به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از تسنیم؛ برنامه «راز» به کارگردانی نادر طالب‌زاده با حضور ایرج میلانی کار‌شناس گردشگری، سعید فکری کار‌شناس، آرش نورآقایی راهنمای گردشگری، بختیار حدادی مدیر هتل عباسی و مازیار آل داوود فعال گردشگری و با موضوع ظرفیت گردشگری ایران به روی آنتن شبکه چهارم سیما رفت.
در ابتدای برنامه طالب‌زاده با بیان اینکه در طول ۳۵ سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هجمه‌ها علیه ایران به گونه‌ای بوده است که توریست‌ها از اینکه به کشورمان سفر کنند، هراس دارند، گفت: البته طی یک سال گذشته حجم توریست به کشورمان افزایش یافته است و طبیعتا در آینده بیشتر نیز خواهند شد که یکی از دلایل آن تحولات کشورهای منطقه بوده که باعث شده متوجه توریست‌های به ایران بیش از گذشته شود.
میلانی: تغییر سریع کشورها با صنعت گردشگری
در ادامه ایرج میلانی با بیان اینکه بسیاری از کشورها برای تغییر جامعه درونی خود به صنعت گردشگری اهمیت بسیاری می‌دهند، اظهار داشت: چرا که وقتی درهای یک کشور به این صنعت بسته شود در حقیقت آن کشور همیشه چهره قدیمی و سنتی خود را حفظ می‌کند ولی با باز شدن درهای کشورها به صنعت گردشگری باید گفت که تغییر کشورها به سرعت انجام می‌گیرد.وی افزود: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به خاطر وقوع جنگ تحمیلی نمی‌توانستیم به گردشگری توجه کنیم؛ ولی متاسفانه بعد از تمام شدن دفاع مقدس ما صنعت گردشگری را فراموش کردیم.
در ادامه میلانی با ذکر خاطره‌ای اظهار داشت: زمانی که فیلمی را به سفارش ایران و برای معرفی کشورمان ساختم، مردم کشورهای دیگر با دیدن آن فیلم باورشان نمی‌شد که در ایران و تهران به عنوان پایتخت کشورمان حتی ترافیک‌های سنگین وجود داشته باشد. این مسئله نشان دهنده تصوری است که آن‌ها از ایران داشتند.
میلانی گفت: قطعا ایران یکی از کشورهایی است که می‌تواند جزو کشورمان بین راهی و حتی مقصد توریست‌هایی که با دوچرخه به سفر می‌پردازند، قرار گیرد.
وی افزود: در یک سال گذشته تعداد گردشگران کشور افزایش یافته است ولی درباره اینکه چرا این اتفاق رخ داده، دلایل متعددی وجود دارد.
فکری: آغاز رشد گردشگری در کشور
سعید فکری در ادامه با بیان اینکه گردشگری می‌تواند ایران را به نوع دیگری به دنیا معرفی کند، افزود: چرا که هر توریست یک منبع تبلیغ به شمار می‌رود و می‌تواند ایران را با چهره‌ای دیگر به دنیا معرفی کند؛ همچنبن میزان ارزآوری توریست‌ها برای کشورها بسیار بالا است و میزان اشتغال زایی در صنعت سبز گردشگری زود بازده است؛ از این رو با افزایش توریست به کشور می‌تواند درآمد خوبی را نصیب ایران کرد.
وی در همین زمینه گفت: قطعا وقتی مردم وضعیت معیشتی خوبی داشته باشند، نگاه اجتماعیشان تغیییر می‌کند و از این رو اگر تعداد توریست به کشور ما افزایش یابد می‌توانیم از لحاظ اجتماعی تغییراتی را داشته باشیم.
فکری با بیان اینکه در حال حاضر رشد توریست در کشور شروع شده است، تصریح کرد: قطعا امروزه توریست بیشتری نسبت به سال ۷۸ به ایران می‌آید. به عبارت دیگر الان تعداد توریست در کشور به حدی زیاد است که شاید لازم باشد برای مدتی درهای کشور را به صنعت گردشگری ببندیم.
فکری افزود: در حال حاضر بیشتر انسان‌های میانسال فرهنگی برای گردشگری به کشورمان سفر می‌کنند.
در ادامه فکری با بیان اینکه باید مشخص کنیم که می‌خواهیم چه حجم از توریست‌ها به کشورمان بیایند، تصریح کرد: چرا که اگر به این مسئله توجه نکنیم با حجم بالایی از توریست‌ها مواجه می‌شویم که زیرساخت‌های لازم برای ورود آن‌ها به کشور را نداریم.
وی در پاسخ به سوال میلانی که چه عواملی باعث ترمز ما در صنعت گردشگری شده است، ادامه داد: اگر بخواهیم در این حوزه صحبت کنیم باید بگوییم که ما از به بسم الله الرحمن الرحیم که همان ویزا باشد تا حمل و نقل و محل‌های اقامتی با مشکل روبه رو هستیم.
فکری در پاسخ به این سوال میلانی گفت: رشد بازارهای توریستی چین و هند، رکورد گردشگری کشورهای همسایه مانند مصر و.... باعث افزایش گردشگران ایران طی یک سال گذشته بوده است.
در ادامه فکری با بیان اینکه فرصتی که در حال حاضر برای کشور ایجاد شده است می‌تواند یک زمینه بسیار مناسبی باشد، گفت: برخی از راهنماهای تورهای مسافرتی همانند فرشته هستند ولی متاسفانه برخی از آن‌ها به رفتارهای سوء خود باعث شده‌اند که تصویر بدی از ایران در ذهن گردشگران وجود داشته باشد. علاوه بر آن هتل‌های ما یا پرسنل حرفه‌ای ندارند و یا قیمت‌های خود را بیش از حد افزایش می‌دهند.
نورآقایی: صنعت گردشگری در ایران همانند یک معادله ریاضی ساده است
نورآقایی در ادامه برنامه با بیان اینکه نقطه عطف صنعت گردشگری بعد از جنگ جهانی دوم است، اظهار داشت: در واقع همان کشورهایی که شروع کننده جنگ جهانی دوم بودند به این نتیجه رسیدند که عدم شناخت از داشته‌های دیگر کشورها، عدم تعاملات فرهنگی و.... باعث بروز چنین جنگی شده بود و باید گفت که امروزه صنعت گردشگری چهره جهانی صلح در جهان به شمار می‌رود.
وی افزود: صنعت گردشگری در ایران همانند یک معادله ریاضی ساده است؛ به عبارت دیگر اگر چهره ایران در جهان چهره خوبی باشد گردشگر به کشورمان می‌آید و اگر گردشگر به کشور بیاید، چهره ایران در دنیا بهتر خواهد شد. طبیعتا این یک معادله ساده است و برای حل آن باید در وهله اول رابطه گردشگری در دنیا را بشناسیم و بعد بدانیم جایگاه گردشگری ایران در دنیا کجاست.
در ادامه برنامه آقایی با بیان اینکه در کل دنیا هزار و ۷ میراث فرهنگی و طبیعی وجود دارد، ادامه داد: یک شصتم این میزان میراث در کشور ما وجود دارد پس طبیعتا از یک میلیارد گردشگر دنیا نیز باید یک شصتم آن به ایران بیایند. البته امسال میزان توریست‌هایی که به کشور آمده‌اند افزایش یافته است ولی با توجه به ابعاد طولی و عرضی میراث فرهنگی و طبیعی کشورمان این میزان گردشگری ورودی به کشور بسیار کم است.
وی افزود: به طور مثال خوزستان ایران که دارای ۲ اثر ثبت جهانی است هیچگاه هتل‌هایش از گردشگران و توریست‌ها پر نمی‌شود.
در ادامه برنامه گزارشی از سفر ۴ توریستی که با دوچرخه به گردشگری می‌پرداختند، پخش شد. در این گزارش نشان داده شد که این ۴ گردشگر ۶ هفته در راه بودند و قصد داشتند بعد از گذشتن از ایران به کشورهای هند و پاکستان و نهایتا به استرالیا سفر کنند.
در ادامه طالب‌زاده گفت: قطعا تبلیغاتی که در این مدت علیه کشورمان صورت گرفته، بسیار قوی و موثر بوده است. با این حال در حال حاضر تاثیرات اینگونه تبلیغات در حال کمرنگ شدن است و همه کشورهای دنیا در حال شناخت چهره واقعی ایران هستند.
وی با بیان اینکه یک دهه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی موج توریست هیپی میرا در کشور داشتیم، تصریح کرد: این مسئله به خاطر برنامه‌های فرهنگی کشورهای غربی بوده است؛ در حالی که امروزه یک گردش ۱۸۰ درجه‌ای را در گردشگری کشور داریم. به عبارت دیگر انسان‌های عادی و توریست‌های حرفه‌ای در حال حاضر به کشورمان می‌آیند و قطعا باید به این مسئله فکر کرد؛ چرا که ایران قدرت جذب توریست را دارد.
در ادامه برنامه نورآقایی با بیان اینکه انگیزه‌های مختلفی برای سفر وجود دارد و امروزه ۳ نسل از گردشگری را پشت سر گذاشته‌ایم، گفت: گردشگری فراغتی، گردشگری فرهنگی و گردشگری خلاق؛ البته هنوز حال و هوای گردشگری خلاق در جهان شکل نگرفته است. البته ما در گردشگری فرهنگی دچار اتفاقات پست مدرن شده‌ایم و باید گفت که گردشگران پست مدرن به کشورمان می‌آیند. در واقع ما عشایر و کاروانسراهایی را داریم که تنها متعلق به ایران است؛ از این رو باید ظرفیت‌های کشور را در حوز گردشگری شناخته و درباره این مسئله که چطور می‌خواهیم چهره ایران را به دنیا معرفی کنیم به نتیجه برسیم.
وی با بیان اینکه توانایی برطرف ساختن نیاز توریست‌ها در کشور وجود دارد، ادامه داد: در وهله اول باید مدیران و مسئولان کشور به این نتیجه برسند که ورود توریست به کشور برای فرهنگ و اقتصادمان مفید است که متاسفانه هنوز این اتفاق نیفتاده است.
این فعال گردشگری گفت: متاسفانه هنوز تصورمان از توریست این است که اغلب آن‌ها جاسوس هستند؛ البته این مسئله درست است که بین توریست‌ها ممکن است جاسوسان نیز وجود داشته باشند ولی دستگاه‌های امنیتی و گردشکری کشور باید هر کدام وظایف خود را انجام دهند؛ با این حال هنوز نیروی انتظامیمان با گردشگران مشکل دارد.
نورآقایی نیز در پاسخ به همین سوال گفت: مشکلات وجود دارد ولی ممکن است با تغییر نگرش تمامی این مشکلات حل شود. به عبارت دیگر در وهله اول باید نگرش نسبت به گردشگری تغییر کند و اینکه این صنعت تنها لهو و لعب نیست. علاوه بر این متاسفانه مردم ایران مه‌مان نواز هستند ولی نتوانستیم از این ویژگی به درستی استفاده کرده و آن را به دنیا نشان دهیم. به عبارت دیگر هنوز آمادگی عرضه کشورمان به مردم سایر کشورها را نداریم و باید گفت که درهای کشور به سوی توریست‌ها باز نیست که اگر این اتفاق افتاده بود دیگر به توریست‌ها به چشم جاسوس نگاه نمی‌کردیم.
وی گفت: به دلیل عدم ارتباطمان با دیگر کشورها من به عنوان یک ایرانی نمی‌توانم به راحتی ویزای برخی کشورها را دریافت کنم، در حالی که عراقی‌ها راحت‌تر از ما ویزای کشور ترکیه را می‌گیرند. علاوه بر این یک گردشگر عراقی وقتی به ایران می‌آید ۷۵۰ دلار هزینه می‌کند ولی همین فرد وقتی به کشور ترکیه می‌رود هزار و ۵۰ دلار هزینه می‌کند، طبیعتا این مسئله نشان دهنده این است که ما با گردشگران مشکل داریم.
نورآقایی نیز در پاسخ به این سوال افزود: خیلی از افراد دوست دارند که رشد گردشگری طی یک سال گذشته را به تغییر دولت نسبت دهند در حالی که واقعا اینگونه نیست؛ چرا که گردشگری که قصد سفر به ایران را دارد ۶ تا ۹ ماه برای این مسئله تحقیق می‌کند از این رو باید گفت که رشد گردشگری در یک سال اخیر به تغییر دولت ارتباطی ندارد، البته شاید گردشگریمان در پاییز امسال به این موضوع مربوط شود.
وی در همین زمینه گفت: اگر علم گردشگری می‌دانستیم متوجه می‌شدیم که گردشگری نیز همانند دیگر صنعت‌ها دارای رشد و بلوغ است و رشد گردشگر در کشور طی یک سال گذشته تنها به خاطر همزمانی چند اتفاق در این حوزه بوده است.
این راهنمایی گردشگری تصریح کرد: متاسفانه تا به حال سازمان میراث فرهنگی کار آکادمیکی درباره افزایش گردشگری طی یک سال گذشته نکرده است و باید گفت که متاسفانه ما خودمان به سوالاتمان بدون انجام دادن کارهای آکادمیک پاسخ می‌دهیم.
در ادامه نورآقایی با بیان اینکه صحبت‌های آقای فکری را می‌توان به عنوان یک دغدغه مطرح کرد نه یک بحث علمی، تصریح کرد: چرا که هنوز توریست به حدی در کشور ما افزایش نیفتاده است که این مسائل به عنوان بحث علمی قرار گیرد، باید گفت که هنوز عده‌ای نمی‌دانند اینجا ایران است یا ایراک!. البته ممکن است برای دو نفر از گردشگرانی که به ایران می‌آیند هم اتفاقات بدی رخ داده باشد ولی آمدن گردشگران به ایران نشان از امن بودن کشورمان دارد.
حدادی: ایران تنها کشوری که توریست یک دستی را دارد
در ادامه برنامه بختیار حدادی، مدیر هتل عباسی اصفهان با بیان اینکه این شهر به عنوان قطب گردشگری کشور مطرح است، گفت: در واقع هیچ گردشگری ایران را بدون اصفهان تصور نمی‌کند؛ چرا که این شهر جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی بسیار بالایی دارد و آثاری که در اصفهان وجود دارد مربوط به قبل و بعد از اسلام است. همچنین خوشبختانه مدیریت شهری اصفهان بسیار از لحاظ زیبایی و نظافت بسیار قدرتمند است.
وی گفت: سی و سه پل اصفهان یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر به شمار می‌رود که متاسفانه به دلیل حذف و قطع آب زاینده رود نه تنها از زیبایی این پل کاسته شده بلکه پل دچار آسیب‌هایی نیز شده است.
مدیر هتل عباسی اصفهان تصریح کرد: پس از انقلاب سطح بالایی از توریست‌هایی که به این شهر می‌آیند در هتل‌هایی با سطح بسیار پایین‌تر از امروز اقامت می‌کردند؛ البته حجم بالای توریست که در سال گذشته ۲ برابر شده است می‌طلبد که ما زمینه‌های مختلف، زیرساخت‌های گردشگری را افزایش دهیم و به ساخت هتل‌های ۴ و ۳ ستاره و حتی مه‌مان سرا بپردازیم.
حدادی افزود: در یک سال گذشته که اصفهان با کمبود اقامتگاه و هتل روبه رو شده است، اتاق بازرگانی این شهر کمیته هتل سازی را فعال کرده است؛ البته در گذشته چون حجم توریست بالایی در کشور وجود نداشته است هتل سازی و ساخت اقامتگاه‌ها در اصفهان متوقف شد ولی امروزه بخش خصوصی به خوبی در این زمینه ورود پیدا کرده است.
در ادامه حدادی با بیان اینکه قطعا کسانی که به دنبال کلوپ‌های شبانه و... هستند اصلا ایران را به عنوان مقصد گردشگریشان انتخاب نمی‌کنند، گفت: گردشگرانی که به ایران می‌آیند از خطوط قرمز فرهنگی ما آگاه هستند و ما در هتل عباسی در طول این مدت حتی یک بار نیز با خواسته‌های غیرمعقول گردشگران مواجه نشده‌ایم. به عبارت دیگر گردشگری که سراغ یک غسالخانه را در ایران می‌گیرد، طبیعتا یک محقق است و به دنبال تحقیق درباره مسائل فرهنگی ایران است؛ از این رو دست اندرکاران و مسئولان فرهنگی باید این مسئله را برای مردم جا بیندازند که دیگر نگران آمدن توریست به کشور نباشیم.
وی با بیان اینکه ایران تنها کشوری است که توریست یک دستی را دارد، اظهار داشت: در واقع توریست‌هایی که به ایران می‌آیند به مطالعه فرهنگی و به خاطر علاقه‌شان به فرهنگ به ایران سفر می‌کنند؛ البته چرخه سیاسی کشور یکی از دلایل اصلی رونق گردشگری در یک سال اخیر به شمار می‌آید و اگر بتوانیم زیرساخت‌های صنعت گردشگری را توسعه دهیم قطعا خواهیم توانست حجم توریست در کشور را افزایش بدهیم.
در ادامه حدادی با بیان اینکه هتل عباسی تنها بنای باقی مانده از دوران صفوی است، اظهار داشت: امروزه این بنا مورد بازسازی و استفاده قرار گرفته است؛ از آنجایی که ما در زمینه هتل‌های مدرن حرفی برای گفتن نداریم و هر چقدر هم که در این حوزه سرمایه گذاری کنیم باز به سایر کشورها نمی‌رسیم پس باید سرمایه گذاری خود را در جهت احیای کاروانسرا‌ها و مهمانسراهای گذشته قرار دهیم.
وی افزود: در گذشته کاروانسرا‌ها در کنار مساجد و بازار‌ها ایجاد می‌شد تا از این طریق پیوند بین تجارت، عبادت و اقامت برقرار باشد و امروزه نیز می‌بینیم که در فرودگاه‌های بزرگ مراکز تجاری‌ای ایجاد می‌شود تا از این طریق در وقت گردشگران صرفه جویی به عمل آید.
آل‌داوود: تقویت توریست بهترین سرمایه گذار برای کشور
در ادامه آل داوود، مدیر شرکت گردشگری آتشونی با بیان اینکه از سال گذشته هجوم توریست به کشور آغاز شده است، گفت: من بخشی از فرهنگ روستای گرمه را به گردشگران نشان دادم و همین مسئله باعث شد بومی گردی در کشور قوت بگیرد. البته باید بگویم که هنوز توریست تفریحی در کشور نداریم و اکثر توریست‌هایی که به ایران می‌آیند، توریست فرهنگی هستند و طبیعتا باید زمینه‌هایی را ایجاد کنیم که فرهنگ کشورمان را به آن‌ها نشان دهیم.
وی گفت: هم مهمانسرا دارم و هم راهنمایی تور هستم؛ البته شخصا جذب توریست نیز می‌کنم ولی با این حال ما مشکلات در حوزه ویزا داریم که قطعا باید برطرف شود.
در ادامه آل داوود با بیان اینکه در گذشته اغلب توریست‌های بکر به مناطق کویری کشور می‌آمدند، گفت: در حقیقت انعکاس صحبت‌های آن‌ها از ایران باعث شد که امروزه توریست در کشورمان افزایش یابد؛ متاسفانه در گذشته به دلیل حجم بالای تبلیغات علیه ایران توریست‌ها جرات آمدن به ایران و مناطق کویری کشورمان را نداشتند.
وی گفت: توریست‌هایی که به ایران آمدند با اعلام این مطلب که کشورمان، کشور امنی است باعث افزایش توریست و تنوع آن‌ها در ایران شدند؛ البته اکثر توریست‌ها، توریست‌های فرهنگی هستند ولی ما چون پتاسیل توریست تفریحی در کشور را داریم باید در این زمینه نیز کارهایی را انجام دهیم.
ال داوود با بیان اینکه دوست دارم شمشیر فرهنگی در دست داشته باشیم، تصریح کرد: در حقیقت احیا و زنده نگه داشتن خانه پدری‌ام همان شمشیر فرهنگی است؛ البته باید نوع نگاه دستگاه‌های امنیتی و نیروی انتظامی به گردشگری تغییر کند.
در پایان برنامه آل داوود با بیان اینکه بهترین سرمایه گذار برای کشور تقویت توریست است، خاطر نشان کرد: چرا که با این کار جرات سرمایه گذاری در کشور بیشتر می‌شود و امیدواریم در آینده بیشتر به این مسئله پرداخته شود؛ چرا که توریست سلاح بسیار خوبی برای کشور ما به شمار می‌رود.