به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از نسیم؛ حجت الاسلام علیرضا پناهیان جمعه، ساعت ۲۰:۴۵ در سالن شماره یک سینما فلسطین سخنرانی کرد و مساله نفاق در جامعه و هنر و بازتعریف هنر ارزشی و ضد ارزشی از جمله نکاتی بود که مورد اشاره قرار داد.
حجت الاسلام پناهیان در ابتدا با اشاره به مساله نفاق در جوامع امروز گفتند :وقتی در یک جامعه ارزش ها حاکم بشوند،ما باید علی القاعده شاهد جریان نفاق باشیم. یعنی جریانی که تظاهر همراه با ارزش ها بودن دارد ولی عملا از ارزش ها فاصله می گیرد. نفاق باعث بیزاری افراد از ارزش ها می شود. نفاق مشکل بزرگی است که جامعه مدینه پای رکاب پیامبر و جامعه کوفه ای که پای رکاب حضرت علی (ع) نیز دچارش بودند. در واقع هرچه به نفوذ اسلام و ارزش ها در جوامع افزوده می شود رفتارهای منافقانه نیز افزایش می یابد.
استاد پناهیان در ادامه گفت: در جامعه جهانی معنویت رو به افزایش است و هر روز بر قدرت، نفوذ و حاکمیت فکر و فرهنگ دینی در جامعه ما افزوده می شود. گاهی اوقات می توان با حسن ظن برخورد کرد اما هوشیارانه تر این است که منتظر بروز نفاق باشیم و خودمان را برای روبرو شدن با آن آماده نماییم.
وی در ادامه افزد: وقتی در این شرایط قرارداریم طبیعی است که کسانی که اهل هنر و رسانه اند در معرض سوء ظن قرار بگیرند. حقیقت این است که وقتی نمی توان به حاکمیت اسلامی ضربه زد بهترین راه این است که برویم از حاکمیت دوره قاجار انتقاد کنیم و یا با صورتک های دیگری از نفاق به ضربه زدن به حاکمیت اسلامی بپردازیم. در ظاهر به ارزش ها احترام بگذاریم اما در حقیقت خلاف این جریان حرکت کنیم. اینها رفتارهای منافقانه است. باید توجه داشت که هر چه بر هیمنه و هیبت حق افزوده می شود شما باید بیشتر منتظر چنین رفتارهایی باشید.
استاد پناهایان افزود: نفاق حساسیت و اهمیتش در این است که شما نمی توانید به همین راحتی به فردی منافق بگویید. چون اگر کفر او برملا نشود نمی توان منافق را شناخت. ولی می توان رفتارهای منافقانه را به خوبی رصد کرد
حجت الاسلام علیرضا پناهیان با اشاره به انواع نفاق گفت: نفاق انواعی دارد. نفاق ناخودآگاه که خود طرف هم نمی فهمد که دچار نفاق شده است. برخی انواع نفاق برای خود فرد پیداست اما برای دیگران پیدا نیست. هوشیاری نسیت به نفاق وقتی افزایش پیدا کند آمادگی برای ظهور نیز بیشتر خواهد شد. تصور می کنید پس از ظهور حضرت حجت نفاق و اهلش چگونه ذلیل می شوند؟ در آن زمان کسانی که می خواهند منافقانه رفتار کنند از هر گوشه و کنایه ای بخواهند استفاده نمایند مردم آن را می شناسند.
پناهیان نفاق موجود در جهان را نفاق خیلی زشتی دانست و گفت: برای مثال در مساله آزادی سران غرب در واقع فقط آزادی را برای گروه خاصی می خواهند و این ها به دنبال آزادی حقیقی نیستند. همان طور که عده ای در مقابل علی (ع) می گفتند حسبنا کتاب الله ولی سخن منافقانه می گفتند و الا در واقع اصلا در پی حقیقت نبودند. سال هاست که ما شاهد رفتار منافقانه هستیم. تفکر ضد انقلابی، پلورالیستی و سکولاریستی در قالب فیلم ها و کتاب ها در بازار وجود دارد. مردم باید آنقدر هوشیار باشند که منافقان دیگر نتوانند چنین اقداماتی انجام دهند.
حجت الاسلام پناهیان با این مقدمه به سراغ بحث اصلی رفت و گفت: جشنواره عمار در که چهار سال است برگزار می شود باید مورد توجه سیاسیونی قرار بگیرد که می خواهند فرهنگ مردمی شود. اگر مردمی شدن فرهنگ معنایش این است که فرهنگ را به کسانی بسپریم که علیه مردم حرکت می کنند امر اشتباهی است. فرهنگ باید مردمی باشد. مردم خودشان باید هنرمندان را تربیت کنند و به بازار بفرستند. امروز جشنواره عمار شاید اندکی بتواند کم کاری های گذشته را جبران بکند.
استاد پناهیان در رابطه با علت کم کاری های صورت گرفته در این زمینه به اعتماد مردم به سیاستمداران اشاره کرد و گفت: علت کم کاری ها به خاطر خوبی مردم دین دار ما است. مردم ما به سیاست مداران خیلی اعتماد داشتند. وقتی دیدند که سیاست مداران به همه مسائل نمی اندیشند خودشان وارد عمل شدند.
وی با مخاطب قرار دادن کارگردان های جشنواره عمار گفت: مطمئن باشید بینندگان آثار شما در چنین جشنواره ای در جهان از تعداد بینندگان آثارتان در محفل های تخصصی هنری داخل کشور بیشتر است.
ایشان در باره مساله هنر ارزشی و ضد ارزشی نیز گفتند: اما در باب هنر. اینکه هنر خوب و بد داریم یا نه؟ می توانیم بگوییم جز هنر خوب نداریم. و بعد اضافه کنیم و بگوییم باقی هرچه هست هنر نیست. دغل بازی است. ما می توانیم کلمه هنر برای هنر را بپذیریم. ما دعوا سر الفاظ نداریم. شما وقتی اثر زیبایی خلق کنید که خدمتی به زشتی ها در آن صورت گرفته باشد دیگر اثر زیبا نیست. ما باید سر معانی بحث کنیم. برای گذر از نفاق باید با منظورها کار داشته باشیم. در ابتدای جلسه بعضی از من پرسیدند هنر ارزش و ضد ارزشی داریم یا نه؟ باید گفت هر دو عبارت درست است و باید منظور را دید.
استاد پناهیان در ادامه با این مثال ادامه داد که: در زمان حجاج بن یوسف ثقفی رگ زندانیان را جلویش می زدند تا او به اشتها بیاید و غذا بخورد. پس باید گفت یکی از عوامل به اشتها آمدن افراد زدن رگ گردن مظلومان است؟ بحث هنر هم همین است. اگر کسی از ابزار رسانه استفاده کند و در خدمت زشتی ها قرار بگیرد دیگر اثر او هنر نیست و آن فرد هم هنرمند نمی تواند باشد. چون هیچ حجابی را از حقایق عالم بر نداشته است.
امام (ره) در آخرین سال ها این جمله معروف را می فرمایند: "تنها هنری مورد قبول قرآن است که صیقل دهندۀ اسلام ناب محمدی ـ صلی اللّه علیه و آله و سلم ـ اسلام ائمۀ هدی ـ علیهم السلام ـ اسلام فقرای دردمند، اسلام پابرهنگان، اسلام تازیانه خوردگانِ تاریخِ تلخ و شرم آور محرومیتها باشد. هنری زیبا و پاک است که کوبندۀ سرمایه داری مدرن و کمونیسم خون آشام و نابود کنندۀ اسلام رفاه و تجمل، اسلام التقاط، اسلام سازش و فرومایگی، اسلام مرفهین بی درد، و در یک کلمه «اسلام امریکایی» باشد". جشنواره عمار تا وقی پای این کلام امام بایستد نام عمار زیبنده اش خواهد بود. چشنواره فجرهم اگر به این سخن وفادار باشد جشنواره فجر انقلاب اسلامی است والا تنها نام جشنواره را دارد.
استاد پناهیان ادامه داد: ما در کشور خودمان نهادهای هنری نداریم که رسما و قانونا خودشان را موظف بدانند که به این بیانات امام(ره) عمل کنند. این فضای باز جامعه ماست که می توان در آن آزادانه از بیشترین فرصت ها استفاده کرد و منافقانه ترین سخنان و شرم آورترین پیام ها را در جامعه پراکنده کرد.
حجت الاسلام پناهیان به نقش عمار و عماری ها در این مساله پرداختند و گفتند: بخشی از فعالیت بچه های عمار باید ترسیم همین آزادی باشد که در جامعه ما هست و در هیچ جامعه ای وجود ندارد. این موضوع که عده ای می توانند در کتاب های درسی کلمه شهید را از ابتدای نام مدرس بردارند. جامعه ما خیلی آزاد است. هیچ جامعه ای در غرب نیست که در مقابل آرمان های خودش چنین سعه صدری داشته باشد. باید دوربین بدست گرفت و این حقایق را تصویر کرد.
وی در ادامه افزود: هنر در کلام امام آن است که به دفاع از مظلومان بپردازد. من از جوان ها سوال می کنم. جریانی که امروز سر می برد و با سرها توپ بازی می کند مگر ریشه اش جز طالبان است که در افغانستان شکل گرفت؟ چرا عده ای اصرار داشتند که ما با طالبان ارتباط بگیریم. آن زمان صرفا حضرت آقا اجازه ندادند و مقاومت کردند تا ارتباط با گروه طالبان برقرار نشود. چون عده ای در داخل این را می خواستند. باید متوجه بود که چه کسی علیه افراطی گری است؟
حضرت امام(ره) ده مرتبه از لفظ لیبرال ها استفاده کرده وهر ده دفعه کنار این لغت از کلمه منافقین استفاده نموده اند. منافقین همان کسانی هستند که سر پدر خانواده را در سر سفره افطار مقابل چشم بچه ها می برند. امام این افراطیون را که معادل کلمه منافقان است کنار لیبرال ها قرارمی دهند. امام منظورشان این است که کسی که تفکر لیبرالیستی را در جامعه بپراکند همانند همین افراطیون است. فرقی میان افراطیون و لیبرال ها نیست. نجات مظلومان از دست تروریست های خون آشام و منافقین همان قدر واجب است که نجات مظلومان از دست لیبرال ها.
پناهیان به اسلام آمریکایی در کلام امام اشاره کرد و گفت: اسلام آمریکایی در سال های آخر زندگی امام در بیانات شان امده است. اصطلاحات لیبرال ها و منافقین را هم بعد از دفاع مقدس بیان کردند. امام اینها را کنار هم قرار می دادند تا به لیبرال ها و تروریست ها با یک چشم نگاه کنیم و اگر ما به این نگاه نرسیم نمی توانیم خوب از حق دفاع کنیم. افراطی گری عین تفریطی گری است. در حالی که هر دو خودشان را حق می دانند. عمار یاسر در طول تاریخ گاهی محکوم به افراط گری شده، اما امام مظلوم او را افراطیون به شهادت رساندند. یک کسی وقتی دست و سرهای بریده جنگ جمل را دید سری تکان داد و به علی (ع) گفت: این درست است یا علی بن ابی طالب؟ به ظاهر کار امیرالمومنین را افراطی می دانست و در واقع نوعی نگاه لیبرالی در مسلکش بود. جالب اینجاست که این آدم یکی از حاملان سر امام حسین به کوفه بود!
حجت الاسلام پناهیان در ادامه گفت: تنها هنری به خلق زیبایی می پردازد که به خلق زیبایی بپردازد و دیگر هیچ. اگر شما منتظر تشویقی در سالن باشید هنر شما از اصالت فاصله گرفته است. کاری بکنید که امام زمان که در تنهایی برای مطلومان اشک می ریزد او برای اثر شما لبخند بزند. آوینی می گفت من را جلوی آقا معرفی نکنید به عنوان نویسنده متن روایت فتح. آوینی به ولی خدا پیوسته است؛ به خدا پیوسته است. این هنرمند وجودش سرشار از زیبایی است.
ایشان به فیلم لکه که دقایقی پیش در سالن پخش شده بود اشاره کرد و گفت: اثر لکه حسن بزرگی دارد. حسن بسیار بزرگ آن این است که قطعات مختلف زمان را به هم نزدیک می کند. کافی است سر میز تدوین زمان ها به هم نزدیک شود در آن صورت تمام حقایق روشن می شود. آن زمان متوجه می شویم که آن افرادی که زمانی می گفتند باید هر که پول دارد، پولش را بگیریم حالا طرفدار اقتصاد لیبرالی سرمایه داری غربی شده اند. داستان هایی که زمان هایی دور را به هم نزدیک می کنند خود به خود عمیق می شوند. مثل روضه ای که برای شما خواندم. کسی که آن طور به علی(ع) اعتراض می کرد خودش حامل سر حسین بن علی(ع) شد.
وی ادامه داد: یک خبر خوب به شما بدهم. تمام تکیه نظام سلطه بر فراموشی ملت هاست. در نگاه آن ها یک خبر بیشتر از سه سال در ذهن ملت ها نمی ماند. البته ملت هایی که فراموشکار بارشان آورده اند. اگر این فراموشی کنار زده شود غربی ها با تمام رسانه هایشان نیز نمی توانند حرفی بزنند و تاثیری بگذارند. اگر این حافظه بیدار شود غوغا می شود. البته این تنها در نزدیک کردن زمان ها رخ نمی دهد. گاهی اگر قطعات مکانی به هم نزدیک شود کار زیبا می شود. مانند این موضوع که نظام سلطه در جایی به فیلم سازان و هنرمندان پول می دهد و در گوشه ای دیگر از دنیا حامی تروریست ها است.
حجت الاسلام پناهیان در پایان گفت: هنرمندی که بدتر از تروریست هاست هنرمندی است که گوشه ای از غرب را به نظر مخاطبان زیبا جلوه دهد. مکان چنین هنرمندی در دوزخ پایین تر از تروریست ها خواهد بود.