به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از مهر؛ مراسم تودیع و معارفه دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور دیروز شنبه ۲۶ بهمن با حضور علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزیر ارشاد، منصور واعظی دبیرکل پیشین نهاد کتابخانهها، محمدحسین ملک احمدی دبیر کل جدید این نهاد و دیگر مسئولان فرهنگی کشور، در سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی پارک شهر برگزار شد.
وزیر ارشاد در این برنامه گفت: پیوند و ارتباط ملت ما با کتابداری یک پیوند دیرینه است و کتاب نه تنها گنجینه فرهنگ بشری است، بلکه رسانهای است که خداوند برای گفتگو با بشر انتخاب کرده است و اگر ساحتی بالاتر از ساحت کتاب وجود داشت، خداوند برای سخن گفتن با انسان، از آن استفاده میکرد. خداوند به قلم سوگند خورده و شان قلم و کتابت را اینگونه ارج گذاشته است. در کشور ما هم بعد از ورود اسلام، کتابخانههای عظیم و مراکز علمی گسترده و مکتوبات باارزشی وجود داشته است که سابقه تاریخی دارند. ملت ما در طول قرنهای مختلف با کتاب و کتابخوانی انس داشته است. البته در گذشته دسترسی به کتاب آسان نبوده و کتابها را با دست مینوشتهاند. در نتیجه برای تدوین یک کتاب، به تلاشی شبانهروزی احتیاج بود.
وی افزود: امروز با گسترش فناوریهای نوین، سرعت نشر و تولید کتاب و همچنین دسترسی به آن آسان شده است. اما این دغدغه هم به وجود آمده که با گسترش فضای مجازی، کتاب اهمیت خود را از دست بدهد. اما من فکر میکنم در چنین فضایی هم کتاب جایگاه خودش را دارد چون هر چیزی که بخواهد در فضای مجازی ثبت شود، اول باید مکتوب شود بعدا در آن فضا قرار بگیرد. در تاریخ معاصر خودمان هم به ویژه در سالهای نخستین بعد از پیروزی انقلاب نشر کتاب تقریبا دو برابر شد. به این ترتیب با این سابقه و موقعیت جهانی که داریم، همه ما در قبال اعتلای علمی جامعه مسئولیت داریم. اگر علاقهمند هستیم که کرامت انسانی رشد کند و نهادینه شود، اگر میخواهیم از هویت ملی و دینیمان صیانت کنیم، اگر میخواهیم با سایر جوامع بشری تعامل فکری داشته باشیم، اگر به دنبال بهرهوری سرمایههای انسانی در جهت پیشرفتهای علمی هستیم، باید همه گروهها را داشتن یک رابطه عمیق با کتاب و کتابخوانی دعوت کنیم.
جنتی در بخشی از سخنانش گفت: نهاد کتابخانههای عمومی کشور، یک نهاد ملی و فراگیر است که نقش موثری در ترویج کتابخوانی و ذائقه سازی دارد. آسان کردن دسترسی مردم به کتاب و بهتر کردن اوضاع اقتصاد نشر از دیگر وظایف این نهاد است. کتابخانههای عمومی یک شبکه سیار گسترده هستند که با برنامهریزی و نشان مدیریتی و همچنین افزایش بهرهوری و همت کتابداران میتوانند نقش مهمی در جهش فرهنگ کتابخوانی داشته باشند. نگاه ما به کتابخانههای عمومی باید از خدمات رسانی صرف به اعضا فراتر برود و هر کتابخانه تبدیل به کانون مطالعه، کتابشناسی و نقد شود. پس برای این اهداف نیازمند تبلیغ و تماس با رسانههای ارتباط جمعی هستیم.
رئیس هیئت امنای نهاد کتابخانههای عمومی کشور در ادامه گفت: کتابداران ما باید سطح اطلاعات خود را بالا برده و آن را به روز کنند. محیط کتابخانهها هم باید از همین آراستگی و نشاط برخوردار باشد. کتابداران خدوم کشور، منادیان نهضت کتابخوانی هستند و نقششان در مهندسی علمی بیبدیل و انکارناپذیر است. به گفته بیهقی هیچ چیز نیست که به یک بار خواندن نیارزد، اما همه ما به تجربه آموختهایم که برخی کتابها به یک بار ورق زدن هم نمیارزد. در مقابل، برخی کتابها هستند که همواره میتوان آنها را مطالعه کرد و از طراوتشان اگر با هر بار مطالعه افزوده نشود، کاسته نخواهد شد. طبیعتا تولید روزافزون کتاب، اگرچه باعث خرسندی است اما موجب تشویق خاطر هم هست چون مخاطب را به این فکر میاندازد که در این ترافیک نشر، چه باید خواند؟
وی گفت: این مساله را که چه باید خواند، توسط نهاد کتابخانههای عمومی کشور برمیگردد که با کمک رسانهها و به ویژه کتابداران متخصص میتوانند آن را محقق کنند. در این زمینه توجه به سیر مطالعاتی کتابخانهها هم مهم است. بنابراین نکته مهم این است که با توجه به شرایط محیطی هر منطقه، توجه کنیم که چه کتابی برای کتابخانههای آن منطقه میفرستیم. نمونههایی بوده که به عنوان مثال برای منطقهای که مردمش زبان عربی بلد نیستند، کتابهای تخصصی عربی ارسال کردهاند که به درد مردم آن منطقه نمیخورده است. بنابراین کتابها بیهوده انبار شدهاند. انجمنهای علمی کتابداری، میتوانند در این زمینه کمک خوبی کنند. استفاده بهینه از منابع و خیرین در ساخت و تعمیر کتابخانهها هم از دیگر فعالیتهای سازندهای است که در این زمینه انجام میشود. جا دارد در این برنامه از خیرین کتابخانهساز هم تشکر کنم.
جنتی افزود: ممکن است کارهای مثبت و خوبی باشند که اعتقاد به انجامشان داریم ولی باید بر اساس اولویتها قدم برداشت که اول ساخت کتابخانه در مناطقی است که احتیاج به کتابخانه دارند و دوم تامین منابع کتابخانهای است. خوب است که کتابخانهها را تجهیز کنیم و از اقدامات حاشیهای که شاید مفید هم باشند، پرهیز کنیم.
وزیر ارشاد گفت: این جلسه، برنامه تکریم آقای واعظی است. ما هیچ وقت از لغت تودیع استفاده نمیکنیم. آقای واعظی در ۶ سال گذشته منشا آثار و خدمات خوبی بوده است. اما حکایت برنامه امروز، آیه شریفه «تلک الایام نداولها بین الناس» است که روزگار بین مردم در چرخش است و بالاخره انسان یک روز مدیر است و یک روز نیست و روز دیگر در محیط دیگری خدمت میکند. خود من در جاهای مختلفی از جمله صدا و سیما، استاندارایها، شورای عالی امنیت ملی، وزارت ارشاد و سفارتخانهها خدمت کردهام ولی احساس میکنم هرجا که رفتم یک تجربه جدید ذخیره کردم و امروز هم دارم از همان تجربهها استفاده میکنم.
وی در ادامه گفت: توجه مقام معظم رهبری به امر کتاب برای همه ما راهگشا بوده و هست اما باید از این سرمایه استفاده کنیم. کتابخانهها توانستند در دوره آقای واعظی بهره بیشتری از اعتبارات دولت و مردم بگیرند و باید تلاش کنیم تا در این دوره هم این موضوع محقق شود و انشاالله دولت هم بتواند کمک بیشتری در این زمینه داشته باشد. شخصیتهای جدید هیئت امنای نهاد هم به تازگی احکام خود را از طرف رئیس جمهور دریافت کردهاند.
جنتی در سخنان پایانی خود گفت: یکی از دلایل انتخاب آقای ملک احمدی به این سمت، آشنایی و صاحب تجربه بودنشان در این زمینه بود و امیدوارم بتواند برنامههای از گذشته ترسیم شده را با قوت بیشتر، ادامه دهد. این نکته را هم به عنوان نکته پایان بگویم که اذعان دارم که کتابداران ما، بهره کمی از حقوق و مزایای دولتی میبرند. بنابراین نیاز است که دولت قدمهای بلندتری برای امور رفاهی کتابداران بردارد. امیدوارم دولت بتواند کمک بیشتری بکند و من هم به سهم خودم در این زمینه تلاش خواهم کرد.