به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از مهر؛ اولین جلسه درسهایی از کتاب شریف بحار الانوار توسط حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد محمدی گلپایگانی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در سرچشمه برگزار شد.
در ابتدای این جلسه دکتر گلپایگانی ضمن تشکر از مسئولان مجموعه شهدای انقلاب به جهت برگزاری این کلاس و دیگر کلاسهایی که در طول هفته در این مجموعه برگزار می شود، گفت: به خاطر ندارم در جایی دیگر چنین کاری صورت گرفته باشد و این کتاب ارزشمند شیعه معرفی و بررسی شود. کتاب بحار الانوار را باید یکی از ارزشمندترین منبع از منابع حدیث و روایات ائمه اطهار(ع) دانست.
وی افزود: این کتاب به همت عالم ربانی علامه محمد باقر مجلسی به رشته تحریر در آمده و حجم وسیعی از احادیث و روایات اهل بیت(ع) جمع آوری، انتخاب و با نظام سنجیده و خوبی در یک مجموعه گرد آوری شده است. علامه مجلسی به جهت ترس از بین رفتن این احادیث و روایات بوده که دست به چنین کار بزرگی زده است. دراین مجموعه از منابع دیگر شیعه مانند کتابهای اربعه و نهج البلاغه کمترین استفاده شده است. دلیل این کار کاسته نشدن مراجعه به این منابع ارزشمند بوده است.
وی همچنین در خصوص این کتاب اضافه کرد: در بحارالانوار از منابعی استفاده شده که یا کمیاب و یا کمتر در اختیار بوده است. این کتاب در حال حاضر دارای ۱۱۰ جلد است که در ابتدا علامه مجلسی آن را در ۲۵ جلد گردآوری کرده است. نام بیش از ۳۹۰ کتاب از منابع شیعه و حدود ۸۵ کتاب از منابع اهل سنت در مقدمه این کتاب نام برده شده است. همچنین در تالیف این کتاب بیش از ۶۰۰ منبع ارزشمند ذکر شده که دیگر بر اثر مرور زمان و اتفاقات مختلف از بین رفته است. همچنین علامه مجلسی برای گرد آوری و تألیف این کتاب، شاگردان خود را به اقصی نقاط جهان فرستاد تا کتاب ها و منابعی که در حال از بین رفتن و بی توجهی صاحبان آن است جمع آوری کند. همچنین این عالم ربانی بیش از ۴۰ سال عمر خود را صرف این کار کرد. در بحار الانوار حدود ۱۰۰۰ آیه قرآن تفسیر و استفاده شده است. در تالیف این کتاب ازعلوم مختلفی هم استفاده شده است.
دکتر گلپایگانی با نقلی از علامه مجلسی که در مقدمه کتاب آمده اضافه کرد: علامه مجلسی در مقدمه بحاراالنوار در مورد این کتاب می گوید "بنده در جوانی تشنه دانستن دانشهای مختلف بودم. در تمام رشته ها و علوم زمان خود واقف شدم به گونه ای که در خصوص آنها چیزی را که ندانم وجود نداشت. بعد از پایان آموختن این علوم از خود سئوال کردم کدامیک از این علوم بیشتر به درد من می خورد؟ دانستن این علوم به چه منظوری است؟ کدامیک از آنها به درد معاد من می خورد؟ کدامشان باعث هدایت من می شود؟ بعد از پرسیدن این سئوالها از خود دریافتم دانستن این علوم مرا سیراب نکرده به جز علومی که از سرچشمه الهی نشأت گرفته باشد.
وی با اشاره به اینکه حکمت و دانایی گوارا نیست مگر اینکه به بزرگان دین و انسانیت مرتبط باشد، تصریح کرد: دیدم هر آنچه دنبال آن هستم در قرآن و سخنان ائمه اطهار موجود است و هیچ باطلی در آن وجود ندارد. خداوند علمش را در دل منتخبان خود قرار داده است. آنها هستند که مفسر علم هستند. هیچ فکری نمی تواند به گنج قرآن پی ببرد مگر منتخبان خداوند. اهل بیت تنها کسانی هستند که می دانند در قرآن چه آمده است زیرا که قرآن در کنار آنها نازل شده است. به همین خاطر تمام علومی که عمر خود را به خاطر دانستنش صرف کردم را رها کرده و به دنبال قرآن و اهل بیت رفتم. "در بحار الانوار روایتی نقل شده از قول پیامبر(ص) که فرموده " یا علی برای تو هیچ چیز بهتر از این در دنیا نیست که تنها یک نفر با دست تو هدایت شود."
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در بخش پایانی سخنان خود و با اشاره به بخش اول کتاب بحارالانوار گفت: در این کتاب تنها احادیث و روایات جمع آوری نشده است، بلکه در آن کار و زحمت فراوانی کشیده شده و اسناد مختلفی هم در آن گنجانده شده است. برای هر حدیث و روایتی که نقل شده تفسیری هم در نظر گرفته شده است.بخش اول این کتاب "کتاب العقل" نام دارد که در باب عقل و تفکر است. همانگونه که ما در دنیا پیامبرانی داشته ایم برای هدایت و راهنمایی خداوند درون هر انسان یک پیامبر درونی هم قرار داده است با نام عقل و تفکر. همانطور که قرآن برای کسانی که دارای عقل و تفکر باشند باعث هدایت و برای کسانی که صاحب عقل و تفکر نباشند باعث گمراهی است. بهترین هدایتها و راهنمایی ها هم نمی توانند برای کسانی که دارای تفکر و عقل نیستند کافی باشد.
وی تأکید کرد: روایتی در این قسمت از کتاب نقل شده از قول امام صادق(ع) که فردی از یاران حضرت که نزد ایشان آمد و از شخصی مومن و با تقوا یاد کرد که بسیار هم اهل عبادت است. حضرت پس از سخنان او فرمود "عقل و فکرش چگونه است؟ پیش خدا عجر و ثواب هر شخص به اندازه عقل او است. عبادت وقتی ارزشمند است که با فکر و عقل همراه باشد. "البته باید به خاطر داشت منظور از داشتن عقل، عقلی است که بر پایه فطرت سالم باشد. عقلی که بر پایه فطرت سالم نباشد بی ارزش است.
درسهایی از کتاب شریف بحارالانوار هر هفته پنج شنبه ها ساعت ۱۸:۳۰ توسط حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد محمدی گلپایگانی در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی «سرچشمه» به آدرس میدان بهارستان، نرسیده به چهارراه سرچشمه، خیابان شهید صیرفی پور برگزار و شرکت در این جلسات برای عموم آزاد است.