دوران پهلوی

کل اخبار:63

  • ۱۴۰۱-۰۱-۱۶ ۱۹:۵۹

    ناگفته‌های «کاخ گلستان» آشکار می‌شوند/ روایت‌های زنده درباره‌ مجموعه‌ جهانی گلستان

    تاریخ شفاهی کاخ جهانی گلستان با جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز از قدیمی‌های این مجموعه‌ تاریخی تدوین می‌شود.

  • ۱۳۹۹-۱۰-۰۹ ۱۱:۰۰

    کتاب «روانشناسی نخبگان سیاسی ایران» تجدید چاپ شد/ نخبگان سیاسی ایران چه گرایشاتی دارند؟

    زونیس که ماه گذشته میلادی در 84 سالگی درگذشت، در این کتاب، گرایش نخبگان سیاسی ایران را در دو دهه آخر حکومت پهلوی دوم وارسی می‌کند.

  • ۱۳۹۹-۰۹-۲۴ ۱۴:۰۰

    معرفی و بررسی کتاب «جامعه‌شناسی کاریزمای ملی»: جامعه کاریزما را شکل می‌دهد یا کاریزما جامعه را؟

    کتاب «جامعه‌شناسی کاریزمای ملی» تلاش دارد از دو بُعد به مفهوم کاریزما بپردازد. بعد نظری و بعد تجربی. در بعد تجربی این اثر به تاریخ دوران قاجار و پهلوی نظر داشته است.

  • ۱۳۹۹-۰۱-۱۹ ۱۶:۳۰

    والیان و استانداران خراسان از قاجار تا پایان پهلوی چه کسانی بودند؟

    محمود فاضلی بیرجندی در کتاب «تاریخچه‌ای از فرمانروایان خراسان از قاجار تا پایان پهلوی» ضمن معرفی استانداران خراسانی در این بازه زمانی، زندگینامه و کارنامه هر یک را نیز به مخاطبان ارائه می‌کند.

  • ۱۳۹۸-۱۱-۱۹ ۱۲:۳۰

    استالینیسم و فقر فلسفه از عوامل شکست چپ‌های مبارز در دوران پهلوی

    شانزدهمین چاپ «شورشیان آرمانخواه؛ ناکامی چپ در ایران» نوشته مازیار بهروز منتشر شد. نویسنده از استالینیسم و فقر فلسفه به عنوان عوامل شکست مبارزه جریان چپ در دوران پهلوی یاد کرده است.

  • زرگر ۱۳۹۸/۱۱/۰۲

    گفت‌وگو با غلامحسین زرگری‌نژاد؛

    بر خرابه فرمانروایی کردن، هنر نیست

    دوره قاجار از زمان آقامحمدخان تا احمدشاه تاریخ‌نگاری بسیار غنی دارد و در مقابل دوره پهلوی در حوزه تاریخ‌نگاری حرف چندانی برای گفتن ندارد./به فرموده عباس‌میرزا حرکت به سمت تغییر را آغاز کردیم نه بدنه جامعه. طبیعی بود تا زمانی که جامعه زمامداران آگاهی دارد، همراهی می‌کند، اما وقتی زمامداران مستبد و منحطی بر سر کار آمدند، حرکت به سمت تغییر و فرار از عقب‌ماندگی متوقف شد.

  • ۱۳۹۸-۰۸-۲۰ ۱۷:۰۰

    حسین دهباشی: سرافراز پروژه تاریخ شفاهی ایران را به تعطیلی کشاند

    حسین دهباشی مستندساز و پژوهشگر در گفتگو با مهر از فرجام تلخ پروژه تاریخ شفاهی رجال ایران در عصر پهلوی دوم به دلیل رفتار محمد سرافراز رئیس وقت سازمان صدا و سیما سخن گفت.

  • ۱۳۹۸-۰۷-۲۹ ۱۷:۰۰

    هریس معتقد است نظام رفاهی دوران پهلوی خصلت طردگرا داشت

    فدایی می‌گوید: نویسنده کتاب «انقلاب اجتماعی: سیاست و دولت رفاه در ایران» برخلاف اکثر آثار غربی به شاخص­‌های اقتصادی بسنده نمی­‌کند و از شاخص­‌های غیراقتصادی توسعه نیز بهره می­‌برد.

  • ۱۳۹۸-۰۶-۲۴ ۱۲:۳۰

    کتاب «تاریخ مردم‌شناسی و فرهنگ مردم ایران در روزگار پهلوی» روی میز نقد

    جلسه نقد و بررسی کتاب «تاریخ مردم‌شناسی و فرهنگ مردم ایران در روزگار پهلوی» روز دوشنبه ۲۵ شهریورماه، در سرای کتاب خانه کتاب برگزار می‌شود.

  • ۱۳۹۸-۰۶-۱۳ ۱۶:۰۰

    روایت یک سقوط/   گفت‌وگو با محمدعلی بهمنی‌قاجار درباره فضل‌الله زاهدی

    زاهدی محصول عصر پهلوی نیست، بلکه پرورش یافته دوران قاجار است هر چند که در براندازی سلسله قاجار با رضاخان هم‌پیمان می‌شود. به همین علت همیشه خود را در مقابل خاندان پهلوی یک رجل مستقل می‌دیده، زیرا پهلوی در به اوج رسیدن او نقشی نداشته است.

  • جلال ۱۳۹۸-۰۵-۱۶ ۱۰:۳۸

    مفهوم متغیر روشن‌فکر در ایران دهۀ ۱۹۶۰ (۱۳۴۰ش) (۲)/ نگین نبوی؛

    ظهور «روشن‌فکر متعهد»

    منظور آن‌ها از مفاهیم «تعهد» و «مسئولیت»، که در این فقرات برگزیده ذکر شد، این است که چیزی که آن‌ها می‌نویسند، باید مرتبط و مؤثر در جامعه باشد. بدین‌ترتیب در اینجا تمایزی بین مفاهیم «روشن‌فکر» و «دانشور» (scholar) بسط یافت. چون روشن‌فکر بودن، بنا به تعریف، ضرورتاً برابر بود با کسی که اینجا و اکنون متعهد به جامعه است و نمی‌تواند «از زندگی روی برگرداند و در کلمات پناه بگیرد»، دانشور کلاسیکی که خودش را با پژوهش در گذشته قانع می‌کند، حتی ناشایسته‌تر شد. بنابراین تبدیل شد به یک مورخ یا دانشور که ‌گاه ابزاری برای فرار از مسئولیت در نظر گرفته می‌شد.

  • مراد ثقفی ۱۳۹۸/۰۵/۰۹

    گفت‌وگو با مراد ثقفی دربارۀ زمینه‌های همکاری روشن‌فکران با دولت در تاریخ معاصر (۱)؛

    دولت، روشن‌فکران و مدرنیسم

    وقتی که ما راجع‌به روشن‌فکران و دولت صحبت می‌کنیم، راجع‌به دولت صحبت نمی‌کنیم، بلکه فقط راجع‌به روشن‌فکران صحبت می‌کنیم. حتی کتاب خانم نگین نبوی، «روشن‌فکران و دولت در ایران» اگرچه فضا را برای ما بازگو می‌کند، اما باز هم عمدتاً به روشن‌فکران توجه دارد و در واقع رادیکالیسم غالب بر روشن‌فکری و اپوزیسیون روشن‌فکری را از منظر یک ناچارگی بررسی می‌کند. ولی حتی این کتاب هم به ما نمی‌گوید که ما راجع‌به چه دولتی صحبت می‌کنیم. صحبت از کارها و تصمیماتِ دولتی است، اما از خودِ دولت به‌عنوان یک نهاد و اینکه چگونه نهادی است، صحبت نمی‌شود.

  • ۱۳۹۸-۰۴-۲۵ ۰۹:۳۰

    زوال دموکراسی سیاسی/ دولت امینی؛ از دولت‌گرایی اقتدارگرا به دولت‌گرایی پارلمانی

    بررسی برخی کردارهای مشخص دولت پهلوی به دقت نشان می‌دهد که فرآیند شکل‌گیری دولت مدرن ملی ایران همزمان با روی کار آمدن دودمان پهلوی آغاز می‌شود و تقریبا پس از یک دهه، ما با دولتی مواجه می‌شویم که به گفته ماکس وبر «توانسته است پیروزمندانه ابزار اعمال خشونت فیزیکی مشروع در یک سرزمین مشخص را از آن خود کند.»

  • ۱۳۹۸-۰۴-۰۳ ۱۷:۰۰

    پرورش ذوق عامه در گفت‌وگو با علی قلی‌پور: مردم مقاومت می‌کنند

    ایده سیاست‌زدایی با سیاستگذاری فرهنگی دهه 60 همسو بود و این همسویی در دهه 70 کمرنگ می‌شد. یعنی می‌گفتند اگر ما زیاد بر سیاست‌زدایی تاکید کنیم، انگار سیاستگذاری فرهنگی دهه 60 را تکرار می‌کنیم. یعنی در دهه 60 هم کسانی که در حوزه هنری فعالیت می‌کردند و هم کسانی که منتقد آن بودند، مخالف سیاست‌زدایی بودند و اسم رمزشان هنر متعهد بود. یعنی می‌گفتند هنر باید متعهد باشد و در نتیجه امثال کارگاه نمایش جزو هنر متعهد نبودند. بعدا که نگاه سیاستگذارانه دهه 60 به حاشیه رفت، به این نتیجه رسیدند که اصلا هنر متعهد را کنار بگذاریم و به غیرمتعهدها بپردازیم!

  • ۱۳۹۸-۰۳-۲۵ ۱۳:۳۰

    مومنی: هدی صابر فروپاشی رژیم پهلوی را فرآیند می‌دید و نه حادثه

    مومنی گفت: شاه‌بیت کتاب «فروپاشی» ارزیابی صابر از سند اجرا نشده سند برنامه ششم توسعه قبل از انقلاب است که عده‌ای تلاش کرده‌اند آن را شاهکار بنمایانند.

  • حکایت قصر ۱۳۹۸-۰۳-۰۱ ۱۶:۵۰

    حکایت قصر

    محمدجواد مرادی‌نیا

    حکایت قصر یک روایت دراز دامن است از یک بنا؛ قصری که در عصر قاجار تفرجگاهِ شکارِ شاهان بود و در زمان رضاخان زندان مخوف شهر شد.عجیب که تا پایان، نامش قصر ماند.

  • ۱۳۹۷-۰۹-۲۴ ۱۳:۴۰

    روایتی از زندگی فرساینده طبقه بزرگی از اجتماع عصر پهلوی

    نگاهی به بحران زندگی کارمندی و فساد دستگاه‌های اداری در تاریخ معاصر بر اساس بازتاب تاریخ اجتماعی در مجموعه داستان شب نشینی باشکوه غلامحسین ساعدی به مناسبت بیست و دوم آذر سالروز تفویض سلطنت از قاجار به پهلوی

  • قزلسفلی ۱۳۹۷/۰۷/۱۸

    نگاهی به کارنامۀ روشن‌فکری در ایران معاصر در گفت‌وگو با محمدتقی قزلسفلی؛

    از ستیز تا تعامل

    شوربختانه وقتی به کارنامۀ روشن‌فکران منتقد حکومت که مدام بر بیرق تعهد و مسئولیت تکیه می‌کردند، رجوع می‌کنیم، کمتر نشانی از تلاش برای تدوین و طرح بنیادین در باب دموکراسی و به همین نسبت، اندیشه‌های فلسفی زیربنایی، می‌بینیم. آن همه نشانه‌های برانداختن، تاختن و سوختن، کمتر به سیراب‌ کردن اندیشه‌های کهن‌سال درخت ما منجر شده است.

  • ۱۳۹۷-۰۷-۱۵ ۱۳:۲۰

    تمرکز مطالعات تهران بر دوران قاجار و اوایل پهلوی است

    پژوهش‌های پراکنده در حوزه تهران‌پژوهی در سال‌های اخیر با شکل‌گیری موسساتی که به صورت متمرکزتر پروژه‌هایی در این زمینه را پیگیری می‌کنند و نیز با شکل‌گیری جوایزی مانند جایزه «تهران» که به قدردانی از فعالان حوزه‌های مختلف تهران‌پژوهی اختصاص دارد، سامان بهتری یافته‌اند.

  • ۱۳۹۷-۰۵-۲۷ ۱۱:۴۰

    «گاو»؛ نماد جامعه در حال نابودی/ بلوری های ما، چهل سال بعد

    فیلم گاو، نماد جامعه‌ای بود که در تصور روشنفکران دهه ۱۳۴۰ در حال از دست رفتن بود و هر یک به نوعی تلاش می‌کردند شاید به گونه‌ای از نابودی‌اش جلوگیری کنند.

  • ۱۳۹۷-۰۵-۲۰ ۱۲:۰۰

    عقده اودیپ، تفکر پاتریمونیال و چرخه استبداد و آزادی

    عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی معتقد است تأثیر حکومت های پاتریمونیال و استبدادی مانند حکومت پهلوی بر جامعه این است که مردم به جای احساس مسئولیت همواره به دنبال قهرمان می گردند.

  • اندیشه اصلاح ۱۳۹۷-۰۳-۰۵ ۱۲:۳۸

    اندیشۀ اصلاح دین در ایران مقدمه‌ای تاریخی جلد دوم: دوره پهلوی

    سید مقداد نبوی رضوی

    آنچه در این پژوهش «اندیشه اصلاح دین در ایران» خوانده می‌شود، آموزه‌هایی است که بر ضرورت پالایش دیدگاه‌های وارداتی نادرست از سنت‌های دینی ایران (اسلام شیعی) دست می‌گذارد.

  • شیرین کم ۱۳۹۶-۱۲-۱۵ ۱۳:۴۵

    « کارآفرینان صنعتی در عصر پهلوی» (حسن تفضلی در صنعت نساجی)

    فریدون شیرین‌کام

    این تحقیق در حوزه مطالعات خرد به تحلیل زندگی یک فعال صنعتی و شرکت ریسندگی و بافندگی کاشان یعنی حسن تفضلی می‌پردازد.

  • معتضد ۱۳۹۶/۱۰/۰۶

    گفت‌وگوی فرهنگ امروز با خسرو معتضد؛

    مورخ عامه‌پسند نیستم!

    من احتیاجی به دفاع ندارم، چون هیچ نقطه‌ضعفی ندارم. من هیچ مقامی نمی‌خواهم، بارها دولت‌های مختلف آمدند و گفتند اما من قبول نکردم... من اصلاً دنبال مقام و جاه‌طلبی نیستم. به من پیشنهاد فلان اداره و وزارتخانه می‌شود، اما من در پی این‌ها نیستم. من بیکار نیستم، اگر تا ۲۰ سال دیگر هم زنده باشم کلی کار دارم... اینجا من از ۴ طرف در کتاب محصور شدم، بنابراین اهمیتی نمی‌دهم که دیگران چه می‌گویند.

  • ۱۳۹۶-۱۰-۰۳ ۱۶:۲۰

    سرگذشت نهاد دین از صفویه تا پهلوی

    تطورات حوزه علمیه در 3 عصر چگونه بود؟

  • ۱۳۹۶-۰۹-۱۲ ۱۴:۰۰

    کارنامه فروغی پس از ۷۵ سال

    خاطرات نخست‌وزیر دوره پهلوی منتشر می‌شود.

  • ۱۳۹۶-۰۹-۰۱ ۱۳:۴۰

    منفعلان قصه‌ها، انقلابی های تاریخ/ بازخوانی چگونگی شکل‌گیری طبقه‌ها و قشرهای تازه اجتماعی در روزگار پهلوی دوم

    عوامل مختلفی در ایجاد چنین سطح به نسبت پایینی از فعالیت‌های انقلابی موثر بود. ترکیب نامتجانس کارگران که اجازه نمی‌داد آگاهی جمعی درون آنها تکامل یابد. و دیگر تمرکز کارگران در معدود شهرهای بزرگی مانند تهران و اصفهان که همین امر کنترل این طبقه را برای ساواک گوش به زنگ و همواره هشیار بیش از پیش سهل و آسان ساخته بود».

  • ۱۳۹۶-۰۸-۱۶ ۱۶:۴۰

    تفاوت سانسور و مانسور چیست؟!

    یک پژوهشگر تاریخ مطبوعات با مرور تاریخچه سانسور در مطبوعات دوره‌های قاجار و پهلوی، اظهار کرد: به قول یکی از دوستان ما دو پدیده داریم؛ یکی سانسور و دیگری مانسور! پرسیدیم منظورت چیست؟ گفت سانسور که یعنی چه نباید بنویسیم اما مانسور یعنی چه باید بنویسیم!

  • نراقی ۱۳۹۶-۰۴-۳۱ ۰۹:۳۰

    نگاهی به الگوی فعالیت احسان نراقی در ارتباط با نهاد حاکمیت دوران پهلوی؛

    کنش اجتماعی‌ در کارزار سیاسی

    نراقی بر دو نفر به‌عنوان کلید جلوگیری از خشونت در کشور و حل مسالمت‌آمیز درگیری‌های ناشی از انقلاب تأکید ویژه داشت: مرتضی مطهری و مهدی بازرگان. او عنوان می‌کند که «بازرگان هم به درد رژیم شاه می‌خورد و هم به درد انقلاب، ولی قدرش را هیچ‌یک از دو رژیم ندانستند. چون مسئولان، دوراندیشی لازم را نداشتند. من از ابتدا خیلی به مطهری و بازرگان کشش داشتم و معتقد بودم تعامل این دو معجونی است که هم روشن‌فکر حقش محفوظ می‌ماند و هم روحانی.

  • رضاشاه ۱۳۹۶-۰۳-۰۸ ۱۰:۲۳

    چرا نوسازی رضاخان در سطح سخت‌افزار متوقف ماند؟

    نوسازی به سبک تزاری

    ایده‌ی نوگرایی رضاخان محصول پیوند سه پدیده‌ی تجربه‌ی شخصی رضاخان در قزاقخانه با روس‌ها و انگلیسی‌ها به‌صورت مستقیم و با نیروهای آلمانی و هلندی به‌صورت غیرمستقیم، ارتباط با نیروهای سیاسی ترقی‌خواه پس از کودتا در مدت پنج سال و گفتمان مشروطه‌خواهی است. تجربه‌ی ناقص رضاشاه از مدرنیته در قزاقخانه و جایگاه مطلق او در قدرت سیاسی، باعث گردید گذار به پیشرفت در سطح سخت‌افزاری متوقف گردد و امکان گذار به عرصه‌ی دولت ملی، پاسخ‌گو و کارا فراهم نگردد.