به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از تسنیم؛ نشست تخصصی چگونگی تولید فیلم، تامین سرمایه و درجه بندی آثار در سینمای فرانسه عصر دوشنبه ۱۴ اردیبهشت ماه با حضور نیکلا بلان تهیه کننده فرانسوی (تهیه کننده فیلم سینمایی فابین)، نادر تکیمل همایون و غلامرضا موسوی تهیه کننده سینمای ایران در تالار سیف الله داد خانه سینما برگزار شد.
در ابتدای این نشست غلامرضا موسوی گفت: آقای بلان به کشوری آمدند که سابقه فرهنگی طولانی دارد و جا دارد به وی خوش آمد بگوییم.
در ادامه نیکلا بلان عنوان کرد: خوشحالم اینجا هستم از خانه سینما و بخش فرهنگی سفارت فرانسه تشکر میکنم. وقتی پوستر را امروز در خانه سینما دیدم بسیار خوشحال شدم. البته پیش از این نیز آقای سید محسن هاشمی پوستر را برای من ارسال کرده بود و من آن را به کارگردان فیلم نشان دادم او هم بسیار از این سازماندهی خوشحال شد.
وی با اشاره به بحث تهیه کنندگی در سینمای فرانسه گفت: اولین اصل تهیه کنندگی در فرانسه این است که شما باید حتما در این کشور یک شرکت تولید فیلم داشته باشید. ما در فرانسه به عنوان تهیه کننده کارهای اجرایی را هم انجام میدهیم. مراحل ساخت را هم ما هدایت میکنیم تا فیلم به نمایش برسد. همچنین باید از یک پروژه برای سرمایه گذاری هم دفاع کنیم.
بلان ادامه داد: ما در فرانسه برای ابعاد هنری یک اثر تصمیم میگیریم اما در هر حال تصمیم نهایی در این خصوص با کارگردان است. به طور نمونه نمیتوانیم کارگردان اثر را در شکل تدوین مجبور کنیم. به قول یکی از دوستان تهیه کنندهام تنها حقی که ما داریم این است که فیلمی را در زمان پایان نمایش ندهیم و ان را در کمد بگذاریم. اما خوشبختانه هیچ وقت برای من به عنوان تهیه کننده این اتفاق نیفتاده است.
وی درباره شرکت تهیه و تولیدی که هم اکنون در کشور فرانسه دارند، توضیح داد: شرکت ما آگات فیلم است که ۸ تهیه کننده در آن سهام دارند. سه نفر از این ۸ تهیه کننده فیلم سینمایی تولید میکنند. ۳ تهیه کننده دیگر با تلویزیون کار میکنند. به طور نمونه تئاترهایی را فیلمبرداری میکنند. مستند و یا خبرنامه تلویزیونی میسازند. دوتهیه کننده دیگر هم یکی فقط مستند برای تلویزیون تهیه کند و دیگری متخصص وب است. این بخش به فیلمهای اختصاص دارد که روی وب نمایش داده میشود.
این تهیه کننده تاکید کرد: ما ۸ نفراصلا درباره فیلمهای هم نظر نمیدهیم. اما خط مشی ما یکی است. ما بر سر هیچ فیلمی به صورت تک نفری سود نمیبریم. بلکه همه ما در طول سال حقوق ثابت داریم. اگر هم درآخر سال سودی باقی بماند بین کارکنان و تهیه کنندههای شرکت تقسیم میشود.
وی افزود: ما یک مدیر مالی داریم. که به دنبال جذب بودجه میرود و این بودجه را تقسیم بندی میکند و درباره آن تصمیم میگیرد. من بیشتر به وجوه هنری کار میپردازم. ما یک استقلال مالی داریم. آگات فیلم وامدار یک شرکت بزرگتر نیست و تامین همه بودجه کارخود ما است. ما حدود ۶۰ ساعت برنامه تولید میکنیم. البته کار تولید ما در سینما و تلویزیون مساوی است. خرج سالیانه دفتر ما حدود دو میلیون یورو است.
این تهیه کننده فرانسوی درباره تعداد فیلمهایی که توسط آگات فیلم تولید میشود، گفت: ما ۶ فیلم در سال میسازیم. چهار فیلم فرانسوی است و دو فیلم دیگر به زبان خارجی تولید میشود. البته این در سه مرحله انجام میشود. در یکی از مراحل، سناریوی که در اختیار ما قرار میگیرد تمام شده است و مراحل تولید ان آغاز میشود. مرحله دوم سناریو آماده نیست و روی آن کار میکنند تا نهایی شود. یکی دیگر از مرحل کار هم به این بخش بر میگردد که ما با کارگردانانی کار میکنیم که همیشه با آنها همکاری داریم. در این شرایط عمدتا ما سرفیلمبرداری یک فیلم برای فیلم بعدی کارگردان برنامه ریزی انجام میدهیم. من شخصا هم اکنون ۱۰ فیلم در مرحله پیشبرد سناریو دارم.
وی ادامه داد: ما معمولا ۱۵ تا ۱۰۰ هزار یورو خرج سناریو میکنیم. البته این به کارگردان نیز بستگی دارد. دولت فرانسه هزینهای برای فیلمنامه نمیدهد. آگات فیلم خودش هزینه میکند و برخی مواقع این هزینهها خیلی سنگین است.
این تهیه کننده فرانسوی درباره حمایتهای دولتی و سرمایه گذاری نهادهای دولتی در تولید فیلم گفت: در مرحله اول فیلمها ارزش گذاری میشود و بر اساس آن میتوانیم هزینهای برای سرمایه فیلم تامین کنیم. البته شبکههای تلویزیونی هیچ اجباری ندارند که در فیلم سرمایه گذاری کنند. وقتی سناریو به مرحله نهایی میرسد ما میتوانیم به دنبال سرمایه برویم. البته این تامین هزینه بر اساس تجربه از بازار مشخص میشود. به طور نمونه من یک فیلم کرد تهیه کردم که میدانم نمیتوانم برای آن از همان اول یک یا دو میلیون یورو بیشتر سرمایه پیدا کنم.
بلان ادامه داد: برای فیلم زبان فرانسوی مولف چهار میلیون یورو، فیلم فرانسوی غیر مولف هم یک تا ۲۰ میلیون یورو میتوان سرمایه فراهم کرد. ما همیشه تلاش میکنیم برای فیلمهایمان یک پخش کننده فرانسوی داشته باشیم. چرا که این کار یک گارانتی محسوب میشود. همیشه ارزش یک فیلم از طریق پخش آن مشخص میشود.
وی افزود: وقتی با پخش کننده به نتیجه میرسیم عملیات تامین سرمایه را شروع میکنیم. ما در فرانسه دو نوع شبکه تلویزیونی داریم. یکی خصوصی و یکی عمومی. سعی میکنیم فیلمها را بیشتر به این شبکهها پیش فروش کنیم. البته همزمان هم میتوانیم یک اثر را به دو شبکه بفروشیم.
این تهیه کننده فرانسوی درباره تامین هزینه فیلم فابین گفت: ما در همان قدم اول ۱۵۰۰ تا ۱۸۰۰ هزار میلیون یورو از دو شبکه برای فیلم فابین پول گرفتیم. بعد از تامین هزینه از شبکههای تلویزیونی به سمت بخش حمایتهای دولتی میرویم که البته در این بخش هم کمیسیونی وجود دارد که گزینشی عمل میکند. ما سناریو را به کمیته ا ی که در این کمیسیون حضور دارد و اعضای ان هر دوسال یکبار عوض میشود ارائه میکنیم. آنها البته روی ویژگیهای هنری فیلم نظر میدهند و برای سرمایه گذاری نظرات خود را ارائه میکنند.
وی هم چنین تاکید کرد: برای فیلمهای غیر فرانسوی مرکز ملی سینمای فرانسه ۱۲۰ هزار یورو هزینه میکند. البته ما همزمان یک فروشنده بین المللی هم انتخاب میکنیم. این فروشنده وظیفه دارد فیلم را در کشورهای دیگر بفروشد. البته یکسری بانک دولتی هم وجود دارد که سرمایه گذاری میکنند. البته این بانکها به ازای پولی که میدهند بهره بالایی میگیرند. البته ما در مرحله آخر به سمت این بانکها میرویم. چرا که وقتی انها وارد کار میشوند هر چه پول از نمایش فیلم در میآید را اول آنها بر میدارند و به این ترتیب به ما چیزی نمیرسند.
این تهیه کننده فرانسوی گفت: فکر میکنم نحوه تولید فیلم در کشور ما با شما چندان تفاوتی ندارد. البته شرایط تولید بر اساس قانون کار در فرانسه بسیار سخت است. به طور نمونه عوامل فیلم نباید بیشتر از ۵ روز در هفته کار کنند.
وی افزود: ما تلاش میکنیم آثارمان در جشنوارههای همچون کن، ونیز، برلین و... حضور داشته باشند. چرا که این حضورها در پخش فیلم به ما کمک میکند. برای اکران یک فیلم تیم مطبوعاتی از چهار ماه قبل کار خود را آغاز میکنند. متریال را در اختیار خبرنگاران قرار میدهیم. نشستهای مطبوعاتی برگزار میکنیم. فیلمها به طور متوسط بین ۲۰ تا ۲۵۰ اکران سینمایی دارند که البته این شامل فیلمهای غیر تجاری میشود. بهترین بخش موضوع زمانی است که ما باید با ماشین حساب بررسی کنیم که یک فیلم چقدر سود داشته است. فیلمهای تجاری ۷۰۰ اکران سینمایی دارند.
غلامرضا موسوی در واکنشهای حرفهای بلان گفت: تهیه کنندههای خصوصی سینمای ایران بیش از ۸۰ درصد امکانات مالی را خودشان در پروژه وارد میکنند. این راهم باید تاکید کنم که ما روزی ۱۲ ساعت سر فیلم کار میکنیم. بهتر است بیایند گروهشان را از ایران انتخاب کنند.
بلان در پاسخ به موسوی عنوان کرد: ما اگر بخواهیم از ایران نیرو ببریم که قطعا در فرانسه اعتصاب میشود. البته من قصد دارم با تکمیل همایون در ایران فیلم تولید کنم. سینمای ایران در فرانسه طرفداران زیادی داردو فیلمهای گذشته و جدای نادر از سیمین فروش بالایی در این کشور داشتند.
وی افزود: ما وقتی در فرانسه فیلم را پیش فروش میکنیم. مقدار پولی را همان ابتدا به عنوان حق فروش میگیریم. حتی اگر فیلم در اکران فروش هم نکند ما دیگر آن پول را پس نمیدهیم. پخش کننده همچنین وظیفه دارد پول تبلیغات فیلم را بدهدف هزینه سفر بازیگران و برگزاری نشستها را تامین کند. پخش کننده ۲۰ تا ۳۰ درصد فروش فیلم را بر میداد و مابقی به تهیه کننده میرسد.
سیروس تسلیمی تهیه و پخش کننده سینمای ایران در در ادامه این جلسه عنوان کرد که چطور مشخص میشود هر فیلمی چقدر فروخته است؟ بلان در پاسخ گفت: این بخش تحت کنترل دولت است. چون از فروش بلیت مالیات برمیدارد. یک ارگانی در فرانسه وجود دارد که آمار فروش تمام فیلمها را در سینماها دارد. این ارقام کاملا ثبت میشود. به همین دلیل پخش کننده میداند که چقدر فیلم فروش داشته است و برهمان اساس پول را میگیرد. البته برخی مالکین سینماها پول را نمیدهند. بعضیها هم در اولین فرصت مبلغ را پرداخت میکنند. البته پخش کننده این پول را به تهیه کننده میدهد. البته مالکین سینماهایی بودند که در فرانسه پول را تهیه کننده یا پخش کننده ندادهاند و ما هم تصمیم گرفتیم دیگر به آنها فیلم ندهیم.
در ادامه فریال بهزاد درباره تولید مشترک سوال کرد. بلان در پاسخ افزود: باید ۵۰ درصد به زبان فرانسوی و ۵۰ درصد به زبان فارسی باشد. ما کلمات را میشماریم و باید ۵۰ درصد به اضافه یک کلمه بیشتر باشد تا سرمایه تامین شود. البته باید در ابتدا تهیه کننده فرانسوی پیدا کنید. ما درباره کشورهای دیگر باید به توافق برسیم. ما صدردصد تولید یک فیلم خارجی را برعهده نمیگیریم.
پرویز یشایایی همچنین از این تهیه کننده درباره شرایط پروانه ساخت و نمایش در این کشور سوال کرد. بلان در این باره توضیح داد: ما در فرانسه پروانه ساخت نداریم و میتوانیم هر فیلمی را بسازیم. اما پروانه نمایش داریم. کمیتهای در این بخش وجود دارد که به معنی ممیزی نیست. در این کمیته درباره مباحث سیاسی و اجتماعی در یک فیلم صحبت نمیشود. فقط درباره مسائل جنسی و خشونت در فیلمها صحبت میشود و اگر تهیه کننده این صحنهها را حذف نکند، درجه بندی سنی برای فیلم تعریف میشود.
بلان همچنین درباره دستمزد عوامل فیلم گفت: در حال حاضر سه ماه است که در فرانسه بر اساس نرخ اتحادیه باید دستمزدها پرداخت شود و این قانون اجباری است. ما برای پروژههای ارزان و کم هزینه که زیر یک میلیون یورو هزینه دارد میتوانیم از این قانون پیروی نکنیم. فیلمهایی با هزینه یک تا سه میلیون یورو میتواند از تبصره استفاده کند و برای برخی از افراد آن مینیموم را در نظر بگیرد. اما اگر هزینه فیلم ۳۰۰ میلیون یورو به بالا بود باید همه موارد این قانون رعایت شود. در فرانسه ۷ درصد تکنسینها عضو سندیکا هستند انها همین ۷ درصد توانستند این قانون را تصویب کنند.
در پایان این مراسم محمد مهدی عسگرپور از نیکلا بلان تهیه کننده فرانسوی تقدیر کرد.