کل اخبار:75
-
۱۴۰۱-۰۱-۱۷ ۱۹:۳۹
«مارکسیسم و مسایل زبان شناسی»
در اتحاد جماهیر شوروی سابق، کنار آبراه ولگان، مجسمه بزرگی قرار داشت که ساخته دست زندانیان بود. روزی نگهبان مجسمه متوجه شد سر مجسمه با فضولات پرندگان مهاجری که برای استراحت روی آن می نشینند پر شده است
-
۱۴۰۰-۱۲-۲۳ ۱۴:۴۵
آقابکوف یکی از افراد برجسته هسته جاسوسی شوروی در ایران بود/ مکاتبات تهران چگونه به دست روس‌ها افتاد؟
کتاب «خاطرات یک چکیست»، شرح مفصلی از روزهای تولد آقابکوف، سفرهایش به ایران و دیگر نقاط خاورمیانه تا انتشار خاطرات خود است. آقابکوف توانست با نفوذ در بین دولتمردان ایرانی و گروه‌های چپی چون کروژک‌های مارکسیستی، در راستای منافع شوروی در ایران گام‌های موثری بردارد.
-
۱۳۹۹-۰۷-۱۵ ۱۵:۳۰
نسبت آگاهی و سرمایه‌داری
-
۱۳۹۹-۰۲-۱۶ ۱۵:۳۰
گفت‌وگو با سید قاسم یاحسینی به بهانه دویست و یکمین زادروز مارکس؛ دیگر زمان مارکسیست‌های مارکس نخوانده نیست
سید قاسم یاحسینی می‌گوید: از انقلاب مشروطه تا انقلاب بهمن 57 و حتی بعد از آن، در میان نیروهای چپ مارکسیستی «مارکس‌خوانی» اصلا وجود نداشت اما اکنون در ایران زمینه مارکس خوانی فراهم شده است.
-
۱۳۹۹-۰۲-۱۴ ۱۴:۰۸
میراث لنین در زادروز ۱۵۰ سالگی او؛
یادگاری های لنین
اتحاد جماهیر شوروی به عنوان بزرگترین دستاورد سیاسی لنین آنقدر ارزشمند است که حتی ولادیمیر پوتین نمی‌تواند ارزش آن را نادیده بگیرد. پوتین که قدرت خود وامدار پایان بخش اتحاد جماهیر شوروی، یعنی بوریس یلتسین است، فروپاشی شوروی را بزرگترین فاجعه ژئوپلتیک قرن بیستم می‌داند.
-
۱۳۹۹-۰۲-۰۹ ۱۴:۳۰
از تبار جنگ یا انقلاب/ مارکسیسم غربی به روایت پری اندرسون
-
۱۳۹۸-۱۱-۰۷ ۱۴:۰۰
معرفی و بررسی کتاب «ملاحظاتی درباره مارکسیسم غربی»: سیر تحول مارکسیسم فراتر از حجاب استالینیستی
اندرسون در «ملاحظاتی درباره مارکسیسم غربی» نشان می‌دهد که یکی از فرآیندهای تئوریک بنیادین که به واسطه آن مارکسیسم غربی توسعه یافت تأثیر متفکران غیرمارکسیست بر متفکران مارکسیست بود.
-
۱۳۹۸-۱۰-۲۹ ۱۳:۳۱
«ملاحظاتی درباره مارکسیسم غربی» چاپ شد
کتاب «ملاحظاتی درباره مارکسیسم غربی» نوشته پری اندرسون با ترجمه علیرضا خزائی منتشر و راهی بازار نشر شد.
-
۱۳۹۸-۰۹-۰۳ ۱۰:۳۰
نقد کتاب «نبرد من»-۱؛ بررسی ریشه‌های تنفر هیتلر از مارکسیسم و یهودیت/در ضدّیت دموکراسی
مطالعه کتاب «نبرد من» می‌تواند به شناخت دقیق و جزئی ریشه‌ها و علل تنفر و دشمنی آدولف هیتلر با نظام حکومتی سوسیال دموکرات و دلیل یهودی‌ستیزی این‌چهره مهم قرن بیستم بیانجامد.
-
۱۳۹۸-۰۷-۲۸ ۱۶:۰۰
کنفرانس بین‌المللی مارکسیسم و ماتریالیسم دیالکتیکی برگزار می شود
کنفرانس بین‌المللی مارکسیسم و ماتریالیسم دیالکتیکی ژانویه ۲۰۲۱ در زوریخ، سوئیس برگزار می‌شود.
-
۱۳۹۸-۰۶-۰۵ ۱۳:۳۰
تعامل دو سنت تاثیرگذار اسلامی به نمایندگی روحانیون و چپ مارکسیستی در یک کتاب
«روحانیت و اندیشه‌های چپ در ایران معاصر» نوشته محمد صدرا، عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان از سوی انتشارات امیرکبیر منتشر شده است. این کتاب بر ظهور ارانی در ایران تا شکل‌گیری انقلاب اسلامی تاکید کرده است.
-
۱۳۹۸-۰۵-۱۵ ۱۵:۳۰
روحانیت و اندیشه های چپ در ایران معاصر منتشر شد
روحانیت و اندیشه های چپ در ایران معاصر نوشته محمد صدرا به همت نشر نی به بهای ۵۵ هزار تومان منتشر شد.
-
۱۳۹۸-۰۴-۲۳ ۱۴:۳۰
در حاشیه روایت محمد رضایی‌راد از والتر بنیامین غیرانقلابی و افسرده؛ فیگور روشنفکر زمانه ما
«فرشته تاریخ» درباره شب آخر زندگی والتر بندیکس شونفلیس بنیامین فیلسوف، مترجم، نویسنده و زیبایی‌شناس مارکسیست آلمانی است در بازداشتگاه بندر پورتبو در اسپانیا. بنیامین فیلسوفی آلمانی بود که در پروژه پاساژها...(ایراد از همین جا شروع می‌شود، تماشاچی هدف اجرا مشخص نیست.
-
۱۳۹۸-۰۴-۰۱ ۱۴:۰۰
هنوز هم شریعتی حرف اول را می‌زند
هیچ یک از متفکرین ایرانی نتوانسته اند تأثیری همپای شریعتی در افغانستان داشته باشند. می توان با جرأت گفت که شریعتی تأثیری جدی و «تعیین کننده» در افغانستان داشته است.
-
۱۳۹۸/۰۳/۱۹
پاسخ مکتوب مازیار بهروز به چند پرسش فرهنگ امروز؛
غلبۀ قرائت استالینی از مارکسیسم در تاریخ‌نگاری
برتری مسائل نظری بر قرائت تاریخی به درجات متفاوت بر چپ ایران تأثیر داشته است و نمی‌توان این واقعیت را کتمان کرد. اما برخی جریانات چپ (به خصوص جریان‌های طرف‌دار چین و شوروی) در روند تاریخ‌نگاری خود تأثیر بیشتری گرفته بودند؛ برای نمونه احسان طبری که پژوهشگر قادری بود، در کارهای علمی خود با در نظر گرفتن چهارچوب نظری شوروی‌ها دست به تحلیل می‌زد
-
۱۳۹۸-۰۲-۲۸ ۱۱:۴۰
«نقد نو» و جبهه‌گیری کرسی‌های دانشگاهی مقابل آن؛
نقد دانشگاهی و نظریه
پاسداران نقد دانشگاهی، به‌ویژه در گروه ادبیات فارسی، تفسیر معرفتی را بر تفسیر تحلیلی ترجیح می‌دهند، زیرا ارزیابی علم یا معرفتِ به‌کاررفته در تفسیر، مثل رجوع به مآخذ و منابع متعدد و ارائۀ کتابنامه‌ای مطول، بسیار مطمئن‌تر و آسان‌تر است تا ارزیابی تفسیری که بر مفروضات مارکسیسم یا فرویدیسم یا پدیدارشناسی استوار باشد.
-
۱۳۹۸-۰۲-۲۲ ۱۴:۲۶
لویی آلتوسر؛
تضاد و فراتعیین‌کنندگی
راه حل تئوریک پیشنهادی‌ی انگلس در مورد مسئله‌ی رابطه‌ی بین تعیین کنندگی امر اقتصاد در وهله‌ی نهایی و آن تعیین کنندگی‌های ویژه‌ای که توسط روبناها تحمیل می‌شوند، [یعنی] سنن ملی و اتفاقات بین‌المللی را در این بررسی کنار می‌نهم. در اینجا برای من حفظ آنچیزی از او کافی است که بی شک می‌بایست نام آن را انباشت تعیین‌کنندگی‌های موثرِ (ناشی از روبناها و وضعیت‌های ویژه‌ی ملی و بین‌المللی) بر تعیین کنندگی در وهله‌ی نهایی بواسطه‌ی امر اقتصادی، نهاد. به نظرم می‌آید، اینجاست که اصطلاح پیشنهادی من یعنی فراتعیین تضاد می‌تواند روشن بشود.
-
۱۳۹۸/۰۱/۱۷
گفت‌وگو با اریک هابسبام (۱۹۹۵)؛
تاریخ در «عصر نهایت‌ها»
در زمینه‌ی فاشیسم در ایالات متحد، اعتقاد دارم که جنبش‌های ارتجاعی، [از جمله] جنبش‌های نژادپرستانه، همگی بسیار قدرتمندند، اما فکر می‌کنم به سنت فاشیستی در اروپا تعلق ندارند یا نداشتند. تناقض اینجاست که به نظر می‌رسد پس از مرگ فاشیسم، نشانه‌های بیشتری از آن وجود دارد. این واقعیت که راست افراطی یا بخش مهمی از راست افراطی به نمادها و حتی به منبع الهام ایدئولوژیکی فاشیسم اروپایی، به‌ویژه نازیسم، گریز می‌زنند، برایم جالب به نظر می‌رسد. منظورم افرادی است که مواد منفجره زیر خط‌های راه‌آهن می‌گذارند و خود را پسران گشتاپو می‌نامند.
-
۱۳۹۷-۱۱-۱۴ ۱۳:۳۹
کانت و فلسفه معاصر
لوسین گلدمن
لوسین گلدمن رابطه میان ادوار انتقادی و پیش‌انتقادی را در تحول اندیشه کانت مطالعه می‌کند.
-
۱۳۹۷-۱۰-۲۳ ۱۴:۲۰
روشنفکران سطحی، ذهن مردم را به فساد می‌کشند
فشارکی گفت: فرانتس فانون، شریعتی و... جهان سوم‌گرا بودند. این‌ها معتقد بودند که غربی‌ها هویت ما را از ما گرفته و مخدوش کرده‌اند و اسلام علوی را به اسلام صفوی تبدیل کرده‌اند. آل‌احمد و این‌ها هم علاقه‌مند شده بودند و به روستاها می‌رفتند و نوعی بازگشت به خویشتن مطرح شده بود. این مسائل بین روشنفکران رواج پیدا کرد و آن روشنفکران کلاسیک مارکسیستی کم‌کم فراموش شدند. یک طرف، جهان سوم بود و طرف دیگر؛ امپریالیسم.
-
۱۳۹۷-۱۰-۱۵ ۱۲:۲۷
فلسفه برای مبارزان
آلن بدیو
می‌توانیم مدعی شویم که آنچه هویت فلسفه را تعیین می‌کند نه قواعد یک گفتار، بلکه تکینگی یک کنش است.
-
۱۳۹۷-۰۹-۱۹ ۱۱:۰۷
اتراق موقت در اردوگاه چپ/ حیات سیاسی نیما یوشیج و صادق هدایت در گفت‌وگویی با زنده یاد دکتر انور خامه ای
به نظر من نیما مارکسیست واقعی بود! این افراد حزب توده مثل طبری و امثالهم مارکسیست بودند اما از نوع قلابی‌اش! در واقع مارکسیست‌های نوع شوروی و نوکر آنها بودند! نیما به احتمال زیاد آثار مارکسیستی را خوانده بود و آشنایی کامل با این اصول داشت و به زبان روسی در کنار عربی و فرانسوی مسلط بود. آل احمد هم با نیما ارتباطات زیادی داشت و البته من خیلی زودتر با نیما ارتباط برقرار کردم و اولین کسی بودم که به خانه نیما رفتم. بعداً آل احمد را هم با خودم به خانه نیما بردم و او رفت و آمد با نیما را آغاز کرد و همراه خودش کیانوری یا طبری را هم می‌برد! من می دانستم نیما کسی نیست که با این حقه بازی‌های حزب توده سر و کار داشته باشد و به او چیزی نمی‌گفتم.
-
۱۳۹۷-۰۷-۰۹ ۱۷:۰۰
هایدگر مارکسیست/ به مناسبت ۴ مهرماه سالروز تولد فیلسوف
نخستین ترجمه فارسی از آثار هایدگر یعنی کتاب «فلسفه چیست؟» در سال 1367 توسط نشر تندر منتشر شد. در شناسه این کتاب نام مترجم مجید مددی درج شده است. مددی دکترای فلسفه سیاسی از انگلستان داشت و تا آخرین لحظات عمر خود مارکسیست بود. مددی هرچند که در نقادی از هایدگر کوتاهی نکرد و در مقدمه مفصل خود بر ترجمه‌اش از کتاب «هایدگر» پل استراترن سخت به هایدگر و فلسفه‌اش تاخت، اما یکی از ابزارهای تفسیرش از آرا آلتوسر در ترجمه کتاب «علم و ایدئولوژی» اندیشه هایدگر است.
-
۱۳۹۷-۰۴-۲۴ ۱۲:۲۰
همبستگی و کار سیاسی/ گفت‌وگویی با آلبرتو توسکانو درباره جریان‌های مختلف مارکسیسم در قرن بیستم
توسکانو در این مصاحبه به سیر تحول مارکسیسم در قرن بیستم و قرائت‌های مختلف از آن اشاره می‌کند: مارکسیسم کانتی، مارکسیسم فرویدی، مارکسیسم جهان‌سومی، فمینیسم مارکسیستی و... .
-
۱۳۹۷-۰۴-۱۹ ۱۳:۴۰
پورخیری ترجمه «دیالکتیک علیه دیالکتیک» را به پایان رساند
کتاب «دیالکتیک علیه دیالکتیک: درباره خوانش‌های مارکسیستی از دیالکتیک هگل» توسط احسان پورخیری گردآوری و ترجمه شده و به زودی از سوی نشر شوند منتشر می‌شود.
-
۱۳۹۷-۰۳-۲۸ ۱۰:۳۱
مروری بر اندیشۀ مارکس و برآوردی از آیندۀ مارکسیسم؛
ما تازه در نیمه راهیم
مسلماً مارکسیسم ارتودوکس دیگر امکان تداوم ندارد. تمامیت مردم اعم از کشاورزان، کارمندان، بازاریان، کارمندان، پیشه‌وران، صنعت‌کاران، کارگران، دانشگاهیان و دانشمندان و ... امروزه به جای کارگران نشسته‌اند و اگر قرار است حقی از ساختار قدرت که حول ایدئولوژی و پول در هم پیچیده، استیفا شود، این حق مربوط به همۀ مردم یعنی ۹۹ درصد جمعیت فعلی جهان است.
-
۱۳۹۷-۰۳-۲۰ ۱۰:۲۱
نگاهی به رشته جامعه‌شناسی هنر؛
شناخت جوهر اجتماعی هنر
جامعه‌شناسی نومارکسیستی هنر از تحلیل‌های مارکسیست سنتی گام فراتر گذاشته، دیگر آثار هنری را صرفاً به‌مثابه «بازتاب‌های» طبقاتی یا نیروهای اقتصادی تلقی نمی‌کند، بلکه به دیگر عوامل مؤثر نیز توجه دارد. ازجمله نویسندگان این مکتب می‌توان به گرامشی، آدرنو، آلتوسر و گلدمان اشاره کرد که در تدوین چنین تحلیل‌هایی پیشگام بوده‌اند.
-
۱۳۹۷-۰۳-۰۵ ۱۷:۰۰
خوانش‌پریشی مارکس/ مارکسیسم چه پیامدهایی برای فلسفه دارد
امروزه خواندن کتاب «سرمایه» ما را با سه دشواری مواجه می‌سازد: فلسفی، اقتصادی، و سیاسی. از منظر مارکسیسم، این رابطه سه‌وجهی شیوه بازسازی مارکس در زمان حال را تعیین می‌کند.
-
۱۳۹۶-۱۲-۲۰ ۱۵:۵۹
تبارشناسی مارکسیست ها به مناسبت صدوهفتادمین سالگرد انتشار مانیفست کمونیست؛
از کارل مارکس تا مارکسیسم
به گفته ژیژک «ما مارکسیست‌ها آثار زیادی در نقد سرمایه‌داری نوشته‌ایم که نمی‌دانیم با آنها چه کنیم در حالی که سرمایه‌داری دقیقاً می‌داند با آثار ما چه کند». به نظر می‌رسد این جمله از یکسو به حکومت‌مند بودن نئولیبرالیسم برمی‌گردد و از سوی دیگر به چرخش مارکسیستیِ از تولید به بازنمایی، از تولید امری نو به غُر زدن‌هایی که ناشی از مفاهیم استعلایی و بازنمایانۀ مارکسیستی است.
-
۱۳۹۶-۱۱-۰۷ ۱۵:۱۵
یرواند آبراهامیان؛
میراث چپ در تاریخ‌نویسی معاصر
جنبش‌های چریکی معاصری که در ایران ظهور کردند، تاحدی به تاریخ مدرن توجه داشتند، اما متون اصلی آنان (نظیر اثر مسعود احمدزاده تحت عنوان «مبارزۀ مسلحانه: هم استراتژی هم تاکتیک» و کتاب «تاریخ سی‌سالۀ ایران» نوشتۀ بیژن جزنی و همچنین یادداشت‌های مصطفی شعاعیان) کمتر بر منابع اصلی و بیشتر بر منابع دست‌دوم، شایعات، منابع مستعمل و گرایش‌های سیاسی نویسندگان آنها متکی بود. آنان در بحث‌وجدل، یدی طولانی داشتند، اما اطلاعات تاریخی‌شان اندک بود.