۱۵ ۱۱:۳۰

    گفت‌وگوی آنلاین با تورج دریایی درباره تاریخ ایران باستان

    تورج دریایی، استاد تاریخ ایران در لایو صفحه اینستاگرام انتشارات ققنوس درباره تاریخ ایران باستان سخن می‌گوید.

  • مجتبایی ۱۳۹۸-۱۰-۲۴ ۱۱:۰۴

    فتح‌الله مجتبایی؛

    سهروردی و فرهنگ ایران باستان

    در دورۀ اسلامی دو مکتب عمدۀ فکری در ایران بوده است: یکی مکتب یا فلسفۀ مشّاء، و دیگری حکمت یا فلسفۀ اشراق. اولی یک میراث یونانی اسلامی‌شده است که به زبان عربی بیان شده و اصل یونانی و بیشتر ارسطویی دارد، با اضافات و عناصری که در مغرب‌زمین و از زمان ارسطو به بعد از آثار نوافلاطونیان و رواقیان با آن درآمیخته است. این مجموعه در دوران اسلامی به نام «حکمت مشّاء» به عالم اسلامی وارد شده و رواج گرفته است. یکی دیگر جریان حکمت اشراق بوده است که به «حکمت فَهلویون» و «حکمت خسروانی» معروف شده و آشکارا اصل ایرانی دارد.

  • ۱۳۹۸-۱۰-۱۴ ۱۴:۰۱

    شفای مقدس در یونان و ایران باستان / مهدی لک زایی

    در ذهنیت یونانی، بیماری می‌تواند به مثابه انتقام یا در نتیجه رنجاندن خدایان یا نقض تابویی مقدس به وقوع بپیوندد. اهمیت دینی و اسطوره‌های معطوف به بیماری، مرگ و درمان در ایران باستان نیز نشان از موقعیت هستی‌شناسانه آنها دارد.

  • ۱۳۹۸-۰۹-۱۰ ۱۴:۳۸

    دلایل برپایی سنت شب یلدا

  • ۱۳۹۸-۰۹-۰۴ ۱۳:۳۰

    نگاهی به روابط فرهنگی ایرانیان و ترکان؛ از دوران باستان تا سلجوقیان

    کتاب «روابط فرهنگی ایرانیان و ترکان (از دوران باستان تا سلجوقیان)» با گردآوری و تالیف کامروز خسروی‌جاوید، در قالب یک پژوهش به شاخص‌ترین وجوه روابط فرهنگی میان ایرانیان و ترکان پرداخته است.

  • ۱۳۹۸-۰۵-۰۵ ۱۴:۳۰

    چگونه مورخان باستان از نظریه‌ها و مفاهیم در تفسیر گزارش استفاده می‌کنند؟

    کتاب «کاربست نظریه‌­ها، مدل‌­ها و مفاهیم در تاریخ باستان» راهنمایی کاربردی و انتقادی برای محققان است تا از طریق آن چگونگی کاربرد نظریه‌­ها، طرح­‌ها و مفاهیم را در تاریخ باستان دریابند.

  • ۱۳۹۸-۰۴-۱۵ ۱۲:۰۰

    ​تدفین مردگان در مسیر تاریخ چگونه بوده است؟

    «مردگان در مسیر تاریخ» نوشته ابراهیم بستان از سوی انتشارات معتبر منتشر شد. او در این کتاب به تدفین مردگان از دوره پیش از تاریخ تا روزگار کنونی پرداخته ایت.

  • ۱۳۹۸-۰۴-۱۵ ۱۱:۰۰

    جشن تیرگان و گرامیداشت کاتبان و دبیران در فرهنگ ایران باستان

    جشن تیرگان یکی از بزرگ‌ترین جشن‌های ایران باستان است که در گاهشمار زرتشتی در تیر روز برگزار می‌شود. این جشن افزون بر گرامیداشت تیشتر، ستاره بازان‌زای آریایی تکریم کاتبان و دبیران نیز بوده است.

  • ایران شناسی ۱۳۹۸/۰۳/۲۷

    ناهید غنی/ تاریخ یک ملت تا چه اندازه در ساختار هویت فرهنگی او دخیل است؟

    انکار فرهنگ ایرانی، انکار خرده‌فرهنگ‌های ایرانی است

    نیروی آموزش‌گر تنها نباید یک گویشور با تحصیلات تربیت معلم باشد، باید از ساختار دستوری و واژگانی و نحوه تدریس آن گویش و ارتباط آن با گویش‌های دیگر و با زبان فارسی مطلع باشد. این در حالی است که بهترین گزینه می‌توانند گویشوران فارغ‌التحصیل فرهنگ و زبان‌های باستان باشند اما چند نفر از آنها جذب شده‌اند، فعالان زبان مادری استان‌های مختلف آیا زمینه‌های لازم را فراهم کرده‌اند یا فراهم می‌بینند؟ به صرف مطرح کردن یک خواسته ولی در عین حال بی‌برنامه بودن و انکار هویت خود به اسم قوم‌گرایی، متاسفانه نمی‌توان به مطلوب رسید.

  • میترائیسم ۱۳۹۸-۰۳-۱۲ ۱۲:۱۵

    موضوع ایران در رویارویی با غرب(۲)؛

    بازتاب نزاع میان دو تمدن

    وضعیت جزم‌انگارانه در ایران باعث شده طی سده‌ها سال و حتی تاکنون، نظام ‌اندیشیدن در ایران در نقطۀ ضعف خود مسکوت بماند و نتواند به‌طورقطع از چنگال آن خلاص شود. این در حالی است که در نظام معرفتی غرب به دلیل اینکه تعارض و تقابل میان استدلال‌های منطقی که در میان فلاسفه در جریان است، آنتی‌تزی مکرر پدید می‌آورد که در برابر فکرِ جزم‌انگارانه مقاومت می‌کند. این اصل مهم در واقع نقطۀ قوت نظام معرفتی در غرب را نشان می‌دهد. ولی همین تعارضات و تقابلی که به صورت «حرکت مار» در نظام معرفتی غرب وجود دارد، سبب می‌شود که فرایند معنابخشی و طلب کردن توجیه در هنجارسازی به یک نوع تنازع دامنه‌دار مبدل شود که غایت آن نوعی فلسفۀ پوچ‌انگاری (نیهیلیسم) را در پی دارد. بدیهی است که این مشکل عمده در ساختار نظام معرفتی در غرب همیشه بحران‌ساز است و این مهم، در حقیقت همان نقطۀ ضعف آن به شمار می‌آید.

  • ۱۳۹۸-۰۱-۲۵ ۱۵:۳۰

    سفیر فارسی در دستگاه اموی

    در این مقاله یکی از اصحاب مهم و تاثیرگذار این مکتب، عبدالحمید بن یحیی الکاتب که در دربار اموی با لقب اهوازی هم مشهور است، را معرفی و به بررسی نقش و نیز اندیشه‌های سیاسی او می‌پردازیم. افراد این مکتب در دوران دو قرن سکوت اذعان شده، بیشترین نقش آرام و تاثیرگذار را در شکل‌گیری ذهنیت سیاسی حکومت اسلامی با آموزه‌های ایرانی داشتند.

  • ۱۳۹۸-۰۱-۲۵ ۱۴:۰۰

    سند افتخارانگیز دولت پارتیان برای تاریخ ملی ایرانیان

    مورخان و صاحبان خرد و اندیشه در ایران و غرب در قرن نوزدهم و بیستم نسبت به تاریخ گذشته‌ ایران، مردم و فرهنگ آن، بسیار اندیشیده‌اند و در پی رسیدن به حقایق و وقایع تاریخ ایران‌زمین، نکته‌ها و گفته‌های تازه‌ای را کشف کرده‌اند.

  • ۱۳۹۷-۱۰-۲۵ ۱۱:۰۰

    جایگاه والای اسطوره و دنیای پر رمز و راز اساطیر ایران باستان

    کل اسطوره بخشی از تاریخ است، زیرا اسطوره دیدگاه‌های انسان را درباره خود او و جهانش و تحول آن دربردارد. آگاهی ما از اساطیر ایران از منابع گوناگون سرچشمه می‌گیرد و اسطوره‌ها تنها بیان تفکرات آدمی درباره مفهوم اساسی زندگی نیستند، بلکه دستورالعمل‌هایی هستند که انسان بر طبق آن‌ها زندگی می‌کند، و می‌توانند توجیهی منطقی برای جامعه باشند.

  • ۱۳۹۷-۱۰-۱۲ ۱۴:۰۰

    حکمت مشرقیه در پرتو تعالیم حکمای ایران باستان/ دکتر حسن بلخاری قهی

    بدون تردید در نظام معرفتی ابن‌سینا، آشنایی با موسیقی ایران باستان کاملاً قابل اثبات و روشن است به ویژه که شاگرد نامدارش ابن زیله عمدی در برگرداندن عناوین موسیقایی از عربی به فارسی و فرهنگ ایران باستان داشته است.

  • ۱۳۹۷-۱۰-۱۱ ۱۲:۲۰

    شب‌ گات‌ها، نغمه‌های ایران باستان برگزار می‌شود

    آیین رونمایی از کتاب «گات‌ها، نغمه‌های ایران باستان»، تازه‌ترین کتاب کورش نیکنام در تالار فردوسی خانه‌ اندیشمندان برگزار می‌شود.

  • ۱۳۹۷-۱۰-۱۱ ۱۱:۲۰

    ابن سینا را ارسطویی و مشائی ندانیم/ احیا کننده حکمت ایران باستان

    ابراهیمی دینانی، چهره ماندگار فلسفه گفت: از اساتید فلسفه خواهشی دارم و آن این است که ابن سینا را مشایی ندانیم. او ارسطو را خوب خوانده، اما ارسطویی نیست و این دو با هم فرق دارند.

  • ۱۳۹۷-۱۰-۰۵ ۱۳:۲۰

    فارابی ادامه دهنده سنت نوافلاطونی نیست/ دعوت به بازخوانی فارابی

    کلباسی با اشاره به تأثیری که فلسفه یونان از حکمت باستانی ایران اخذ کرده است، گفت: اینکه فلسفه اسلامی، پیشینه یونانی دارد، حرف جاهلانه ای است و تصویر ما از سیر فلسفه باید تغییر کند.

  • ۱۳۹۷-۰۸-۳۰ ۱۰:۲۰

    نام کوروش، داریوش و خشایارشا تا پیش از «تاریخ ایران باستان» پیرنیا مجهول بود

    ۲۹ آبان‌ماه درگذشت حسن پیرنیا (۱۳۱۴ خ) نامور به مشیرالدوله سیاستمدار و نخست وزیر قاجار است. تاریخ سه جلدی «ایران باستان» دستاورد سال‌ها تلاش و تحقیق ارزشمند اوست که هر یک از مجلد آن گنجینه‌ای برای شناخت پیشینه تاریخی و فرهنگی ایران است و هرکه بخواهد در تاریخ، تمدن و فرهنگ ایران باستان این مرز و بوم کاری انجام دهد ناگزیر است تا از این آثار بهره جوید و این خود بهترین راه برای زنده نگاه داشتن یاد آن بزرگ‌مرد است.

  • ۱۳۹۷-۰۸-۲۷ ۱۲:۰۰

    کلاس درس در ایران باستان می‌تواند به کتاب اضافه شود

    شروین وکیلی در نشست نقد و بررسی کتاب «تبارشناسی کلاس درس در ایران» گفت: کلاس درس در ایران باستان و دانشگاه جندی شاپور یکی از مواردی است که می‌تواند به این کتاب اضافه شود چون در در ایران باستان اتفاقی افتاده که در یونان هم نیست. جندی شاپور آدم‌های تئوریسین، پزشک و... پرورش می‌دهد.

  • ۱۳۹۷-۰۸-۲۶ ۱۶:۲۰

    سیر تحول تالارهای ستون‌دار در ایران باستان بررسی می‌شود

    نشست هفتم از سلسله نشست‌های بازخوانی تاریخ ایران در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌شود.

  • ۱۳۹۷-۰۸-۲۶ ۱۵:۰۰

    کتاب «تاریخ اندیشه ایرانی» رونمایی و معرفی شد

    نشست معرفی و بررسی کتاب «تاریخ اندیشه ایرانی؛ اندیشه، فرهنگ و آیین ایرانیان در عهد باستان» با حضور میرجلال‌الدین کزازی، ژاله آموزگار و نویسنده کتاب در سرای اهل قلم برگزار شد.

  • ۱۳۹۷-۰۸-۲۶ ۰۹:۵۶

    چرا دودمان ساسانی پرمنبع‌ترین دوران تاریخ ایران باستان به‌شمار می‌آید؟

    آزرمیدخت فرهیخته والا در مجموعه سه جلدی «تاریخ اندیشه ایرانی» کوشیده است جریان‌های فکری و فرهنگی برآمده در دوران بلند سه هزار ساله تاریخ ایران باستان را موضوع پژوهش‌هایش کند. تکیه بر منابع و یافته‌های دست اول ایرانی و منابع خارجی اصلی‌ترین ویژگی این کتاب‌هاست.

  • ۱۳۹۷-۰۸-۱۳ ۱۱:۴۰

    کوروش در نگاه موافقان و مخالفان چگونه است؟

    «کوروش در نگاه موافقان و مخالفان» با حضور استادان تاریخ ایران باستان دانشگاه فردوسی مشهد بررسی می‌شود.

  • ۱۳۹۷-۰۷-۱۸ ۱۶:۰۰

    اندیشه‌ روزگاران کهن / دکتر ژاله آموزگار

    نوشتار حاضر نمایانگر بخش کوچکی از اندیشه‌های روزگاران کهن است که در اوراق ادبیات باستانی ما ثبت شده و نشان می‌دهد که ایرانیان در آوردگاه تفکر و استدلال نیز اسبان خود را به شایستگی تازانده‌اند.

  • ۱۳۹۷-۰۶-۱۸ ۱۵:۰۰

    نبرد ترموپیل و ادامه افسانه سازی‌/ محمود فاضلی

    چندی پیش در خبرهای یک سایت یونانی آمده بود که آقای پاولوپولوس رئیس جمهوری ۶۸ ساله این کشور با حضور در محل «نبرد ترموپیل» و در مقابل مجسمه «لئونیداس» پادشاه اسپارت ۲۴۹۸ مین سالگرد نبرد تاریخی ترموپیل میان قوای نظامی یونان و ایران را گرامی داشت.