به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از فارس؛ محمد بقایی (ماکان) مترجم، مؤلف و پژوهشگر حوزه ادبیات و فلسفه از نگارش کتابی با عنوان «تأملات ایرانی» خبر داد و گفت: این اثر بررسی تحلیلی فرهنگ و اندیشههای برآمده از سرزمین ایران است، ضمناً مقایسهای با اندیشههای مشابه در فرهنگهای دیگر دارد.
وی افزود: به طور مثال در این کتاب گفته میشود که ایرانیان نخستین مردمی بودند که گفتند خدا یکی است و برترین الگوی اخلاقی جهان را بر سه عبارت اندیشه نیک، کردار نیک و گفتار نیک پایهریزی کردند، همه اینها عیناً و قرنها بعد مورد تأیید دین مبین اسلام در قالب اصطلاحاتی عربی قرار گرفت.
بقایی با تأکید بر اینکه پس از اسلام کردار نیک تبدیل به عمل صالح، گفتار نیک به قول احسن و اندیشه نیک به «أَفَلاَ تَعْقِلُونَ» تبدیل شد، اظهار داشت: حتی نماد سنگ زدن به شیطان در اعمال حج نیز در ایران باستان چون سنگ زدن هوشنگ به مار سیاه زمانی که به شکار رفت دیده میشود و نور که در اسلام و دیگر ادیان بزرگ مقدس است، در بین ایرانیان به عنوان پاکترین عنصر مورد ستایش قرار گرفته است.
وی هدف اصلی خود از نگارش این اثر ۷۰۰ صفحهای را نشان دادن اندیشههای ایرانیان و ریشهیابی برخی اندیشههای دیگران به شمار آورد و گفت: به طور مثال در فلسفه گفته میشود که نخستین بار فرانسیس بیکن بود که گفت «دانایی توانایی میآورد»، در حالی که این طور نیست و هر ایرانی شعر فردوسی را «توانا بود هر که دانا بود» شنیده است.
این پژوهشگر حوزه ادبیات و فلسفه با اشاره به اینکه بخش قابل توجهی از این کتاب به حوزه اسطوره شناسی ایرانیان اختصاص دارد، ابراز داشت: پایهریز بسیاری از موضوعات مدنی و فرهنگی امروز در جهان ایرانیان بودند، یک موضوع مهم در فلسفه غرب امروز پوزیتویسم منطقی است و پایهریز آن را اگوست کنت میدانند، وی معتقد بود که هر آنچه عقل و دانش بر آن مهر تأیید بزند، برای زندگی بشر مفید است و کاربرد دارد، اما این سخن را نخستین بار ما از سوی ابوریحان بیرونی میبینیم که گفت هر آنچه نور خورشید بر آن بتابد در زندگی بشر قابل بررسی و تأمل است و در سایر موارد وقت صرف کردن فایدهای نخواهد داشت، چون عقل بشر به آن نمیرسد (نظیر مسائل مابعدالطبیعه) بعدها میبینیم که کانت هم این سخن را گفته که هر آنچه عقلی است، واقعی و هر آنچه واقعی است، عقلی است حال آنکه این حرف ابتدا از سوی ابوریحان بیان شده است.
وی ادامه داد: به این علت که غرب یک زبان مشترک در تاریخ دارد و نفوذی که از طریق اختراعات و ابداعات خود کسب کرده، دیدگاههای دست دوم و حتی دسته سوم خود را بر جهان تحمیل میکند و امروز مردم جهان فکر میکنند، این اندیشهها از غرب است، در حالی که اگر بخواهیم به واقع فرهنگ و تمدن غرب را مورد بررسی قرار دهیم، مشاهده میکنیم که همه این بنای آسمانسای بر عرصه شرق بنا شده است.
بقایی با بیان اینکه این کتاب به زودی از سوی انتشارات رسانش منتشر میشود، توضیح داد: اثر دیگری نیز با عنوان «فردوسی تا شاملو» از سوی انتشارات قصیده در دست انتشار دارم که نگاهی متفاوت به اندیشههای ۲۰ شاعر ایرانی از فردوسی تا شاملو دارد.