به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از رسانیوز؛ مدیریت و هدایت هوشمندانه دانش، نیازمند نگاهی جامع به افق مطلوب علم، آسیبشناسی و بازنگری مستمر در زوایای مختلف از جمله، ربط، نسبت و تعاملات دوسویه آن با علوم پیرامونی است، دانش ریشهدار فقه همانند اخلاق از علوم عملی اسلامی به شمار میآید و قرابتهای فراوانی میان آن دو وجود دارد، به گونهای که تشخیص مرزهای آنها را دشوار میسازد.
کتاب مناسبات فقه و اخلاق در گفتوگوی اندیشوران شامل سه بخش با عنوان: «مقدمهای تحلیلی بر مناسبات اخلاق و فقه، خلاصه گفتوگوهای اخلاق و فقه و متن اصلی گفتوگوها» است.
بخش اول با عنوان مقدمهای تحلیلی بر مناسبات اخلاق و فقه، دارای محورهای: «تعریف اجمالی اخلاق و فقه، انواع مقایسه و نسبتسنجی، لزوم یا ترجیح همگرایی یا وحدت، ترسیم تصویر اجمالی و تفصیلی از وضعیت مطلوب، راهکارهای کشف وحدت یا همگرایی، درجه همگرایی اخلاق و فقه، سطوح تماس اخلاق و فقه و انگیزههای بازخوانی نسبت اخلاق و فقه» است.
نویسنده در این گفتار تنها در پی ترسیم نقشه کمابیش جامع مباحث و مسائل مناسبات اخلاق و فقه (مانند طرح محورهای مقایسه، قرائتها و رویکردهای مختلف تاریخی در این دو علم، توجه به پیشفرضهای گوناگون آن دو، الزامات و لوازم یکتا انگاری یا دوگانهانگاری و تباین، تعارض با تعامل آن دو) است و موضعگیری و قضاوت نهایی را به اندیشوران وامیگذارد.
در رابطه با تعریف اجمالی اخلاق و فقه آمده است: «علم اخلاق را گاهی چنین تعریف کردهاند: علم است به آنکه نفس انسانی را چگونه خلقی اکتساب تواند کرد که جملگی افعال که به ارادت او از او صادر شود، جمیل و محمود بود. امروز در تعریفی عامتر، دانش بررسی صفات و افعال اختیاری از حیث تأثیر بر کمال و سعادت انسانی بازشناخته میشود.»
در بخش دوم خلاصه گفتوگوهای عالمانی چون: «حضرت آیتالله شیخ جعفر سبحانی، حجتالاسلام احمد احمدی، حجتالاسلام والمسلمین اعرافی، آیتالله افتخاری، آیتالله حائری شیرازی، حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه، حجتالاسلام محمد سند، حجتالاسلام علی شیروانی، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، امیر غنوی، آیتالله گرامی، حجتالاسلام مبلغی، حجتالاسلام مفیدی و حجتالاسلام عندلیب همدانی» در رابطه با اخلاق و فقه آمده است.
مرکز اخلاق و تربیت که از بدو تأسیس به بازخوانی اهداف، قلمرو، ساختار و روششناسی دانش اخلاق اسلامی همت گمارده، با استمداد از اندیشمندان عرصه اخلاق و فقه با هدفیافتن پاسخی مؤثر برای چالش پردامنه تعیین نسبت دانش فقه و اخلاق و مأموریت آن دو، میدان تضارب آرا را در این اثر فراهم ساخته است.
شایان ذکر است، کتاب مناسبات فقه و اخلاق در گفتوگوی اندیشوران اثر محمد هدایتی در ۳۴۸ صفحه و باشمارگان ۱۴۰۰ جلد و به قیمت ۱۸۰۰۰ تومان از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم راهی بازار کتاب شده است.